Γυναίκα για ένα χρόνο

Ήταν Δεκέμβριος του 2020 όταν η Σοφία Μπεκατώρου άλλαξε για πάντα τις ζωές μας. Όχι με κάποια αθλητική της επίδοση, αλλά με την καταγγελία ότι δέχθηκε σεξουαλική κακοποίηση το 1998 από τον αντιπρόεδρο της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας.

Γυναίκα για ένα χρόνο
ΠΡΟΒΟΛΗ

Φυσικά δεν ήταν η πρώτη γυναίκα που βίωσε κάτι ανάλογο, ούτε μπορούμε να "υπολογίσουμε" πόσες γυναίκες υπέστησαν σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική κακοποίηση πριν και μετά την Σοφία Μπεκατώρου.

Ήταν η καταγγελία της αυτή όμως που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και πυροδότησε ένα κίνημα που ήταν έτοιμο από καιρό.

Σε αυτόν τον ένα χρόνο έχουμε πάρει μία μικρή δόση του τι σημαίνει να είσαι γυναίκα. Ακόμα και σε μια Δυτικού τύπου κοινωνία όπως είναι η Ελλάδα. Ακόμα και στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα.

Δυστυχώς αυτή η μικρή δόση, ενός μόλις χρόνου, όπου μέσα από τις τηλεοράσεις, τις ιστοσελίδες και τα έξυπνα κινητά μας παρακολουθούμε εκατοντάδες καταγγελίες γυναικών καθημερινά, αρκεί για να μας τρομοκρατήσει.

Τι έχουμε δει λοιπόν μόνο τους τελευταίους 12 μήνες;

Έχουμε δει γυναικοκτονίες, καταγγελίες βιασμών και σεξουαλικής παρενόχλησης, έχουμε δει καταγγελίες έμφυλης βίας και κακοποιητικών συμπεριφορών, ψυχολογικής κακοποίησης και πολλά άλλα που μία οποιαδήποτε γυναίκα μπορεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε στιγμή από τον οποιοδήποτε, περαστικό ή μη, στη ζωή της.
Τα είδαμε τόσο στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους ζωής, όσο και στο πλαίσιο της προσωπικής τους ζωής.

Μόνο την εβδομάδα που μας πέρασε, μάθαμε για τον βιασμό μιας νέας κοπέλας στην Θεσσαλονίκη, αφού πρώτα την νάρκωσαν σε πρωτοχρονιάτικο πάρτι, για την υπόθεση βιασμού ανήλικης από ιερέα και για την υπόθεση ενδοοικογενειακής βίας αστυνομικού προς την σύντροφό του. Τρεις καταγγελίες σε 5 εργάσιμες μέρες.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ελληνικής αστυνομίας, τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας το πρώτο δεκάμηνο του 2021 αυξήθηκαν κατά 48% όταν κάθε προηγούμενο έτος αυξάνονταν κατά 3-5%. Η ίδια έρευνα αναφέρει πως το 81% των δραστών ήταν άνδρες.

Η μαύρη λίστα των γυναικοκτονιών έκλεισε στις 17 για το έτος που μας πέρασε.
Ένα «ταξίδι τρόμου» σε όλη την Ελλάδα.
Χανιά, Μακρινίτσα, Γλυκά Νερά, Αγία Βαρβάρα, Φολέγανδρος, Δάφνη, Λάρισα, Ρέθυμνο, Θεσσαλονίκη, Κυπαρισσία, Ρόδος, Αργολίδα, Ιεράπετρα, ξανά Θεσσαλονίκη, Λακωνία και Αλεξανδρούπολη. Από τη μία άκρη της χώρας στην άλλη.

Φυσικά αυτά τα νούμερα δείχνουν μόνο τα περιστατικά που ξέρουμε.
Μία τόσο μεγάλη αύξηση σε τέτοια φαινόμενα δεν μπορεί να οφείλεται μόνο στον εγκλεισμό της πανδημίας. Οφείλεται και στο ότι πλέον είμαστε έτοιμοι να δώσουμε σημασία στις γενναίες γυναίκες που αποφασίζουν να μιλήσουν.
Ίσως να οφείλεται και στο ότι υπάρχει πλέον και μεγαλύτερη προσοχή στην καταγραφή των καταγγελιών από τις αρμόδιες αρχές. Αυτό μόνο η πολιτεία μπορεί να το απαντήσει.

Τι άλλο είδαμε;

Είδαμε τους ενόχους. Από ανθρώπους της διπλανής πόρτας, λαϊκούς, αμόρφωτους έως την ελίτ. Από αγρότες, φοιτητές και αστυνομικούς μέχρι ανθρώπους του πνεύματος. Από άσημους μέχρι και τους πλέον διάσημους. Από φτωχούς μέχρι και πολύ πλούσιους. Από δεξιούς μέχρι και πολύ αριστερούς.

Είναι όλοι το ίδιο;

Αν κάτι μας έμαθαν αυτοί οι 12 μήνες είναι πως ναι, είναι όλοι το ίδιο. Αυτό που αλλάζει είναι η δύναμη και τα μέσα που έχει ο καθένας τους να προστατεύσει τον εαυτό του.
Αυτό που τους ενώνει είναι η ψευδαίσθηση της δύναμης, του ελέγχου, του ¨κουμάντου¨. Η ιδιοκτησιακή σχέση που πιστεύουν ότι έχουν με την σύντροφό τους.
Αυτά τους υπαγορεύουν να την εξευτελίσουν, να την δείρουν ή ακόμα και να την σκοτώσουν αν τους χωρίσει, να την βιάσουν αν δεν θέλει να συνευρεθούν συναινετικά ή για να βγάλουν τα γούστα τους ή για να τις δώσουν κάνα «ρόλο». Όπου ρόλος βάλτε οτιδήποτε θέλετε η εφαρμογή είναι η ίδια παντού. Είναι η αίσθηση του ελέγχου που οπλίζει το χέρι τους.

Τι μάθαμε;

Μάθαμε ότι ο βιασμός είναι ίσως το μοναδικό έγκλημα στο οποίο εξηγήσεις καλείται να δώσει πρώτα το θύμα και μετά ο θύτης.

Μάθαμε ότι έχει σημασία πόσα χρόνια μετά το έγκλημα έρχεται η καταγγελία.

Μάθαμε ότι ο όρος γυναικοκτονία, που υπάρχει στην επιστημονική κοινότητα από τα τέλη του ’70, είναι ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟΣ γιατί διαχωρίζει τις ζωές των ανθρώπων.

Μάθαμε ότι αν μια γυναίκα συμφωνήσει να βιντεοσκοπήσει τις προσωπικές τις στιγμές με κάποιον τότε καλά να πάθει όταν αυτές διαρρέουν στο διαδίκτυο.

Μάθαμε πως το μήκος μιας φούστας ή ακόμα και ένα φλερτ σημαίνει συναίνεση.

Μάθαμε ότι ο όρος που εν πολλοίς περιγράφει όλο αυτό το πλέγμα νοοτροπιών και πρακτικών, η πατριαρχία, είναι ακόμα μία δικαιωματίστικη μόδα της εποχής.

Είναι πολύ λογικό όσοι νιώθουν ενοχές για τις πράξεις ή τα πιστεύω τους να δυσκολεύονται να βάλουν τους εαυτούς τους σε διαδικασία αναθεώρησης. Είναι πολύ πιο εύκολο να κατηγορήσουν το φεμινισμό, τις νέες εποχές, τις «γλωσσοκοπάνες» και τις «τσούλες». Από τον Μεσαίωνα άλλωστε πάντα οι «μάγισσες» ήταν ο εύκολος στόχος. Τα ήθελαν και τα έπαθαν.

Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι;

Επιβάλλεται να είμαστε! Για εμάς αλλά κυρίως για αυτές. Είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε την κοινωνία μας. Είναι εύκολο; Όχι! Είναι πολύ δύσκολο.

Είναι πολύ δύσκολο γιατί απαιτεί κάτι που σπάνια συμβαίνει στην ελληνική ιστορία. Να δουλέψουμε μαζί και σε πολλά επίπεδα.

Θα αλλάξουν οι νοοτροπίες με μαζικές συγκεντρώσεις απλών πολιτών; Μάλλον όχι. Μπορεί να αλλάξουν οι πολιτικές όμως. Μπορεί να αρχίσουν να φοβούνται λίγο περισσότερο οι μελλοντικοί δράστες. Όμως οι μελλοντικοί δράστες μπορεί να ανήκουν στην οποιαδήποτε υποομάδα του κοινωνικού συνόλου.

Τι χρειάζεται λοιπόν;

Πρωτίστως χρειάζεται όλοι μας να ξαναπάμε στο "σχολείο".

Να προσπαθούμε κάθε μέρα να αποβάλουμε στερεότυπα που επικρατούν αιώνες και έχουν ριζώσει βαθιά μέσα μας.
Να είμαστε αλληλέγγυοι με τα θύματα. Με όλα τα θύματα.
Να φωνάξουμε, να κράξουμε και ναι, να ακυρώσουμε όσους κρατάνε τις ασπίδες των ενόχων.
Να τους αφήσουμε γυμνούς.
Να απαιτήσουμε από την πολιτεία, από κάθε αρχή που εκφράζει την πολιτεία, να εφαρμόσει πολιτικές που θα πολεμάνε και τα φαινόμενα και τις νοοτροπίες.

Να είμαστε εκεί για να μην νιώθει καμία μόνη.

Και όλα αυτά επειδή για ένα χρόνο πήραμε μόνο μια μικρή γεύση του τι σημαίνει να είσαι γυναίκα.

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν αποκλειστικά τον/την συντάκτη/τριά τους και οι όποιες τοποθετήσεις και θέσεις τους δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 20/20 Magazine.
Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ