Πέρυσι ο Κένεθ Μπράνα γύρισε μια βιογραφική ταινία για τα παιδικά του χρόνια στο Μπέλφαστ. Η ταινία είχε και τον τίτλο της πόλης που γεννήθηκε, η οποία και φέρει ένα ιδιαίτερο βάρος στη Βρετανική Ιστορία. Μισο-βιογραφία, μισο-ιστορία α λα καρτ.

Ο Σπίλμπεργκ πάλι δεν έχει καμία απολύτως ανάγκη να μπερδέψει στα πόδια του καμιά άλλη ιστορία εκτός από τη δική του. Έχοντας πρόσφατα χάσει και τους δυο του γονείς, ήθελε να πει την ιστορία της οικογένειάς του. Να μιλήσει για τον παθιασμένο και φιλόδοξο ηλεκτρολόγο μηχανικό πατέρα του, για τη μάνα του την πιανίστρια που τα παράτησε όλα για να ακολουθεί στις συνεχείς μετακομίσεις από πόλη σε πόλη τον πατέρα που κυνηγούσε την καριέρα του και μόνο και να βυθιστεί στο τέλος στην κατάθλιψη που θα οδηγήσει στο χωρισμό τους, για τις αδερφές του, τους φίλους και τον πρώτο, μεγάλο και παντοτινό του έρωτα, το σινεμά.

Ο Σπίλμπεργκ μ’ αυτή του την ταινία θέλει να μας πει πως η ζωή του ήταν από την αρχή σινεμά, πως αυτό τον βοηθούσε να ονειρεύεται, να ξεχνάει, να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες, να εκφράζεται και να επικοινωνεί. Δυο παράλληλες αφηγήσεις, η ιστορία της α-τυπικής Αmerican family που αποσυντίθεται χωρίς κανένας να το καταλαβαίνει και η πορεία του μικρού Σαμ/Στίβεν μέσα στο κινηματογραφικό σύμπαν: από τότε που, μικρό παιδάκι, έβαλε τα βαγόνια από το τρενάκι που του αγόρασε ο μπαμπάς του να συγκρουστούν μεταξύ τους σε μια αναπαράσταση σκηνής από το Όγδοο Θαύμα μέχρι μια (υποτιθέμενη, δεν ξέρω) συνάντηση του στην αρχή της καριέρας του με τον για πολλούς μεγαλύτερο σκηνοθέτη του αμερικανικού κινηματογράφου Τζον Φορντ. Οι δυο αφηγήσεις αλληλοεπιδρούν και διαπλέκονται προσπαθώντας να αναδείξει και να εξηγήσει η μία την άλλη. Όχι πάντα με επιτυχία.

Για τον Σπίλμπεργκ δεν είναι πια καθόλου δύσκολο να φτιάξει μια ταινία άνω του μετρίου. Με κορυφαίους συνεργάτες, ακριβή παραγωγή, τους καλύτερους διευθυντές φωτογραφίας και εξαιρετικούς ηθοποιούς. Πολλοί βλέπουν τη «μαμά» Μισέλ Γουίλιαμς να αποκτάει επιτέλους το χρυσό αγαλματίδιο, η καριέρα του Γκαμπριέλ Λαμπελ πιθανότατα θα απογειωθεί ενώ ο αγαπημένος μου Πολ Ντάνο απέδειξε για μια ακόμα φορά ότι έχει πολύ μεγάλη ερμηνευτική γκάμα. Όμως… όμως….

Απόλυτα σεβαστή η επιθυμία του μεγάλου παραμυθά να διηγηθεί την ιστορία της εφηβείας του, όπως εκείνος το αισθάνεται. Αλλά έχω βαρεθεί να βλέπω ταινίες για τα αμερικανικά 50s που παρουσιάζουν την Αμερική με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Τις ίδιες φάτσες, τα ίδια σπίτια, τις ίδιες καρέκλες, την ίδια βίνταζ αισθητική. Τα ίδια παστέλ χρώματα, ειδικά εκείνο το παστέλ γαλαζουλί που μου τσάκισε τα νεύρα στην ταινία. Τα ίδια ρούχα, τους ίδιους χορούς, τα ίδια τραγούδια, τα ίδια πάρτι αποφοίτησης, δηλαδή κάπου φτάνει πια. Αλήθεια, έτσι ήταν η Αμερική το πενήντα;

Στην αρχή της ταινίας είχα την αμυδρή ελπίδα πως όλη αυτή η αισθητική παστέλ ζαχαρωτού θα κατέληγε σε παρωδία. Αλλά δεν είναι αυτό το στυλ του συγκεκριμένου δημιουργού. Και σε αυτή την πιο προσωπική -και εν μέρει αυτοβιογραφική- στιγμή της μεγάλης και σπουδαίας σταδιοδρομίας του παρουσίασε μια ταινία που έμεινε στην επιφάνεια, άντε να έξυσε και λίγο από το λούστρο με το νυχάκι του μικρού δάκτυλου, επανέλαβε κλισέ, είχε και τις στιγμές του αλλά τις περιόρισε τόσο που εντέλει δεν είπαν πολλά. Δεν βάθυνε, δεν το έψαξε, δεν το βασάνισε. Αρκέστηκε στο γλυκόπικρο.

Ως κομμάτι της προσωπικής του ρετροσπεκτίβας, απόλαυσα πολύ περισσότερο το περσινό West Side Story, όπου όχι μόνο με ειλικρίνεια αλλά και έμπνευση και καινούργια ματιά απέδωσε μια ταινία-μύθο της εφηβείας του, τραγούδια από την οποία τραγούδαγε τη μαμά προς τιμήν της οποίας γύρισε τους The Fabelmans. 

The Fabelmans | Official Trailer [HD]