Αξιολόγηση Κεραμέως: Ήρθε η ώρα να φύγει η χειρότερη υπουργός παιδείας που είχε ποτέ η χώρα

Η Νίκη Κεραμέως στις 8 Οκτώβρη αποφασίζει και διατάζει: «Παράνομη και καταχρηστική κρίθηκε από το Δικαστήριο η απεργία της ΑΔΕΔΥ, μέσω της οποίας συνδικαλιστικές οργανώσεις της εκπαίδευσης καλούσαν σε συνέχιση της απεργίας από κάθε αξιολόγηση. Συνεχίζουμε για ένα καλύτερο σχολείο, αυτό που αξίζουν τα παιδιά μας και οι εκπαιδευτικοί μας». Η δήλωσή της αυτή είναι η σταγόνα που κάνει το ποτήρι να ξεχειλίσει.

Αξιολόγηση Κεραμέως: Ήρθε η ώρα να φύγει η χειρότερη υπουργός παιδείας που είχε ποτέ η χώρα
ΠΡΟΒΟΛΗ

Το οργισμένο και αποφασισμένο "ποτάμι", αποτελούμενο από μαθητές, δασκάλους, καθηγητές και νηπιαγωγούς, που ξεχύθηκε χθες στους δρόμους της Αθήνας, δεν γυρίζει πίσω.

Πανελλαδικά το ποσοστό της απεργίας αγγίζει το 80%. Ποσοστό συμμετοχής που έχει να συμβεί από το 2006, όπου η απεργία διαρκείας των δασκάλων έγραψε ιστορία.

Τα αιτήματα των απεργών αφορούν

  • Την Αξιολόγηση. Εσωτερική και εξωτερική Αξιολόγηση των σχολείων, η οποία θα λαμβάνει υπόψη την επίδοση των μαθητών, εισαγωγή σε τριτοβάθμια ιδρύματα αλλά και επίδοση σε προγενέστερο στάδιο και ειδικές προκλήσεις κάθε σχολείου.
  • Την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, που άφησε εκτός ΑΕΙ 40.000 μαθητές.
  • Την Τράπεζα Θεμάτων. Επέκταση παντού της Τράπεζας Θεμάτων για τη διασφάλιση της συγκρισιμότητας των μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο και διαχρονικά και επέκταση του δικτύου των Πρότυπων Σχολείων.
  • Τα χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών που υπάρχουν σχεδόν ένα μήνα μετά το άνοιγμα των σχολείων.
  • Την ανυπαρξία ειδικού παιδαγωγικού και βοηθητικού προσωπικού, ενισχυτικής διδασκαλίας και παράλληλης στήριξης.
  • Τις τάξεις 25-27 μαθητών. Τη συνένωση τμημάτων σε δεκάδες περιφέρειες φτιάχνοντας τάξεις των 28-30 μαθητών, αντί για 15 ανά τάξη.
  • Την ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση της οποίας τα πτυχία αναγνωρίστηκαν ως ισάξια με αυτά των πανεπιστημιακών τίτλων σπουδών.
  • Την ανυπαρξία ουσιαστικού μέτρου από πλευράς της κυβέρνησης και του ΥΠΑΙΘ -όπως μείωση της σχολικής ύλης και αναπροσαρμογή των αναλυτικών προγραμμάτων- μετά από 2 χρόνια τηλεκπαίδευσης και του πιο παρατεταμένου κλεισίματος σχολείων σε όλη την Ευρώπη.
  • Το -μη- ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, με προσωπικό καθαριότητας, μείωση μαθητών στις τάξεις, μείωση μαθητών στα σχολικά μέσα μεταφοράς, δωρεάν τεστ με ευθύνη του ΕΟΔΥ για όλους.
  • Την εισαγωγή εξετάσεων εθνικού επιπέδου στη Στ’ Δημοτικού και στη Γ’ Γυμνασίου, χωρίς παιδαγωγικό όφελος αλλά με μαθησιακές συνέπειες στους μαθητές, ιδιαίτερα των μεσαίων και χαμηλότερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων.
  • Την αυτονομία και αυτοδιοίκηση Σχολείων και μεταφορά αρμοδιοτήτων όπως η διαχείριση κύριου και βοηθητικού προσωπικού στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Υπό την επίβλεψη του ΥΠΠΑΙΘ θα κρατήσει μόνο τα προγράμματα σπουδών και τα υπόλοιπα (υποδομές, προσλήψεις και μισθοδοσία) στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Θατσερικός εφιάλτης για την εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς και τους εκπαιδευόμενους

Η πολιτική που ακολουθεί η υπουργός Παιδείας σαφώς και δεν είναι μεμονωμένη. Υπηρετεί με πάθος και προσήλωση το γενικό πρόσταγμα της κυβέρνησης. Η ανάλγητη και αλαζονική εκπρόσωπός της, εκτελεί το σχέδιο που πηγάζει από την έκθεση Πισσαρίδη, χωρίς κανέναν δισταγμό. Τελικός στόχος: Η ιδιωτικοποίηση της παιδείας μέσα από την ολοκληρωτική απαξίωση του δημόσιου χαρακτήρα της.

Στις 25.11.2020 το «Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία» δημοσιοποιείται στην επίσημη κυβερνητική ιστοσελίδα.
Η επιτροπή που συνέταξε τη λεγόμενη Έκθεση Πισσαρίδη, συγκεντρώνει ανακεφαλαιώνει και αποτυπώνει τις "οδηγίες" και "παραινέσεις" του ΟΟΣΑ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Υπόσχεται, δε, ένα λαμπρό μέλλον για την ελληνική εκπαίδευση: «Πολλά ακόμα πρέπει να γίνουν στο πεδίο των εκπαιδευτικών πολιτικών ώστε η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας να συμβάλει αποφασιστικά στη μακροχρόνια ανάπτυξη της οικονομίας και στη βελτίωση της ευημερίας του πληθυσμού».

Το σχέδιο είναι σαφές και περιέχει αυτονομία της σχολικής μονάδας, διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, μετατροπή των σχολείων σε οικονομικές μονάδες που θα προσπαθούν να εξασφαλίσουν τους πόρους τους χορηγούς, «ελεύθερη επιλογή» του διδακτικού προσωπικού, δηλαδή εδραίωση μηχανισμών ρουσφετιού, ενίσχυση του ρόλου της γονεϊκής επιλογής, της δυνατότητας των γονιών να επιλέξουν σχολείο  και αξιολόγηση των μαθητών από τη νηπιακή ηλικία ώστε να δημιουργηθούν τα -εντελώς αποτυχημένα όπου εφαρμόστηκαν- σχολεία δύο και τριών ταχυτήτων.

Αυτόνομες σχολικές μονάδες 

Η αρχή του 2006 και η παγκόσμια αποτυχία

Στην Ελλάδα ο θεσμός των επιπέδων στη μέση εκπαίδευση, θεσπίστηκε το 2006 με στόχο να εφαρμοσθεί μόνο σε ό,τι αφορά τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας. Στα αγγλικά -όπου το μέτρο ίσχυσε- το τμήμα των «καλών» μαθητών ήταν σε θέση να προχωρήσει πολλά κεφάλαια και να είναι πιο μπροστά, ενώ το τμήμα των «μετρίων» να υστερεί στην ύλη σε σημαντικό βαθμό.  Στην Αγγλία ο διαχωρισμός των μαθητών σε επίπεδα μέσα σε μια τάξη -γνωστός ως streaming- είναι πολύ συνηθισμένος. Βασίζεται στην «ανάγκη» για διαφοροποίηση μιας δραστηριότητας ώστε να ανταποκρίνεται στο μαθησιακό επίπεδο κάθε μαθητή. Τη γνωρίζουμε με τον όρο «Differentiation» -διαφοροποιημένη διδασκαλία- και πολλές ακαδημαϊκές έρευνες πιστεύουν ότι αποτελεί έναν ακόμα τρόπο περιθωριοποίησης μαθητών από ευάλωτα περιβάλλοντα.

Ωστόσο, τη στιγμή που εμείς ετοιμαζόμαστε να ψηφίζουμε το νομοσχέδιο που θα την επιβάλει, πολλά σχολεία στην Αγγλία έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζουν τη φιλοσοφία των «mixed ability groups». Μαθητές με χαμηλότερες επιδόσεις τοποθετούνται με μαθητές υψηλότερων επιδόσεων. Σκοπός αυτής της πρακτικής είναι το να βοηθήσουν οι μαθητές υψηλότερων επιδόσεων αυτούς των χαμηλότερων επιδόσεων. Η μέθοδος διδακτικής Μαθηματικών «Mathematics Mastery» φημίζεται για τη φιλοσοφία mixed ability.

Χρηματοδότηση σχολικών μονάδων και διαχείριση χορηγιών και δωρεών

Ήταν 1988 όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ εφάρμοσε το μέτρο των πιστωτικών καρτών-voucher στην προσχολική αγωγή. Παράλληλα δημιούργησε επιχορηγούμενες από το δημόσιο θέσεις στα ιδιωτικά σχολεία «ικανών παιδιών», τα "Direct grant schools". Έτσι έπληξε τα "Comprehensive schools", δηλαδή τα δημόσια σχολεία που δέχονταν όλα τα παιδιά από κάθε μέρος, καθώς αυτά έμειναν με χαμηλού επιπέδου μαθητές. Τέλος, φιλελευθεροποίησε τους κανόνες στα δίδακτρα και θεσμοθέτησε τα πρώτα φοιτητικά δάνεια.

Η διεθνής κοινότητα έχει να επιδείξει πολλά είδη «αυτόνομων σχολικών μονάδων».Τα σχολεία αυτά δημοσιεύουν τις επιδόσεις των μαθητών αλλά και τις εκθέσεις εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης και βασίζονται στη χρηματοδότηση και διαχείριση από επιχειρήσεις και πολυεθνικές εταιρείες. Κάτι που επίσημα οι διεθνείς οργανισμοί ονομάζουν αυτονομία με ανταποδοτικότητα (OECD, 2013, SABER, 2015). Σας θυμίζει κάτι; Ναι, τις υπό νομοθέτηση προτάσεις του νέου νομοσχεδίου. Με σίγουρο αποτέλεσμα την αποτυχία.

Δομές όπως τα "Charterschools" στις ΗΠΑ και οι ακαδημίες "Academies" στη Βρετανία πορεύονται με αυτό τον τρόπο χωρίς όμως να πείθουν ότι έχουν καλύτερα αποτελέσματα.

Τα "Charterschools" στις ΗΠΑ εμφανίζονται τη δεκαετία του '90, με αδειοδότηση από τοπικές αρχές και εκπαιδευτικούς φορείς, Πανεπιστήμια, Δημοτικά Συμβούλια. Διαθέτουν αυξημένη αυτονομία, η οποία μεταφράζεται σε ανεξάρτητη διοίκηση, μαθήματα που αποσκοπούν στη δημιουργία συγκεκριμένου προφίλ και δημόσια χρηματοδότηση, η οποία με την πάροδο των χρόνων περνάει και στον ιδιωτικό τομέα. Στα είκοσι χρόνια λειτουργίας τους δεν έχουν αποδείξει την υπεροχή τους έναντι των παραδοσιακών σχολείων.

Τα "Αcademies" στη Βρετανία εμφανίζονται το '80, ήταν κρατικά σχολεία που απέτυχαν στην αξιολόγηση του OFSTED και αγοράστηκαν από ιδιώτες για να «εξυγιανθούν». Η έννοια της ελεύθερης αγοράς στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι γεγονός. Λειτουργούν σαν ιδιωτικοί οργανισμοί με έντονο ανταγωνισμό και στόχο την προσέλκυση μαθητών. Η επέκταση των Ακαδημιών είναι ταχύτατη αφού το 2010 ήταν μόλις 203, τον Φεβρουάριο του 2015, 4.461 και το Μάρτιο του 2016 η βρετανική κυβέρνηση προχώρησε στη μεγαλύτερη πιθανώς μεταρρύθμιση των τελευταίων 75 χρόνων, ζητώντας την επέκταση 20.000 ακαδημιών μέχρι το 2022, με τη μορφή συνασπισμών (trust), προκειμένου να μειωθεί η γραφειοκρατία, ο κεντρικός έλεγχος, αλλά και οι δημόσιες δαπάνες σε εταιρείες ιδιωτικού τομέα (Bailey& Ball, 2016 Jones, 2014). Παρόλο που το αγγλικό κράτος υποστηρίζει θερμά τη μετατροπή των κρατικών σχολείων σε "Academies", υπάρχουν τεράστιες κοινωνικές αντιδράσεις. Μάλιστα πολλοί δήμοι μεσολάβησαν για να τη σταματήσουν.

Η αποδόμηση  του δημόσιου χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος έχει ξεκινήσει με ορμή από το 2020 και τίποτα δεν μπορεί να τη σταματήσει.

Τίποτα;

Μαρία Μπίζου, Πανελλήνιος Σύλλογος Αναπληρωτών Δασκάλων (ΠΑΣΑΔ)

«Με δούρειο ίππο τη λέξη αξιολόγηση, η κυβέρνηση κρύβει σκόπιμα την άμεση εμπορευματοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης. Τα δημόσια σχολεία θα αναγκαστούν να ψάξουν χορηγούς για να λειτουργήσουν, θα κατηγοριοποιηθούν σε "καλά" και "κακά", θα διευρυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των παιδιών, οι χαρακτηριζόμενες "κακές" σχολικές μονάδες θα υπολειτουργούν ή θα κλείνουν. Θέλουμε να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους γονείς και στην κοινωνία ότι δεν θα αρνούμαστε την αξιολόγηση επειδή είμαστε τεμπέληδες, βολεμένοι ή ανεπαρκείς, όπως θέλουν να μας παρουσιάσουν τα κανάλια. Αρνούμαστε τη συγκεκριμένη αξιολόγηση για όσα θα επακολουθήσουν. Δεν αρνούμαστε μια αξιολόγηση που θα λειτουργούσε βελτιωτικά ως προς εμάς και τα σχολεία μας. Όταν απεργεί το 75% πανελλαδικά το μήνυμα είναι ηχηρό και ξεκάθαρο. Θέλουμε την κοινωνία στο πλευρό μας για την προάσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης».

Μιχάλης Ρούσσος, καθηγητής Μαθηματικών Λυκείου και μέλος του Δ.Σ. της Ε ΕΛΜΕ Ανατολικής Αττικής/εκλεγμένος με την Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών

«Η βαθμολόγηση των σχολείων, ο χωρισμός δηλαδή σε καλά και κακά σχολεία, αντικειμενικά θα δημιουργήσει συνθήκες κατηγοριοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι ξεκινάει μια συζήτηση με το επίπεδο των σπουδών, με τους καλούς και τους κακούς μαθητές που θα συμμετέχουν στα αντίστοιχα σχολεία, τους καλούς και κακούς καθηγητές που θα ανήκουν στα συγκεκριμένα σχολεία και με το μορφωτικό επίπεδο που το σχολείο θα παρέχει ανάλογα με το μαθητικό δυναμικό. Πίσω από αυτό κρύβεται ο απώτερος σκοπός, που είναι να του φορτώσουν στην πλάτη τον εκσυγχρονισμό και τον εμπλουτισμό των υποδομών -που είναι ένας άλλος δείκτης- και την προστασία και αξιοποίησή τους. Δηλαδή σου λέει για να έχεις περισσότερα χρήματα στο ταμείο σου, βρες τον τρόπο να αξιοποιήσεις τους σχολικούς χώρους και τις υποδομές που έχεις, ώστε να φέρεις διάφορους χορηγούς για να εξασφαλίσεις χρήματα. Και έχεις και την ευθύνη να εκσυγχρονίσεις και να εμπλουτίσεις αυτές τις υποδομές. Κι έρχεται και σε αξιολογεί για αυτό. Σου λέει ότι θα πρέπει να ενισχυθούν οι σχέσεις με τους εξωτερικούς φορείς, δηλαδή κοινωνικούς, πολιτιστικούς φορείς και την τοπική κοινωνία, δηλαδή βρες την εταιρεία και το μαγαζάκι να σου χορηγήσει ό,τι χρειάζεσαι. Φυσικά, όταν μιλάμε για επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών που έχει οκτώ δείκτες, ο εκπαιδευτικός που ασκεί λειτούργημα πώς θα είναι και επαγγελματίας συνδεδεμένος με την αγορά, να βρίσκει πόρους και να έχει φορτωμένα στην πλάτη του όλα τα προβλήματα του σχολείου; Αυτά που φέρνει η αξιολόγηση δεν είναι τίποτα άλλο παρά οι κατευθύνσεις που δίνει η έκθεση Πισσαρίδη για την παιδεία. Τι μας λέει; Ενίσχυση δεξιοτήτων, διαφοροποιημένο πρόγραμμα σπουδών, αυτονομία σχολικής μονάδας, που σημαίνει υποχρηματοδότηση των σχολείων, συγχωνεύσεις σχολείων -να φτιαχτούν μεγαλύτερα, με αίθουσες που να χωράνε 30-35 μαθητές- με παράλληλη μείωση των μισθών των εκπαιδευτικών με το πέρασμα του προσωπικού στους δήμους - ήδη τα σχολεία είναι στους δήμους, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη συντήρησή τους, αλλά και για το μεγάλο παράθυρο "ρουσφέτι" μεταξύ των ψηφοφόρων με την Tοπική Aυτοδιοίκηση».

Το χθεσινό μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Επτά στα δέκα σχολεία συμμετείχαν στην απεργία - αποχή από τις διαδικασίες της αξιολόγησης, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν καταγράψει οι ΕΛΜΕ και οι Σύλλογοι Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η κυβέρνηση, διά στόματος της υφυπουργού Παιδείας Ζέττας Μακρή, επιμένει στην άποψή της ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θέλει την αξιολόγηση: «Είμαι σίγουρη ότι οι εκπαιδευτικοί παρά τις κάποιες αντιδράσεις των συνδικαλιστικών τους φορέων ή ενδεχομένως και κάποιων μεμονωμένων εκπαιδευτικών στην συντριπτική τους πλειοψηφία τους και αντίρρηση δεν έχουν, αλλά δεν έχουν και κανένα λόγο να φοβούνται την αξιολόγηση. Θα δημιουργηθεί αυτή η κουλτούρα που θέλουμε, της αξιολόγησης μιας εκπαιδευτικής και επαγγελματικής τάξης που κατεξοχήν αξιολογεί άρα και η ίδια πρέπει να αξιολογείται, και με αυτό τον τρόπο πρέπει να επιβραβεύεται και όχι να τιμωρείται αν λίγοι κριθούν ανεπαρκείς, όπου στην περίπτωση αυτή θα έχουν απλώς την υποχρέωση να επιμορφωθούν. Φαντάζομαι πως αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει κανέναν να ανησυχεί και να προβληματίζει και πολύ περισσότερο να ωθεί σε άρνηση για τη μη εφαρμογή του νόμου».

Το σύνολο -σχεδόν- της εκπαιδευτικής κοινότητας είναι απέναντι. Η κοινωνία -ξεκινά- να στέκεται δίπλα τους.

Η Νίκη Κεραμέως στέκεται στην πόρτα. Ας την κλείσουμε.

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ