*Γράφει η Ειρήνη Γεωργή, συγγραφέας και σύμβουλος φεμινιστικού dating

Μπράβο στο Υπουργείο Παιδείας που έστω και στα θέματα της Έκθεσης, αποφάσισε να μιλήσει για τον φεμινισμό. Αναμένουμε να μπει και στην Εγκύκλιο και η Σεξουαλική Αγωγή, ώστε να γλιτώσουμε ένα σημαντικό μέρος της βίας κατά των γυναικών που αναφέρεται ως κάτι δεδομένο στο Κείμενο 1. Όχι, μπράβο.

Μου αρέσει και που θέλουν να αισθανθούμε ενοχή και συμπόνια για τις αμέτρητες γυναίκες-θύματα. Αλλά πιο πολύ απ’ όλα μου αρέσει η τελευταία φράση: «να προσπαθούμε να οραματιζόμαστε δικαιοσύνη». Μου θυμίζει αυτές τις κρέμες «αντιγήρανσης», (όρος που αν είχε οποιοδήποτε ψήγμα αλήθειας θα σήμαινε ότι τις απλώνεις και σε σκοτώνουν επιτόπου ώστε να μην γεράσεις). Κρέμες που δεν κάνουν απολύτως τίποτα και το μόνο που επιτρέπεται να αναγράφεται στη συσκευασία, είναι φράσεις του τύπου «μπορεί να συμβάλει στη μείωση της εμφάνισης των λεπτών γραμμών». Μιλάμε για τέτοια αποτελεσματικότητα. Ας προσπαθούμε να οραματιζόμαστε δικαιοσύνη. Τι κάνουμε γι’ αυτό; Θα μας απαντήσετε εσείς παιδάκια, γι’ αυτό έπεσε στα θέματα, μήπως πάρουμε καμιά ιδέα.

Και πάμε στο κυρίως θέμα. Στο Κείμενο 2 για τον «νεοφεμινισμό». Αναφέρεται ότι η Κανόν δηλώνει πως «ο νεοφεμινισμός οδηγεί σε «σύγκρουση ανδρών και γυναικών».

Σύγκρουση μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ντροπή στις νεοφεμινίστριες, αυτό έχω να πω. Δεν έχει σημασία που από τότε που γεννηθήκαμε κι από τότε που πατήσαμε το πόδι μας στο νηπιαγωγείο, ακούμε για τη «μάχη μεταξύ των φύλων». Δεν έχει σημασία που τα αγόρια μεγαλώνουν περιφρονώντας τα κορίτσια και γνωρίζοντας ότι πάση θυσία πρέπει να αποφύγουν να φαίνονται και να συμπεριφέρονται ως οτιδήποτε θυμίζει θηλυκό, γιατί οτιδήποτε κοριτσίστικο είναι κατώτερο και ντροπιαστικό. Τίποτα απ’ αυτά δεν έχει σημασία. Ο τωρινός φεμινισμός είναι που ευνοεί τη σύγκρουση. Ο τωρινός φεμινισμός που παλεύει να πείσει τις βιομηχανίες παιχνιδιών να σταματήσουν να βγάζουν όπλα για αγόρια και μωρά και κουζινικά για κορίτσια, στο δίπολο γαλάζιο-ροζ. Αυτοί είναι οι ρόλοι μας, άλλωστε, γιατί να υπάρχει σύγκρουση; Θα ξεχάσουμε δηλαδή αυτά που ξέρουμε; Ε όχι.

«Προφανώς και υπάρχουν διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, όμως στις περισσότερες εκφάνσεις της ζωής μας είμαστε άτομα, άνθρωποι που δρούμε».

Οι τωρινές φεμινίστριες, που δεν είχα ιδέα ότι μας λένε «νεοφεμινίστριες», παλεύουμε ακόμα να εξηγήσουμε ότι φεμινισμός δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά αντισεξισμός, όπως λέμε αντιρατσισμός, και ότι φεμινισμός είναι ο αγώνας για την ισότητα των φύλων, αλλά ξεχνάμε, λέει, ότι πρωτίστως όλοι είμαστε άνθρωποι. Αναρωτιέμαι ποιες παλιές φεμινίστριες έφτιαξαν τα χιλιάδες memes που κυκλοφορούν που επαναλαμβάνουν ότι φεμινισμός είναι η ριζοσπαστική ιδέα ότι οι γυναίκες είναι άνθρωποι. Άραγε έφτιαξε τα memes η Τσέρις Κρέιμερι που το πρωτοείπε; Πόσο νέος είναι αυτός ο «νεοφεμινισμός» που είναι πιο καινούριος από τα memes;

Εμείς οι νεοφεμινίστριες, λέει, υποστηρίζουμε ότι «οι γυναίκες είναι μια ομάδα θυμάτων που διατρέχει μονίμως τον κίνδυνο να υποστεί βία κάθε μορφής, επειδή είναι γυναίκες».

Εν τω μεταξύ, σε όλο τον κόσμο αυτή τη στιγμή μπαίνει στο νομικό πλαίσιο (ή έχει ήδη μπει) η έννοια εγκλημάτων μίσους με γνώμονα το φύλου, όπως υπάρχουν εγκλήματα μίσους με γνώμονα π.χ. τη φυλή. Πώς ορίζονται τα εγκλήματα μίσους; Από το κίνητρο που βασίζεται σε προκατάληψη. Δηλαδή, αν τα εγκλήματα διαπράχθηκαν επειδή το θύμα ήταν γυναίκα (ή μαύρο άτομο, ή γκέι, ή τρανς), τότε είναι εγκλήματα μίσους.

Μέσα στα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί δεκάδες γυναικοκτονίες, που επιτέλους τις λέμε με το όνομά τους και όχι με ροζ το φιόγκο των εγκλημάτων πάθους, και αυτές οι γυναικοκτονίες είναι δολοφονίες που διαπράχθηκαν επειδή τα θύματα ήταν γυναίκες. Δεν ήταν τυχαίο, δεν ήταν η κακιά στιγμή, δεν βρέθηκαν παρούσες σε ένοπλη ληστεία και έφαγαν σφαίρα απλώς επειδή ήταν εκεί. Έγιναν θύματα επειδή έκαναν πάρα πολύ απλά πράγματα, που αν ήταν άντρες θα ήταν ακόμα ζωντανοί, απλά πράγματα όπως ότι θέλησαν να χωρίσουν και να φύγουν από έναν σύντροφο που θεωρούσε ότι του ανήκαν. Αλλά ήταν γυναίκες. Και έρχεται το Υπουργείο Παιδείας για να μας πει ότι ρε παιδιά, όλο αυτό που ακούγεται, είναι υπερβολή. Χαλαρώστε.

«Είναι τόσο έντονος ο διάλογος περί θύματος ώστε ενίοτε το να είσαι θύμα γίνεται εύσημο, πρόκειται για ιδεολογία που εκφράζεται ως “πάθος για θυματοποίηση”».

Γράφω για την κουλτούρα του βιασμού εδώ και επτά (7) χρόνια. Ξεκίνησα να γράφω για να εξηγήσω το φαινόμενο, χρησιμοποιώντας τους βιασμούς μου ως αφορμή. Αυτό που με έκανε να συνεχίσω να γράφω, δεν ήταν ότι ένιωθα θύμα. Ήταν ότι έλαβα εκατοντάδες και αργότερα χιλιάδες μηνύματα από άλλες γυναίκες, που μου διηγούνταν τις ιστορίες των δικών τους βιασμών, χωρίς να αναφέρουν ποτέ τη λέξη «βιασμός», και ρωτώντας με τι ήταν αυτό που συνέβη. Τι έχω να πω εγώ γι’ αυτό που τους συνέβη, γιατί δεν ήθελαν ούτε να το δουν, ούτε να το σκεφτούν ούτε να το πιστέψουν οι ίδιες. Μετά από τα χιλιάδες μηνύματα, ξέρεις τι ξέρω πέρα από οποιαδήποτε αμφιβολία;

Ότι καμιά μα καμιά γυναίκα δεν θέλει να είναι θύμα.

«Για την Κανόν ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα χαρούμενο».

Αυτό με κάνει να θυμάμαι ακόμα ένα meme, (τι να πω, με memes σκεφτόμαστε εμείς οι νεοφεμινίστριες, ακόμα κι αν τα memes είναι από πλακάτ της δεκαετίας του 70, τυχαίο θα είναι, όπως οι δολοφονίες των γυναικών). Το είχε πει η Ανιές Βαρντά (1928-2019): «Προσπάθησα να είμαι απ’ αυτές τις χαρούμενες φεμινίστριες, αλλά ήμουν πολύ θυμωμένη».

«Όταν προτάσσουμε το φύλο ή το χρώμα του δέρματος ως ταυτότητα, επί της ουσίας επιμένουμε σε χαρακτηριστικά μας τα οποία δεν μπορούμε να αλλάξουμε».

Άραγε απευθύνεται στον Μάικλ Τζάκσον; Ξέρουμε κι άλλους που άλλαξαν το χρώμα του δέρματός τους; Αυτό πάλι μου θυμίζει τους αφελείς που λένε «εγώ δεν βλέπω χρώμα/ φύλο, βλέπω μόνο ανθρώπους». Μπορεί να φαίνεται θετικό στην αρχή. Η απάντηση των μαύρων ανθρώπων σ’ αυτό ξέρεις ποια είναι; Ότι όταν δεν βλέπεις το χρώμα, όταν δεν αντιλαμβάνεσαι το χρώμα ή το φύλο ή τη σεξουαλικότητα, τότε δεν βλέπεις και την καταπίεση. Δεν δηλώνει καλή προαίρεση. Δηλώνει άγνοια και στρουθοκαμηλισμό. Όταν δεν βλέπεις την καταπίεση, δεν μπορείς να κάνεις απολύτως τίποτα για να την ανατρέψεις.

Ίσως έπρεπε να ψάξω περισσότερα για τη Μπελίντα Κανόν πριν το γράψω αυτό, εκείνη άλλωστε είναι διάσημη ακαδημαϊκός κι εγώ όχι, να ξέρω πόσο αντιπροσωπευτικές είναι οι δηλώσεις, κι αν χρησιμοποιήθηκαν εκτός context, αλλά ούτως ή άλλως, εδώ δεν κρίνω την Κανόν. Κρίνω εκείνους που επέλεξαν να συμπεριλάβουν αυτό το κείμενο, τη στιγμή που τώρα μόλις έχουμε αρχίσει να μιλάμε δημόσια και ανοιχτά για τον φεμινισμό. Τώρα μόλις έχουμε δεχτεί συλλογικά ότι υπάρχει πρόβλημα, και αμέσως πάμε να κριτικάρουμε την προσπάθεια για λύση. Τι μήνυμα περνάμε μ’ αυτό;

Παρεμπιπτόντως, δεν είναι δύσκολο να βρεθούν δηλώσεις ακαδημαϊκών που πρεσβεύουν αυτά που θέλει κανείς να επικοινωνήσει, σχεδόν όποια κι αν είναι η σκοπιμότητα. Πού ξέρεις, μπορεί να ήταν μεταξύ Κανόν και Τζόρνταν Πίτερσον. Αλλά ας έχουμε κάτι και για του χρόνου, πού ξέρεις, μπορεί και τότε να είναι τρέντι ο φεμινισμός.