Μια ολιστικά ξεχαρβαλωμένη Ολότητα ή ο δασκαλάκος

Έχω την μη αποδείξιμη εντύπωση πως, πίσω από κάθε είδους γενικολογία, υποκρύπτεται πάντοτε είτε μια μπουρδολογία, που θα πει βλακεία, είτε μια πραγματικά βαθύτερη άγνοια τού υπό συζήτηση θέματος, που θα πει αναισθησία για το υπό συζήτηση θέμα. Δεν ξέρω ποιο από τα δύο «είτε» είναι το χειρότερο αλλά, σε κάθε περίπτωση, και τα δύο αυτά είτε μόνο ως διανοητικά παράσημα δεν μπορούν να εκληφθούν.

Μια ολιστικά ξεχαρβαλωμένη Ολότητα ή ο δασκαλάκος
ΠΡΟΒΟΛΗ

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΕΚΟΥΡΑΣ*

Υπάρχει, όμως, κι ένα τρίτο είτε.

Ένα τρίτο είτε που δείχνει κουτοπονηριά, χαρακτηριστικότατο γνώρισμα των πολύ κοντών, σχεδόν νάνων, από ηθικής άποψης ανθρώπων, που πορεύονται με το χαζοδόγμα «έλα μωρέ, σιγά πια, και τι έγινε δηλαδή; Ποιος θα το καταλάβει;».

Αυτό το τρίτο είτε, χειρότερο των δύο πρώτων επειδή έχει με το μέρος του ΚΑΙ την θρασύτητα, είναι ότι πίσω από κάθε γενικολογία μπορεί και να υποκρύπτεται η συνειδητή τακτική μιας «γλωσσικής ξεπέτας».

Αυτές οι γλωσσικές ξεπέτες εμφανίζονται, ως επί το πλείστον, όταν έχει πραχθεί κάτι με τόσο λανθασμένο τρόπο που πρέπει εν συνεχεία, πάση θυσία, να κουκουλωθεί. Που θα πει: να μη λεχθεί καθόλου και ποτέ ή να λεχθεί στο πόδι ή να λεχθεί με λέξεις καθ’ ολοκληρίαν ασύμβατες με την περίσταση.

Η ξεπέτα, για όσους είναι μόνο λόγιοι και παρακάμπτουν την αποκαλυπτική εννοιολογικά χρησιμότητα της αργκό, είναι μια λέξη που χρησιμοποιείται συνήθως για κάτι συνουσίες της πλάκας που πραγματοποιούνται, αποκλειστικά και μόνο, «στα κρυφά», βιαστικά και επιπόλαια. Ποιος θέλει να μιλάει μετά για τα κρυφά, τα βιαστικά και τα επιπόλαια γαμήσια του;

  •   

Παρατηρείται, μάλιστα, συχνά στη ζωή, το εξής σιχαμένο φαινόμενο: Αυτός που γενικολογεί να πετάει μια λέξη –μια υποτίθεται «σοβαρή» λέξη, μια «βαρύγδουπη» λέξη, μια «ψαγμένη» λέξη, μια «φιλοσοφημένη» λέξη- γιατί αυτή η λέξη θα προσδώσει κύρος στα γενικόλογα λεγόμενά του και έναν σεβασμό παραπάνω προς το πρόσωπό του. Έτσι νομίζει αυτός που την πέταξε αυτή την έρμη τη λέξη, αυτή την απροστάτευτη παροδικά, εξαιτίας της γενικολογίας του, λέξη.

Και, επειδή μου αρέσει πάρα πολύ και εμένα να πετάω από το ένα θέμα στο άλλο μπας και μέσα από αυτές μου τις επιμέρους πτήσεις μου αντιληφθώ την Ολιστικότητα των πραγμάτων, σκέφτομαι τα εξής πολύ απλά πραγματάκια.

Σκέφτομαι καταρχάς ότι η περιβόητη Ολότητα αποτελείται από πολλά, από πάρα πολλά μικρά κομματάκια. Αυτά τα κομματάκια, αυτά τα πάρα πολλά μικρά κομματάκια, είναι που θα φτιάξουν την περιπόθητη Ολότητα. Και λέω την περιπόθητη Ολότητα γιατί όντως η Ολότητα είναι το τελικό και το διαχρονικό Ζητούμενο. Πάντοτε και στα πάντα: στην Τέχνη, στον Έρωτα, στην Πολιτική. Υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι τα κομματάκια αυτά δεν είναι ξεχαρβαλωμένα, δεν είναι σκισμένα, δεν είναι στραπατσαρισμένα.

Και μετά σκέφτομαι ότι τα κομματάκια σήμερα είναι όλα ξεχαρβαλωμένα. Κι όταν τα κομματάκια είναι ξεχαρβαλωμένα, Ολότητα δεν μπορεί να υφίσταται. Ή, ακόμη κι αν υφίσταται, υφίσταται μόνο ως παρωδία Ολότητας. Είναι αδιανόητο να μιλάμε για Ολότητα όταν τα κομματάκια έχουν ξεχαρβαλωθεί.

Αλλά όσο σκέφτομαι αυτά τα πολύ κοινότοπα και αυτονόητα πράγματα περί της Ολότητας των πραγμάτων και των μερών αυτής, ΞΑΦΝΙΚΑ ΠΑΙΡΝΩ ΚΑΤΙ ΤΡΕΛΕΣ ΑΝΑΠΟΔΕΣ γιατί, και πάλι εντελώς ξαφνικά –τι σου είναι η ανελέητη Μνήμη όμως!- εισβάλλει στο μυαλό μου ένας ξετσίπωτος δασκαλάκος που είχα στο δημοτικό.

Αυτός ο δασκαλάκος μάς είχε βάλει ως άσκηση μια μέρα να φτιάξουμε ένα παζλ. Και μας έλεγε, με το δαχτυλάκι του σηκωμένο, να έχουμε το νου μας όχι στα κομματάκια του παζλ αλλά στο συνολικό παζλ. Και στρωθήκαμε να φτιάξουμε το παζλ. Αλλά κανένας από την τάξη δεν μπορούσε να το φτιάξει το παζλ. Και δεν είναι ότι ήμασταν όλοι τόσο χαζοί που δεν μπορούσαμε να φτιάξουμε το παζλ. Ούτε και κανένας μας ήταν τόσο χαζός που να μην θέλει να αντικρίσει το τελικό παζλ, την τελική εικόνα, την Ολιστικότητα που λένε.

Όχι, το πρόβλημα δεν ήταν σε εμάς. Αλλού ήταν το πρόβλημα.

Το πρόβλημα, όπως αποδείχθηκε πολύ αργότερα, είχε να κάνει με τον δασκαλάκο. Γιατί ήταν κακός.

Πώς αλλιώς να εξηγηθεί το γεγονός ότι μας είχε βάλει ως άσκηση να φτιάξουμε ένα παζλ που τα περισσότερα κομματάκια του μας τα είχε δώσει σχισμένα, ξεχαρβαλωμένα και πετσοκομμένα; Άσε που πολλά κομματάκια του παζλ δεν μας τα είχε δώσει καν. Τι τα είχε κάνει, ο Θεός κι η ψυχή του.  

Κι όταν πήγαμε να τον ρωτήσουμε κάτι, όταν πήγαμε να του πούμε ΟΤΙ ΚΑΤΙ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΚΑΛΑ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΑΖΛ, αυτός άρχισε κάτι ακατανόητες γενικολογίες, ξέθαψε κι έναν στίχο από τον Οιδίποδα «τὸ δὲ ζητούμενον ἁλωτόν, ἐκφεύγει δὲ τἀμελούμενον», στίχο που ανάθεμα κι αν κατάλαβε ποτέ πώς κολλούσε μέσα στο Όλο έργο, μας είπε στο τέλος κι ένα βιαστικότατο «άντε, προσπαθήστε κι άλλο τώρα» και βγήκε από την τάξη χαζογελώντας. Διότι, εκτός από κακός, ήταν και χαζοχαρούμενος ο δασκαλάκος του δημοτικού.

Παρόλα αυτά, σήμερα, στα 55 μου, οφείλω να ομολογήσω ότι πάρα πολύ τον αγαπάω αυτόν τον δασκαλάκο που είχα στα 11. Το ορκίζομαι ότι λέω αλήθεια πως τον αγαπάω. Γιατί αυτός ο δασκαλάκος, παρά την βλακεία, την άγνοια και την κακία του, με δίδαξε –με καθυστέρηση τεσσάρων δεκαετιών και κάτι ψιλών, ασφαλώς,- να μη μασάω κι ότι, όταν δεν μπορώ να φτιάξω το παζλ, να μην πέφτω κατευθείαν κάτω με κατάθλιψη και κρίσεις πανικού ότι είμαι εντελώς ανίκανος και άχρηστος, γιατί μπορεί να μη φταίω εγώ που δεν μπορώ να δω όλο το παζλ αλλά αυτός που μου πήρε τα απαραίτητα κομματάκια για να το φτιάξω και να το δω.

Πράγμα που σημαίνει ότι το παζλ είναι αλλού.

Και, κατόπιν αυτής της διδαχής, σκέφτομαι ότι είναι πολύ πιθανό τελικά αυτός ο δασκαλάκος του δημοτικού να μην είχε βλακεία, άγνοια, κακία και κουτοπονηριά. Ίσως αυτός ο δασκαλάκος να εφάρμοζε μια πολύ ιδιότυπη, σχεδόν ιδιοφυή, εκπαιδευτική μέθοδο σε ένα εντελώς δικό του και εντελώς ανύπαρκτο «γνωστικό αντικείμενο»: ΠΩΣ ΝΑ ΦΤΙΑΞΕΤΕ ΕΝΑ ΠΑΖΛ ΜΕ ΚΟΜΜΑΤΑΚΙΑ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΧΟΥΝ ΔΟΘΕΙ ΞΕΧΑΡΒΑΛΩΜΕΝΑ Ή ΚΑΘΟΛΟΥ.

Κάθε άποψη για τον δασκαλάκο δεκτή και σεβαστή –εννοείται.

Έτσι, για την Ολιστικότητα του Λόγου, βρε παιδί μου.


* Ο Δημήτρης Τσεκούρας είναι Συγγραφέας

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν αποκλειστικά τον/την συντάκτη/τριά τους και οι όποιες τοποθετήσεις και θέσεις τους δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 20/20 Magazine.
Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ