Σάββατο απόγευμα, με την πόλη να θυμίζει Λονδίνο, πηγαίνω να βρω τους Social Waste στα Εξάρχεια, με το μυαλό μου να θυμάται το τετραδιάκι με τις σημειώσεις μου αλλά να ξεχνάει την ομπρέλα.

Η δεύτερη θα ήταν πιο χρήσιμη, όχι μόνο για πρακτικούς λόγους, αλλά κυρίως γιατί το τετράδιο περισσότερο χρησίμευσε ως ντεκόρ. Στις δύο ώρες που συζητήσαμε με τα παιδιά, δεν θυμάμαι να δίνω πολύ βάση σε αυτό.

Στρογγυλοκαθίσαμε στον καναπέ του συνεργατικού χώρου Stonesoup στην Τρικούπη και ξεκινήσαμε την κουβέντα γυρνώντας τον χρόνο πίσω στον Δεκέμβρη του 1999 και στο αίτιο που γέννησε τους Social Waste, με τους παλιούς, Λεωνίδα και Γιώργο, να παίρνουν τον λόγο.

«Ήμασταν δύο παρέες από δύο διαφορετικά σχολεία που προσπαθούσαν να φτιάξουν την μπάντα τους, αυτοί στο ένα σχολείο και εμείς στο άλλο. Κάπως έτσι βρεθήκαμε γιατί είχαμε κοινά ακούσματα. Αυτοί τότε λέγονταν Urban Waste και είπαμε να φτιάξουμε ένα συγκρότημα μαζί. Το urban μου φάνηκε πολύ αστικό και είπαμε να το βγάλουμε social, πράγμα που δεν τους ένοιαζε και πολύ γιατί ήθελαν απλά να φτιάξουν μια μπάντα. Και κάπως έτσι ξεκινήσαμε. Μετά προστέθηκε και ο Χρήστος στην μπάντα γιατί ήταν από άλλη πόλη και αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε και με τον Γιώργη που ήταν στα Αντίποινα και κάπως έτσι συνεχίζουμε. Έχουμε πλέον τρεις μουσικούς, τον Lucretia De Manchione στα ντραμς, τον Στέλιο Μπότσαρη στο μπάσο, τον Γιάννη Μιχαηλίδη στην ποντιακή λύρα, και τον Άγγελο Νάζο ως ηχολήπτη,  οι οποίοι δεν είναι μέλη του πυρήνα της μπάντας, των πέντε δηλαδή που συναποφασίζουμε και μοιράζουμε ισότιμα αποφάσεις».

Στις συναυλίες των Social Waste, ο κόσμος δεν έχει ρόλο θεατή, αλλά περισσότερο θυμίζει χορωδία. Η σχέση μεταξύ μπάντας και κοινού, είναι κάτι περισσότερο από αλληλεπιδραστική.

«Πολλές φορές έρχεται ο κόσμος και μας λέει αυτό γιατί το γράψατε έτσι και ξεκινάει μία κουβέντα που δημιουργεί φιλίες. Όπως εσύ μπορεί να πας έναν άνθρωπο παρακάτω έτσι και οι αποδέκτες των τραγουδιών μπορούν να κάνουν και ΄σένα να πας παρακάτω. Κατά βάση τα τραγούδια μας είναι αυτό που σκεφτόμαστε, αυτό που θέλουμε να πούμε προς τα έξω» μου εξηγεί ο Γιάννης, με τον Λεωνίδα να δίνει τον λόγο στον Γιώργη.

«Η μουσική στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου έχει το ρήμα παίζω μπροστά οπότε έχει να κάνει με το “περνάω καλά” με την έννοια της παρέας. Είτε γράφεις τους στίχους είτε τη μουσική, το τραβάς από μέσα σου. Είναι ένα μέσο με το οποίο επικοινωνούμε λίγο πιο διαδραστικά, πρώτα μεταξύ μας και μετά με τον κόσμο που είναι το υπέρτατο, να υπάρχει άνθρωπος που θα ταυτιστεί με την μουσική σου. Αυτό ευχαριστιέμαι περισσότερο, την αποδοχή από τον κόσμο, είναι μια επιβεβαίωση ότι κάτι κάνεις καλά».

Όταν πρωτοάκουσα τραγούδια των Social Waste, χάρη στον φίλο μου τον Σπύρο, λίγα πράγματα καταλάβαινα. Μεγαλώνοντας, συνειδητοποιείς ότι οι στίχοι στα κομμάτια τους, σε πηγαίνουν παρακάτω, με τον Χρήστο να εξηγεί σε τι αποσκοπούν.

«Τα τραγούδια μας έχουν αυτό το πολιτικοκοινωνικό αποτύπωμα και με κάνει να νιώθω πιο δημιουργικός, γιατί η μουσική μας απευθύνεται στον κόσμο και τελικά τον επηρεάζει θεωρώ θετικά και χτυπάει στο συναίσθημά του, στο μυαλό και στη λογική του, το οποίο για μένα είναι ένας λόγος που κάνω μουσική από μικρός. Αν έστω και ένας άνθρωπος έχει επηρεαστεί από εμάς έχει διαβάσει ένα βιβλίο είναι μεγάλη νίκη. Υπό αυτή την έννοια νιώθουμε ότι κάνουμε και κάτι χρήσιμο»

Στο τραγούδι “Του Χρόνη” που αφιέρωσαν οι Social Waste στον σπουδαίο Χρόνη Μίσσιο, ένας τύπος στα σχόλια γράφει ότι σε ένα μέλλον που θα αξίζει να ζεις αυτό το τραγούδι θα το τραγουδάνε παιδικές χορωδίες, με τον Λεωνίδα να απαντά.. 

«Το τραγουδάνε ήδη στα σχολεία. Δεν ξέρω αν θα είναι βέβαια αυτό ένα μέλλον που θα αξίζει να ζεις. Είναι μία νίκη ήδη της μπάντας ότι τραγουδιέται στα σχολεία ή που υπάρχουν παιδιά που διαβάζουν τα βιβλία γιατί άκουσαν το τραγούδι. Δεν τα ήξεραν πριν, ούτε ήξεραν ποιος ήταν ο Μίσσιος και μετά μαθαίνεις και για την σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας. Δεν φτάνουν, όμως να το τραγουδάνε οι παιδικές χορωδίες αλλά πρέπει και να αντιλαμβάνονται και τι είναι αυτό που τραγουδάνε. Το λέμε και εμείς σε αυτό σε ένα τραγούδι»

«Και τώρα ακούγονται της τέχνης οι παρίες
Σ’ όλες τις σχολικές γιορτές και τις πορείες»

Η μουσική είναι πολλά πράγματα και αποτελεί, μεταξύ άλλων, μέσο επικοινωνίας. Στις συναυλίες, δευτερόλεπτα λίγο πριν την πρώτη νότα, κυλούν διαφορετικά συναισθήματα για τον καθένα.

Ο Γιώργης περιγράφει το δικό του. «Ο καθένας έχει το δικό του άγχος. Εγώ μπορεί να ανεβαίνω και να λέω “ωχ θα παίξει τώρα αυτό το κουμπί”, ο άλλος  θα ακούγεται η φωνή, θα ξεχάσουμε κάτι… Είναι ωραίο όταν ξεκινάει η συναυλία και ο κόσμος το παίρνει και λίγο πάνω του και έτσι αρχίζεις και χαλαρώνεις, αλλά μέχρι να βγουν οι πρώτοι ήχοι, άγχος».

«Είναι το τελικό στάδιο, γιατί ζυμώνεις τον δίσκο, τον φτιάχνεις, τον βγάζεις προς τα έξω, τον προβάρεις, τον παρουσιάζεις, οπότε είναι και το τέλος της αρχής του ταξιδιού» συμπληρώνει ο Γιώργος. «Είναι και ένα άλλο συναίσθημα, δεν είναι μόνο άγχος, είναι και η δημιουργία, σε βλέπει ο κόσμος πως αντιδράς, βλέπεις και εσύ τον κόσμο και αλληλεπιδράς, αυτό είναι το πικ που μπορεί να σου δώσει μια συναυλία».

Στην χώρα που η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει την τέχνη "κλειδωμένη", φοβούμενη για την επιρροή που μπορεί να έχει στον κόσμο, στους στίχους συγκροτημάτων όπως οι Social Waste, θα βρεις το κλειδί της ελευθερίας. 

«Τόσο εμείς όσο και τα άλλα γκρουπ που έχουν κοινωνικόπολιτικό στίχο,  έχουν πολύ κόσμο στα λαιβ τους, πολύς κόσμος τους ακούει, είμαστε και μικρή χώρα, δεν μπορείς να το φιμώσεις αυτό. Σχετικά με κόσμο που βγαίνει στην τηλεόραση, όπως για παράδειγμα ο Μαραβέγιας, έχει άλλη απήχηση, όπως και να το κάνουμε. Τέτοια απήχηση δεν την έχουμε και ούτε και θα την έχουμε επειδή δεν είμαστε συμβατοί με το πολιτικο και οικονομικό σύστημα έτσι όπως είναι στην Ελλάδα σήμερα. Εμείς έχουμε μία ντουντούκα, όσο ακούγεται», εξηγούν ο Χρήστος με τον Λεωνίδα.

«Από την άλλη έχεις πάρει τις αποφάσεις σου, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος είτε να χαρακτηριστείς είτε να πεταχτείς από κάπου έξω. Αυτοί που ασχολούμαστε με τέτοια θέματα ή μουσική, ξέρουμε ότι αν αύριο θέλουμε να δουλέψουμε κάπου, μπορεί να μας πουν “Φίλε εσύ με αυτά που κάνεις και με αυτά που έλεγες δεν σε θέλουμε εδώ” και να βρεις έναν τοίχο» συμπληρώνει ο Γιάννης.

Στην αρχή της πανδημίας, τα πρώτα επιδόματα που είχαν κοπεί ήταν αυτά των καλλιτεχνών, με τον Γιώργη να παίρνει τον λόγο και να εξηγεί την δυσκολία του να είσαι μουσικός στην Ελλάδα του ‘21.

«Νομίζω ότι δεν τους αφορά καν να το αφανίσουν γιατί απλά δεν υπάρχει για αυτούς, δεν το βλέπουν καν. Αυτό δεν ισχύει μόνο για μας αλλά και για άλλες 1000 μπάντες, δεν μπορούν να ζήσουν από αυτό, δεν το στηρίζουν καθόλου. Bλέπεις ηθοποιούς, μουσικούς, χορευτές να είναι με μια τσάντα στην πλάτη, κάνουν 15 δουλειές για να ζήσουν και οι μόνοι καλλιτέχνες που ζουν από αυτό είναι αυτοί που είναι στις εκδηλώσεις τους»

«Εγώ δεν είδα ότι χτυπήθηκε γενικά η μουσική, αλλά ένα μέρος της μουσικής, δηλαδή η μια βγήκε στην καρότσα και τραγουδούσε, ο άλλος έκανε εκδήλωση στο Ντουμπάι. Δεν χτυπήθηκε η μουσική και η τέχνη γενικά. Επιλεκτικά γίνονταν συναυλίες και εκδηλώσεις με δικούς τους και οι άλλοι αν δεν δουλέψουν, αν δεν υπάρχουν, χεστήκανε.», προσθέτει ο Γιάννης.

22 χρόνια για τους παλιούς και γύρω στα δέκα για τα μέλη που προστέθηκαν στην πορεία, δεν είναι και λίγα. Λίγες είναι οι μπάντες άλλωστε που κατάφεραν να κερδίσουν την φθορά του χρόνου. Προετοιμάζω το έδαφος λέγοντας τους ότι για την επόμενη ερώτηση θα χρειαστούν χρόνο και τους ζητάω να συμπληρώσουν την φράση “Ευχαριστώ τους Social Waste για…”.

Ο Γιώργης ξεκινάει τα δικά του και οι υπόλοιποι μοιάζουν βυθισμένοι στις σκέψεις τους. «Για τις στιγμές που βοηθήσανε, σαν οργανισμός και σαν σύνολο. Αυτό που είχε μέσα του ο καθένας κατάφερε να φτάσει σε ένα κοινό πολύ μεγάλο και να έχει μια απήχηση αυτό.  Αυτό είναι το μεγαλύτερο κέρδος από τη μπάντα. Το άνοιγμα όχι με όρους εμπορικούς ή αναγνωρισιμότητας, βγήκε μέσα από τον καθένα κάτι και ταξίδεψε μπορεί και σε όλον τον κόσμο».

«Δεν θα μπορούσα να πω εγώ ευχαριστώ, αλλά για αυτό που νιώθω περήφανος για τους Social Waste είναι πως ό,τι έχουν κάνει το έχουν καταφέρει μόνοι τους, δεν είχαν κανένα star system να τους σπρώχνει, δεν είχαν καμία τηλεόραση, κανένα κανάλι, κανέναν επιχειρηματία, τίποτα, ό,τι έχουμε κάνει το έχουμε καταφέρει με τις δικές μας δυνάμεις, δουλεύοντας, ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις. Ο καθένας έχει τον ρόλο του. Ο Χρήστος συνεννοείται για τα live. Αμα το κάνω εγώ θα μπούμε μέσα, θα πληρώνουμε. Εγώ γράφω τους στίχους, ο Γιώργης είναι ο μαέστρος, ο Γιώργος κάνει τα ηλεκτρονικά, ο Γιάννης παίζει το λαούτο. Δεν είμαστε όλοι καλοί σε όλα, συνδυάζουμε τι μπορεί να κάνει ο καθένας και τρέχουμε τη μπάντα με αυτά», προσθέτει ο Λεωνίδας και δίνει τον λόγο στον Χρήστο.

«Το να υπάρχει μια μπάντα που λειτουργεί τελείως μόνη της από το μηδέν, και συνεχίζει να λειτουργεί μόνη της ακόμα και σε συνθήκες  αμεσοδημοκρατικές, δεν είναι εύκολο, μη νομίζεις ότι συμφωνούμε σε όλα, έχουμε διαφωνίες, όχι πάρα πολύ σημαντικές. Θα μπορούσα να ευχαριστήσω την μπάντα γιατί μέσα από αυτή τη διαδικασία είναι σαν ένας μικρόκοσμος και κατάλαβα τη δυσκολία του να πετυχαίνει ένα τέτοιο project. Όταν πετυχαίνει νιώθεις φοβερή επιβεβαίωση, αν θέλεις μία λέξη θα πω ότι μαθαίνω μέσα από τη μπάντα και από καλλιτεχνικής άποψης και από λειτουργικής. Προτείνουμε και πράγματα στους στίχους μας» αναφέρει ο Χρήστος, δίνοντας μου παράλληλα και μία συμβουλή. «Μην την κάνεις αυτή την ερώτηση, είναι δύσκολη (γέλια)».

Την Παρασκευή(17/12) και το Σάββατο(18/12) οι Social Waste παρουσιάζουν στο κοινό τους τον δίσκο που "χρωστάνε", με τίτλο “Σύνορα”, σε μια εποχή όπου το προσφυγικό βρίσκεται σε βαθιά κρίση.

Τo ομώνυμο τραγούδι γράφτηκε γύρω στο 16-17 με την κατάσταση να έχει αλλάξει προς το χειρότερο και τον Λεωνίδα να εξηγεί. «Έγινε συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία και άνθρωποι παγιδεύτηκαν εδώ. Η ελληνική  κοινωνία ήταν αλληλέγγυα στην αρχή αλλά τώρα έχουμε ρατσισμό και ξενοφοβία. Άνθρωποι εγκλωβισμένοι σε πολιτικές αποφάσεις που δεν είναι καν δικές τους. Ίσως και καλύτερα που βγήκε τώρα, ως πολιτικό σχόλιο, να μην είναι καταδικαστικό για αυτούς τους ανθρώπους»

Ο χρόνος πλέον, μετράει αντίστροφα για την παρουσίαση του νέου δίσκου στην Αθήνα και το διήμερο 17-18, στο Gagarin δεν θα πέφτει καρφίτσα.

«Είναι το γαμώτο. Μας έκοψε ο covid. Το χρωστάμε πρώτα σε εμάς. Στα λαιβ με κόσμο πραγματικά δεν το πιστεύαμε, κοιταζόμασταν και δεν το πιστεύαμε. Ήταν ένας χρόνος καραντίνας, δεν είχαμε καθημερινή επικοινωνία με κόσμο. Από τις 15 συναυλίες το χρόνο πήγαν στο μηδέν. Από εκεί που είχαμε μια ανάγκη τώρα πήγε επί δέκα. Το είχαμε ανάγκη για πρακτικούς αλλά και ψυχολογικούς λόγους. Κρίνοντας από το κλίμα του κοινού και το πόσο ζεστά συμμετείχε δεν ξέρω αν είχε περισσότερη ανάγκη ο κόσμος εμάς, ή εμείς τον κόσμο. Αναμένουμε ζεστή υποδοχή στην Αθήνα, να λένε όλους τους στίχους. Μόλις ακουστούν οι πρώτες νότες και αρχίζει ο κόσμος και συμμετέχει και είναι δύσκολο να κάτσεις να σκέφτεσαι. Σε παίρνει ο κόσμος και σε παρασύρει».

INFO: Παρασκευή 17, Σάββατο 18 Δεκεμβρίου «Gagarin 205» (Λιοσίων 205, σταθμός μετρό/ΗΣΑΠ Αττικής, τηλ.: 210-8547600-1).

Μαζί με τους Social Waste εμφανίζονται οι μουσικοί: Lucretia De Manchione (ντραμς), Γιάννης Μιχαηλίδης (ποντιακή λύρα), Στέλιος Μπότσαρης (μπάσο). Στον ήχο ο DJ Stigma.

Τιμή εισιτηρίων (προπώληση και ταμείο): 12 ευρώ.

Φωτογραφίες: Μαρία Γαλάτη