Soul – Πητ Ντόκτερ , Κεμ Πάουερς, 2020

Ο εγκέφαλος πίσω από το αγαπημένο παιδί της Disney έχει πάντα πρωτότυπες σεναριακές ιδέες και το έχει αποδείξει πολλές φορές (Toy Story, Γουολ-Υ, Τα μυαλά που κουβαλάς, Ψηλά στον Ουρανό). Δεν εκπλήσσει λοιπόν που ο Ντόκτερ συνυπογράφει, μαζί με τον Πάουερς και τον Μάικ Τζόουνς, το σενάριο και σκηνοθετεί μια χαριτωμένη σπουδή για τη Ζωή Πριν και Μετά Θάνατον…και κάπου στη μέση.

Οι ταινίες της Pixar μας συγκινούν γιατί προσεγγίζουν πολύ δικά μας θέματα, που μας πονάνε, με απλό τρόπο και χωρίς καθόλου διδακτισμό. Και χανόμαστε στη μαγεία των σχεδίων χωρίς να μας κακοφανεί που στο happy end δακρύζουμε και λίγο. Μια γνωστή τακτική που άλλες φορές δουλεύει και άλλες όχι, στα animation της Pixar μοιάζει να λειτουργεί, ίσως γιατί μπαίνουμε στην αίθουσα προετοιμασμένοι να δούμε μια ταινία κυρίως για παιδιά και αφήνουμε στην είσοδο τις συναισθηματικές μας αναστολές.

Μπαίνοντας στην αίθουσα συναντάμε στην οθόνη τον Τζεο Γκάρντνερ, ένα τύπο που μοιάζει με χιλιάδες άλλους δίπλα και μέσα μας. Ο μεγάλος του έρωτας είναι η αυτοσχεδιαστική τζαζ, τον επιούσιο όμως βγάζει διευθύνοντας σε ένα συνοικιακό λύκειο μια μπάντα από βαριεστημένους έφηβους, με μόνη του ελπίδα να αλιεύσει εκεί μέσα κάποια μουσική ιδιοφυία. Την ίδια μέρα που του προτείνουν από το σχολείο την μονιμοποίηση του – που σημαίνει καλύτερες αποδοχές και, το βασικότερο, ασφάλεια, σύνταξη κ.λ.π., κ.λ.π., όπως σπεύδει να του τονίσει η μητέρα του – έρχεται ένα τηλεφώνημα να του αλλάξει τη ζωή: παλιός του μαθητής του προτείνει μια ακρόαση για την μπάντα μιας σπουδαίας τρομπετίστριας. Η αλλαγή που πάντα περίμενε επιτέλους ήρθε: θα παίξει πιάνο στο Halfnote!!!!

Βγαίνει από την ακρόαση τρισευτυχισμένος και δεν βλέπει που πατά και που βρίσκεται….μέχρι που το σώμα του βρίσκεται στον πάτο μιας πελώριας τρύπας, σε ημιθανή κατάσταση, και η ψυχή του σε μια ράμπα που κυλάει προς τα πάνω και οδηγεί σε μια πελώρια, κατάλευκη τρύπα, το Επέκεινα. Αλλά όχι, όχι, ο Τζοε Γκάρντνερ δεν το’χει σκοπό να πεθάνει αυτή ειδικά τη μέρα. Γυρίζει προς τα πίσω και προσπαθεί να ξεφύγει απ’ το μοιραίο. Στην προσπάθεια επάνω καταλήγει στο ‘Πρόκεινα’,τη Ζώνη’, ένα χώρο μεταξύ ύλης και πνεύματος, φθοράς και αφθαρσάις, όπου οι αγέννητες ψυχές, με τη βοήθεια μεντόρων – σημαντικών αποθανόντων -  αποκτούν ψυχικά χαρακτηριστικά πριν φύγουν για να συναντήσουν το σώμα τους στη γη. Οι ‘υπεύθυνοι’ της διαλογής μπερδεύουν τον Τζοε με γνωστό γιατρό και του αναθέτουν να εμπνεύσει την 22 για να πάρει το πολύτιμο αυτοκόλλητο που θα την οδηγήσει στη γη.

Όμως η 22 είναι μια μικρή αντάρτισσα που, εδώ και αιώνες, αρνείται να αφήσει τον μη-τόπο που βρίσκεται και να κατέβει στη γη. Ούτε ο Κοπέρνικος, ούτε ο Γκάντι, ούτε κανείς άλλος δεν την έχουν πείσει για την αξία της ζωής. Από την άλλη, ο Τζοε θέλει να βρει πάσει θυσία  ένα τρόπο  για να κατέβει πάλι στη γη και να προλάβει την παράσταση στις 7.Μαζί θα ξεκινήσουν ένα ταξίδι αλλιώτικο από τα άλλα, ένα ταξίδι στη διάρκεια του οποίου θα μάθουν κι οι δύο ποιο είναι το νόημα της ζωής.

Με μεταφυσικούς αυτή τη φορά προβληματισμούς και ολίγη από βουδισμό, η ταινία προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα που διχάζει φυσικούς και κοινωνικούς επιστήμονες: γεννιόμαστε ή γινόμαστε;  Και απαντάει με παιχνιδιάρικο τρόπο, και μπόλικη τζαζ: και γεννιόμαστε και γινόμαστε. Έχουμε μέσα μας την σπίθα και την ορμή και στην πορεία μας στη γη βρίσκουμε που θα τις διοχετεύσουμε. Κι εκείνο που μετράει δεν είναι το τι κάνουμε, αλλά με τι πάθος το κάνουμε. Πως το απολαμβάνουμε. Πως αφήνουμε τις αισθήσεις μας να αρπάξουν τις εικόνες και τους ήχους και πως, ενώ παλεύουμε για αυτά που αγαπάμε, αφήνουμε χώρο για τους ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα μας.

Γεμάτο κωμικά gigs και καταστάσεις, με το λεπτό χιούμορ που χαρακτηρίζει την Pixar, πλημμυρισμένο από νότες και με τη φωνή του Τζέημι Φοξ πίσω από τη φιγούρα το Τζοε, ένα animation για τις πάμπολλες μικρές ασημαντότητες που συνθέτουν τη μεγάλη σημαντικότητα, τη ζωή μας.