Φωτογραφίες: Μάριος Λώλος

Ο «Ελαιώνας» αποτελεί την πρώτη επίσημη Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας στην Ελλάδα. Δημιουργήθηκε το 2015 με σκοπό την αξιοπρεπή διαμονή των προσφύγων στην Αθήνα.

Στις 4 τα ξημερώματα ο δήμος Αθηναίων έστειλε τα ΜΑΤ και τα ΕΚΑΜ προκειμένου να προχωρήσει στην ειλημμένη απόφαση εκκένωσής του. Η μοναδική δομή του δήμου που φιλοξενεί ευάλωτες περιπτώσεις ανθρώπων, όπως επιζώσες/ώντες σεξουαλικής βίας, βασανιστηρίων και εμπορίας ανθρώπων, άτομα με σοβαρά ψυχιατρικά ζητήματα, χρόνια νοσήματα και αναπηρίες, γυναίκες έγκυες μόνες ή/και με παιδιά, νεαρά άτομα σε κίνδυνο, ηλικιωμένα άτομα με απειλητικά για τη ζωή τους ιατρικά προβλήματα, είναι πλέον ανεπιθύμητη.

Όπως καταγγέλλει το «Solidarity With Migrants»:

«Σήμερα, ξημερώματα της 18/8 (περίπου στις 4πμ), πραγματοποιήθηκε βίαιη επιχείρηση της ελληνικής αστυνομίας, και συγκεκριμένα δυνάμεων των ΜΑΤ και των ΕΚΑΜ, στο στρατόπεδο του Ελαιώνα, στο πλαίσιο της προειλημμένης απόφασης του Δήμου Αθηνών και του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής για την σταδιακή εκκένωση του camp, και τον εκτοπισμό των μεταναστριών εκτός Αθήνας.

To αποτέλεσμα της επιχείρησης, παρά την κινητοποίηση μεγάλων αστυνομικών δυνάμεων, ήταν απλώς η μεταφορά 30 μεταναστών που ''πείστηκαν'' να μετακινηθούν σε άλλα camps, στη συγκεκριμένη περίπτωση στο camp του Σχιστού. Για να γίνει αυτή η μεταφορά, οι δυνάμεις καταστολής συγκρούστηκαν, με ξύλο και ρίψη χημικών, με ένα πλήθος πολλών δεκάδων μεταναστριών και αλληλέγγυων, μεταξύ των οποίων έγκυες γυναίκες και παιδιά, που αρνούνται να προχωρήσει η διαδικασία της εκκένωσης, η οποία αναμένεται να κρατήσει αρκετές εβδομάδες.

Η ''συναίνεση'' αυτών των περίπου 30 ατόμων, που χρησιμοποιείται, κατά πάγια τακτική της διοίκησης και του Υπουργείου, ως μοχλός πίεσης, διαίρεσης και καταστολής του μπλοκ των μεταναστριών που αγωνίζεται, αποσπάστηκε μετά από σωρεία απειλών και ψεμάτων από την διοίκηση του camp, σε ένα καθεστώς τρομοκρατίας και χωρίς καμία γραπτή εγγύηση για το πού ακριβώς οι μετανάστριες τελικά θα μετακινηθούν.

Τις κατασταλτικές επιχειρήσεις ''συντόνιζε'', ανάμεσα στα ΜΑΤ και τα ΕΚΑΜ και εμφανώς περήφανη για το έργο καταστολής, η νέα διοικήτρια του camp, Μαρία - Δήμητρα Νιουτσίκου, γνωστή στο παρελθόν για την κατασταλτική θητεία της στα στρατόπεδα της Σάμου και Σκαραμαγκά.

Η μάχη των μεταναστριών με τις δυνάμεις καταστολής ξεκίνησε από τον εξωτερικό χώρο μπροστά από το camp, με επίκεντρο μια πύλη εισόδου-εξόδου, όπου τα ΜΑΤ κλώτσησαν καθισμένους/καθισμένες μετανάστριες μπροστά από την πύλη και αλληλέγγυους/ες, και μεταφέρθηκε στη συνέχεια μέσα στο camp, όπου ακολούθησαν επεισόδια, πετροπόλεμος και κυνηγητό.

Ο αγώνας συνεχίζεται και θα συνεχίζεται όλες τις επόμενες εβδομάδες, όσο η πλειοψηφία των κατοίκων του camp αρνείται να δεχτεί την εξαναγκαστική μετακίνησή της εκτός Αθήνας.

Ο αγώνας των μεταναστριών του Ελαιώνα είναι αγώνας να μην μετακινηθούν οι μετανάστριες από τον Ελαιώνα σε ακόμα πιο δυσμενείς συνθήκες, αλλά να αποκτήσουν αξιοπρεπή στέγαση μέσα στις πόλεις και χαρτιά. Είναι αγώνας ενάντια στο ρατσιστικό σύστημα των αποκλεισμών και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, που μεταχειρίζεται τους ανθρώπους σαν σκουπίδια που μεταφέρονται από το ένα camp στο άλλο, ως αντικείμενα αποκλεισμού ή εκμετάλλευσης.

Είναι αγώνας ενάντια στον ''εξευγενισμό'' της Αθήνας που προωθεί συστηματικά το ελληνικό Κράτος, η κυβέρνηση και ο δήμαρχος Μπακογιάννης, που κρύβει πίσω από ένα ''εναλλακτικό'' προσωπείο τον ακραίο ρατσισμό και το ταξικό μίσος του απέναντι στους φτωχούς, προωθώντας τη "διπλή ανάπλαση'' του Βοτανικού και του Ελαιώνα, την επίθεση στο Λόφο του Στρέφη και στην πλατεία των Εξαρχείων (με πρόσχημα το Μετρό), και άλλα σχέδια εξαναγκαστικής ''ανάπλασης'' γειτονιών με μόνο κριτήριο τα συμφέροντα μεγαλοεπιχειρηματιών.

Ο αγώνας των μεταναστριών του Ελαιώνα είναι η συνέχιση του αγώνα ενάντια στα σύνορα, του Έβρου, του Αιγαίου, της Ελλάδας, της Ευρώπης, με άλλα μέσα.

Ο πόλεμος και η στρατιωτικοποίηση είναι η απάντηση των καπιταλιστικών Κρατών στην κίνηση των μεταναστριών. Η αλληλεγγύη και οι κοινοί διεθνιστικοί αγώνες μεταναστριών-ντόπιων είναι η δική μας απάντηση.

Οι μετανάστριες του Ελαιώνα δεν τρομοκρατούνται από τους φασίστες του ελληνικού Κράτους και τα πολιτικά σχέδιά τους. Θα συνεχίσουν τον αγώνα τους και καλούν σε στήριξή τους.».

«Δεν αφήνουμε το σπίτι μας»

Ο Ελαιώνας ήταν η πρώτη μεγάλη δομή φιλοξενίας που άνοιξε το 2015 κατά τη διάρκεια των μεγάλων προσφυγικών ρευμάτων και λειτούργησε ως πρότυπο για όλες τις άλλες δομές της επικράτειας. Ήδη από τον περασμένο Δεκέμβρη, οπότε και στα κοντέινερ του καμπ ζούσαν περίπου 2.000 μετανάστες και πρόσφυγες, ο αριθμός έχει σταδιακά μειωθεί στους 1.200 ανθρώπους. Από τις αρχές της εβδομάδας έξω από τις πύλες του κέντρου φιλοξενίας έχουν γίνει τρεις διαμαρτυρίες με πανό που γράφουν «Δεν αφήνουμε το σπίτι μας».

Βαθιά ανησυχία για το επικείμενο κλείσιμο της δομής του Ελαιώνα έχουν εκφράσει 30 ΜΚΟ. Με κοινή ανακοίνωσή τους «εκφράζουν βαθύ προβληματισμό για τη μη συμπερίληψη στον σχεδιασμό των άνω των 300 παιδιών σχολικής ηλικίας που φιλοξενούνται στη δομή, βάσει των τελευταίων διαθέσιμων στοιχείων».

Οι πρόσφυγες και προσφύγισσες του Ελαιώνα, φωνάζουν για βοήθεια:

«Είμαστε οι πρόσφυγες και προσφύγγισσες κάτοικοι του camp του Ελαιώνα. Ζούμε εδώ στην δομή προσφύγων στον Ελαιώνα, μερικοί-ες από εμάς εδώ και χρόνια. Η καθημερινότητα μας στον καταυλισμό είχε πάντα αρκετές δυσκολίες, καθώς αντιμετωπίζουμε την έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και προνοιακών παροχών, ενώ συχνά ερχόμαστε αντιμέτωποι με επικίνδυνες καταστροφές, όπως πυρκαγιές μέσα στο καμπ.

Ωστόσο, αυτό το μέρος είναι το σπίτι μας, εκεί όπου μεγαλώνουν οι οικογένειές μας, από όπου ξυπνάμε για να πάμε στις δουλειές μας και στο σχολείο. Είμαστε εκατοντάδες άνθρωποι από διαφορετικές εθνοτικές κοινότητες, και μιλάμε ποικίλες γλώσσες.

Τον τελευταίο χρόνο, η διοίκηση του καμπ μας ανακοίνωσε ότι, με απόφαση του Δήμου, το κάμπ μας θα έκλεινε και θα έπρεπε να μετακομίσουν αλλού, σε άλλα κάμπς εκτός Αθήνας. Το καμπ του Ελαιώνα είναι ο μοναδικός καταυλισμός προσφύγων στην Αθήνα, ενώ τα εναλλακτικά καμπ στα οποία αναφέρονται είναι εκτός Αττικής, σε μέρη εκτός των πόλεων και αστικών ιστών της χώρας, επί το πλείστον περιφραγμένα από τείχη και συρματοπλέγματα, στη μέση του πουθενά. Οι  συνθήκες σε αυτά είναι ανθυγιεινές και κάθε βήμα της ζωής μας παρακολουθείται από συστήματα επιτήρησης ενώ οι ζωές μας κρύβονται ολοκληρωτικά από τα μάτια της κοινωνίας. Οι προτάσεις του κράτους για τη μεταφορά μάς είναι μόνο τα συγκεκριμένα ανοιχτά κέντρα κράτησης, και όχι διαμερίσματα ή ξενώνες μέσα στην πόλη. Εμάς το αίτημα και η άμεση ανάγκη μας είναι να κατοικούμε εντός της πόλης.

Από τα μέσα Ιουνίου του 2022, άρχισαν οι πρώτες προσπάθειες του Δήμου για την εκκένωση του καταυλισμού. Αστυνομία προσέγγισε την είσοδο του καμπ μαζί με λεωφορεία για τη μεταφορά των ανθρώπων. Δεν έκαναν χρήση σωματικής βίας, όμως προσπάθησαν να τρομοκρατήσουν τους ανθρώπους που αντέδρασαν στη μεταφορά χρησιμοποιώντας άθλιους εκβιασμούς. Ένας από αυτούς ήταν και η απειλή ότι θα μας πάρουν τα παιδιά μας αν δεν φύγουμε οικειοθελώς από τον καμπ. Επίσης χρησιμοποίησαν λεκτική βία και παρενοχλήσεις, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να ξυπνάνε αξημέρωτα από τη φασαρία, βάζοντας τα λεωφορεία να έρχονται στις 3 το πρωί για να μας πιέσουν να φύγουμε από τον καταυλισμό.

Επί πάνω από ένα μήνα διαδηλώναμε καθημερινά μπροστά από την πύλη, προσπαθώντας να εμποδίσουμε την εκκένωση. Διαδηλώσαμε στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής στη Νίκαια, στο Σύνταγμα και πραγματοποιήσαμε συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά από το δημαρχείο την ημέρα που το δημοτικό συμβούλιο συνεδρίασε και πήρε απόφαση για το κλείσιμο του Ελαιώνα. Είμαστε ακόμα εδώ, διαμαρτυρόμαστε  καθημερινά, αντιστεκόμαστε παρά την πείνα και την έλλειψη ιατροφαρμακευτική περίθαλψης, με τις οποίες ήρθαμε αντιμέτωποι από τότε που αποφασίστηκε να κλείσει το καμπ και σταμάτησαν να λειτουργούν οι δομές πρόνοιας του. Είμαστε άνδρες, γυναίκες, παιδιά που αποφασίσαμε να μην εγκαταλείψουμε το σπίτι μας, να μη φύγουμε από την πόλη».

Φωτογραφίες: Μάριος Λώλος