Οι Υποσχέσεις του Χασάν

Πρώτη η ταινία του Σεμίχ Καπλάνογλου, Οι υποσχέσεις του Χασάν. Ο Καπλάνογλου είναι γνωστός και αγαπητός στην Ελλάδα με τη σειρά των αυτοβιογραφικών του ταινιών Αυγό, Μέλι και Γάλα, έχει πολλά διεθνή βραβεία και η θέση της ταινίας του θα έπρεπε μάλλον να είναι στο «Επίσημο Διαγωνιστικό» και όχι στην κατηγορία «Ένα Κάποιο Βλέμμα».

Οι αργοί ρυθμοί –η ταινία ήταν πάνω από δυόμιση ώρες– τα χρώματα και οι ήχοι της φύσης που κυριαρχούν είναι χαρακτηριστικά της κινηματογραφικής του γραφής.
Όπως και άλλοι σύγχρονοι του τούρκοι δημιουργοί, ο Καπλάνογλου θέλει να αποτυπώσει με τον φακό του την κοινωνική πραγματικότητα στη χώρα του, που μετεωρίζεται ανάμεσα στην παράδοση και τον σύγχρονο τρόπο ζωής, τις επιταγές της θρησκείας και τις προσταγές της κοσμικότητας, διατηρώντας παράλληλα τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιοχής μας – γι αυτό και οι τουρκικές ταινίες "μιλάνε" στο ελληνικό κοινό.

Στις Υποσχέσεις του Χασάν, οι πρωταγωνιστές είναι ένα ζευγάρι "αντι-ηρώων" που δυσκολεύεται κανείς να τους κατατάξει. Μακριά από τους απόλυτα κακούς αντι-ήρωες του Χόλιγουντ που συχνά έχουν χαρακτηριστικά καρικατούρας, ο Χασάν είναι ο αντι-ήρωας της διπλανής πόρτας: ο μόνος κανόνας στη ζωή του είναι να κοιτάει το συμφέρον του, αδιαφορώντας για τις ανάγκες και το δίκιο των άλλων. Όταν όμως επιλεγεί μαζί με τη γυναίκα να ταξιδέψουν για προσκύνημα στη Μέκκα, ξέρει πως πρέπει να πάρει μαζί του και τις ευλογίες όλων όσων έχει αδικήσει. Και ξεκινάει να πάει να τους βρει έναν – έναν.

Τρεις Όροφοι

Επόμενη στάση, η τελευταία ταινία του Νάνι Μορέττι, Τρεις Όροφοι που διαγωνίζεται στο «Επίσημο Διαγωνιστικό».

Στο γνωστό σινεμά της οικειότητας που υπηρετεί εδώ και δεκαετίες, ο Μορέττι μας συστήνει τους ενοίκους τριών διαμερισμάτων σε μια τριώροφη αστική πολυκατοικία της Ρώμης και τη ζωή τους κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας – με χρονικές στάσεις ανά πενταετία. Σε σενάριο με βάση μια νουβέλα του Έσκολ Νέβο, παρουσιάζει τρεις διαφορετικές ιστορίες που κάθε μια τους θα μπορούσε να είναι θέμα μιας ξεχωριστής ταινίας και κάνει μια ‘επισκόπηση’ των παθογενειών που διατρέχουν τις σχέσεις ανάμεσα σε παιδιά και γονείς, σε συζύγους, σε γείτονες. Μέσα στα καλοδιατηρημένα διαμερίσματα φωλιάζει η ψυχική ασθένεια, οι εμμονές και η ασυνεννοησία και η αγάπη αργεί να βρει το δρόμο της. Μέσα σε δυο ώρες παιδιά γεννιούνται και μεγαλώνουν και  άνθρωποι πεθαίνουν αφήνοντας πίσω αγαπημένους, άλλοι χωρίζουν κι άλλοι χάνονται, κάποιοι ξαναβρίσκονται, σε μια ταινία που γυρίζει όπως ο κύκλος της ζωής και κυλάει ευχάριστα σαν το νερό στην κοίτη, που σπάνια αφήνει ίχνη πίσω του.

Άλι και Άβα

Για την τρίτη ταινία πήγα ξανά μέχρι τον κινηματογράφο Κρουαζέτ, όπου φιλοξενεί το Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών.

To Δεκαπενθήμερο  είναι μια παράλληλη προς το φεστιβάλ διοργάνωση που θεσπίστηκε το 1969 από την Ένωση Γάλλων Σκηνοθετών και φιλοξενεί κάθε χρόνο ένα ευρύ φάσμα ταινιών από διαφορετικές γεωγραφίες, πολλές από αυτές πειραματικές παραγωγές. Δεν είναι ανταγωνιστικό, δεν κερδίζει δηλαδή ο καλύτερος και είναι ανοικτό και στο ευρύ κοινό.

Δεν υπήρχε περίπτωση να χάσω την τελευταία ταινία της Κλίο Μπάρναρντ, άξιας μαθήτριας του Κεν Λόουτς που έχουμε γνωρίσει με τον Εγωιστή Γίγαντα και το Σκοτεινό Ποτάμι.

Το Άλι και Άβα είναι μια ιστορία αγάπης δυο ανθρώπων πολύ διαφορετικών που ο ένας βρίσκει καταφύγιο και στοργή στον άλλο, γκρεμίζοντας κάθε εμπόδιο και προκατάληψη.

Η Άβα είναι μια χωρισμένη γυναίκα είναι ήδη στα πενήντα, γιαγιά με πέντε εγγόνια. Ο Άλι είναι στα χωρίσματα με τη γυναίκα του και δεν θέλει να το μάθουν οι δικοί του. Η Άβα αγαπάει την φολκ, ο Άλι τη σιχαίνεται και ακούει ηλεκτρονική μουσική. Η Άβα είναι Ιρλανδή, ο Άλι Πακιστανός. Κι οι δυο τους είναι μόνοι και ανακαλύπτουν πως μαζί περνάνε πολύ καλά. How sweet it is to be in love with you!

Γυρισμένη στο Δυτικό Γιόρκσαϊρ, άλλη μία βρετανική εργατούπολη πνιγμένη στους καπνούς από τα φουγάρα, με τα δίπατα σπιτάκια, μόνιμο σκηνικό του σύγχρονου βρετανικού ρεαλιστικού κινηματογράφου, η ταινία έχει όλες τις αρετές του πολιτικού σινεμά του Λόουτς –αμεσότητα, χιούμορ, κοινωνική στράτευση– περασμένες μέσα από το  γυναικείο φίλτρο της Μπάρναρντ –σκηνές που η έλλειψη "μιλάει" πολύ περισσότερο από την περιγραφή, δυνατά ανετάριστα πλάνα και μουσική που σε βάζει στο mood.

Μια απίστευτα τρυφερή ιστορία αγάπης, μακριά από το ζόφο του Σκοτεινού Ποταμιού.

Εδώ ξαναβρίσκουμε την Κλαιρ Ρασμπρουκ από το Μυστικά και Ψέμματα του Μάικ Λη και τον Σων Τόμας, τον πιτσιρίκο του Εγωιστή Γίγαντα που τώρα έχει γίνει ένας νέος πολύ καλός ηθοποιός, αλλά η έκπληξη είναι ο Αντίλ Ακτάρ, ο οποίος ήταν μαζί μας στην προβολή, χαμογελαστός και ετοιμόλογος.

Η Μπάρναρντ δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω των περιοριστικών μέτρων για τον COVID στη Βρετανία και μίλησε μέσω βίντεο.

Στο τέλος έγινε της τρελής από τα χειροκροτήματα.

Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ ζεστή και ο Αντιλ με ένα χαμόγελο μέχρι τα αυτιά, αλλά δυστυχώς έπρεπε να φύγω αμέσως γιατί  κάπου εδώ άρχιζε η δική μου οδύσσεια.

Σε λιγότερο από δέκα λεπτά θα έπρεπε να είμαι στη πύλη της Salle Debussy για την επόμενη ταινία, το Νησί του Μπέργκμαν από το Επίσημο Διαγωνιστικό.

Η απόσταση ήταν υπολογισμένη, όπως επίσης και το ότι θα έφευγα λίγο πριν το τέλος της προβολής για να προλάβω. Έλα όμως που δεν ήθελα να το κουνήσω πριν τελειώσει το Αλί και Άβα (και καλά έκανα), δεν είχα υπολογίσει και κάτι πολύ σημαντικό όσον αφορά την απόσταση: όταν έχει αστέρες που ανεβαίνουν στο κόκκινο χαλί, μπαίνουν παντού μπάρες, σταματάει η κυκλοφορία, γεμίζει ο τόπος λευκούς και έγχρωμους στρατιώτες με πολυβόλα και για να κάνεις διακόσια μέτρα θέλεις δέκα λεπτά να πηγαίνεις σβούρα γύρω γύρω, ανάμεσα σε κόσμο που κάνει τη βόλτα του και χαζεύει.

Έτσι άργησα, μπερδεύτηκα και έφτασα ακριβώς τη στιγμή που έκλειναν τις μπάρες. Και οι φύλακες ήταν ανένδοτοι. Αυτό σημαίνει ότι: α) έχασα την προβολή και β) φορτώθηκα μία επίπληξη επειδή ούτε είδα την ταινία ούτε ακύρωσα έγκαιρα το εισιτήριο μου για να το πάρει άλλος.
Στις δυο παίρνεις πέναλτι και δεν δικαιούσαι άλλα εισιτήρια.
Προσοχή λοιπόν, από δω και στο εξής.