Ειδικά Δικαστήρια, καταθέσεις μαρτύρων, βαλίτσες με λεφτά, εκδότες, επιχειρηματίες, καναλάρχες, δημοσιογράφοι, μια προεκλογική περίοδος, μια μήνυση και πληθώρα εξωδίκων απασχολούν την ήδη γεμάτη σκάνδαλα πολιτική ζωή των ημερών. Ζούμε αναμφίβολα σε μια δυστοπία κοινωνική, νομική, δικαστική και πολιτική, και μέσα σ’ αυτή ένα κοινό που δεν ξέρει ποια είναι η αλήθεια και ποια τα ψέματα. Ένα απ’ τα πιο προβεβλημένα στελέχη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υπουργός Επικρατείας, το alter ego -όπως λένε- του Αλέξη Τσίπρα είναι κατηγορούμενος, απών από το Δικαστήριο, και εκ νέου υποψήφιος στις προσεχείς Βουλευτικές εκλογές. Αλήθεια, έχει ο Νίκος Παππάς το τεκμήριο της (πολιτικής) αθωότητας;

Τον Νίκο Παππά δεν τον γνωρίζω προσωπικά. Τον γνώρισα διαδικτυακά μέσω της εφαρμογής Twitter και δύο φορές τον έχω συναντήσει ηλεκτρονικά σε διαδικτυακό διάλογο πολιτικού περιεχομένου. Επίσης δεν γνωρίζω τη δικογραφία η οποία αυτές τις ημέρες εκκρεμεί στο Ειδικό Δικαστήριο, δεν έχω πάει ούτε σε μια συνεδρίαση και όλες μου οι πηγές πληροφόρησης είναι ο έντυπος και ο ηλεκτρονικός Τύπος. Ως προσωπικότητα μου είναι αδιάφορη, όπως αδιάφορη προσωπικά μου είναι η έκβαση του δικαστηρίου. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ως πολίτη όμως, θεωρητικά έχω ή πρέπει να έχω ένα ενδιαφέρον για την δικαστική έκβαση μιας πολιτικής καριέρας.

Η ιστορία είναι γνωστή και εύκολη στη σύλληψή της. Το κυβερνών κόμμα, διά ενός υπουργού μαχητικού, φιλόδοξου και αεικίνητου, αποφάσισε να διεξαγάγει διαγωνισμό για τέσσερις άδειες πανελλαδικής εμβέλειας, οι οποιες θα δίδονταν σ’ αυτούς που θα κατέβαλλαν τα περισσότερα χρήματα. Τον Σεπτέμβρη 2016 έγινε ο διαγωνισμός, πλειοδότες αναδείχθηκαν τέσσερις επιχειρήσεις, που έως σήμερα οι τρεις απ’ αυτές διαχειρίζονταν τον ΣΚΑΪ, το ΜEGA και τον ΑΝΤΕΝΝΑ και η νεοφώτιστη στα ΜΜΕ εταιρεία του Ιωάννη Βλαδίμηρου Καλογρίτσα, αφήνοντας τον ALPHA, την εταιρεία του Ιβαν Σαββίδη και το STAR εκτός. Στα ταμεία του κράτους μπήκαν 246 εκατομμύρια ευρώ και τότε ξεκίνησε η πολιτική ιστορία του θέματος.

Μόλις πέντε μέρες μετά την αρχική κατακύρωση, προέκυψε ότι ο εκ των νικητών, κ. o Καλογρίτσας, δεν διέθετε το ποσό των 3 εκατομμυρίων ευρώ για να καταβάλει την εγγύηση, ούτε και τα χρήματα της πρώτης δόσης του διαγωνισμού, καθώς οι εγγυήσεις στην ακίνητη περιουσία του, τα περίφημα βοσκοτόπια στην Ιθάκη, δεν κρίθηκαν ικανά να καλύψουν τα απαιτούμενα ποσά. Ο διαγωνισμός των τηλεοπτικών αδειών κατέπεσε στο ΣτΕ για τυπικούς λόγους -λόγω σύνθεσης ΕΣΡ-, απόφαση που φάνηκε τότε να ικανοποιεί όλο το πολιτικό φάσμα της αντιπολίτευσης και προφανώς των καναλαρχών. Μετά από όλο αυτό το σκηνικό ο Χρήστος Καλογρίτσας άλλαξε στρατόπεδο, για λόγους, κατ’ αυτόν, προστασίας της προσωπικότητάς του και άρχισε να κάνει μηνύσεις κατά όλων, ξεκινώντας τη δικαστική διαδικασία της υποθεσης και αποτελώντας το καλύτερο χαρτί της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Όταν η ΝΔ έγινε κυβέρνηση, το πρώτο μέλημά της ήταν να οδηγήσει τον αρμόδιο υπουργό Νίκο Παππά κατηγορούμενο για κακουργήματα, ώστε να πλήξει, μέσω αυτού, τον Αλέξη Τσίπρα και να έχει απόλυτη πρωτοκαθεδρία στο πολιτικό σκηνικό για τα επόμενα χρόνια.

Εξεταστική επιτροπή, εισαγγελικές παρεμβάσεις, βουλεύματα, μάρτυρες, SMS, Κύπριοι δικηγόροι, καταθέσεις, αλλαγή στρατοπέδων, ένα ειδικό δικαστήριο και δύο κακουργήματα που έγιναν ένα πλημμέλημα. Τα πληκτρολόγια πήραν φωτιά, οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας και οι εισαγγελείς σήκωσαν τα μανίκια και ο εμπνευστής του νόμου βρέθηκε στο επίκεντρο της δημόσιας ζωής.

Εν έτει 2022, βρεθήκαμε, για πέμπτη μόλις φορά στη μεταπολίτευση, μακρινοί θεατές ενός ανώτατου δικαστηρίου, του Ειδικού Δικαστηρίου με κατηγορούμενο τον Νίκο Παππά και τον Χρήστο Καλογρίτσα. Ο βασικός κατηγορούμενος, θεωρώντας τη δίωξη πολιτική και εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης από πλευράς ΝΔ, δεν παρουσιάζεται εκ πεποιθήσεως στη διαδικασία, μάρτυρες γραμματείς πάνε κι έρχονται, κι εκεί που ήταν μια σχεδόν αθόρυβη διαδικασία, μετά τις καταθέσεις του Βαγγέλη Μαρινάκη και της γραμματέως του Χρήστου Καλογρίτσα, έγινε πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων και βασικό προεκλογικό επιχείρημα της ΝΔ.

Δημοσιογράφοι που δεν έχουν πατήσει ποτέ το πόδι τους στο Ειδικό Δικαστήριο επικαλούνται άλλους δημοσιογράφους που ούτε αυτοί έχουν πατήσει στο Ειδικό Δικαστήριο, και από άρθρα για το σινεμά και την ποιότητα ζωής στην Αθήνα, έγιναν τιμητές των πάντων. Πύρινα άρθρα, πληρωμένες συνεντεύξεις και δημοσιεύσεις, που παραβιάζουν κατάφωρα το τεκμήριο αθωότητας του Νίκου Παππά, τεκμήριο που στην Ελλάδα δεν πολύ εφαρμόζεται, έχουν ήδη βγάλει την απόφαση, βασιζόμενοι σε στοιχεία θολά με μικρή αποδεικτική δύναμη και ξεχνώντας το αδίκημα για το οποίο κατηγορούνται οι κατηγορούμενοι.

Στην περίπτωση αυτή πρέπει κανείς να διακρίνει το τεκμήριο (ποινικής) αθωότητας και το τεκμήριο (πολιτικής) αθωότητας. Κάθε ένας είναι αθώος στο ποινικό δικαστήριο μέχρι να αποδειχθεί αμετάκλητα η ενοχή του. Αυτό είναι το τεκμήριο αθωότητας. Από την αρχή της διαδικασίας του Ειδικού Δικαστηρίου, αυτό δεν έγινε σεβαστό ούτε από τους θεσμούς (κυβερνών κόμμα) ούτε από τους θεσμικούς παράγοντες (βουλευτές και πολιτικούς), φαινόμενο, δυστυχώς, σύνηθες στα τελευταία δικαστικά χρονικά. Το τεκμήριο αθωότητας έχει ανατραπεί και έχει γίνει τεκμήριο πολιτικής ενοχής, βασικό προεκλογικό διακύβευμα της ΝΔ και σίγουρα λόγος για να διατηρεί χαμηλούς αντιπολιτευτικούς τόνους ο ΣΥΡΙΖΑ. Για έναν άνθρωπο που βρίσκεται υπό οποιανδήποτε κατηγορία στο εδώλιο ενός ποινικού δικαστηρίου, η στιγμή της διαδικασίας, της απαγγελίας της όποιας απόφασης και η παρουσία του ως κατηγορουμένου είναι απολύτως ΙΕΡΗ. Ουδείς πρέπει να αμφισβητήσει ότι εκτός από έναν νομικό αγώνα, ο κάθε κατηγορούμενος δίνει και προσωπικό αγώνα, που πάει δίπλα δίπλα με την αγωνία.

Ωστόσο, έχει ο Νίκος Παππάς το τεκμήριο της πολιτικής αθωότητας; Αυτό είναι ένα ερώτημα που δύσκολα θα απαντηθεί από τον οποιονδήποτε. Η ιδιότητά του πολιτικά είναι διττή. Για τη ΝΔ είναι ο βασικός πολιτικός υπεύθυνος για τους διαγωνισμούς των αδειών, για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας ήρωας που πήρε στις πλάτες του σε μια προεκλογική περίοδο -σίγουρα όχι χωρίς κόστος της προσωπικής και οικογενειακής του ζωής- το όλο εγχείρημα. Πράγματι βλέπουμε να τον στηρίζει απόλυτα το κόμμα στο οποίο ανήκει, επιδεικνύοντας για άλλη μια φορά ένα κατ’ εμέ σωστό πολιτικό συλλογικό ήθος. Ο ίδιος έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι η δίωξή του είναι πολιτική, εννοώντας προφανώς ότι γίνεται εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης από τη Νέα Δημοκρατία και όχι ως κατ’ εξοχήν πολιτικό αδίκημα, το οποίο ευτυχώς ούτε υπάρχει ούτε αναγνωρίζεται από το δίκαιό μας.

Το πρόβλημα με το τεκμήριο «πολιτικής» αθωότητας του Νίκου Παππά έγκειται στο αν είναι ανεκτό πολιτικά, ηθικά και κοινωνικά να έχει ένα πολιτικό πρόσωπο στενές σχέσεις κοινωνικής έστω επαφής με έναν επιχειρηματία. Η προσωπική μου άποψη είναι όχι. Όπως στηλιτεύουμε τις φωτογραφίες πρωτοκλασάτων υπουργών της παρούσας κυβέρνησης να χαριεντίζονται σε πτήσεις ή σε κοινωνικά γεγονότα με επιχειρηματίες που εκ θέσεως ίσως κληθούν να ελέγξουν διοικητικά, έτσι κι εδώ πρέπει κάποιος να πει ότι είναι άκομψο να βγαίνουν προσωπικές συνομιλίες ενός πολιτικού με έναν επιχειρηματία. Το άκομψο βέβαια δεν σημαίνει επ’ ουδενί ποινικά κολάσιμο.

Σε ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου πρέπει να ισχύει απαρεγκλίτως το τεκμήριο αθωότητας στα ποινικά δικαστήρια. Επίσης πρέπει αυτός που προκαταλαμβάνει μια δικαστική απόφαση να συλλογιστεί με ποια κριτήρια και γνώσεις το κάνει ή τι θέλει να πετύχει με αυτό. Δεν γνωρίζω και δεν προκαταλαμβάνω την απόφαση που θα εκδοθεί από το Ειδικό Δικαστήριο. Αυτό όμως που γνωρίζω, και καταθέτω εν κατακλείδι, είναι το ότι η άγνοια, η πολιτική σκοπιμότητα, η ανερυθρίαστη καταστροφολογία, ο κοινωνικός αυτοματισμός και η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής έχει ως βέβαιες συνέπειες και την προσωπική εξαθλίωση ενός πολιτικού προσώπου, που πρεπει να υπάρχουν ατράνταχτες αποδείξεις για να καταδικαστεί και την παθογένεια του πολιτικού συστήματος. Συμπερασματικά και ευχολογικά, αφήστε τη δίκη προθέσεων, περιμένετε την έκβαση της κανονικής δίκης, και σεβαστείτε αν όχι έναν άνθρωπο πολιτικό σας αντίπαλο, μία αρχή για την οποία αγωνίστηκαν πολλοί λαοί, το τεκμήριο (ποινικής) αθωότητας. Ελπίζοντας να συνειδητοποιήσει το σύστημα των ΜΜΕ και της πολιτικής, ότι όταν το τεκμήριο αθωότητας αμφισβητείται και αντικαθίσταται από το τεκμήριο «πολιτικής» ενοχής, δεν έχουμε κράτος δικαίου, έχουμε κράτος ανθρωποφάγων.

Στη σύγχρονη πολιτική, που διεξάγεται κυρίως με κανόνες ταχύτητας διαδικτύου, η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει να είναι τίμια, υπάρχει όμως χρόνος και πολιτική βούληση -ένθεν κακείθεν- και να φαίνεται τίμια; Στην κρίση σας.