Νάπολη: Η πόλη που έχει έναν άγιο και έναν θεό

Στη Νάπολη, αν σηκώσεις το κεφάλι σου ψηλά δεν θα αντικρίσεις τον ουρανό. Θα δεις μια προσωπογραφία του Ντιέγκο, μερικές δεκάδες λευκές και γαλάζιες κορδέλες και θα καταλάβεις πως η πόλη έμαθε να λατρεύει τους ανθρώπους που βγήκαν άθικτοι από τα συντρίμμια τους.

Νάπολη: Η πόλη που έχει έναν άγιο και έναν θεό
ΠΡΟΒΟΛΗ

* Κείμενο-φωτογραφίες: Μι Δέλτα

Το 2013 ο Πάολο Σορεντίνο ολοκληρώνει την ταινία του «Η τέλεια ομορφιά», στην οποία αποτυπώνει με γλαφυρό και πολλές στιγμές γκροτέσκο τρόπο την απίστευτη ομορφιά της Ρώμης.

Μέσα από την εκπληκτική ερμηνεία του Τόνι Σερβίλο, ο Σορεντίνο παρουσιάζει την μεγαλοπρέπεια της Ρώμης, η οποία πλημμυρίζει τον θεατή με εικόνες και συναισθήματα. Η Ρώμη άλλωστε είναι η πόλη που μπορεί κάθε επισκέπτης να κάνει έναν περίπατο στην ιστορία, κάθε εκατό μέτρα να βλέπει δεξιά κι αριστερά του τα ανάλογα ιστορικά μνημεία.

Αναφέρομαι στον ιστορικό περίπατο που ξεκινά από το Κολοσσαίο, περνά από τη Ρωμαϊκή Αγορά, πηγαίνει μια βόλτα από το Υδραγωγείο της Ρώμης και καταλήγει στο Πάνθεον και τη Φοντάνα Ντι Τρέβι. Η ιταλική πρωτεύουσα αποπνέει έναν αέρα μεγαλοπρέπειας σε κάθε της βήμα και ο Σορεντίνο, όντας ο ίδιος Ρωμαίος, καταφέρνει να το αποτυπώσει ζωντανά και μεγαλεπήβολα στην εξαιρετική -κατά γενική ομολογία- ταινία του. Ωστόσο σήμερα δε θα μιλήσουμε για την κλασική ομορφιά αλλά για εκείνη που αναπτύσσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της και εμφανίζεται στην πιο απόκοσμη γωνιά ενός κόσμου που έχει μάθει να ντρέπεται για την εργατική καταβολή του.

33 χρόνια υπομονής- 3 πρωταθλήματα

Υπάρχουν λοιπόν πόλεις που έχουν μάθει να βρίσκονται στην σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού για χρόνια, για δεκαετίες και περιμένουν εκείνη τη μοναδική στιγμή που ο χωροχρόνος ανατρέπεται και τότε ξαφνικά όλα φωτίζονται. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση της Νάπολης, που εδώ και 33 χρόνια υπέμενε καρτερικά τη χλεύη και την περιφρόνηση του Ιταλικού Βορρά αλλά ποτέ δεν ξεχνούσε από πού προέρχεται και με ποιους θέλει να είναι. Πριν μιλήσουμε όμως για την πόλη θα πρέπει να αναφερθούμε στους ανθρώπους της, γιατί η Νάπολη είναι πριν και πάνω απ’ όλα εκείνη η κοινότητα ανθρώπων που τα κάνουν όλα στον υπερθετικό βαθμό. Στη ζωή πολλές φορές η ιστορία επαναλαμβάνεται ως επισήμανση της ανθρωπολογίας της αξιοπρέπειας.

Το 1986 λοιπόν ο Μαραντόνα, στα γήπεδα του Μεξικού, καταφέρνει να σηκώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο για λογαριασμό της εθνικής Αργεντινής και ένα χρόνο αργότερα βγάζει μια ολόκληρη πόλη στους δρόμους για να πανηγυρίσει το πρώτο πρωτάθλημα στην ιστορία της. Το 2022 ο Μέσι κερδίζει το Παγκόσμιο Κύπελλο στα γήπεδα του Κατάρ, εκεί όπου χιλιάδες μετανάστες δολοφονούνται, και λίγους μήνες αργότερα η Νάπολη βρίσκεται στους δρόμους για να πανηγυρίσει το τρίτο της πρωτάθλημα. Υπάρχει ένα ιστορικό κενό εδώ; Μα φυσικά! Είναι ο θάνατος του Μαραντόνα τον Νοέμβριο του 2020.

Λένε πως ένας άνθρωπος πεθαίνει πραγματικά όταν πεθάνει και ο τελευταίος άνθρωπος που τον θυμάται. Στην περίπτωση του Ντιέγκο είμαι βαθιά πεπεισμένος πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ. Ακόμη κι αν μια νέα πανδημία αμνησίας επικρατήσει τον πλανήτη, θα υπάρχει ένα μικρό Γαλατικό Χωριό που θα θυμάται πάντοτε τα έργα και τις ημέρες του.

Η πόλη του Θεού

Η Νάπολη του 2023 έχει έναν άγιο και έναν θεό. Ο Σαν Τζενάρο είναι εκείνος που δέχεται τις επικλήσεις των Ναπολιτάνων και ο Μαραντόνα εκείνος που ακούει τους πιο κρυφούς πόθους της πόλης.

Να μου επιτρέψετε εδώ να κάνω ένα ακόμη μικρό ιστορικό cross over. Την βραδιά που ο Μαραντόνα προσγειώθηκε στη Νάπολη, μια παρέα οπαδών δεν έτρεξε να πανηγυρίσει με τους υπόλοιπους tifosi. Αντίθετα προτίμησε να πάρει τον δρόμο που οδηγεί στην γειτονιά του Rione Sanita και έγραψε στον τοίχο ενός νεκροταφείου «Δεν φαντάζεστε τι χάνετε». Τον Απρίλιο του 2023, και ενώ η Νάπολη βρισκόταν στην πρώτη θέση του πρωταθλήματος, μια παρέα οπαδών της βρέθηκαν στις Κατακόμβες της Νάπολης, το αρχαιολογικό δηλαδή εκείνο μνημείο στο οποίο ανακαλύφθηκε ο τάφος του Σαν Τζενάρο. Σα να μη συμβαίνει τίποτα, η παρέα εισήλθε στον αρχαιολογικό χώρο πληρώνοντας εισιτήριο και κατά τη διάρκεια της ξενάγησης, όταν έφτασε επάνω από το τάφο πέταξε μια ανθοδέσμη με γαλάζια λουλούδια ευχαριστώντας τον Άγιο της πόλης για την βοήθειά του στο φετινό πρωτάθλημα. Οι αρμόδιες αρχές αντί να τιμωρήσουν ή να συλλάβουν τους οπαδούς αποφάσισαν πως αυτή η πράξη χαρακτηρίζει την κουλτούρα της πόλης με αποτέλεσμα η εν λόγω ανθοδέσμη να βρίσκεται ακόμη εκεί.

Σαν Τζενάρο και Μαραντόνα

Κι αν ο Σαν Τζενάρο τιμήθηκε με μια ανθοδέσμη και χιλιάδες προσευχές, ο Μαραντόνα τιμήθηκε με εκατομμύρια πανό τα οποία βρίσκονται σε κάθε στενό της πόλης. Στη Νάπολη αν σηκώσεις το κεφάλι σου ψηλά δεν θα αντικρίσεις τον ουρανό. Θα δεις μια προσωπογραφία του Ντιέγκο, μερικές δεκάδες λευκές και γαλάζιες κορδέλες, και θα καταλάβεις πως η πόλη έμαθε να λατρεύει τους ανθρώπους που βγήκαν άθικτοι από τα συντρίμμια τους. Όσο λοιπόν ο επισκέπτης κοιτάζει το ατελείωτο πανηγύρι, δίπλα του περνάνε εκατοντάδες σκούτερ με αναβάτες χωρίς κράνος. Οι ντόπιοι καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες από μπίρα και άπερολ, τα ηχεία παίζουν στη διαπασών, συνήθως κάποιο σύνθημα ή κάποιο τραγούδι που ο ρυθμός του έγινε σύνθημα που αποθεώνει τον Μαραντόνα. Η πόλη τα κάνει άλλωστε όλα πολύ. Πίνει, γλεντάει, μαλώνει, γελάει, κλαίει, τσαμπουκαλεύεται. Στη Νάπολη τίποτα δεν είναι μέτριο. Όλα προέρχονται από το συναίσθημα και ως εκ τούτου είναι αυθεντικά. Και μέσα από τις αντιφάσεις της, η πόλη παρουσιάζει μια ραγισμένη ομορφιά που παρόμοια της δεν μπορείς να βρεις πουθενά αλλού στην Ευρώπη.

Επιτρεπτικότητα και αποδοχή

Αν λοιπόν βρεθείτε στη Νάπολη, να θυμάστε πως οι άνθρωποι δεν είναι υποχρεωμένοι να ντρέπονται επειδή δεν τα κατάφεραν. Επιτρέπεται ακόμη να ανήκεις στην εργατική τάξη και να χαμογελάς έχοντας ελάχιστα υλικά αγαθά. Επιτρέπεται ακόμη να μην μακιγιάρεις τα συναισθήματά σου και να εκφράζεις τη χαρά και τη θλίψη σου. Και κυρίως επιτρέπεται να ταυτίζεσαι με οτιδήποτε ενεργοποιεί το συναίσθημά σου. Το ποδόσφαιρο άλλωστε παραμένει το βασίλειο της ανθρώπινης συντροφικότητας που εκφράζεται στο φως του ήλιου και στα σκοτάδια των στενών, παραφράζοντας τον Αντόνιο Γκράμσι.

Αν λοιπόν προτιμήσετε τη Νάπολη από τη Ρώμη μπορείτε να ρίξετε ένα κέρμα κάτω από μια εικόνα του Ντιέγκο και να είστε σίγουροι πως κάποιος περαστικός με παράξενο ντύσιμο και καθαρό βλέμμα θα σας πει πως κάτι σας έπεσε. Μερικοί κατασκευάζουν τα στερεότυπα και άλλοι τα γκρεμίζουν. Και τελικά αυτό το πρωτάθλημα δεν ήταν τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από μια απείθεια, ένα βγάλσιμο της γλώσσας σε όλα εκείνα που υποτιμούν οτιδήποτε δεν τους μοιάζει και δεν έχει κοπεί στα μέτρα τους.

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν αποκλειστικά τον/την συντάκτη/τριά τους και οι όποιες τοποθετήσεις και θέσεις τους δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 20/20 Magazine.
Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ