ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΥΓΙΑΣ (aka @ypopto_mousi)

Σίγουρα δημιούργησε μια κάποια έκπληξη η είδηση της αποφυλάκισης του χρυσαυγίτη, Νίκου Παπαβασιλείου, καθώς πρόκειται για τον πρώτο από τους καταδικασμένους χρυσαυγίτες που αποφυλακίζεται μετά την ολοκλήρωση της δίκης της Χρυσής Αυγής και για τον τέταρτο χρυσαυγίτη που κατέθεσε αίτηση αποφυλάκισης μετά τον Γ. Ηλιόπουλο, την Β. Πόπορη και τον Μ. Ευγενικό, των οποίων οι αντίστοιχες αιτήσεις απορρίφθηκαν μερικές μέρες νωρίτερα.

Ο Παπαβασιλείου καταδικάστηκε σε 6 χρόνια κάθειρξη για την συμμετοχή του στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, ενώ είχε ήδη μια καταδίκη για τον εμπρησμό καταστήματος μετανάστη στην Πλατεία Αμερικής τον Μάιο του 2013.

Ο καταδικασμένος χρυσαυγίτης έκανε χρήση των διατάξεων του άρθρου 497 του ΚΠΔ, οι οποίες προβλέπουν στην παράγραφο 8:

«[…] απορρίπτεται η αίτηση αναστολής εκτέλεσης της πρωτόδικης απόφασης, όταν κρίνεται αιτιολογημένα ότι οι περιοριστικοί όροι δεν αρκούν και ότι ο κατηγορούμενος δεν έχει γνωστή και μόνιμη διαμονή στη χώρα ή έχει κάνει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να διευκολύνει τη φυγή του ή κατά το παρελθόν υπήρξε φυγόποινος ή φυγόδικος ή κρίθηκε ένοχος για απόδραση κρατουμένου ή παραβίαση περιορισμών διαμονής, εφόσον από τη συνδρομή των παραπάνω στοιχείων προκύπτει σκοπός φυγής ή κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό, όπως προκύπτει από προηγούμενες καταδίκες του για αξιόποινες πράξεις ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Το δικαστήριο σε κάθε περίπτωση χορηγεί ανασταλτικό αποτέλεσμα ή αναστολή εκτέλεσης, αν αιτιολογημένα κρίνει ότι η άμεση έκτιση ή συνέχιση έκτισης της ποινής θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον ίδιο ή για την οικογένεια του».

Συνεπώς, το Πενταμελές Εφετείο Αναστολών έκρινε ότι ο κρατούμενος δεν είναι πιθανό να διαπράξει άλλα εγκλήματα ενώ, αν ανατρέξει κανείς σε προηγούμενες αιτήσεις του για αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης που του είχε επιβληθεί, με περιοριστικούς όρους, η οικογενειακή του κατάσταση και άλλοι σχετικοί λόγοι μπορεί να πληρούν τον όρο: «η άμεση έκτιση ή συνέχιση έκτισης της ποινής θα έχει ως συνέπεια υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη για τον ίδιο ή για την οικογένεια του».

Μέχρι εδώ καλά. Ο κατηγορούμενος κρίθηκε, η ποινή του επιβλήθηκε, το δικαίωμά του να ζητήσει αναστολή εκτέλεσης ποινής ασκήθηκε. Σωστό και νόμιμο και έτσι θα έπρεπε να συμβαίνει με όλους. Συμβαίνει όμως;

Πάμε σε έναν άλλον κρατούμενο, που δεν έχει δικαστεί, δεν του έχει επιβληθεί ποινή, είναι προφυλακισμένος για κατοχή εκρηκτικών, έχει προηγούμενη καταδίκη και αιτείται αντικατάσταση προσωρινής κράτησης με περιοριστικούς όρους. Το αίτημα του απορρίπτεται με έναν από τους λόγους να είναι η «θρασύτητά του κατηγορούμενου». Σίγουρα τέτοια παράμετρος δεν υπάρχει στο 497 ΚΠΔ και σε κανένα άλλο άρθρο. Υπήρξε όμως στο μυαλό του ανακριτή που το αποφάσισε. Σωστό και νόμιμο;

Πάμε και σε άλλον κρατούμενο, περιβόητο, που όμως έχει δικαστεί, έχει εκτίσει διψήφιο αριθμό ετών, έχει «προκαλέσει» τη δημιουργία φωτογραφικού για τον ίδιο νόμο, προκειμένου να αλλάξουν οι συνθήκες και ο τόπος κράτησής του, πράγμα για το οποίο βρίσκεται σε απεργία πείνας εδώ και 40 μέρες, αλλά ούτε αυτός ο φωτογραφικός νόμος δεν εφαρμόζεται στην περίπτωσή του. Σωστό και νόμιμο;

«Κάποια στιγμή το κράτος πρέπει να αποφασίσει πως θα αντιμετωπίζει τους κρατούμενους», μας είπε ο νομικός Θ. Καμπαγιάννης, συνήγορος των Αιγυπτίων αλιεργατών στη δίκη της Χρυσής Αυγής, σε επικοινωνία που είχαμε.
«Έχουμε περιπτώσεις που αιτήματα κατηγορούμενων αντιμετωπίζονται με την τυπικότητα των νόμων και περιπτώσεις που αντιμετωπίζονται με κριτήρια που κανείς θα μπορούσε πει πως είναι πολιτικά». Στην ερώτηση μου αν του προκάλεσε έκπληξη η αποφυλάκιση Παπαβασιλείου η απάντησή του ήταν χαρακτηριστική. «Προφανώς και με εκπλήσσει ότι πριν ακόμα την καθαρογραφή της απόφασης έχουμε ήδη αποφυλάκιση, όμως, περισσότερο με εκπλήσσει το πολιτικό πρόσημο που διαφαίνεται να υπάρχει όταν συγκρίνουμε κάποιες αποφάσεις».

Τελικά, το ζήτημα δεν προκύπτει από την αποφυλάκιση του Παπαβασιλείου καθαυτή, είναι νομιμότατη, αποτέλεσμα κεκτημένων του δικαιακού μας συστήματος και αναφαίρετο δικαίωμα του κρατούμενου.
Το ζήτημα προκύπτει όταν τη συγκρίνεις με άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις, στις οποίες ο νόμος, οι κατακτήσεις του νομικού μας πολιτισμού και τα δικαιώματα των κρατουμένων μετατρέπονται σε κενά νοήματος ορνιθοσκαλίσματα, παραδομένα σε πολιτικές και επικοινωνιακές επιδιώξεις.