Θυμάμαι πεντακάθαρα το βλέμμα. Βιαστική συνάντηση στην είσοδο μιας πολυκατοικίας. Μαντήλι δεμένο στο λαιμό, όμορφο κορίτσι, βλέμμα ενοχής. Καθαρής, ατόφιας, σπαρακτικής ενοχής. Θυμάμαι ακριβώς την κίνηση μου. Αυθόρμητη, παραβιαστική, πέρα από τα όρια. Κατέβασα το μαντήλι προλαβαίνοντας, πριν το τραβήξει και απομακρυνθεί, να δω τις μελανιές. Μπλε αποτυπώματα δυο χεριών, σε έναν λευκό λαιμό.

Όχι δεν έπεσα από τα σύννεφα. Αν και θα μπορούσα. Αγία οικογένεια. Οικονομική άνεση, καλοβαλμένοι, νέοι, με δύο μικρά παιδάκια. Ήσυχοι. Εκείνος όλη μέρα δουλειά, εκείνη σπίτι, άφησε τη δική της για να φροντίσει την οικογένεια. Κάθε Κυριακή τους άκουγα να φεύγουν τιτιβίζοντας, στολισμένοι για τη βόλτα της εβδομάδας. Δεν είχαν δώσει δικαιώματα. Η μήπως είχαν;

«Σε ζηλεύω που δουλεύεις». «Μου λείπουν οι δικοί μου. Οι φίλοι μου». «Δεν μπορώ να φύγω, δεν έχω βοήθεια». «Μπορείς να μου πάρεις φάρμακα όπως γυρίζεις; Έχω πυρετό, δε μπορώ να τον ενοχλήσω στη δουλειά».

Είχαν. Και όταν διάβασα το μήνυμα: «βοήθεια, με σκοτώνει», ήμουν έτοιμη.

Σπάσε τη σιωπή

Πως σπάει η σιωπή όταν δεν έχεις κανέναν να σε ακούσει; Όταν οι φίλοι, η οικογένεια σου, όλοι, έχουν απομονωθεί; Όταν δεν έχεις ούτε ένα ευρώ δικό σου;

Πως σπάει η σιωπή;

Τι γίνεται όταν σπάσεις το φόβο και μιλήσεις; Ποιος θα σε βοηθήσει στον τεράστιο αγώνα που πρέπει να δώσεις; Όχι φωτογραφιζόμενη στα λευκά, αλλά έξω στην πραγματική ζωή; Ποιος θα σου πει τι να κάνεις, που να πας, ποιος θα σου κρατήσει τα παιδιά όταν αποφεύγοντας τις δεκάδες βιντεοκλήσεις του εξουσιαστή-κακοποιητή σου, θα πρέπει να βρεις δικηγόρο, να πας στην αστυνομία, στο νοσοκομείο, στον ιατροδικαστή; Για να φτιάξεις –αθόρυβα- χωρίς να προκαλέσεις καμία υποψία, τη διάδοχη κατάσταση; Για να μπορέσεις να εξαφανιστείς;

Ποιος θα σε βοηθήσει να μην ξυπνάς με τρόμο, πιστεύοντας ότι θα βάλει πάλι το μαξιλάρι στο πρόσωπό σου για να μην ακούγονται οι φωνές σου όταν σε χτυπάει, και ξυπνήσουν τα παιδιά;

Ποιος θα σου δένει τα μαντήλια, θα σε βάφει και θα πιάνει τα μαλλιά σου με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην φαίνονται τα κενά από τις τούφες που έχει ξεριζώσει;

Ποιος θα πάει μαζί σου στη δίκη των ασφαλιστικών μέτρων; Και όταν λιγοψυχήσεις και επιστρέψεις πίσω κουρασμένη και ανέτοιμη, από μια κοινωνία που δεν δέχεται αυτές τις νίκες, ποιος θα σου πει ότι είναι εκεί όποτε και αν τον χρειαστείς ξανά; Ποιος θα σε συγχωρέσει;

Δομές, κοινωνική αποδοχή, έμπρακτη βοήθεια

Η έμφυλη βία δεν είναι πηγή έμπνευσης για φωτογραφήσεις lifestyle. Συγχωράτε με. Αλλά δεν προσφέρετε τίποτα άλλο, παρά μόνο ενοχή. Το θύμα δεν είναι σαν εσάς, λαμπερό, ικανό, αγέρωχο. Είναι τσαλαπατημένο, ποδοπατημένο, αδύναμο, χειραγωγημένο, αποπροσανατολισμένο. Χρειάζεται συμμάχους, γρήγορους, αποτελεσματικούς, αόρατους. Δίπλα του, χωρίς τυμπανοκρουσίες και γαμάτα σλόγκαν από ικανούς διαφημιστές. Χρειάζεται έναν άγρυπνο έτοιμο μηχανισμό από στρατιές ειδικών και συμμάχων. Ας αγωνιζόμαστε να φτιάξουμε αυτόν και μετά μαζί σας. Και τα λευκά και σε ό,τι θέλετε. Μέχρι τότε, μέχρι και το τελευταίο θύμα να μπορεί να σπάσει τη σιωπή, που του ζητάτε, συγχωράτε με, βλέποντας την επαγγελματική φωτογραφία σας, αισθάνομαι ναυτία.

Η έμφυλη βία σε αριθμούς

Το καθημερινό φαινόμενο που παραμένει αόρατο, καθώς το ποσοστό καταγγελιών είναι μικρό. Ωστόσο σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. για το αδίκημα του Ν.3500/06 Περί Ενδοοικογενειακής Βίας, το σύνολο γυναικών θυμάτων στην ελληνική επικράτεια:

Έτος  Καταγγελίες

2020   4191

2021   7375

2022   7409

Σύμφωνα με τη μεγαλύτερη δημοσκοπική έρευνα που έχει διεξαχθεί παγκοσμίως, για τη βία κατά των γυναικών (FRA, 2014),με τη συμμετοχή πάνω από 42.000 γυναικών, ηλικίας από 18 έως 74 ετών, από 28 κράτη μέλη της ΕΕ:

• 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί σωματική βία από την ηλικία των 15 ετών και άνω
• 1 στις 2 γυναίκες έχει βιώσει ψυχολογική βία από τον σύντροφό της
• 1 στις 8 γυναίκες έχουν υποστεί οικονομική βία από το σύντροφό τους
• 1 στις 10 γυναίκες έχει βιώσει σεξουαλική βία από την ηλικία των 15 ετών και άνω
• 1 στις 20 γυναίκες έχει πέσει θύμα βιασμού
• 1 στις 3 γυναίκες έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά στο χώρο εργασίας
• 1 στις 5 νεαρές γυναίκες, μεταξύ 18-29 ετών, έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά στο διαδίκτυο
• 1 στις 5 γυναίκες έχει βιώσει stalking
• 50 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους κάθε εβδομάδα λόγω της ενδοοικογενειακής βίας, στην Ε.Ε (Πηγή: https://www.diotima.org.gr)