Στις πρεμιέρες που συναντιόμαστε.

Μετά από πολύ καιρό βρέθηκα ξανά στον καλλιτεχνικό χώρο του Faust στο Μοναστηράκι για να παρακολουθήσω το δεύτερο ανέβασμα της παράστασης «Δεσποινίς Χάος», σε σκηνοθεσία του Αντώνη Καραγιάννη.

Ένας γυναικείος μονόλογος για τη στιγμή εκείνη που μια απλή εξέταση ρουτίνας ανατρέπει για την Άννα όλα όσα είχε δεδομένα. Κι επιφέρει το χάος. Ή, μάλλον, επιτρέπει σε αυτό να αναδυθεί.

Μες στο μισοσκόταδο, πλάτη στους υγρούς τοίχους, ανυπόμονοι θεατές, οι περισσότεροι φίλοι και γνωστοί των καλλιτεχνών. Θα τους ακούσω μετά να εκφράζουν ναζιάρικα παράπονα για τη θέση που τους δόθηκε. Μετά ένα παιδί μιλάει με τη συνοδό του κι απ ό,τι παρακούω είναι φίλος της πρωταγωνίστριας. Θα καθίσει δίπλα μου και λίγο αργότερα δεν θα σταματήσει να κλαίει και να ρουθουνίζει συγκινημένος καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου.

Η παράσταση ξεκινά απλά και κατανοητά, με μια θλιβερή οβερτούρα.

Η Άννα, καθισμένη σε μια πολυθρόνα, κρατά στα ελαφριά χέρια της ένα φάκελο με τα αποτελέσματα κάποιων ιατρικών εξετάσεων. Το ένα της μοναχικό στήθος θα κάνει πλέον παρέα σε άλλα μοναχικά στήθη.

Όλα δεν έχουν το ταίρι τους, όμως;

Από πάνω της αιωρείται ένα σύννεφο καμωμένο από χειρουργικό σωλήνα. Αντί για υδάτινες σταγόνες, το σύννεφο βρέχει αναμνήσεις. Φωτογραφίες απ’ τις ευτυχισμένες στιγμές με φίλους, συγγενείς, αγαπημένους. Από την ώρα που πληροφορείται το ιατρικό πόρισμα και την πρόγνωση, που δεν μοιάζει καθόλου θετική, η Άννα θα ξεκινήσει μια βασανιστική και συνάμα απολαυστική, αυτοθεραπευτική παλινδρόμηση, με τον μικρό εαυτό της να διαμαρτύρεται, τις πληροφορίες εντός της να ξεχειλίζουν και το συνειδητό και υποσυνείδητό της να κονταροχτυπιούνται σε μια άνευ προηγουμένου μάχη.

Το πιο αξιόλογο στοιχείο που οπωσδήποτε αυξάνει το επίπεδο της παράστασης είναι το κείμενο της Δέσποινας Καλαϊτζίδου, χωρίς το οποίο φυσικά η παράσταση δεν θα είχε εμπνευστεί.

Ένας λόγος εκστατικός, ντελιριακός σχεδόν, όπου τα όρια της γλώσσας δοκιμάζονται σε κάθε αράδα. Ο ένας συνειρμός να οδηγεί στον άλλον και όλα πάντοτε να καταλήγουν στην ίδια φράση.

Ένα εντυπωσιακό κυκλικό σχήμα, που έχει τις ρίζες του στην ποίηση, με πρωτότυπους νεολογισμούς. Λογοδιάρροια, λογοθεραπεία. Επιφωνήματα. Μετά ο ορισμός της λύσσας. Ο ορισμός των διαταραχών άρθρωσης. Έπειτα λίγο χαμόγελο. Η αυτοκτονία ως παραβίαση του καθήκοντος του ανθρώπου απέναντι στην υπόλοιπη ανθρωπότητα. Το παραλήρημα ως αναπόφευκτη μανιέρα του ατόμου που νοσεί.

Το κείμενο αστράφτει μες στο ζόφο του και, όσο κι αν δεν θυμίζει κάτι στερεοτυπικά φεμινιστικό, παρά μάλλον τον εσωτερικό κόσμο του οποιουδήποτε ευαίσθητου ανθρώπου, αποκαλύπτει γενναία την άβυσσο του γυναικείου ψυχισμού.

Ωστόσο, δέχομαι και το επιχείρημα της υπερφίαλης, επηρμένης έκθεσης ιδεών. Έτσι, για να υπερασπιστώ και εκείνους που προτιμούν να βλέπουν θέατρο με πιο στρωτές, εύληπτες σκέψεις.

Η Αλεξάνδρα Τσιάγκα έχει ήδη κερδίσει το υποκριτικό στοίχημα, αφού κατάφερε να αποδώσει δίχως αναισθησία τις πολλαπλές, εξαντλητικές ανάγκες του ρόλου.

Το αίτημά της κάθε φορά είναι το ίδιο. «Εγώ. Ολόκληρη. Κάποτε. Ακέραιη. Να βλέπεις ουρανό, να βλέπεις σύννεφο, να βλέπεις κάτι άλλο, κάτι πιο δυνατό».

Το διαβολάκι πάνω απ’ το κεφάλι της να εξανίσταται, να την ωθεί στο να προλάβει να τα πει όλα, να ενεργοποιηθεί κι ο τελευταίος της νευρώνας πριν το τέλος και το αγγελάκι να την εγκαλεί στη σοβαρότητα. Όχι χάος. Συγύρισμα. Κάθε μέρα. Έχει και λίγο απ’ το σύνδρομο του καλού παιδιού. Πασχίζει να κάνει πράξη αυτό που έγραψε ο Νίτσε στο Τάδε έφη Ζαρατούστρα, πως δηλαδή «πρέπει να έχει κανείς μέσα του το χάος, για να γεννήσει ένα χορευτικό αστέρι». Και το αστέρι γεννιέται, αν και ενίοτε το αποτέλεσμα είναι κάπως φωνακλάδικο, καθώς επίσης η ξαφνική στροφή προς την αισιοδοξία λίγο πριν το τέλος δείχνει δυστυχώς βεβιασμένη και επιτηδευμένη, καταλήγοντας στο πολύ εύκολο συναίσθημα.

Σκηνοθετικά ο Αντώνης Καραγιάννης έχει ως στόχο πρώτα απ’ όλα να αντιμετωπίσει την αταξία και απελπισία που επικρατούν μες στο κεφάλι της ηρωίδας και σε δεύτερο χρόνο να διευθετήσει τα όσα συμβαίνουν επί σκηνής. Το πρώτο το κάνει δίνοντας χρόνο στην ηθοποιό να μαζέψει υλικό, ώστε σε συγκεκριμένες, μελετημένες στιγμές να ξεσπάσει, ενώ παράλληλα αξιοποιεί κάθε στοιχείο και κάθε εκατοστό του περιορισμένου, ζωτικού και σκηνικού χώρου, για να ξετυλίξει την ιστορία της. Η προσέγγισή του είναι, εντούτοις, ευαίσθητη και οι διάφορες παύσεις με τα voice-over και τις εναλλαγές των φωτισμών σιγοντάρουν την ατμόσφαιρα.

Τα σκηνικά και τα κοστούμια έχουν επιμεληθεί η Χρύσα Δαπόντε και ο Θωμάς Γιαλελής, οι οποίοι επιχείρησαν να δώσουν σάρκα στο χάος του μυαλού της Άννας. Η κυριαρχία του λευκού θυμίζει λίγο απ’ την ευτυχία και αθωότητα της νύφης την πρώτη νύχτα του γάμου της, αλλά και του ασθενή που πρέπει να αποδεχτεί την θλιβερή πραγματικότητα της αρρώστιας μέσα σε ένα νοσοκομείο. Τέλος, η ταπετσαρία με την οφθαλμαπάτη τύπου “Checker Shadow”, όσο κι αν θέλει να μας ρουφήξει μες στην αποδιοργάνωση του κόσμου της ηρωίδας, στέκεται αφύσικα στο κέντρο και λειτουργεί εναντίον του λόγου, που μπορεί και χωρίς τέτοιου είδους χτυπητές αποτυπώσεις.

Η «Δεσποινίς Χάος» συνεχίζει στη θεατρική σκηνή του Faust κάθε Δευτέρα και Τρίτη για άλλες 8 παραστάσεις.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:

Συντελεστές:

Κείμενο: Δέσποινα Καλαϊτζίδου

Σκηνοθεσία: Αντώνης Καραγιάννης

Πρωταγωνιστεί η Αλεξάνδρα Τσιάγκα

Σκηνικά - κοστούμια: Χρύσα Δαπόντε, Θωμάς Γιαλελής

Οργάνωση παραγωγής: Faust Bar-Theatre-Arts

Μουσική: Δέσποινα Καλαϊτζίδου

Σχεδιασμός Φωτισμών: Αντώνης Καραγιάννης

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Γιάννης Ξανθάκης

Voice Over trailer: Λευτέρης Σαμψών

Σχεδιασμός Αφίσας: Λίλα Καραμανωλάκη- Γεώργιος Ζαχαράκης

Faust Bar-Theatre-Arts

Αθηναΐδος 12 και Καλαμιώτου 11, Αθήνα

Δευτέρες & Τρίτες, 20:00μμ.