ΓΡΑΦΕΙ Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΑΡΓΙΩΤΗ*

Προφανώς η υποδοχή των ανεπιθύμητων "άλλων" θα έβλαπτε την εικόνα του νησιού, που τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως ένα από τα σημαντικότερα και γραφικότερα τουριστικά θέρετρα της χώρας.  Πως θα δικαιολογούνταν το κόστος διαμονής 250 ευρώ το βράδυ (sic!) αν δίπλα από τα all inclusive ξενοδοχεία βρισκόταν "μιαρά σώματα" που μαρτυρούν την πανανθρώπινη οδύνη;  

Βασικό πυλώνα ελληνικού φαντασιακού αποτελεί η έννοια της φιλοξενίας. Μόνο που έχει γίνει μια παρανόηση: η φιλοξενία δεν είναι μια διαδικασία απροϋπόθετη.

Το παράδειγμα της Φολεγάνδρου φωτίζει τις κρυμμένες ιεραρχικές δομές και τα οικονομικά συμφέροντα πίσω από το concept της ελληνικής φιλοξενίας. Αυτό που κάνει έναν νοικοκύρη οικοδεσπότη είναι η εξουσία του να επιλέγει ποιόν υποδέχεται στο σπίτι του. Στην περίπτωση του ελληνικού κράτους τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Φιλοξενούμενος είναι ο τουρίστας, ενώ ο πρόσφυγας είναι "απειλητικός ξένος".

Ο τουρίστας φιλοξενείται γιατί πληρώνει. Ο πρόσφυγας φυλακίζεται σε σύγχρονα  στρατόπεδα συγκέντρωσης γιατί το σώμα του λειτουργεί ως απόδειξη της ευρωπαϊκής θανατοπολιτικής. Έτσι η φιγούρα του πρόσφυγα και του φιλοξενούμενου διαπλέκεται με εκείνη ενός κράτους - paterfamilias, που επιλέγει ποιόν θα υποδεχθεί και ποιόν όχι, ενώ ταυτόχρονα έχει απόλυτη εξουσία πάνω στην ζωή και τον θάνατο των εισερχομένων. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους  η Ελλάδα έχει πλέον μετατραπεί χώρα υποδοχής τουριστών και χώρα εγκλεισμού προσφύγων.

Το συμβολικό "φορτίο" του συγκεκριμένου συμβάντος έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον: Μια ανοιχτή Αγκάλη για τους τουρίστες τους επιτρέπει να «live their myth in Greece» και μια κλειστή Αγκάλη για τους πρόσφυγες τους πετά στη θάλασσα καταδικάζοντάς τους να ζήσουν τον εφιάλτη.

Το παράλογο θα τελειώσει μόνο όταν θα απομυθοποιήσουμε το παραμύθι περί ελληνικής φιλοξενίας.

Όταν συνειδητοποιήσουμε πως με την λήξη του καλοκαιριού, τα σμαραγδένια νερά των ελληνικών παραλιών παύουν να ξεβράζουν παρεό, γυαλιά ηλίου, αντηλιακά και άλλα ξεχασμένα καλοκαιρινά αντικείμενα που μαρτυρούν το πέρασμα των κατά τα άλλα πολιτισμένων ευρωπαίων τουριστών.

Με την λήξη του καλοκαιριού, τα σμαραγδένια νερά των ελληνικών παραλιών ξεβράζουν κορμιά προσφύγων.

 * Η Χριστίνα Μαργιώτη είναι απόφοιτός της σχολής Πολιτικών Επιστημών του Παντείου και μεταπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Πολιτισμικής Ανθρωπολογιας Παντείου