Η ταινία της εβδομάδας - Βαγόνι αριθμός 6 (Hytti Nrο 6)

Με την πρώτη του ταινία κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Ένα Κάποιο Βλέμμα» στις Κάννες και με τη δεύτερη μοιράστηκε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής μαζί με τον Φαχραντί. Δεν το λες και λίγο για τον 42χρονο Φινλανδό που κέρδισε τις εντυπώσεις και πέρυσι στις Κάννες με μια ταινία γυρισμένη στη Ρωσία που προβάλλεται τώρα, μεσούσης της Ουκρανικής κρίσης.

 

Η ταινία της εβδομάδας - Βαγόνι αριθμός 6 (Hytti Nrο 6)
ΠΡΟΒΟΛΗ

Είναι μια Φινλανδική ταινία – γράμμα αγάπης στη Ρωσία, στα τοπία και στο λαό της, έτσι όπως το αντιλαμβάνεται ο σκηνοθέτης ο οποίος είχε πει σε συνέντευξη του: «Πάντα ήθελα να γυρίσω μια ταινία σε ένα τρένο και μια ταινία στη Ρωσία, που έχει τόσα κινηματογραφικά τοπία. Όταν διάβασα το βιβλίο της (επίσης Φινλανδής) Ρόζα Λίκσομ κατάλαβα αμέσως πως έχει κινηματογραφικές αρετές».

Και όχι οποιοδήποτε ταξίδι με τρένο. Μιλάμε για την υπέρτατη ταξιδιωτική εμπειρία με τρένο, τον υπερσιβηρικό. Ένα ταξίδι μέσα στο καταχείμωνο, το οποίο ξεκινάει για τη Λάουρα ως ταξίδι αναψυχής και καταλήγει περιπέτεια και εμπειρία ζωής.

Η Λάουρα είναι μια Φινλανδή που σπουδάζει Ρωσικά και Αρχαιολογία στη Μόσχα. Έχει μια ιδιόρρυθμη σχέση με μια Ρωσίδα διανοούμενη και μέσα από αυτή γνωρίζει τη μοσχοβίτικη αφρόκρεμα των γραμμάτων και των τεχνών. Φαίνεται όμως πως αυτή είναι που δίνει περισσότερα στη σχέση απ’ότι η αρκετά μεγαλύτερη της Ναταλία, η οποία βρίσκει μια δικαιολογία και δεν τη συνοδεύει στο ταξίδι που είχαν προγραμματίσει μαζί μέχρι το Μουρμανσκ, στον αρκτικό κύκλο, για να δει αρχαία πετρογλυφικά .

Κι έτσι η Λάουρα βρίσκεται να ταξιδεύει μόνη της μέσα στο χειμώνα, με τον σάκο και το πουπουλένιο μπουφάν της, σ ένα βαγόνι που πρέπει να μοιραστεί για αρκετές μέρες με έναν μεταλλωρύχο που πίνει με το που ξυπνάει, ρεύεται και λέει χοντράδες. Η προσγείωση είναι απότομη και η πρώτη σκέψη της Λάουρα, μόλις το τρένο κάνει στάση στην Αγία Πετρούπολη, είναι να πάρει το επόμενο και να γυρίσει πίσω στην αγκαλιά της Νατάλια.

Η οποία αγκαλιά όμως μοιάζει να μην είναι άδεια, απ’ότι καταλαβαίνει η Λάουρα σε μια σύντομη τηλεφωνική συνομιλία που έχουν. Κι έτσι επιστρέφει στο βαγόνι αριθμός 6 βυθισμένη στη μοναξιά και την απόγνωση για να ανακαλύψει σιγά σιγά πως ο Λγιόχα με τους απότομους τρόπους είναι ένα τρυφερό πλάσμα που γυρεύει κι αυτός κάποιον για να μοιραστεί μαζί του τη μοναξιά του.

Η ταινία είναι ένα εξαίρετο train-movie (σε αντιστοιχία με το road movie).

Είναι γυρισμένη μέσα σε παλιά βαγόνια της δεκαετίας του 1990. Ο σκηνοθέτης επέμεινε στη χρήση τους παρόλο που η διαδικασία των γυρισμάτων ήταν πολύ δυσκολότερη, οι σκηνές στο βαγόνι 6 έγιναν με τον ίδιο στο βαγόνι 77 να κοιτάζει μέσα από το μόνιτορ. Το αποτέλεσμα όμως τον δικαίωσε γιατί η ταινία πετυχαίνει να μας βάλει από την αρχή μέσα στο τρένο  και το χρονοντούλαπο της ιστορίας, στις τελευταίες μέρες της ΕΣΣΔ, αρχές της δεκαετίας του 90. Οι δυο ήρωες, η Λάουρα κι ο Λγιόχα, είναι ανθρώπινοι και γειωμένοι στην πραγματικότητα της αποξένωσης τους. Η Λάουρα δεν είναι καλλονή, ο Λγιόχα είναι τόσο λαϊκός όσο χρειάζεται.

Δεν είναι δύσκολο να συμπεράνουμε πως η Λάουρα είναι το alter ego τόσο της συγγραφέως όσο και του σκηνοθέτη. Η Φινλανδή που προσπαθεί να προσεγγίσει τη Ρωσσία, μια χώρα εχθρική προς τη Φινλανδία μέσα από τους αιώνες, σπουδάζοντας τη γλώσσα και τον πολιτισμό της.

Η Λίκσομ έχει σπουδάσει στη Μόσχα. Ο Κουοσμάνεν ακολουθεί τα χνάρια της και πηγαίνει κι αυτός να γνωρίσει τον μεγάλο άγνωστο, αυτό το λαό για τον οποίο πάντα άκουγε τα χειρότερα. «Οι Ρώσοι μπορεί στην αρχή να θεωρηθούν αγενείς γιατί εκφράζουν αυτό ακριβώς που αισθάνονται, χωρίς τις ψευτοευγένειες της Δύσης. Άμα πας σε ένα μαγαζί και είναι μια κακή μέρα, συμπεριφέρονται σαν να είναι μια κακή μέρα. Δεν υποκρίνονται. Όταν όμως τους γνωρίσεις καλύτερα βλέπεις πως είναι πολύ τρυφεροί άνθρωποι, με μεγάλη ευγένεια ψυχής».

Ο Λγιόχα είναι η ρωσική ψυχή που θα βρεθεί στο δρόμο της Λάουρα, της Φινλανδής που καλείται να δει πίσω από τη βιτρίνα. Κι αυτό που θα την απωθήσει στην αρχή, θα την κερδίσει στη συνέχεια με την εντιμότητα, την αμεσότητα και την αγάπη που βγάζει. Το ταξίδι μέσα στα βάθη της Σιβηρίας μετατρέπεται έτσι σε ένα ταξίδι μέσα στα άδυτα της ρωσικής ψυχής, τα οποία έχουν πολλούς γοητεύσει αλλά και έχουν γίνει αντικείμενο επιθέσεων που θα μπορούσε να αποκαλέσει κανείς έως και ρατσιστικών.

Στο τέλος αποδεικνύεται ότι ο αγενής, χοντράνθρωπος Λγιόχα, πίσω από τη βιτρίνα του καθωσπρεπισμού, είναι όλο αγάπη.

Η χρονική στιγμή που προβάλλεται η ταινία του Κουοσμάνεν είναι ιδιαίτερα σημαντική, μοιραία θα τολμούσε να πει κανείς.

Αυτές τις βδομάδες σε όλη την ΝΑΤΟική παγκόσμια κοινότητα έχουμε γίνει αποδέκτες μιας ρατσιστικής επίθεσης που δεν στρέφεται μόνο κατά των πολιτικών αποφάσεων της κρατικής μηχανής αλλά και ενάντια σε έναν ολόκληρο λαό. Έχουν ενοχοποιήσει τον Ταρκόφσκι και τον Ντοστογιέφσκι και μερικοί μάλιστα φτάνουν να λένε πως «οι Ρώσοι έχουν τον βιασμό στο DNA τους» και άλλα φρικώδη που έλκουν από τον 19ο αιώνα.

Γι’αυτό αξίζει να πάμε να τη δούμε. Για το γινάτι.

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ