Ένα απ’ τα πιο γνωστά παράδοξα του αρχαίου κόσμου είν’ εκείνο που μιλάει για το πλοίο του Θησέα. Κι αναρωτιέται το εξής: “Το πλοίο με το οποίο ο Θησέας και οι νέοι της Αθήνας επέστρεψαν από την Κρήτη, διατηρήθηκε απ' τους Αθηναίους ως μνημείο, μέχρι που άρχισε να σαπίζει. Τότε η πόλη αποφάσισε σταδιακά ν' αντικαθιστά τα σάπια μέρη με καινούρια. Κάποια στιγμή είχαν αντικατασταθεί πια όλα τα κομμάτια του αρχικού μνημείου. Και το ερώτημα είναι: το τελικό πλοίο ήταν ακόμα το Πλοίο του Θησέα;”

Το ίδιο περίπου παράδοξο συμβαίνει και στους ιδεολογικούς σχηματισμούς. Μόνο που εκεί δεν είναι τα υλικά που μας απασχολούν. Δεν αλλάζουν την ταυτότητα τα πρόσωπα που (μοιραία) αλλάζουν. Είναι οι ιδέες που μετασχηματίζουν μια παράταξη (άλλοτε αργά κι άλλοτε γρήγορα) σε κάτι νέο. Σ’ έναν καινούριο εαυτό, ή ακόμα και σε κάτι ξένο, διάφορο, που ‘χει απλώς το ίδιο όνομα. Και τότε, έλα και πες μου: Είναι ακόμα το πλοίο του Θησέα; Ή μάλλον, για να το κάνουμε συγκεκριμένο: θα ‘ναι ακόμα το κόμμα του Αλέξη;

Μην παρεξηγηθώ, μετά τις δύο ήττες του καλοκαιριού, στον ΣΥΡΙΖΑ η ανανέωση ήταν υποχρέωση. Η αλλαγή πιθανότατα μονόδρομος. Και πρόσωπα έπρεπε (και πρέπει) ν’ αλλάξουν, και πλάνα, και ιδέες. Φαίνεται λοιπόν πως, τουλάχιστον το 45% των μελών του κόμματος, θεωρεί το Στέφανο Κασσελάκη κατάλληλο εκφραστή αυτής της αλλαγής. Κατάλληλο πρόσωπο για να σταθεί απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Με κατάλληλο επιτελείο για να παίξει το παιχνίδι όπως παίζεται σήμερα: όχι σε πλατείες και μπαλκόνια, αλλά σε πλατφόρμες, σε οθόνες και σε βίντεο. Κι ίσως ο Κασσελάκης μπορεί στ’ αλήθεια να διδάξει στο γέρο σκύλο καινούρια κόλπα, που λένε και στο Αμέρικα. Όμως αρκεί αυτό;

Ρωτάω με κάθε ειλικρίνεια γιατί δεν μπόρεσα ως και σήμερα να καταλάβω: ποιες ακριβώς είναι οι ιδέες του Κασσελάκη; Η Έφη Αχτσιόγλου, ακόμα κι αν δεν είχε καθαρές θέσεις, θα ‘χε τουλάχιστον μια διαδρομή ικανή να σε πείσει ότι την ξέρεις. Στην περίπτωση του Στέφανου που ‘χει κάτι να μας πει, αυτό δεν ισχύει. Κι ακριβώς γι’ αυτό έπρεπε να μας πει. Μας είπε; Αρκετά. Αλλά και τίποτα.

Είναι κουζουλός, ομοφυλόφιλος, θέλει να ξεδοντιάσει δημοσιογράφους και δικαστικούς, είναι εφοπλιστής κι αυτοδημιούργητος. Είναι συστημικός κι αντισυστημικός. Ταυτόχρονα ένας liberal left εξ Αμερικής και το απόλυτο... πουλέν του Παύλου Πολάκη! Είναι σοσιαλιστικά καπιταλιστής. Ή ίσως καπιταλιστικά σοσιαλιστής. Οπωσδήποτε μιλάει καλύτερα αγγλικά απ’ το Μητσοτάκη. Για τα ελληνικά του δεν έχουμε δεδομένα. Μπερδεύτηκες; Εγώ να δεις!

Προοδευτική φορολόγηση. Ιδιωτικά πανεπιστήμια. Δημόσια υγεία. Ποιες είναι οι θέσεις του Κασσελάκη σε μια σειρά από ζητήματα για τα οποία η αριστερά οφείλει να έχει τουλάχιστον ξεκάθαρο προσανατολισμό (ειδάλλως δεν είναι αριστερά); Η απάντηση στα παραπάνω, θ' απαντούσε και στο πραγματικό ερώτημα: "Ποιος είναι ο Στέφανος Κασσελάκης;" που ρωτήθηκε καφενειακά κι απαντήθηκε με δημιουργική ασάφεια. Βλέπεις, μας απασχόλησε αρκετά το αν μπορεί ένας εφοπλιστής, ένας πλούσιος, ένας δυτικού τύπου Δημοκρατικός να ηγηθεί μιας αριστερής παράταξης, και ξεχάσαμε ν' ασχοληθούμε με το βασικό: τι στην ευχή εκπροσωπεί αυτός ο άνθρωπος; Σε τι πιστεύει; Τι θα στηρίξει, τι θα προτείνει και ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές του; Κι είναι τρομερό σημείο τρομερών καιρών τ’ ότι μπορεί και κερδίζει τις εκλογές της αριστεράς κάποιος με τέτοιο προφίλ, χωρίς να ‘χει απαντήσει ακόμα καμία από τις δύσκολες ερωτήσεις.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο Κασσελάκης δεν χρωστάει εξηγήσεις προτού τον αναγκάσουν να τις δώσει. Παρόλα αυτά, δεν μπορώ παρά να σταθώ με δέος απέναντι στο ενδεχόμενο, την επόμενη Κυριακή, ο ΣΥΡΙΖΑ να ‘ναι ακόμα ριζοσπαστική αριστερά όμως στα δεξιά του ΠΑΣΟΚ. Σαν ιδεολογική γάτα του Σρέντιγκερ: ταυτόχρονα φιλελεύθερη και φιλοκρατική. Φιλική σε κάθε περίπτωση…

Οπωσδήποτε μια αριστερά του Κασσελάκη θα ‘χει τρομερό ενδιαφέρον. Θα ‘ναι όμως ακόμα στ’ αριστερά;

Φωτογραφία: Σπύρος Κυριάκης