Φταίει που δεν τα μαθαίνουμε σωστά στο σχολείο; Φταίει που μπαίνουν μεν απ’ το ‘να αυτί, αλλά με το που βγει κανείς στην κοινωνία τού ξεβουλώνουν τ’ άλλο κι όπως τα ‘μαθε τα ξέχασε; Φταίει που όταν αγγίξει κάποιος την ευαίσθητη κομματική μας τοποθέτηση... "βαστάτε
Τούρκοι τ’ άλογα"; Δεν ξέρω τι φταίει, μα ξέρω πως τα πράματα τα μάθαμε στραβά.

Πάρε παράδειγμα την κουβέντα που ‘χει γεμίσει τις τελευταίες μέρες τον καφενέ του διαδικτύου. Παραίτηση. "Μενδώνη παραιτήσου!" ο κόσμος. "Μπαμπινιώτη παραιτήσου!" η ΟΙΕΛΕ. Καμία απόκριση απ’ τη μεριά του καθηγητή (μέχρι που γράφω τούτες τις
γραμμές, τουλάχιστον). Κι απ’ τη μεριά της υπουργού; "Δεν ήξερα, με ξεγέλασε, δεν φταίω". Που πάει να πει (κι ας μην το λέει): "Δεν πάω πουθενά!".

Να ‘μαστε σοβαροί, στο δημοτικό η δασκάλα δεν τις "έτρωγε" ποτέ τέτοιες δικιολογίες. Όμως εγώ θα τις φάω. Όχι απ’ αφέλεια κι εμπιστοσύνη, αλλά για τις ανάγκες του κειμένου τούτου θα σε πιστέψω κυρία Μενδώνη μου. Δεν ήξερες. Σε ξεγέλασε. Αλήθεια λες. Και θα το κάνω αυτό, για να μπορέσω να ρωτήσω τελικά:

Έχει σημασία;

Μην παρασυρόμαστε: Έχει! Μεγάλη σημασία. Είναι άλλο πράγμα να ‘χεις πέσει θύμα του επιτήδειου, κι άλλο να ‘χεις διαλέξει το τέρας ξέροντας καλά πως είναι τέτοιο. Ωστόσο, είναι αυτή η σημασία κρίσιμη για το αν μένεις ή όχι στην καρέκλα; Δεν είναι. Ένας έντιμος υπουργός, πρώτα και κύρια ένας τίμιος άνθρωπος, όταν ξεκινάει τέτοιες κουβέντες, οφείλει να τις τελειώνει με: "Είναι χρέος μου λοιπόν να παραιτηθώ". Όχι αναγκαστικά επειδή έφταιξε. Μα οπωσδήποτε επειδή απέτυχε. Πιο απλά: Ας υποθέσουμε ότι η αφεντιά μου καταφέρνει κάποια στιγμή να καθίσει τα πισινά της στο μαξιλαράκι μιας υπουργικής καρέκλας. Στην απίθανη αυτή περίπτωση λοιπόν, θα ‘μαι αναγκασμένος να χωνέψω κάτι απ’ την αρχή, αλλιώς δεν γίνεται. Ο Ηλίας μπορεί να πέσει θύμα εξαπάτησης. Ο υπουργός δεν μπορεί. Ο Ηλίας μπορεί να κάνει ολέθρια λάθη, κι ωστόσο να παραμένει (εφόσον πρόκειται όντως για λάθη) ένας καλός άνθρωπος. Ο υπουργός δεν μπορεί. Ή μάλλον, αν επιθυμεί όντως να παραμένει ένας "καλός υπουργός" κι ως τέτοιο να τον κρατήσει ο κόσμος στη συνείδησή του, δεν μπορεί μετά απ’ τα λάθη του αυτά να παραμένει υπουργός. Πώς να το κάνουμε;

Πρώτα και κύρια είναι θέμα αξιοπρέπειας

Στην Ιαπωνία υπουργοί παραιτούνται για "γλωσσικά ολισθήματα", κι ο πρωθυπουργός ζητάει συγγνώμη που δεν μπορεί να συνεχίσει τη θητεία του για λόγους υγείας. Δεν περιμένω να γίνουμε Ιαπωνία: εκείνη έχει την κουλτούρα της, εμείς έχουμε τη δική μας. Εδώ όμως δεν μιλάμε για μια "ρύμη του λόγου". Εδώ μιλάμε για την αξιοπρέπεια και την ψυχική υγεία νέων ανθρώπων, που βρέθηκαν εκτεθειμένες σε βίτσια και... "gangbang" κάτω απ’ τη σκέπη του κράτους. Δεν έχει σημασία αν φταις. Φταις! Με τον τρόπο που φταίει ένας υπουργός υγείας αν εξαπατηθεί απ’ τον τσαρλατάνο κι ανταλλάξει το φάρμακο για το ματζούνι. Και φταις γιατί μαζί σου, πέφτει θύμα εξαπάτησης κι ένας ολόκληρος λαός. Αυτό θα πει θέση ευθύνης, κι αυτοί είναι οι κανόνες που (θα ‘πρεπε να) έχει.

Οπότε, κι επειδή αυτή η τακτική της ευθυνοφοβίας είναι δεκαετίες τώρα πρόβλημα στην Ελλάδα, να το κάνουμε κέρματα: Αν αφέθηκες να εξαπατηθείς, έχασες. Αν έσκιζες τα ρούχα σου για το ήθος ενός "επικίνδυνου ανθρώπου", έχασες. Αν σε ξεγέλασαν, έχασες. Κι αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει τώρα να το αποφύγεις με τερτίπια. Αυτό είναι κάτι που πρέπει εσύ πρώτος να το φωνάξεις στον εαυτό σου, να το εξηγήσεις στο λαό που υπηρετείς, να το πεις παρέα με μια πραγματική συγγνώμη στους ανθρώπους που βρέθηκαν να κινδυνεύουν απ’ το "λάθος" σου. Κι ύστερα, για να κουβαλάν αλήθεια τα λόγια σου, κάνεις και την πράξη: να τα μαζέψεις και να πας στο σπίτι σου. Αν τέλος πάντων υπάρχει στ’ αλήθεια και φιλότιμο, που ‘λεγε ο Μαυρογιαλούρος. Σε κάθε άλλη περίπτωση, δεν γίνεται να υπάρχει...