Είναι το μόριο που πάει μπροστά τον κόσμο. ("Γλωσσικό μόριο, Φρόιντ, κάτσε ήσυχος!"). Από τ’ αχαρτογράφητα σοκάκια της βαθειάς φιλοσοφίας ως τις λεωφόρους του ρεαλισμού στην καθημερινότητα, κι απ’ την επιστημονική μεθοδολογία ως την εξέλιξη της θεολογίας και της τέχνης, αυτή η ερώτηση γυρνάει κλειδί στη μίζα του ανθρώπινου πνεύματος. Γιατί; Αιτιατό κι αίτιο. Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ βέβαια (που ακολούθησε με συνέπεια τη διαδρομή: ιδέα → θρησκεία → κωμωδία), τα πράγματα πλέον είναι πολύ απλά. Όμως και πάλι, το κλειδί της εξέλιξης ξεκινάει απ’ το ίδιο, ζωογόνο, απαιτητικό μόριο. Γιατί;

Γιατί να ξαναμπεί σ’ εκλογική διαδικασία η αξιωματική αντιπολίτευση; Εκ πρώτης όψεως η απάντηση μοιάζει προφανής: γιατί ο θριαμβευτής των πρόσφατων εκλογών... αμφισβητείται. Φύγαν οι υπονομευτές, όμως ξανά υπονομεύεται.

Απ’ τη συντήρηση, απ’ τη λογική, απ’ αυτούς που φοβούνται την αλλαγή ή απ’ αυτούς που φοβούνται την ανωριμότητα, το πρακτικό συμπέρασμα σε κάθε περίπτωση είναι τούτο: αμφισβητείται. Κι αυτή η μόνιμη αμφισβήτηση μοιάζει λίγο με την ασθένεια του διαβήτη – χωρίς θεραπεία, σε τρώει λίγο-λίγο, μέρα-μέρα. Θεραπεία λοιπόν. Εκλογές. Και μετά;

Δεν είναι κάνα δύσκολο παίγνιο, δύο ενδεχόμενα όλα κι όλα, έστω κορώνα ή γράμματα (που αν το καλοσκεφτείς έχουν πολύ έντονο συμβολισμό, και το πρώτο, και το δεύτερο). Για να δούμε:

Σενάριο 1^ο

Ο Κασσελάκης κερδίζει. Οι ηττημένοι σφετεριστές θα μείνουν στο κόμμα; Αμφιβάλλω. Όσοι μείνουν θα σκύψουν το κεφάλι και θα προσφέρουν τη λευκή επιταγή που ζητάει ο πρόεδρος; Πολύ αμφιβάλλω. Θα δεχτούν μια πιθανή αποτυχία στις ευρωεκλογές με υπομονή και βλέμμα στο μέλλον; Εδώ κι αν αμφιβάλλω!

Οι τόνοι έχουν ανέβει τόσο που δεν είν’ απλό να πέσουν. Οι χαρακτηρισμοί έχουν καταγραφεί και δεν μπορούν να ξεχαστούν νερό κι αλάτι. Μα πάνω απ’ όλα: Όσοι αμφισβητούν τον Κασσελάκη δεν αμφισβητούν μόνο το πρόσωπο ή τις ικανότητες, αλλά και τις ιδέες, και τις τακτικές. 

Μπορεί ένα στέλεχος που έχτισε, που έζησε, που έμαθε να υπάρχει σ’ ένα κόμμα συμμετοχικό (καλώς ή κακώς), να γίνει ξαφνικά πιστός στρατιώτης του αρχηγού που αδιαφορεί για τις διαδικασίες; Ας μη γελιόμαστε…

Σενάριο 2^ο

Ο Κασσελάκης χάνει. Θ’ αποδεχτεί την ήττα του με γαλήνη κι ενωτική διάθεση; Θα παραμείνει στο κόμμα (που πια θα το τρέχουν οι σφετεριστές του); Με μικρότερο ρόλο, χωρίς τα ινία στα χέρια, χωρίς να μπορεί να εφαρμόσει τα θέλω του και υποχρεωμένος να υποκύψει στις διαδικασίες και τις υπάρχουσες δομές; Μπορεί. Αλλά μάλλον δεν μπορεί.

Σε κάθε περίπτωση, μια εκλογική διαδικασία δεν λύνει το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν το κάνει, επειδή αγνοεί τη βασική μεθοδολογία στην επίλυση προβλημάτων: για να λύσεις ένα πρόβλημα πρέπει πρώτα και κύρια να το ορίσεις καλά. 

Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η σχέση του νυν αρχηγού με τη βάση (απ’ την οποία θα ζητήσει εκ νέου να ψηφιστεί), αλλά με τα στελέχη του κόμματος. Ακόμα κι αν επιβεβαιώσει, με μικρότερα ποσοστά αυτή τη φορά, το λαϊκό έρεισμα στο πρόσωπό του, δεν θα πάψει ν’ αμφισβητείται. Κι αυτό δεν είναι διόλου παράξενο, αφού ο Κασσελάκης δεν ήρθε ουρανοκατέβατος μ’ ένα ουρανοκατέβατο πλάνο. Ήρθε να πάρει ένα έτοιμο μαγαζί με λογική CEO, χωρίς κανείς να ξέρει τι στην ευχή θα το κάνει. Αυτό φυσικά δεν είναι μόνο δική του ευθύνη.

Πριν τις εκλογές του 2023, ο Τσίπρας έκανε παντιέρα του την ανάγκη (όχι να εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά) να ηττηθεί ο Μητσοτάκης. Αυτό και μόνο. Η συντριβή που ακολούθησε, άφησε στη λαϊκή βάση ένα βαρύ απωθημένο. Ένα οπαδικό γαμώτο. Ο Κασσελάκης δεν ψηφίστηκε λοιπόν για το στιβαρό πολιτικό του σχέδιο, αλλά γιατί μπορούσε (θεωρητικά), με άψογη ομάδα επικοινωνίας κι αέρα δημοκρατικού εξ Αμερικής, να κερδίσει το Μητσοτάκη στο νέο απολιτίκ προεκλογικό παιχνίδι. Μια ισχυρή μερίδα κόσμου στον ΣΥΡΙΖΑ δείχνει ν’ αγκαλιάζει και ν’ αποδέχεται αυτό το παιχνίδι. Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Αυτή η μερίδα θα ξαναβγάλει το Στέφανο πρόεδρο. Δίνοντάς του τα κλειδιά του μαγαζιού.

Μόνο που το μαγαζί, αν επικρατήσει το, ακόμα θολό, μα οπωσδήποτε συγκεντρωτικό πλάνο του Κασσελάκη, δεν θα ‘ναι πια Συνασπισμός. Και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνουν διατεθειμένα να δεχτούν μια τόσο δομική αλλαγή, που τελικά σημαίνει στην ουσία ένα νέο κόμμα. Μοιραία και την εξαφάνιση του παλιού.

Έγραφα το περασμένο καλοκαίρι πως μόνη ελπίδα για τον ΣΥΡΙΖΑ της μετά Τσίπρα εποχής, είναι να επιστρέψει στις αρχές του. Να μετατραπεί (όπως διάβαζε στη Βόλβη ο νεολαίος τότε Βαγγέλης Μεϊμαράκης) από κόμμα αρχηγικό σε κόμμα αρχών. Κι αυτό ακριβώς συνοψίζει το πρόβλημα του σήμερα. Κάποιες αρχές που μοιάζουν αναγκαίες για την πολιτική γραμματεία και την οργανωτική δομή ενός αριστερού συνασπισμού, θυσιάζονται ανέμελα στο πρόσωπο ενός νέου αρχηγού, με χρήματα, επιτελείο και θεληματικό πηγούνι. All in για να ηττηθεί ο Μητσοτάκης. Έστω κι αν δεν έχει κανείς, την παραμικρή ιδέα τι θα συμβεί την επόμενη μέρα…

Φωτογραφία: INTIME NEWS