Η σύρραξη στην Ουκρανία και... ο «ρόλος Μητσοτάκη», με απλά λόγια

Ρωσικά υπερόπλα και τανκς ante portas της Ουκρανίας, «ειρηνευτικές» διαπραγματεύσεις, προσαρτήσεις, κυρώσεις, ενεργειακή και γεωπολιτική σκακιέρα, προειδοποιήσεις, πολεμικό κλίμα… και συνεδρίαση του ελληνικού ΚΥΣΕΑ.

Η σύρραξη στην Ουκρανία και... ο «ρόλος Μητσοτάκη», με απλά λόγια
ΠΡΟΒΟΛΗ

Δεν σας φαίνεται παράξενο το ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε καμία απολύτως ενημέρωση για το ποιοι πραγματικά είναι οι λόγοι της σύρραξης στην Ουκρανία που έχει αναστατώσει όλο τον πλανήτη;

Τα κανάλια στη χώρα μας περιορίζονται στις γνωστές γενικόλογες φράσεις και δεν παραλείπουν να παρουσιάζουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως τον «ηγέτη με διεθνές κύρος, ο οποίος πρωταγωνιστεί στις εξελίξεις» και παρόμοιες γραφικές ασυναρτησίες -εξαντλητικά χαμηλού επιπέδου-, για εσωτερική κατανάλωση.

Κανένα ηγετικό, γεωπολιτικό και παγκόσμιο ρόλο δεν παίζει κανένας Μητσοτάκης. Είναι προσβλητική για τον κοινό νου ακόμα και η παραμικρή αναφορά σε κάτι τέτοιο.

Να επανέρθουμε όμως στη σοβαρότητα του ζητήματος στην Ουκρανία.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως και γιατί φτάσαμε ως εδώ; Τι ακριβώς διακυβεύεται; Γιατί συνεχώς κλιμακώνεται η ένταση στην Ουκρανία και ο μέσος πολίτης δεν ενημερώνεται σωστά στη χώρα, ούτε καν για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής; Ποια η θέση της Ελλάδας;

Ας το δούμε όσο πιο απλά και κατανοητά γίνεται.

Η τωρινή σύγκρουση είναι αποτέλεσμα γεωπολιτικών και εθνοτικών ζυμώσεων ετών, που ξεκίνησαν από τη διάλυση της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.

Αλλά ας μην πάμε ως εκεί.

Ας γυρίσουμε λίγο πίσω, στο 2013, όταν ο Ουκρανός Πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς απορρίπτει συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να δημιουργήσει στενότερους –κυρίως οικονομικούς- δεσμούς με τη Μόσχα.

Είχαν περάσει ήδη 8 χρόνια από την «πορτοκαλί επανάσταση» και η απόφαση του Γιανούκοβιτς, οδήγησε σε νέο ξέσπασμα διαμαρτυριών των "φίλο-ευρωπαϊστών" Ουκρανών πολιτών, με μαζικές διαδηλώσεις, κυρίως στην Πλατεία Μαϊντάν (Ανεξαρτησίας), οι οποίες έμειναν γνωστές με τον όρο Ευρωμαϊντάν.

Στους μήνες που ακολούθησαν, οι διαδηλώσεις μετατράπηκαν σε άτυπο εμφύλιο πόλεμο, με δεκάδες Ουκρανούς πολίτες να χάνουν τη ζωή τους.

Στις διαδηλώσεις της πλατείας Μεϊντάν και στην εμφύλια σύρραξη που ακολούθησε, πρωταγωνιστικό ρόλο είχε η ουκρανική ακροδεξιά, αποτελούμενη κυρίως από το δεξιό κόμμα «Σβόμποντα» και πολυπληθείς νεοναζιστικές, παρακτατικές οργανώσεις όπως ο “Δεξιός Τομέας”, έχοντας μάλιστα την υποστήριξη σχεδόν σύσσωμης της Δύσης.

Τον Μάιο του 2014, διαδραματίστηκε το πιο φρικτό περιστατικό του ουκρανικού εμφυλίου.
Ομάδες νεοναζί, παρακρατικών χούλιγκαν, πυρπόλησαν το κτήριο των Συνδικάτων που είχαν βρει καταφύγιο δεκάδες Ρωσόφωνοι μετά από συγκρούσεις.

42 άνθρωποι που είχαν παγιδευτεί, απανθρακώθηκαν, έπαθαν ασφυξία ή πήδηξαν από τα παράθυρα με αποτέλεσμα να σκοτωθούν.

Το τέλος της εμφύλιας σύρραξης βρήκε τον φιλορώσο (και διεφθαρμένο) πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, να παρατείται στις 22 Φεβρουαρίου, του 2014.

Το δεξιό – φιλοναζιστικό κόμμα «Σβόμποντα», ανέλαβε -με τις ευλογίες της Δύσης- ως μεταβατική κυβέρνηση και τα τάγματα εφόδου του “Δεξιού Τομέα” είχαν πλέον απόλυτη ελευθερία δράσης, ως άτυπη αστυνομία και μάλιστα δήλωναν την αλληλεγγύη τους στους «συναγωνιστές» της Χρυσής Αυγής.

Ακόμα και σήμερα, τις εκπαιδεύσεις ουκρανών πολιτών εν όψει ενδεχόμενης εισβολής της Ρωσίας, έχει αναλάβει, μεταξύ άλλων, το νεοναζιστικό «Τάγμα Αζόφ» που από το 2014 αποτελεί μέρος της ουκρανικής Εθνικής Φρουράς. Ένα τάγμα που ίδιος ο ΟΗΕ το έχει κατηγορήσει για εγκλήματα πολέμου.

Ουκρανία – ΝΑΤΟ – ΗΠΑ - Ε.Ε και Ρωσία

Η είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι προφανώς casus beli για την Ρωσία, η οποία επιπλέον θέλει να παύσουν όλες οι ασκήσεις της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας κοντά στα σύνορά της και να αποσυρθούν τα στρατεύματα από την Ανατολική Ευρώπη.

Είναι επίσης προφανές πως η Ρωσία αντιλαμβάνεται την Ουκρανία ως μέρος της «σφαίρας επιρροής» της και όχι ως ανεξάρτητο κράτος. Η Δύση συνεχίζει να υποστηρίζει την Ουκρανία και απειλεί ξανά με κυρώσεις αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία.

Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε ένα διάταγμα αναγνώρισης δύο περιοχών στην Ουκρανία, του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητες δημοκρατίες και τα ρωσικά στρατεύματα διατάχθηκαν να «διατηρήσουν την ειρήνη» στις «εν αποσχίσει» περιοχές.

Η Ουκρανία όμως, επί της ουσίας, είναι «άτυπο μέλος του ΝΑΤΟ, ακόμα και χωρίς επίσημη απόφαση», παραδέχονται ουκρανοί αξιωματούχοι. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος για τον οποίο ο Πούτιν βρίσκει τον προσανατολισμό της Ουκρανίας προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ ως άμεση απειλή για την εθνική και οικονομική ασφάλεια της Ρωσίας.

Είναι χαρακτηριστικό πως η προοπτική ένταξης της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ απασχολούσε τον Βλάντιμιρ Πούτιν από τότε που Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος, που μάλιστα εξέφρασε την υποστήριξή του για τη συγκεκριμένη ιδέα, το 2008.

«Ήταν πραγματικό λάθος. Αυτό όχι μόνο ξύπνησε και εξόργισε τους Ρώσους, αλλά δημιούργησε προσδοκίες στην Ουκρανία και τη Γεωργία. Προσδοκίες οι οποίες ποτέ δεν εκπληρώθηκαν και δημιούργησαν αυτή την περίπλοκη κατάσταση», δήλωνε τότε ο Στίβεν Πάιφερ, ο οποίος από το 1998 έως το 2000 (επί Κλίντον) ήταν πρεσβευτής στην Ουκρανία.

Η κρίση στην Ουκρανία λοιπόν, είναι συνέχεια εκείνης που ξεκίνησε το 2013 (αν όχι το 2008).

Όμως οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία, τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και τη Ρωσία μάλλον εξηγούν γιατί ο Πούτιν νιώθει ότι τώρα είναι μάλλον η ώρα να δράσει αποφασιστικά.

Μεταξύ αυτών των εξελίξεων είναι και η εκλογή του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι το 2019, ενός –στην κυριολεξία- κωμικού ηθοποιού, που μάλιστα "έπαιξε" και τον πρόεδρο στην τηλεόραση… πριν γίνει πραγματικός πρόεδρος.

Η Ρωσία έβλεπε τον Ζελένσκι, ως έναν άπειρο πολιτικό, που θα μπορούσε να χειριστεί προς όφελός της.

Η Ρωσία λοιπόν, ήθελε να εφαρμοστεί από τον Ζελένσκι η ειρηνευτική συμφωνία του Μίνσκ, του 2015.
Συμφωνία που είχε υπογραφεί από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τους αυτονομιστές ηγέτες και τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), ενώ εγκρίθηκαν και από ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η συμφωνία αυτή θα επέστρεφε αναίμακτα τις φιλορωσικές περιοχές στην Ουκρανία, αλλά στην ουσία -όπως λένε πολλοί αναλυτές- θα αποτελούσε τον «δούρειο ίππο» για έλεγχο και επιρροή της Μόσχας.

Ο Ζελένσκι τελικά, παρά την πίεση της Ρωσίας, στράφηκε προς στη Δύση για βοήθεια, λέγοντας ανοιχτά ότι η χώρα θέλει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Η προχθεσινή αναφορά του Πούτιν πως «δεν ισχύει πλέον η συμφωνία του Μινσκ» μαζί με την υπογραφή του διατάγματος για την ανεξαρτησία των Λαϊκών Δημοκρατιών Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ, έβαλε την σφραγίδα του τέλους, σε ζυμώσεις ετών.

Τι γίνεται τώρα;

Η κρίση στην Ουκρανία έχει εκτροχιάσει τα μεγαλεπήβολα σχέδια της κυβέρνησης Μπάιντεν και έχει γίνει προτεραιότητα ανώτατου επιπέδου για τις ΗΠΑ, τουλάχιστον προς το παρών.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της Ρέιτσελ Ρίζο, ερευνήτριας του Ατλαντικού Συμβουλίου: «Ένα κοινό μεταξύ της κυβέρνησης Ομπάμα και της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι ότι δεν βλέπουν τη Ρωσία ως γεωπολιτικό παράγοντα που διαμορφώνει τα γεγονότα, αλλά όμως βλέπουμε τη Ρωσία να διαμορφώνει ξανά και ξανά τα γεωπολιτικά γεγονότα», δήλωσε.

Οι ΗΠΑ έχουν ήδη αναπτύξει 3.000 στρατιώτες στην Ευρώπη σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το ΝΑΤΟ και πιθανόν να στείλουν άλλους 3.000 στην Πολωνία, αν και η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δηλώσει σαφέστατα ότι οι αμερικανοί στρατιώτες δεν θα πολεμήσουν στην Ουκρανία εάν ξεσπάσει πόλεμος. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, όμως, μαζί με τους Ευρωπαίους συμμάχους της, προσπαθεί να καταστρώσει ένα επιθετικό σχέδιο για να τιμωρήσει τη Ρωσία, σε περίπτωση που εισβάλει ξανά.

Στη σύγκρουση αυτή -η Ουκρανία είναι απλώς η αφορμή και δυστυχώς ο απλός κόσμος της χώρας τείνει να γίνει παράπλευρη απώλεια- διακυβεύεται η αυριανή εικόνα του κόσμου. Εάν δηλαδή θα είναι μονοπολική αμερικανική μονοκρατορία ή πολυπολικό κέντρο αποφάσεων.

Οι Ρώσοι απαιτούν το «σοβιετικό μερίδιο» στη λήψη αποφάσεων για τον κόσμο, ενώ οι Αμερικάνοι προσβλέπουν στο δικό τους μονοπώλιο, με άξονα το ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία για να απαντήσει στην «πολυπληθυσμικότητα» του ΝΑΤΟ, απαιτεί ένα status quo, που χωρίς τη συγκατάθεση της, αλλά και της Κίνας, της Ινδίας και του Ιράν, το ευρωατλαντικό πλέγμα δεν θα μπορεί να αποφασίσει τις μοίρες του κόσμου. Η επίσκεψη Πούτιν στην Κίνα στις αρχές του μήνα, επιβεβαιώνει ακριβώς αυτό (παρ’ ότι στην Ελλάδα παρουσιάστηκε ως «σύσφιξη σχέσεων τουριστικού περιεχομένου»).

Οι Αμερικανοί (και το ΝΑΤΟ), θεωρούν τη Ρωσία και την Κίνα τους νικημένους του Ψυχρού Πολέμου, που θα πρέπει να δηλώσουν υποτέλεια στο νικητή. Αυτό, χωρίς έναν μεγάλο, θερμό πόλεμο με πραγματικούς νικημένους δεν γίνεται. Η μάχη δυστυχώς θα σκληραίνει. Όλο και περισσότερο.

Γιατί η Ουκρανία;

Το κράτος της Ουκρανίας είναι μια "χώρα - πρόφαση", την οποία επέλεξε το ΝΑΤΟ, προκειμένου να μην θιχτεί καμία χώρα-μέλος του.

Πίστεψε ότι μεταφέροντας τη σύγκρουση στην Ουκρανία θα μπορέσει να ξεπεράσει το σκόπελο (η Ουκρανία δεν ανήκει -ακόμα- κάπου, οπότε ήταν το ιδανικότερο "απομακρυσμένο" θύμα, ως βαλβίδα εκτόνωσης).

Υπολόγιζαν όμως χωρίς την σκληρή, αμετακίνητη στάση του Πούτιν, ο οποίος δηλώνει σε κάθε ευκαιρία δύο πράγματα:

Πρώτον προειδοποιεί για κυρώσεις εάν η Ουκρανία γίνει χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και δεύτερον ότι το ΝΑΤΟ έχει έρθει στη γειτονιά και δεν πρόκειται να κάτσει αμέτοχος να τους κοιτάει από το μπαλκόνι του (ζητώντας παράλληλα αποστρατικοποίηση και άλλων χωρών, που κάποτε ανήκαν στη σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης).

Το μέλλον λοιπόν του άλλοτε κραταιού ευρωατλαντισμού "παίζεται", διότι οι Ρώσοι και οι Κινέζοι θέλουν να μεταφέρουν το επίκεντρο του οικονομικού παιχνιδιού στην Ασία και να δώσουν "σύνταξη" στη γηραιά Ευρώπη, η οποία ούτως ή άλλως ακολουθεί πιστά, γραφικά και άβουλα τις αποφάσεις του Θείου Σαμ.

Η (αστεία) σύγκλιση του ΚΥΣΕΑ

Χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκάλεσε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ). Δεν υπήρχε απολύτως κανένας λόγος για κάτι τέτοιο.

Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να πάρει την παραμικρή απόφαση. Είναι μέλος του ΝΑΤΟ και θα κάνει ακριβώς όσα εκείνο αποφασίσει, όποτε τα αποφασίσει και με όποιο τρόπο τα αποφασίσει.

Εξάλλου, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους -και ενώ όλα όσα αναφέραμε βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη- επισκέφτηκε τη Ρωσία και συναντήθηκε με τον Ρώσο Πρόεδρο.

Μετά τη συνάντηση δήλωσε το ευφάνταστο «οι σχέσεις Ελλάδας Ρωσίας είναι σε πολύ καλό επίπεδο, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ανταλλαγής τουριστών και πολιτισμού».

Καμία απολύτως σχέση με το προκείμενο και φυσικά δεν επιτεύχθηκε καμία «βελτίωση» των σχέσεων.

Το αποτέλεσμα αυτής της επίσκεψης; Τα δύο μέρη δεν έφτασαν σε καμία συμφωνία, ούτε προέβησαν σε καμία κοινή δήλωση.

Μια επίσκεψη παντελώς εκτός τόπου και χρόνου, μόνο για φωτογραφίες και για ένα ακροατήριο που περιορίζεται σε πηχυαίους τίτλους άνευ οποιασδήποτε σημασίας, για να εξυπηρετηθεί το αφήγημα του «μέγα ηγέτη».

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ