Κάθε μουσικός ξεκινά να μαθαίνει κάποιο όργανο στην παιδική του ηλικία. Όταν οι συμμαθητές του παίζουν μπάλα στην πλατεία μετά το σχολείο, εκείνος μελετάει. Η εκμάθηση ενός οργάνου απαιτεί πολύ διάβασμα, συνεχή εξάσκηση και πάνω απ’ όλα πειθαρχία, καθώς το αποτέλεσμα έρχεται μόνο με συστηματική δουλειά και προσήλωση στο στόχο. Δεν χρησιμοποιεί μόνο το μυαλό αλλά και τις αισθήσεις του για να κατανοήσει βαθιά τη μουσική, να την κάνει βίωμά του, να τη «λύσει» και να τη «δέσει» στα δάχτυλά του.

Οι ατελείωτες σπουδές ενός μουσικού

Στο ωδείο, ολοκληρώνει την Προκαταρκτική τάξη σε 2 ή 3 χρόνια, ανάλογα με την ηλικία του και το βαθμό δυσκολίας που μπορεί να αντιμετωπίζει. Ακολουθεί η Κατωτέρα για τα επόμενα 3 χρόνια, η Μέση για άλλα 3 χρόνια και οι σπουδές του ολοκληρώνονται με την Ανωτέρα, που διαρκεί άλλα 3 ή 4 χρόνια. Συνολικά, για να πάρει Πτυχίο Μουσικής σε ένα μουσικό όργανο χρειάζεται 12 έτη σπουδών.

Ανώτερο από το Πτυχίο είναι το Δίπλωμα, για το οποίο απαιτούνται 2 ακόμα έτη σπουδών. Δηλαδή, για έναν ολοκληρωμένο κύκλο σπουδών χρειάζεται 14 χρόνια φοίτησης. Για παράδειγμα, αν ξεκίνησε τη μουσική στα 6 του χρόνια, μπορεί να είναι διπλωματούχος μουσικός στα 20.

Η εκπαίδευση ενός μουσικού, όμως, δεν σταματά εδώ. Αν θέλει να είναι ανταγωνιστικός επαγγελματικά, συνεχίζει τις σπουδές του στα Τμήματα Μουσικών Σπουδών των ΑΕΙ για 4 ακόμη χρόνια. Οι μεταπτυχιακές του σπουδές θα τον βοηθήσουν να αποκτήσει επιχειρηματικές ικανότητες, γνώσεις marketing και καλή γνώση της τεχνολογίας, εφόδια απαραίτητα για την επαγγελματική του δραστηριοποίηση σήμερα.

Στα 24 του χρόνια (αν έχει υπάρξει απόλυτα συνεπής) θα έχει ολοκληρώσει τις 18ετείς μουσικές του σπουδές, περισσότερα χρόνια απ’ ό,τι χρειάζεται κάποιος για να γίνει γιατρός. Τότε, συνήθως, ξεκινά να αναζητά το επαγγελματικό του μέλλον.

Ως πτυχιούχος ή και διπλωματούχος, αρχικά στρέφεται προς το ελληνικό Δημόσιο για να τον αξιοποιήσει. Θεωρητικά, μπορεί να εργαστεί στην εκπαίδευση ως καθηγητής σε δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια και μουσικά σχολεία. Ωστόσο, οι καθηγητές Ειδικής Αγωγής αντιμετωπίζονται συστηματικά από την πολιτεία σαν «παιδιά ενός κατώτερου θεού».

Η εγκληματική «απροθυμία» της κυβέρνησης

Η παρούσα κυβέρνηση έχει δείξει ξεκάθαρα τις προθέσεις της απέναντί τους. Το περασμένο καλοκαίρι, το υπουργείο Παιδείας αντικατέστησε το μάθημα της μουσικής στο λύκειο με άλλα μαθήματα, λόγω «χαμηλού ενδιαφέροντος», ενώ οι διαμαρτυρίες των φορέων των εκπαιδευτικών για τις (πάνω από δεκαετείς) καθυστερήσεις στις προσλήψεις καθηγητών στα μουσικά σχολεία έχουν χτυπήσει «κόκκινο».

Μέσα στην υγειονομική κρίση, χιλιάδες καθηγητές Ειδικής Αγωγής βρίσκονται σε καθεστώς ανεργίας και κάποιοι λίγοι συν-εργασίας, αδυνατώντας αμφότεροι να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Κοντά σε αυτούς και οι χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι μουσικοί, που έχουν «εκτελεστεί εν ψυχρώ» από τις πολιτικές της κυβέρνησης για την πανδημία, με το παρατεταμένο «λουκέτο» στους χώρους ζωντανής μουσικής και στην εστίαση απ’ όπου χιλιάδες κέρδιζαν την επιβίωση, ακόμη και αυτών που (με επιπλέον κόστος) προσαρμόστηκαν στις αλλαγές που ζητήθηκαν.

Δέκα μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, χιλιάδες επαγγελματίες μουσικοί δουλεύουν πλέον ως διανομείς φαγητού, υπάλληλοι σε εταιρίες courier ή κάνουν οποιαδήποτε άλλη δουλειά μπορούν για να επιβιώσουν, καθώς η επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης κατά τους πρώτους μήνες της κρίσης απέκλειε τους περισσότερους από αυτούς, με αποτέλεσμα να βιώσουν την απόλυτη κρατική αδιαφορία και εγκατάλειψη.

Αυτή είναι η πραγματικότητα για τους επαγγελματίες μουσικούς στην Ελλάδα του 2021. Και δυστυχώς γενικά για την πλειοψηφία των εργαζομένων στον πολιτισμό, τους οποίους η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη μοιάζει μάλλον «απρόθυμη» να προστατέψει μέσα στην υγειονομική κρίση, μη προβαίνοντας εδώ και δέκα μήνες σε καμία κίνηση ουσιαστικής στήριξής τους και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να διευρύνει μεν προσωρινά τη λίστα των δικαιούχων για τα επιδόματα, αλλά να εξακολουθεί να κωφεύει απέναντι στα δίκαια αιτήματα για αναστολή πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών σε εφορία, τράπεζες και ΔΕΚΟ, ασφαλιστική ικανότητα για όλους, επιδότηση των μακροχρόνια ανέργων του κλάδου και τόσα άλλα που εδώ και καιρό ζητούνται επίμονα από τα σωματεία, τις ομοσπονδίες, τα επιμελητήρια και τις ενώσεις των καλλιτεχνών.

Ίσως, για την παρούσα κυβέρνηση, οι επαγγελματίες μουσικοί θα ξεπεράσουν την πανδημία με τη «μουσικούλα» τους. Ακόμα και όσοι από αυτούς κουβαλούν πολλά χρόνια σπουδών ή έχουν ήδη προσφέρει σημαντικά στον ελληνικό πολιτισμό, όλοι τους έχουν μπει στο ίδιο «τσουβάλι» από τους κυβερνώντες. Αυτό των «αριστερών», των «διασκεδαστών» και κυρίως των «μαύρα αμειβόμενων», σε μια νέα, προκλητική αποποίηση της κυβερνητικής ευθύνης, σύμφωνα με την οποία «δεν φταίει η κυβέρνηση αν τόσα χρόνια οι καλλιτέχνες δεν οργανώθηκαν και δεν διεκδίκησαν από τους εργοδότες τους όσα δικαιούνταν ως κλάδος».