Λίγο πριν τη λήξη της Ανοιχτής Θεατρικής Σκηνής της Πόλης 2023, του θεσμού που σιγά-σιγά μεγαλώνει και εδραιώνεται, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω την performance Not Again: Ένας ηθοποιός δημιουργείται, σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαλάκου, με τον ακούραστο, σχεδόν αεικίνητο θα έλεγα, ηθοποιό, Δημήτρη Γαλανάκη.

Πρόκειται για μία ιδιαίτερη performance, από αυτές που σίγουρα δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στη Θεσσαλονίκη, η οποία επαναλαμβάνεται σε μία λούπα, επί επτά ώρες. Το κοινό, που πλαισιώνει τον ηθοποιό με καρέκλες να έχουν τοποθετηθεί επάνω στη σκηνή, έχει τη δυνατότητα να βγει από την αίθουσα και να επανέλθει όποτε και όσες φορές το θελήσει. Αυτός είναι και ο σκοπός: να δει ο θεατής αν και πόσο, μετουσιώνεται η σκηνική δράση σε κάτι άλλο, όσο περνάει η ώρα και το σώμα αλλά και το πνεύμα του ηθοποιού αρχίζει να εξαντλείται.

Το Not Again είναι μια performance που περνώντας από τον Άμλετ του Σαίξπηρ στον Μολιέρο, μιλάει για τα κακώς κείμενα του θεάτρου, τις δυσκολίες του κλάδου, την κατάχρηση εξουσίας από πολλούς διάσημους που πατούν στην ανάγκη των νεαρότερων να βρεθούν επάνω στη σκηνή, για τις παραβιαστικές χειρονομίες που συχνά δεν έχουμε το σθένος να αποκρούσουμε, το Π.Δ. 85 που υποβαθμίζει τα πτυχία των καλλιτεχνών - όχι των «τυχερών» που προερχόμαστε από το (μοναδικό στην Ελλάδα) Τμήμα Θεάτρου του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, όλων των υπολοίπων- και φυσικά τις παράλογες απαιτήσεις των σκηνοθετών κατά τη διάρκεια των ακροάσεων που συχνά σου ζητούν «να το κάνεις μπλε» την ώρα που ούτε εσύ, ούτε εκείνοι αλλά και κανείς άλλος δεν μιλάει «μπλε»… Γεγονός που προκαλεί το γέλιο, όταν φυσικά, δεν παίρνεις εσύ μέρος στην ακρόαση. Είναι, τελικά, μια επίκαιρη performance για το ίδιο το θέατρο και τους λόγους που παρ’ όλα αυτά, προσπαθούμε και συνεχίζουμε να κάνουμε θέατρο. Όχι να το υπηρετούμε αλλά να το εξελίσσουμε, όπως απέδειξαν για άλλη μία φορά οι δύο αυτοί νέοι δημιουργοί.

Οι Γιώργος Μιχαλάκος και Δημήτρης Γαλανάκης έφτιαξαν μία διαδραστική performance από εκείνες που δεν συνομιλούν απλώς με κάποιους θεατές οι οποίοι, συχνά, είναι μέρος του θιάσου αλλά τόλμησαν να απευθυνθούν και να καλέσουν στη σκηνή ακόμα και τους πιο ανυποψίαστους, όσο περισσότερους μπόρεσαν! Ο σκηνοθέτης δεν άφησε ούτε μία στιγμή απροστάτευτο τον ηθοποιό, σιγουρευόμενος ότι πάντα είναι σε θέση να συνεχίσει, ενώ όσες φορές του απηύθυνε τον λόγο, εκτόξευε και ένα τραγελαφικό, κοινωνικοπολιτικό σχόλιο.

Το Not Again είναι μία μελέτη της καθημερινότητας του θεάτρου και της κοινωνίας που ανοίγει ξανά τον διάλογο μεταξύ πραγματικότητας και θεατρικής τέχνης και εξετάζει το κατά πόσο αυτά τα δύο αλληλοεπηρεάζονται. Έναν διάλογο που είναι, πλέον, δική μας δουλειά να διατηρήσουμε.