Η μπάντα στα ντουζένια της. Η δεκαετία του ’80 ήταν η δεκαετία των Talking Heads, για πολλούς από μας. Τα τέσσερα μέλη της -Μπερν, Γουέιμαουθ, Φραντζ, Χάρισον- μαζί με πέντε μαύρους μουσικούς στα κρουστά, στην κιθάρα και στα φωνητικά -Γουώρελ, Γουάιρ, Σκέιλς, Μπάμπρι, Χολτ- δένουν σε ένα αρμονικό σύνολο που ξεκινάει μελωδικά, με τον Μπερν και τη Γουέιμαουθ να παίζουν τις κιθάρες τους και να τραγουδάνε και μετά ανεβαίνουν στη σκηνή τα άλλα δυο μέλη της μπάντας. Και μετά οι πέντε Aφροαμερικάνοι και η σκηνή απογειώνεται σε ένα πολυθέαμα που στιγμές στιγμές μου θύμιζε τα συναυλιακά μεγαλεία των Sly and the Family Stone. Με πολύ καλύτερη σκηνοθεσία, μοντάζ και παραγωγή, βέβαια.

Οι μουσικοί πάνε κι έρχονται πάνω στη σκηνή, χορεύουν, τραγουδάνε, γελάνε, χορεύουν ξανά, κουνάνε χέρια και μαλλιά και πόδια, ενορχηστρωμένοι σε μια συμφωνία με μαέστρο τον ατέλευτο Ντέιβιντ Μπερνς που τραγουδάει, χορεύει μόνος και με όλους τους άλλους, τρέχει μπρος πίσω από τη σκηνή. Ερμηνεύει τα τραγούδια του με τη φωνή, την κιθάρα, τα μάτια και το σώμα του. Καταπληκτικοί ήχοι, κομμάτια με τέσσερις κιθάρες που μιλάνε η μια με την άλλη, οι μουσικοί εναλλάσσονται στα πλήκτρα και τα ντραμς, τα μπόνγκος δίνουν τον τόνο.

Βασικός συντελεστής της επιτυχίας, εκτός από το πηγαίο ταλέντο των Talking Heads και το αστείρευτο κέφι και μουσικό μπρίο των πέντε Αφροαμερικάνων που συνοδεύουν, είναι οι κάμερες που ο Τζόναθαν Ντέμι έστησε μπροστά, πίσω, δεξιά και αριστερά της σκηνής και έπιασε κινήσεις, εκφράσεις, βλέμματα, που δίνουν αμεσότητα και ζωντάνια από τη μία, θεατρικότητα από την άλλη.

Και οι εννιά συντελεστές της συναυλίας βρίσκουν το χώρο τους στις κάμερες του Ντέμι. Που ξέρουν ανά πάσα στιγμή πως να πιάσουν τη σωστή τη φάση, τη δράση, τη διάδραση. Με το σφιχτό μοντάζ της Λίζα Μέι η ταινία σκαρφάλωσε μέσα στις τρεις πρώτες καλύτερες μουσικές ταινίες ever. Τη βλέπεις, τη ζεις.

Ο σκηνοθέτης προσπαθεί να μοιράσει ισόποσα τον χρόνο σε όλα τα μέλη της φοβερής εκείνης μπάντας και της παρέας τους, αλλά είναι πολύ δύσκολο να μην αναδείξεις τον απόλυτο πρωταγωνιστή, την τεράστια μουσική ιδιοφυΐα, έναν από τους μεγαλύτερους μουσικούς και του εικοστού και του εικοστού πρώτου αιώνα, τον Ντέιβιντ Μπερνς. Δεν ξέρω, δεν έχω πληροφορία, αλλά εικάζω πως όλη η σύλληψη της ταινίας, το πως στήθηκε η συναυλία και το πως γυρίστηκε, ήταν σε μεγάλο βαθμό δική του ιδέα. Θα του ταίριαζε. Είναι μυαλό που φτερουγίζει μακριά.

Μίλια μακριά από την εποχή του, μόλις τέσσερα χρόνια μετά τη συναυλία ο Μπερνς συνάντησε τον Μπράιαν Ίνο, μια φιλία που κράτησε χρόνια πολλά, και μαζί έγραψαν το αριστούργημα My Life in the Bush of Ghosts, το οποίο, σαράντα χρόνια μετά, μικροί και μεγάλοι το ακούμε και παραμιλάμε. Και μετά τριγύρισε όλο τον κόσμο, από τη Βραζιλία μέχρι τη Βουλγαρία, και άκουγε προσεκτικά, ανακάλυπτε μουσικές και μουσικούς, έγραφε καινούργια κομμάτια φιλτράροντας με τον δικό του, πολύ ιδιαίτερο τρόπο, τις ακουστικές του εμπειρίες. Μέχρι σήμερα δεν έχει σταματήσει να πειραματίζεται, από τη folk μέχρι την κλασική, να γράφει, να συνεργάζεται. Είναι κάτι πιο πολύ από homo musicus, δεν παίζει απλά μουσική, είναι μουσική.

Τον θυμάμαι σε μια συναυλία που είχε δώσει σε ένα φεστιβάλ έθνικ πριν από κάνα δυο δεκαετίες. Κανείς δεν κατάλαβε από που εμφανίστηκε, έπαιξε με την κιθάρα του μια ώρα και μετά κατέβηκε κι πέρασε ανάμεσα μας με την τσάντα του στον ώμο για να φύγει. Τέτοιος τύπος είναι, τα μυαλά πάντα στο κεφάλι και όχι να αερίζονται.

Επειδή λοιπόν, αγαπημένοι, οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι, συμβουλεύω όλους τους καλούς φίλους να πάρετε ποτάκι και να πάτε σινεμά να δείτε συναυλία. Θα τ’ ακούσετε όλα τα καλά -Burning Down the House, Once in a Lifetime, Take me to the River και άλλα πολλά- θα το καταφχαριστηθείτε ακόμα κι αν τα ακούτε για πρώτη φορά και δεν είχατε ξεπατωθεί να τα χορεύετε τότε, θα λικνιστείτε και, πού ξέρει κανείς, μπορεί και η προβολή να το γυρίσει σε πάρτι.

Stop Making Sense | Official Trailer HD