Προτού ξεκινήσω να γράφω τη βιβλιοκριτική αυτή, μπήκα στη διαδικασία να αναζητήσω λίγες παραπάνω πληροφορίες για την Άνια Βουλούδη, προκειμένου να προετοιμάσω το έδαφος για την ανάγνωση της ποίησής της. Γεννήθηκε το 1987 στη Θεσσαλονίκη, όπου ζει και εργάζεται ως πολιτικός μηχανικός. To «Η πλατεία ως μια βέβαιη κατάληξη» είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή, που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2018 από τις εκδόσεις Αντίποδες. Μάλιστα, στην παρουσίαση του βιβλίου στο Πειραματικό Κέντρο Τεχνών της Θεσσαλονίκης προβλήθηκε και η ομώνυμη μικρού μήκους ταινία της. Έχει εκδώσει δύο φωτογραφικά περιοδικά τύπου φανζίν (Void, 2016 & 2017), ενώ μεταξύ άλλων ασχολείται και με τη φωτογραφία.

Κάνοντας μια δεύτερη αναζήτηση, αυτή τη φορά στο Youtube, έπεσα πάνω στην ομώνυμη αυτή μικρού μήκους ταινία της. Η ταινία συνίσταται σε ένα δημιουργικό μοντάζ, μια συλλογή ερασιτεχνικών βίντεο στα οποία – υποθέτω – φίλοι, συγγενείς, ίσως και άγνωστοι διαβάζουν μπροστά στην κάμερα αποσπάσματα από τα ποιήματά της. Κάπου ανάμεσα, πλάνα από αγαπημένα τοπία της Βουλούδη, πλάνα από το σπίτι της γιαγιάς, πλάνα από το χωριό, από την παραλία Θεσσαλονίκης, ένα μαντρί με αιγοπρόβατα, το πορνείο Caligula στο Βερολίνο, η πλατεία Δικαστηρίων. Κι ανάμεσα ποίηση. Διαβασμένη από νέους, μεσήλικες και ηλικιωμένους. Τελείως ανεπιτήδευτα. Ποίηση καθολική. Άραγε η ποίηση οφείλει να είναι διδακτική, υψιπετής, ή μήπως πρέπει είναι μια «πόρτα ανοιχτή» για όλους (για να παραφράσω και τον Γιώργη Παυλόπουλο); Τροφή για σκέψη.

Στα περισσότερα ποιήματα της συλλογής γίνεται η απόπειρα ενός ονειρικού σχεδόν στοχασμού πάνω στα μικρά αντικείμενα στα οποία πέφτει το μάτι της ποιήτριας, την περιγραφή μιας εικόνας στη βόλτα της, την ανάσυρση ενός βιώματος του παρελθόντος. Γίνεται χρήση μιας αυτόματης, συνειρμικής γραφής δίχως σχεδόν κανένα ίχνος στίξης, αλλά και χρήση ενός ιδιόμορφου εσωτερικού μονολόγου, επιχειρώντας να επαναφέρει από τη μνήμη της εντυπώσεις, αναμνήσεις, εικόνες και τα συναισθήματα που της προκαλούνται κατά τη διαδικασία αυτή. Η ποιήτρια ανήκει στη λεγόμενη γενιά των Millenials, μια γενιά που ως γνωστόν καθοδηγείται στη ζωή από την εμπειρία που έχει αποκομίσει. Έτσι κι εδώ, η Βουλούδη συνθέτει την ποίησή της με τα υλικά της εμπειρίας της, με ό,τι έχει φωλιάσει ως πολύ σημαντικό κι ιδιαίτερο εντός της, τον Ρίλκε, τον Χριστιανόπουλο, μια φωτογραφία από τα παιδικά χρόνια, την εικόνα ενός αγριόχοιρου στο ποτήρι της, την Πλατεία Δικαστηρίων. Η προσέγγισή της, εκτός από ανθρωποκεντρική είναι συνάμα και τοπογραφική.

Πιο συγκεκριμένα, ο τίτλος της συλλογής, όπως και το ομώνυμο ποίημα προς το τέλος αυτής, μιλούν ολοφάνερα για την Πλατεία Δικαστηρίων. Η ποιήτρια, γεννημένη στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αναφέρεται στην πλατεία αυτή ως μια «βέβαιη κατάληξη» επιθυμώντας ίσως να αποτυπώσει την αλήθεια της επιστροφής στο «σπίτι», στον οικείο χώρο του καθενός, σε αυτό που ονομάζουμε «δικό μου», είτε είναι τόπος, χώρος, άνθρωπος, είτε μια μνήμη. Επίσης, στο ποίημα «Όταν βρέθηκα να σχεδιάζω το διαμέρισμα του Ντίνου Χριστιανόπουλου» η ίδια επιχειρεί, ως πολιτικός μηχανικός, μια φαντασιακή σχεδίαση της κάτοψης του σπιτιού του στην οδό Σκεπαστού 17. Μόνο που η καταγραφή του σχεδίου τομής δεν γίνεται βασισμένη στα τεμνόμενα και προβαλλόμενα στοιχεία, παρά στις προσωπικές της εκτιμήσεις, οι οποίες καταγράφονται εντελώς ρευστά, επηρεασμένες από το συναισθηματικό βάρος της εμπειρίας αυτής (είτε είναι ένα πραγματικό γεγονός, είτε στη φαντασία της).

Από τα 32 ποιήματα της συλλογής, μετά από αρκετές αναγνώσεις, αυτά που ξεχωρίζω είναι τα ακόλουθα:

«Η ζωή μας θα ήταν / σε καραντίνα / εγώ κι εσύ / κι ένα μεγάλο σελοφάν να ανεμίζει / η ζωή μας / θα ήταν ένα παλιό παπούτσι / αστεία δάχτυλα που γλιστράν / κι εμφανίζονται γυμνά / η ζωή σου μαζί μου / και τι δε θα ’τανε» (Η ζωή σου μαζί μου)

Η πλατεία Δικαστηρίων ήταν το δικό μου σπίτι. / Το σπίτι μου ήταν η δική μου Πλατεία Δικαστηρίων. / Η πλατεία Δικαστηρίων ήταν το σπίτι μου. / Το σπίτι μου αυτήν εδώ τη στιγμή είναι η Πλατεία Δικαστηρίων. / Η Πλατεία αυτή είναι το σπίτι μου. / Η Πλατεία αυτή είναι το σπίτι μου. (Η πλατεία ως μια βέβαιη κατάληξη)

Μπορεί στο σύνολό της η συλλογή αυτή να μην κατάφερε να με αγγίξει όσο περίμενα, ίσως επειδή δεν αισθάνθηκα ότι κάθε λέξη με αφορά, αλλά κι επειδή ήλπιζα πως θα είναι περισσότερο αποκαλυπτική, ωστόσο μπορώ με σιγουριά να αντιληφθώ την καλλιτεχνική φύση της Άνιας Βουλούδη και την δυναμική που εντοπίζεται στη γραφή της. Ο τρόπος με τον οποίο «φωτογραφίζει» τις στιγμές, τις αναμνήσεις και τους συνειρμούς της αξίζει την προσοχή, η επιλογή των λέξεων, όμως, δεν είναι όσο δυνατή θα περίμενε κανείς. Εκτιμώ πολύ την πρώτη της απόπειρα στα γράμματα, που υπόσχεται μια ενδιαφέρουσα συνέχεια στα – θέλω να ελπίζω – επόμενα ποιητικά της τολμήματα.