Για τον καρκινοπαθή που ο γιατρός καταγγέλθηκε πως ζητά φακελάκι, για τον εργαζόμενο που τον έκλεισαν στο εργοστάσιο με την πυρκαγιά δίπλα, για την εργαζόμενη που υφίσταται mobbing στην εργασία της και αν δεν συναινέσει σε απλήρωτες υπερωρίες θα απολυθεί.

Βέβαια, ο Τομέας Εθελοντών Πυροσβεστών του Ρουβίκωνα φαντάζει η πιο ατόφια δράση αλληλεγγύης, όχι γιατί δεν ήταν οι υπόλοιπες, απλά γιατί κανείς δεν είναι τόσο κάθαρμα να τολμήσει να συκοφαντήσει εθελοντές δασοπυροσβέστες. Ο Ρουβίκωνας, λοιπόν, σιγά σιγά υποκαθιστά, χωρίς να είναι η πρόθεσή του, αλώνει σημαντικούς πυλώνες του Κράτους:

Όταν ο εργαζόμενος πάει στον Ρουβίκωνα να ζητήσει βοήθεια αντί για το ΣΕΠΕ, σημαίνει κάτι.
Όταν ο καρκινοπαθής δεν κάνει καταγγελία στο Υπουργείο, σημαίνει κάτι.
Όταν ο έτερος εργαζόμενος που του έστειλαν τους μπράβους από το μαγαζί που εργάζεται δεν πήγε στην Αστυνομία αλλά στον Ρουβίκωνα. Αυτό σημαίνει κάτι.

Μπορεί να μην σημαίνει πως ο Ρουβίκωνας υποκαθιστά λειτουργίες του Κράτους, αλλά πως μερίδα πολιτών εμπιστεύεται περισσότερο τον Ρουβίκωνα ή πως το κράτος έχει αφήσει βασικές του λειτουργίες να καταρρεύσουν, επειδή δεν έχουν κέρδος ή επειδή αφορούν τους οικονομικά ασθενέστερους από εμάς.

-Καλησπέρα, Γιάννη, και σε ευχαριστούμε για την συνέντευξη. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πότε ξεκινήσατε την εκπαίδευση για την αντιπυρική περίοδο;

Εγώ ευχαριστώ. Κοίτα, το κεντρικό πλήρωμα του οχήματος είχε εκπαίδευση από πριν, είτε ως εθελοντές δασοπυροσβέστες είτε ως εκπαιδευμένοι στην εργασία τους πάνω στην πυροπροστασία. Οπότε βρεθήκαμε όλοι μαζί και κάναμε εκπαίδευση πάνω στο όχημα και τις δυνατότητές του. Γενικά η πυρόσβεση έχει κάποιους κεντρικούς άξονες και μετά πλαισιώνεται αναλόγως τον εξοπλισμό και το όχημα που έχεις.

-Πόσα άτομα είναι το κεντρικό σας πλήρωμα;

Το όχημα χρειάζεται μίνιμουμ τρία άτομα, εμείς είμαστε τέσσερις και υπάρχει και δεύτερο πλήρωμα, γιατί μόνο ένα πλήρωμα δεν επαρκεί και το είδαμε στην πράξη, καθώς έχει πολλή κούραση. Εμείς κινηθήκαμε Λουτράκι, Αγίους Θεοδώρους, Μάνδρα, Κανδύλι… Δεν αντέχει ένα πλήρωμα, έχει πολλή κούραση.

-Άρα το ένα πλήρωμα δρούσε και ερχόταν το δεύτερο πλήρωμα με αυτοκίνητο και αλλάζατε;

Περίπου… Κοιτάζαμε λίγο και τα ωράρια εργασίας του καθενός και ήταν λιγάκι δύσκολο. Φαντάσου, για εμένα που μπορώ να πω, σχόλαγα, πήγαινα στο μέτωπο και ήμουν με 4 ώρες ύπνο.

-Πώς ήταν η εμπειρία σας από το μέτωπο και ποια ήταν τα μεγαλύτερα σερί σας;

Το έχουμε ξαναδεί σε φωτιές. Πέσαμε σε μεγάλη φωτιά, όχι σε αναζωπυρώσεις. Στις κεντρικές φωτιές, όπως του Λουτρακίου που πέρασε στο ρέμα του Αγίου Χαραλάμπου. Δύσκολα. Αλλά, ξέρεις, έχουμε και εμείς στο πίσω μέρος του μυαλού μας πως η ασφάλειά μας προέχει. Safety first που λένε (γελώντας). Να είμαστε ασφαλείς εμείς πρώτα, γιατί αν δεν υπάρχει ο διασώστης και το όχημα δεν θα υπάρχει και συνέχεια.

-Πέρα από εσένα που έχεις την σχετική εμπειρία και τα άλλα μέλη του κεντρικού πληρώματος, πώς ζει ένας εθελοντής δασοπυροσβέστης εκείνες τις στιγμές, τις στιγμές του κινδύνου, εκεί που βλέπει την φωτιά από κοντά; Φωτογραφικά, κινηματογραφικά; Πρέπει όσοι είναι πιο έμπειροι να είναι σε εγρήγορση να τους ξεκολλήσουν;

Αυτό που είχα ζήσει πριν από 20 χρόνια, την πρώτη φορά που είχα πάει σε πυρόσβεση, το είδα και τώρα. Δηλαδή τα παιδιά που δεν έχουν ξαναέρθει σε φωτιά -που έχουμε κάνει την εξάσκησή μας, πώς απλώνουμε και πώς μαζεύουμε τις μάνικες, όλα έχουν κάποιον τρόπο- όταν δρούμε επί του πεδίου, ο άλλος είναι λίγο μαγκωμένος. Εκεί πρέπει να τον βοηθήσεις, να τον ξεμαγκώσεις. Και δουλεύει.

-Ο Ρουβίκωνας είναι γνωστός για τις δράσεις πολιτικής διαμαρτυρίας. Τα κόμματα, τα Μέσα Ενημέρωσης και άλλοι σας έχουν δαιμονοποιήσει στα μάτια του απλού, μη πολιτικοποιημένου κόσμου. Παρ’ όλα αυτά, ποιες ήταν οι αντιδράσεις όταν σας έβλεπαν στις φλόγες, δίπλα τους, να προσπαθείτε να σώσετε τα σπίτια τους;

Θα σου πως τρία περιστατικά. Να πω εξαρχής πως κάτι αρνητικό δεν είδαμε από κανέναν. Το ένα ήταν όταν πήγαμε στο Κανδύλι, που είχε αναζωπυρώσεις, ήταν κάποιοι νεολαίοι εκεί της περιοχής που τρέχανε να σώσουνε τον τόπο τους και στο άκουσμα πως είμαστε από τον Ρουβίκωνα, είχαν μεγαλύτερο ενθουσιασμό και «μπράβο ρε παιδιά» και χαρακτηρισμούς που δεν μπορώ να τους πω εδώ. Πήραν λίγο θάρρος, δεν ήταν χαρούμενοι στο κακό που τους βρήκε αλλά αναθάρρησαν. Είχαμε άψογη συνεργασία με τα παιδιά.

Σε κάποια φάση, πάνω στον κακό χαμό, έφευγαν μπροστά με τα μηχανάκια τους, τριγύριζαν παντού -ήταν πραγματικά παντού- και γύρναγαν και μας ενημέρωναν πού έχει αναζωπύρωση, να σβήσουμε τις φωτιές. Και εκεί μου φάνηκε πολύ επαγγελματικό, αν δεν έχεις άλλα μέσα. Αυτό θα έπρεπε να το κάνει η Πυροσβεστική αν δεν έχει drone ή άλλα μέσα! Ένα ήταν αυτό με τα παιδιά, που τους ευχαριστούμε για την βοήθειά τους.

Σε άλλο περιστατικό, στο ρέμα του Αγίου Χαραλάμπους, κατεβαίνει η φωτιά και έχει μείνει ένας άνθρωπος σε ένα πολύ φτωχικό σπίτι και έχει «παγώσει». Κοιτάει την φωτιά να έρχεται και η φωτιά είχε μέτωπο γύρω στο 1 χιλιόμετρο. Δεν ήταν κάποιος άλλος, κάποιο άλλο πυροσβεστικό εθελοντών ή της Πυροσβεστικής εκεί. Το βλέπουμε και λέμε δεν γίνεται, δεν έχουμε την «δύναμη πυρός» και τις δυνατότητες να σταματήσουμε αυτό το πράγμα που έρχεται. Ο άνθρωπος είχει παγώσει και μονολογούσε:

Δεν έχω τίποτα. Έτσι και καεί το σπίτι, απλώς θα κοιμηθώ απ’ έξω

Δεν το έλεγε σε εμάς, το έλεγε στον αέρα. Και πέρασε εκείνη την ώρα άλλο ένα όχημα σαν το δικό μας και λέμε «Θα κάτσουμε». Είχε ένα πλάτωμα και λέμε αν ο αέρας δεν είναι τόσο δυνατός, έχουμε ελπίδες. Λίγο πριν φτάσει η φωτιά στο σπίτι, έχουμε βρέξει εμείς όλη την γύρω περιοχή, δεν πιάνει φωτιά, γυρίζει ο αέρας και σώθηκε το σπίτι του ανθρώπου. Τι να σου πω, ο άνθρωπος εκεί.

-Δεν μπορούσατε να τον βγάλετε από την αγκαλιά σας. Το νιώθω.

Ε, κοντά είσαι! Τρίτο περιστατικό, φεύγουμε, έχουμε τελειώσει από Κανδύλι με τόσα γεμίσματα και αδειάσματα και λέμε φεύγουμε. Και βγαίνει μια γιαγιά, η οποία πρέπει να ήταν 90 χρόνων, αλλά κοτσονάτη. Της είχαν φύγει όλα τα νερά, τα είχαν χρησιμοποιήσει μάλλον για πυρόσβεση και μας λέει «Παιδιά, έχω 100 ζωντανά». Φαντάσου από τύχη δεν άρπαξε η στάνη, γιατί γύρω γύρω ήταν όλα καμένα. Δεν είχε νερό στις στέρνες. Εμείς φεύγαμε και είχαμε νερό μαζί μας -πάντα κρατάμε νερό, μήπως χρειαστεί- και το τελευταίο άδειασμα το κάναμε εκεί.

Μας ρώτησε και της είπαμε και εμείς «Γιαγιά, από τον Ρουβίκωνα είμαστε» και η γιαγιά μας ήξερε, τηλεοράσεις και τέτοια και μας κοίταγε καλά καλά. Δεν μπορούσε να το πιστέψει. Κατάλαβε πως «τα παιδιά δεν είναι αυτό που παρουσιάζονται».

Δεν μιλάω για την ηγεσία ή όλη την Πυροσβεστική, αλλά από κάποια πληρώματα από την Πυροσβεστική ακούσαμε πολύ καλά λόγια, εκεί που τους δίναμε μάνικες ή συνδέαμε μάνικες να φτάσουμε πιο κοντά στην φωτιά. Το εκτίμησαν πως είμασταν εκεί στις φωτιές δίπλα τους. Μιλάω για πληρώματα, όχι για όλους.

-Πως ήταν η συνεργασία σας με την Πυροσβεστική και τις άλλες ομάδες; Υπήρχαν και άλλες συλλογικότητες στο πεδίο;

Από αυτές που είδα εγώ, συνεργαστήκαμε κιόλας και καταφέραμε να σώσουμε ένα σπίτι, ήταν από την Τ34. Μας βοήθησαν, έπρεπε να ανοίξουμε κάποια ξύλα να ρίξουμε νερό σε ένα σπίτι και το σώσαμε. Από εθελοντές είδαμε γενικά πάρα πολλούς.

-Πόσο εύκολος είναι ο ανεφοδιασμός ο δικός σας; Χρειάζεστε ψυγειάκια, χρειάζεστε κάτι; Ο κόσμος που θέλει να βοηθήσει τους εθελοντές, αλλά δεν έχει την εμπειρία ή την γνώση των αναγκών σας, τι μπορεί να κάνει;

Πριν ξεκινήσουμε, είμαστε εφοδιασμένοι με κάποια πράγματα τα οποία κάποια στιγμή τελειώνουν. Από εκεί και πέρα, έρχονται κάποια πράγματα από τον κόσμο στο πεδίο. Για παράδειγμα, ο Ρουβίκωνας έκανε κάποια καλέσματα για συγκέντρωση ειδών και έρχονταν τα φορτηγάκια του Ρουβίκωνα και ανεφοδιάζανε. Εμάς, άλλους εθελοντές, πυροσβέστες και πυρόπληκτους. Αλλά να το τονίσουμε αυτό πως οι ανεφοδιασμοί ήταν καλοί. Ερχόταν συνέχεια κόσμος και μας έφερνε νερό και τρόφιμα.

-Όχι το Κράτος, εθελοντές.

Εθελοντική προσφορά πάντα. Ο απλός ο κόσμος. Όχι το Κράτος. Θυμάμαι ένα Πυροσβεστικό -κάπου στα Μέγαρα, δεν θυμάμαι ακριβώς με τις τόσες διαδρομές- πίσω εμείς, έχει πιάσει την μια πλαγιά, εμείς στα αριστερά πολεμάμε μια άλλη φωτιά και έρχεται μια κυρία και λέει την στιγμή της κατάσβεσης «Να σας δώσω να φάτε!» (γέλια). Λέω ευγενικά «κυρία, όχι τώρα» και συνεχίζουμε. Ο κόσμος, όχι το Κράτος.

-Φάνηκε η απουσία;

Δεν φάνηκε η παρουσία. Επειδή κινούμασταν πάνω κάτω και βρισκόμασταν παντού, όχι, το Κράτος δεν ήταν πουθενά πλην της Πυροσβεστικής.

-Πως κρίνεις τον συντονισμό της ίδιας της Πολιτείας; Όχι μόνο της Πυροσβεστικής, αλλά το Συντονιστικό, την Περιφέρεια, την Πολιτική Προστασία, τα πάντα.

Να σου πω ένα περιστατικό. Μετά από το πρώτο βράδυ που η φωτιά ήταν στο Λουτράκι, πέρασε τον Άγιο Χαράλαμπο και πήγαινε Αγίους Θεοδώρους, ήταν αργά και άνοιξα να δω τα νέα. «Πετούν εναέρια μέσα, οι επίγειες δυνάμεις και οι δασοκομάντος φτιάχνουν ζώνες πυροπροστασίας». Τίποτα. Δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά, δεν είδαμε τίποτα και ήμασταν επί του πεδίου.

Έχουμε εμπειρία και τα αναγνωρίζουμε. Δεν είδα ελικόπτερο, δεν είδα drone, δεν είδα κάποιο συντονιστικό να πετάει και να καταγράφει. Δεν υπάρχει σχέδιο. Εκεί που πηγαίναμε να μπούμε στην μάχη, το κάθε πυροσβεστικό είχε εντολές άσχετες με το τι γινόταν. Ήταν ένα πυροσβεστικό στατικό χωρίς να έχει συνεννόηση δύο ώρες στο ίδιο σημείο. Περίμενε την φωτιά. Κεντρικό σχέδιο και πλάνο πάνω στην φωτιά δεν υπάρχει.

Δώσαμε σε πυροσβεστικό όχημα -όχι εθελοντικό, της Πυροσβεστικής- μάνικες της μιας ίντσας, γιατί αυτές δουλεύουμε, γιατί δεν είχε αρκετές να φτιάξει ένα δίκτυο που ήθελε (σ.σ. με συνδέσεις με μάνικες). Δηλαδή η Πυροσβεστική που είναι η δουλειά της αυτή -δεν μιλάω για τους εθελοντές- δεν είχε μάνικες μια ίντσας για να συνδέσουν. Τους δώσαμε εμείς και τις «χάσαμε» γιατί τους κάηκαν των ανθρώπων. Τι να κάνουν; Από εκεί και πέρα καταλαβαίνεις.

-Είχατε όλοι μαζί σας μάσκες με φίλτρα; Υπάρχει ανάγκη; Οι υπόλοιποι εθελοντές, οι πυροσβέστες είχαν;

Οι εθελοντές όχι, πρόχειρα που το σκέφτομαι, ένα 7% με 8% να είχε μάσκες καλές να μην περνάει τίποτα. Στην Μάνδρα, όπως περνάγαμε εκεί που κάηκαν τα εργοστάσια, αν δεν φόραγες μάσκα γονάτιζες.

-Καλό αυτό, για να ξέρουμε όποτε υπάρξουν καλέσματα πως υπάρχει ανάγκη για μάσκες για τους εθελοντές πέρα από την ομάδα του Ρουβίκωνα.

Για τον κόσμο που μπαίνει στην φωτιά είναι απαραίτητο. Δεν την χρησιμοποιείς συνέχεια, δεν μπορείς τόσες ώρες, αλλά όταν είσαι μέσα στον καπνό ή δεν ξέρεις τι υλικά καίγονται -εννοείται- είναι προτεραιότητα. Η ασφάλεια πρώτα από όλα, θα πέσεις πρώτα κάτω εσύ ο ίδιος από τους καπνούς.

-Ετοιμάζεστε και για δεύτερο πυροσβεστικό, έχετε σκεφτεί τις ακτίνες δράσεις και τις λεπτομέρειες;

Υπάρχει άλλο πλήρωμα, αλλά ακόμα το κεντρικό σχέδιο δεν έχει βγει, ο τομέας του πυροσβεστικού να βγάλει σχέδιο, είναι κάτι που θέλει οργάνωση. Φεβρουάριο-Μάρτιο θα ξέρουμε για την ακτίνα δράσης. Το δεύτερο πυροσβεστικό πάει για του χρόνου, να δούμε τι πυροσβεστικό θέλουμε, θέλουμε το ίδιο, θέλουμε πιο μεγάλο…

-Τι μετατροπές θέλει...

Τις μετατροπές, ναι, και υπάρχουν και άλλες σκέψεις. Για την ακτίνα δράσης δεν ξέρουμε ακόμα.

-Ένα drone επίσης θα σας βοηθούσε.

Ναι, είναι στις σκέψεις μας.

-Το έχετε πάρει πολύ ζεστά. Μπράβο, σκέφτεστε δηλαδή πώς θα επεκτείνετε τον Τομέα Εθελοντών Πυροσβεστών ώστε να βοηθήσετε περισσότερο κόσμο.

Εννοείται! Και να σου πω και κάτι; Γίνεται δουλειά. Το βλέπουμε. Δεν το αλλάζω. Τον κύριο που του σώθηκε το σπίτι, με όλα του τα λιγοστά υπάρχοντα, δεν το αλλάζω. Και όταν λέω εγώ, μιλάω και προσωπικά και ως μέλος του Ρουβίκωνα. Δεν ξέρω πόσο δόκιμος είναι ο όρος αλλά είμαστε μια τίμια συλλογικότητα. Κάνουμε κάτι γιατί το πιστεύουμε και πιστεύουμε πως είναι το σωστό. Και είναι το σωστό. Το ξέρουμε.

-Είναι κάτι που θέλεις να αναφέρεις, να αναφέρουμε τα σημεία που δράσατε;

Ξεκινήσαμε από το Λουτράκι, από την περιοχή Καλλιθέας που ξεκίνησε η πρώτη φωτιά, μεταβήκαμε στον Άγιο Χαράλαμπο που είναι σύνορα Καλαμακίου-Αγίων Θεοδώρων, ύστερα όταν η φωτιά πέρασε στους Αγίους Θεοδώρους, δράσαμε εκεί. Μετά φύγαμε και δράσαμε στο Κανδύλι και από εκεί φτάσαμε στην Μάνδρα. Και κάνουμε κάποιες βραδινές περιπολίες σε περίπτωση αναζωπύρωσης πάνω στα πεδία.

-Ευχαριστούμε για την συνέντευξη και την προσφορά.

Εγώ ευχαριστώ.

Ουσιαστικά, συνεχίζουν να κάνουν πράξη το ρητό: «Το μόνο που έχουμε είναι ο ένας τον άλλο». 

Φωτογραφίες: Ρουβίκωνας