Βλέπουμε και κάνουμε ή δεν ξέρουμε τι να κάνουμε;

Κάθε πανευρωπαϊκή μέτρηση κοινής γνώμης το τελευταίο διάστημα καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα: «με φόντο τη συνεχιζόμενη πανδημία, οι πολίτες παραμένουν απαισιόδοξοι». Μεταξύ των απαισιόδοξων, την πρωτιά την έχουν οι Έλληνες.

Βλέπουμε και κάνουμε ή δεν ξέρουμε τι να κάνουμε;
ΠΡΟΒΟΛΗ

Από την πρόσφατη έρευνα για το ευρωβαρόμετρο, προκύπτει ότι το 56% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα πιστεύει πως η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι χειρότερη σε έναν χρόνο. Αντίθετη άποψη έχει μόλις ένας στους τέσσερις Έλληνες.
Και σε προσωπικό επίπεδο οι Έλληνες πιστεύουμε ότι τα δύσκολα είναι μπροστά. Το 40% των Ελλήνων πιστεύει ότι θα ζει χειρότερα σε έναν χρόνο από σήμερα.

Όχι δεν μας έπιασε ομαδική απαισιοδοξία, ούτε απλά οι Έλληνες αρέσκονται να μεμψιμοιρούν. Η απάντηση είναι ιδιαίτερα απλή. Η απαισιοδοξία που προκαλεί η έτσι και αλλιώς βίαιη εισβολή του ιού στη ζωή μας, εντείνεται από το καθημερινό «βλέπουμε και κάνουμε» της κυβερνητικής πολιτικής.

Μετά από ένα χρόνο υγειονομικής κρίσης, είναι πλέον προφανές ότι η κυβέρνηση τρέχει πίσω από τις εξελίξεις, επιχειρώντας να περιορίσει τη ζημιά, με προτεραιότητα πάντα την επικοινωνιακή διαχείριση.

Η χώρα βρίσκεται εδώ και σχεδόν 4 μήνες σε διαρκές lockdown. Η αγορά λειτούργησε κανονικά μόνο για μερικές εβδομάδες. Η οικονομία είναι σε αναστολή εδώ και μήνες. Το οικογενειακό ταμείο είναι ήδη μείον, τα χρέη συσσωρεύονται και τα νοικοκυριά είναι λογικό να βλέπουν το μέλλον δυσοίωνο.

Ακριβώς το αντίθετο δηλαδή από την κυβέρνηση, η οποία από την πρώτη στιγμή της υγειονομικής κρίσης, πλέει σε πελάγη αισιοδοξίας. Μετά από ένα χρόνο πανδημίας, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι δεν φταίει μόνο το γεγονός ότι το φαινόμενο είναι δυναμικό. Είναι ξεκάθαρο ότι ήταν πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να ποντάρει επικοινωνιακά στη δημιουργία κλίματος αισιοδοξίας. Βασικός στόχος ήταν μπολιάζοντας με αισιοδοξία την αγορά να περιορίσει τα αιτήματα για στήριξη της οικονομίας.

Απο μηχανής Θεός

Στην αρχή ήταν ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας που θα μας έκανε χώρα covid free και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα θα επιστρέφαμε στη καθημερινότητα μας. Μετά ήταν ο τουρισμός, που θα έρθει και θα γεμίσει τα πορτοφόλια μας. Αργότερα ήταν το εμβόλιο. Τους πρώτους μήνες του 2021 θα ήμασταν σχεδόν όλοι εμβολιασμένοι, τότε η κυβέρνηση έλεγε ότι η οικονομία απαλλαγμένη από τον ιο θα έπαιρνε και πάλι μπροστά. Τώρα είναι ξανά ο τουρισμός που θα προλάβουμε να έρθει για να μας σώσει.

Και περιμένοντας τον από μηχανής Θεό, πέρασε σχεδόν ένα χρόνος.
Το ταμείο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά δεν είναι πλέον άδειο. Είναι γεμάτο, αλλά με χρέη που θα πρέπει να αποπληρωθούν. Όσο και αν η κυβέρνηση τα μεταθέτει προς τα πίσω, κάποια στιγμή θα τα ζητήσει. Και σαν να μην έφταναν οι πάγιες υποχρεώσεις, η κυβέρνηση εδώ και 11 μήνες έχει γεμίσει την αγορά με έντοκα δάνεια. Η περίφημη επιστρεπτέα προκαταβολή έχει αποδειχθεί το πιο χρήσιμο εργαλείο ρευστότητας, αλλά δεν παύει να είναι δανεικά.  

Παρόλα αυτά, κυβερνητικοί παράγοντες επιμένουν να πανηγυρίζουν για την επιτυχημένη πολιτική που έχουν ακολουθήσει όλο αυτό το διάστημα. Επαίρονται ότι στήριξαν την αγορά και διαφύλαξαν τις θέσεις εργασίας. Η ανεργία, λένε, παραμένει στο 16%, θεωρώντας χαμηλό το ποσοστό, έστω και αν είναι το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Ακόμα και αν δεχθούμε ότι η ανεργία παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, στην κυβέρνηση  ξεχνούν ότι η κοινωνία, άρα και η οικονομία βρίσκονται εδώ και μήνες σε αναστολή και κινούνται με επιδόματα και δάνεια. Είναι σαν να διατηρούνται στη ζωή με τη βοήθεια μηχανικής υποστήριξης στη ΜΕΘ. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι θα γίνει μόλις κοπεί η ροή των επιδομάτων.

Υπεραισιοδοξιας το αναγνωσμα

Ενδεικτικό είναι ότι οι κυβερνητικές προβλέψεις, πριν από ένα χρόνο έβλεπαν για το 2020 αναιμική ανάπτυξη. Την ίδια ώρα οικονομολόγοι έλεγαν ότι το γενικό κλείσιμο της οικονομίας, οι εκτιμήσεις ότι η πανδημία δεν θα υποχωρήσει εύκολα και οι  δεδομένες  Ελληνικές παθογένειες, θα οδηγήσουν την ύφεση σε διψήφιο νούμερο. Τότε βέβαια, για την κυβέρνηση όλες εκείνες οι εκτιμήσεις ήταν απλά  φθηνή αντιπολίτευση.

Οι αριθμοί δείχνουν ότι η αισιοδοξία της κυβέρνησης ήταν εκτός τόπου και χρόνου. Η Ελλάδα έχει υποστεί τη μεγαλύτερη ζημιά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ελληνική οικονομία σε 11 μήνες έχει ήδη υποστεί τη μισή ζημιά από αυτή που προκάλεσαν και τα τρία μνημόνια μαζί. Η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση 13,5% του τζίρου για το σύνολο των επιχειρήσεων το 2020, δηλαδή μια κολοσσιαία απώλεια 41,6 δισ. ευρώ από την πραγματική οικονομία. Αντίστοιχα, στις πρόσφατες εκτιμήσεις της η Κομισιόν προβλέπει ότι η επίπτωση από την υγειονομική κρίση θα φέρει σωρευτική ύφεση 12% του ΑΕΠ για το 2020.

Πρωταθλητές στην ύφεση

Το βάθος της ύφεσης φέρνει την Ελλάδα και επίσημα στη δεύτερη θέση από το τέλος μεταξύ όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προφανώς και για το αποτέλεσμα αυτό δεν φταίει το ζαβό το ριζικό μας, ούτε ο θεός που μας μισεί, όπως έγραφε ο Βάρναλης. Η βαθύτερη ύφεση είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών. Το ανησυχητικό είναι ότι ακόμα και αν κάποιος ισχυριστεί ότι πριν ένα χρόνο η κρίση μας έπιασε στον ύπνο, ένα ολόκληρο χρόνο μετά μοιάζει σχεδόν να μην έχει αλλάξει τίποτα.

Η κυβέρνηση απλά περιμένει να τελειώσει η κρίση για να σκουπίσει τα συντρίμμια, επαναλαμβάνοντας με κάθε ευκαιρία ότι τα χρήματα που έδωσε σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά είναι δανεικά και θα πρέπει να επιστραφούν, είτε με φόρους, είτε με λιτότητα, είτε και με τα δύο μαζί. Και το θέμα δεν είναι το πώς. Συνταγές υπάρχουν.

Το θέμα είναι ότι όλα δείχνουν πως τα δυσκολότερα είναι μπροστά και για κάποιους αυτό φαντάζει ως μια εξαιρετική ευκαιρία να γυρίσουν την κοινωνία πολλά χρόνια πίσω.

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν αποκλειστικά τον/την συντάκτη/τριά τους και οι όποιες τοποθετήσεις και θέσεις τους δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 20/20 Magazine.
Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ