28 Φεβρουαρίου 2023. Ο χρόνος σταματά στα Τέμπη. Το σιδηροδρομικό δυστύχημα με τους 57 νεκρούς ονομάζεται πολύ γρήγορα έγκλημα. Γιατί; Με τη δικογραφία να ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες και τη δίκη να ξεκινά σύντομα, να καταλάβουμε το γιατί ένα δυστύχημα ονομάζεται από την κοινωνία, έγκλημα.

Στις 20 Φεβρουαρίου 2023 ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, μια εβδομάδα πριν από το Έγκλημα των Τεμπών, εγγυόταν την ασφάλεια των επιβατών στα τρένα. Λέγοντας το γνωστό, από το βήμα της Βουλής: «Ντροπή που θέτετε θέματα ασφαλείας».

Το δυστύχημα φέρνει στο φως σωρεία παραλείψεων, υποστελέχωσης,  διαφθοράς, αποδυνάμωσης, εγκατάλειψης. Και αλλάζει όνομα. Γίνεται έγκλημα.

Τα εγκλήματα έχουν αυτουργούς. Φυσικούς, ηθικούς. Εδώ τι συμβαίνει; Ποιος φταίει; Ποιος ήξερε; Ποιος θα πληρώσει; Ήταν ένα προαναγγελθέν έγκλημα;

Ναι ήταν. Είχαν υπάρξει ηχηρότατες προειδοποιήσεις. Δεν ήταν μια τραγωδία που ήρθε ξαφνικά. Είχε προαναγγελθεί.

Ο Κώστας Γενηδούνιας πρώην Πρόεδρος του Σωματείου Μηχανοδηγών λέει: «Πρώτος κατέθεσα στον εφέτη ανακριτή στην Λάρισα, ως Πρόεδρος του Σωματείου Μηχανοδηγών, παραθέτοντας δεκάδες επιστολές, εξώδικα και έγγραφα που “αγνοούσαν” οι υπεύθυνοι, αρνούμενοι καν να μας ακούσουν. Μας είπαν μέχρι & συκοφάντες τότε, δήθεν λέγαμε ψέματα».

Είχαν προηγηθεί 3 εξώδικα σε 14 μήνες , 3 πρωτοσέλιδα στην ΕΦΣΥΝ σε 7 μήνες! (φωτό 1)

Καταγγελίες και οι ταλαιπωρίες επιβατών γίνονται καθημερινότητα, η λίστα παίζει  Hellenic Train και «Ασημένιο Βέλος», όταν οι εργαζόμενοι κάνουν σειρά κινητοποιήσεων, απεργίες, ανακοινώσεις.

Ο Πρόεδρος των μηχανοδηγών, Κώστας Γενιδούνιας, δηλώνει ότι η τηλεδιοίκηση και τα τηλεσήματα «λειτουργούσαν, περίπου ως το 2008-9. Μετά το δίκτυο σταματά να συντηρείται, αρχίζει να λεηλατείται».

Μέσα σε 14 μήνες, οι εργαζόμενοι στέλνουν τρία εξώδικα.Για την άμεση αποκατάσταση της σιδηροδρομικής υποδομής και τη διασφάλιση της κυκλοφορίας.

Το πρώτο εξώδικο των εργαζομένων κατατίθεται στο Υπουργείο τον Σεπτέμβριο του 2021. Το επόμενο τον Μάρτιο του 2022, το τρίτο τον Οκτώβριο του 2022.

Βάζουν στο τραπέζι την τηλεματική και τη μη συντήρηση, κάνουν λόγω για «την πυκνή βλάστηση πλησίον της υποδομής που περιορίζει την ορατότητα και καλύπτει ακόμα και σήματα γραμμής, την εδώ και 15 έτη (!) μη λειτουργία συστημάτων ασφαλείας και φωτισμού εντός των σηράγγων στον Προαστιακό Αθήνας (Μέγαρα) αλλά και την αδυναμία επικοινωνίας όταν ένα τρένο βρίσκεται μέσα σε αυτές.»

Μιλούν για ατυχήματα και εκτροχιασμούς

«Στις 25 Οκτωβρίου 2022, μηχανοδηγός μας, τραυματίστηκε και νοσηλεύτηκε (έλαβε μάλιστα άδεια ασθένειας 7 ημερών από το ως άνω εργατικό ατύχημα), καθώς η αμαξοστοιχία Προαστιακού Αθήνας (υπ’αριθμ. 1534) προσέκρουσε σε καλώδια ηλεκτροκίνησης που κρέμονταν και ήταν υπό τάση!.Απόδειξη δε των ως άνω και της κάκιστης κατάστασης της υποδομής είναι οι 3 εκτροχιασμοί σε διάστημα 2 μηνών». 1 Αυγούστου 2022 εκτροχιασμός 1521 στην Τιθορέα, 10 Οκτωβρίου 2022 εκτροχιασμός προαστιακής αμαξοστοιχίας στο Λιανοκλάδι, 21 Οκτωβρίου 2022 εκτροχιασμός 882 στην περιοχή της Τιθορέας.

Στην εκπομπή της Ν.Γιάμαλη στο Kontra, ο κ.Γενιδούνιας λέει ότι στα πρώτα λάμβαναν διαβεβαιώσεις ότι τα προβλήματα θα λυθούν. Στο τρίτο έλαβαν απάντηση ότι «όσα λέμε είναι αστήρικτα, υπάρχουν ανακρίβειες, υπάρχει εκτόξευση λανθασμένων εκτιμήσεων, που γίνονται για τη δημιουργία εντυπώσεων».

Ο Κώστας Καραμανλής έλεγε ψέματα λοιπόν όταν διαβεβαίωνε  για την ασφάλεια;

Ναι, έλεγε. Μάλιστα λίγες μόλις μετά το έγκλημα των Τεμπών -στις 8/3-  ο Άδωνης Γεωργιάδης παραδέχθηκε ότι ο Καραμανλής έλεγε ψέματα στη Βουλή για την ασφάλεια του ΟΣΕ. «Είσαι ο Υπουργός Μεταφορών. Μπορείς να πας στη Βουλή και να πεις “ναι, έχουν πρόβλημα ασφάλειας τα τρένα”; Αν το πεις αυτό, δεν θα μπει αύριο άνθρωπος στα τρένα» δήλωσε προκλητικά ο υπουργός Ανάπτυξης σε μιλώντας στον Bluesky.

Επέμεινε κιόλας δικαιολογώντας τα αδικαιολόγητα για τον Κώστα Καραμανλή. «Είναι πιθανόν ο υπουργός να σκέφτηκε ότι αν βγει να πει ότι έχουν πρόβλημα ασφάλειας τα τρένα, αύριο τα τρένα δεν θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα».

Εκτός από τους μηχανοδηγούς υπήρχαν άλλοι, που κατήγγειλαν πριν την κατάσταση; Ναι υπήρχαν.

«Εάν λειτουργούσε η σηματοδότηση δεν θα είχαμε το ατύχημα σήμερα. Τελεία και παύλα», δηλώνει στο documentonews.gr για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής ETCS, Χρήστος Κατσιούλης, ο οποίος τον περασμένο Απρίλιο είχε αναδείξει λεπτομερώς τα προβλήματα ασφαλείας που αντιμετωπίζει το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας. 

Η επιστολή παραίτησης του Κατσιούλη στην ΕΡΓΟΣΕ αποτελεί έγγραφο – ντοκουμέντο, καθώς αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο ΟΣΕ είχαν λάβει γνώση για την τραγική κατάσταση που επικρατεί στο σιδηροδρομικό δίκτυο και κυρίως για τα κενά ασφαλείας όσον αφορά την τέλεση των δρομολογίων. Από τότε, πέρασε σχεδόν ένας χρόνος και δεν άλλαξε το παραμικρό, καθώς οι ιθύνοντες γνώριζαν αλλά αδιαφορούσαν για τις συνεχείς προειδοποιήσεις από τις Ενώσεις Εργαζομένων.

Συγκεκριμένα, στις 27 Απρίλιου του 2022 ο Χρήστος Κατσιούλης είχε δηλώσει παραίτηση ο πρόεδρος της επιτροπής ETCS, η οποία είναι αρμόδια για τα έργα σηματοδότησης και ασφάλειας στο σιδηροδρομικό δίκτυο, αποκαλύπτοντας την κατάσταση διάλυσης των σιδηροδρομικών γραμμών. Στην επιστολή προς την ΕΡΓΟΣΕ, ο τότε πρόεδρος, είχε καταγγείλει τεχνικά θέματα στη γραμμή που συνδέει την Οινόη με την Τιθορέα, αλλά και τη μη τήρηση των συμβάσεων για τα βελτιωτικά έργα στην ασφάλεια.

Ο παραιτηθείς πρόεδρος είχε σημειώσει ότι είχε ενημερώσει τη διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, εκφράζοντας διαφωνίες για τις ενέργειες του Οργανισμού επί των θεμάτων ανάταξης των γραμμών, αλλά και αμφιβολίες σχετικά με τη γνώση των αρμοδίων για ζητήματα λειτουργίας εξειδικευμένων συστημάτων. Τέλος, κατέγραψε την ημιτελή συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου. Την ώρα που είναι σε πλήρη εξέλιξη οι έρευνες για τα αίτια της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη, το φως της δημοσιότητας βλέπει μία ερώτηση του Νίκου Νικολόπουλου από το 2017, η οποία απευθυνόταν στον τότε υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη.

Ο ανεξάρτητος τότε βουλευτής ρωτούσε για “την αμαρτωλή σύμβαση 717/2014 ” και τα τρένα που “κυκλοφορούσαν τυφλά, με ανταλλαγή τηλεγραφημάτων, όπως την εποχή του Τρικούπη”.

Είχε προηγηθεί το σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Άδενδρο, με τον εκτροχιασμό τρένου που οδήγησε στον θάνατο τριών ανθρώπων.

«Έχετε αντιληφθεί, κύριε υπουργέ, ότι αν λειτουργούσε το σύστημα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης στην περιοχή του Άδενδρου δεν θα είχε συμβεί το τραγικό αυτό δυστύχημα και δεν θα χάνονταν τόσο άδικα τρεις ανθρώπινες ζωές; Έχετε αντιληφθεί, κύριε υπουργέ, ότι ενδεχομένως η πραγματική αιτία του τραγικού δυστυχήματος δεν είναι αυτή στην οποία αποδίδει το δυστύχημα η Προκαταρκτική Έκθεση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, που δώσατε στη δημοσιότητα, αλλά η μη λειτουργία όλων των συστημάτων ασφαλείας, δηλαδή του συστήματος σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης, του ψηφιακού GSM-R και του συστήματος προστασίας των τρένων ETCS, τα οποία έπρεπε, αν δεν υπήρχαν εγκληματικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των αντίστοιχων συμβάσεων, να βρίσκονται σε λειτουργία;» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Νικολόπουλος.

Μάλιστα, άφηνε αιχμές και κατά του Θάνου Βούρδα, κουμπάρου του Χρήστου Σπίρτζη, ο οποίος από διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ ανέλαβε γραμματέας του υπουργείου Μεταφορών.

Συγκεκριμένα, ο βουλευτής υποστήριζε ότι με το που ανέλαβε τα καθήκοντά του στο υπουργείο ο κ. Βούρδας έγινε δεκτή η πρότασή του για αντικατάσταση των συστημάτων και όχι για την ανάταξή τους.

Ο ΟΣΕ έστελνε εξώδικα στους υπάλληλους που διαμαρτύρονταν για την ασφάλεια

Οι άνθρωποι ζητούν την άμεση αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής, τηλεδιοίκηση, φωτοσήματα, ETCS. Τονίζοντας ότι η ασφάλεια του δικτύου είναι εδώ και χρόνια προβληματική. Ο ΟΣΕ απαντά με εξώδικο που λέει ότι είναι όλα συκοφαντικά και θα υποστούν τις συνέπειες.

Ο Γιάννης Καρούζος εργατολόγος καταγγέλει πως εργαζόμενοι που διαμαρτύρονταν έντονα για τα ζητήματα ασφαλείας στους ελληνικούς σιδηρόδρομους, πριν το δυστύχημα στα Τέμπη λαμβάνουν... εξώδικα.  

«Οι εργαζόμενοι σε αυτές τις εταιρείες είναι αορίστου χρόνου, ιδιωτικού δικαίου. Δεν υπάρχει αυτό που ακούγεται από ορισμένους... Δεν υπάγονται στο καθεστώς μονιμότητας του Δημοσίου. Αυτοί οι εργαζόμενοι απολύονται οποτεδήποτε. Μιλάμε για ένα επισφαλές καθεστώς που έχει να κάνει με το χαρακτήρα του ιδιωτικού τομέα, που είναι η σύμβαση αορίστου χρόνου.

Ελέγχονται πειθαρχικά, έχουν συλλογικές συμβάσεις, κανονισμούς προσωπικού.  Από ότι προκύπτει, η ευθύνη ξεκινάει από έναν αλλά διακλαδώνεται και αναπτύσσεται σε επίπεδο ιεραρχίας και όχι σε επίπεδο οριζόντιας ευθύνης» .

Το εξώδικο όπως δημοσιεύτηκε στη σελίδα της Πανελλήνιας Ένωσης Προσωπικού Έλξης:

«ΕΞΩΔΙΚΟ ΠΡΟΣ ΟΣΕ, Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, ΡΑΣ και Hellenic Train. 

Με λύπη/προβληματισμό σας αναφέρουμε, ότι παρά τις διαρκείς επισημάνσεις μας, διαμαρτυρίες μας και πρωτίστως τις συνεχείς εκκλήσεις μας προς αποκατάσταση εντεινόμενων προβλημάτων του σιδηροδρομικού δικτύου, ότι –δυστυχώς- επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι τραυματισμών που σας είχαμε εκφράσει. Διαπιστώνουμε διαρκώς την κακή κατάσταση της σιδηροδρομικής υποδομής, την έλλειψη συντήρησης της (που αποδεικνύεται από τις βραδυπορίες που καθημερινά δίνονται στους μηχανοδηγούς), την μη λειτουργία φωτοσημάτων και τηλεδιοίκησης εδώ και πολλά έτη, την μη λειτουργία του συστήματος ETCS (European Traffic  Control System– του οποίου η θέση σε λειτουργία προστατεύει έναντι στο ανθρώπινο λάθος) η οποία δεν λειτούργησε ποτέ παρά το γεγονός ότι έχει εγκατασταθεί στις μηχανές!

Επίσης διαπιστώνουμε τα κάτωθι : 

Την μη λειτουργία της τηλεματικής στους σταθμούς, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ενημέρωση στο επιβατικό κοινό για τις καθυστερήσεις και αλλαγές στα δρομολόγια και οι επιβάτες να εξαγριώνονται και να επιτίθενται στους μηχανοδηγούς!. Διαπιστώνουμε επίσης το κλείσιμο των σταθμών σε περιφερειακές πόλεις λόγω έλλειψης σταθμαρχών, που δημιουργεί προβλήματα στα τρένα και στην πύκνωση των δρομολογίων. Την ελλιπή περίφραξη της υποδομής, με αποτέλεσμα να είναι εύκολη πρόσβαση σε πεζούς σε πολλά σημεία, συνεπεία της οποίας υπάρχει συνεχώς απώλεια ανθρώπινων ζωών. Την πυκνή βλάστηση πλησίον της υποδομής που περιορίζει την ορατότητα και καλύπτει ακόμα και σήματα γραμμής, την εδώ και 15 έτη (!) μη λειτουργία συστημάτων ασφαλείας και φωτισμού εντός των σηράγγων στον Προαστιακό Αθήνας (Μέγαρα) αλλά και την αδυναμία επικοινωνίας όταν ένα τρένο βρίσκεται μέσα σε αυτές! Την μη συντήρηση του δικτύου ηλεκτροκίνησης που έχει σαν αποτέλεσμα καθυστερήσεις στα δρομολόγια, ενώ στις 25 Οκτωβρίου 2022, μηχανοδηγός μας, τραυματίστηκε και νοσηλεύτηκε (έλαβε μάλιστα άδεια ασθένειας 7 ημερών από το ως άνω εργατικό ατύχημα), καθώς  η αμαξοστοιχία Προαστιακού Αθήνας (υπ’αριθμ. 1534) προσέκρουσε σε καλώδια ηλεκτροκίνησης που κρέμονταν και ήταν υπό τάση!

Απόδειξη δε των ως άνω και της κάκιστης κατάστασης της υποδομής είναι οι 3 εκτροχιασμοί σε διάστημα 2 μηνών!!

• Α) 1 Αυγούστου 2022 εκτροχιασμός 1521 στην Τιθορέα,
• Β) 10 Οκτωβρίου 2022 εκτροχιασμός προαστιακής αμαξοστοιχίας στο Λιανοκλάδι,
• Γ) 21 Οκτωβρίου 2022 εκτροχιασμός 882 στην περιοχή της Τιθορέας.
• Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να απαξιώνεται ο σιδηρόδρομος, παρά τις  αγωνιώδεις προσπάθειες των μηχανοδηγών, αλλά και της εταιρείας HellenicTrain που δρομολογεί λεωφορεία προς εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού μετά από κάθε συμβάν. 

Κατόπιν των ανωτέρω, δεδομένου ότι έχουν εξαντληθεί τα όρια ανοχής των εργαζομένων μηχανοδηγών, με την παρούσα σας εκφράζουμε την  έντονη διαμαρτυρία και αντίθεσή μας για τα προβλήματα που ήδη έχουν διαπιστωθεί, σας καλούμε δε να προβείτε άμεσα αυτήν αποκατάσταση των ως άνω προβλημάτων στην σιδηροδρομική υποδομή.

Διαμαρτυρόμαστε έντονα για την επαπειλούμενη διατάραξη της υγείας και της ασφάλειάς μας εξαιτίας των προβλημάτων στο δίκτυο και σας καλούμε να λάβετε όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την εξασφάλιση της υγείας και της ασφάλειάς μας. Σας καλούμε επίσης να μας εξηγήσετε εγγράφως, εντός 15 ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας, για τα μέτρα που προτίθεστε να λάβετε. Σας ενημερώνουμε ότι προτιθέμεθα να προβούμε σε κινητοποιήσεις από την κοινοποίηση της παρούσας τους όλους τους ανωτέρω λόγους.

Αρμόδιος Δικαστικός Επιμελητής παραγγέλλεται να επιδώσει την παρούσα σε εκείνους προς τους οποίους απευθύνεται».

Cover Photo: Μαρία Γαλάτη