58α Δημήτρια | «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», μια παράσταση-έργο τέχνης (θεατρική κριτική)

Η σκηνοθέτρια Σοφία Καραγιάννη, με το αυτοβιογραφικό διήγημα του Χρόνη Μίσσιου «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», παρουσίασε στο Θέατρο Αυλαία μια συγκλονιστική παράσταση, στο πλαίσιο του φετινού 58ου Φεστιβάλ Δημητρίων.

58α Δημήτρια | «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», μια παράσταση-έργο τέχνης (θεατρική κριτική)
ΠΡΟΒΟΛΗ

Μετά από τις sold out παραστάσεις, η ομάδα GAFF και η σκηνοθέτρια Σοφία Καραγιάννη (Βραβείο Διεθνούς Θεατρικού Ρεπερτορίου 2021/22 Ένωσης Κριτικών Θεάτρου για την παράσταση «Πανούκλα») με το αυτοβιογραφικό διήγημα του Χρόνη Μίσσιου «…καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς» πήραν δεύτερη παράταση για δύο απογευματινές παραστάσεις, στο πλαίσιο των Δημητρίων και στο Θέατρο Αυλαία.

Μια συγκλονιστική παράσταση που δεν χωρά σε λόγια και κριτικές «αποτιμήσεις». Πλήθος συμβόλων, βασανιστήρια και ανέχεια σε φυλακές ανηλίκων και ενηλίκων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, εξεγέρσεις και προσπάθειες για ελευθερία, απεργίες πείνας, αγώνας για να «παραμείνεις άνθρωπος» και η άρνηση «ένταξης» όταν πια γίνεται «νόμιμο το να είσαι κομμουνιστής».

Το κοινό καταχειροκρότησε όρθιο τους συντελεστές και στην έξοδο, η φράση κάποιας συν-θεάτριας που ξεκινούσε με το «αν δεν είχα γεννηθεί σε τόσο δεξιά οικογένεια […]» περιέκλεισε, σε λίγα μόλις λεπτά, ολόκληρη την παθογένεια της χώρας.

Ευφυέστατη η δραματουργική επεξεργασία της Σοφίας Καραγιάννη και της Μυρτούς Αθανασοπούλου, με τους τέσσερεις ηθοποιούς να μοιράζονται τους ρόλους όλων των προσώπων που εμφανίζονται στις αναμνήσεις του Χρόνη Μίσσιου καθώς και η σκηνοθεσία της πρώτης που χτίστηκε γύρω από ένα νατουραλιστικά στρωμένο τραπέζι και με ευελιξία κινήθηκε στους διαφορετικούς δραματικούς χώρους της αφήγησης.

Τραγούδια και κρασί πριν την εκτέλεση, το φαγητό που πότε περιγράφει τα βασανιστήρια και πότε τις ψυχικές οριακές καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι κρατούμενοι, ενώ συχνά εκσφενδονίζεται βίαια προς τους θεατές. Το «μοίρασμα» που για τον «Σαλονικιό» Χρόνη Μίσσιο και την «παρέα» σήμαινε πολύ περισσότερα απ’ ό,τι θα σήμαινε σήμερα το μοίρασμα του φαγητού μεταξύ φίλων. Συνταρακτική είναι η στιγμή που οι τέσσερεις μοιράζονται ένα κρεμμύδι, μπουκώνονται και πνίγονται από αυτό γεμίζοντας, αναγκαστικά, δάκρυα που σε τίποτα δεν τους πτοούν ενώ η μυρωδιά του απλώνεται στην αίθουσα.

Τα σκηνικά και τα κοστούμια, με άξονα την αφαίρεση και τη συνδήλωση, υπογράφει η Γεωργία Μπούρδα. Οι φωτισμοί είναι της Βασιλικής Γώγου και η μουσική, που χρησιμοποιείται μόνο όταν κρίνεται απαραίτητο, του Μάνου Αντωνιάδη.

Τα στοιχεία που ξεχώριζαν τους διαφορετικούς ρόλους, μοιρασμένους στους Κωνσταντίνο Πασσά, Δημήτρη Μαμιό και Γιάννη Μάνθο, ήταν η χρήση διαφορετικού τόνου, εκφοράς και ιδιωμάτων κατά την ομιλία καθώς και οι στερεοτυπικές κινήσεις (π.χ. ο φρουρός απλώνει τα πόδια επάνω στο τραπέζι). Ο Ιωσήφ Ιωσηφίδης ενσαρκώνει τον Χρόνη Μίσσιο περνώντας από την αφήγηση στη δράση και τούμπαλιν.

Οι τέσσερεις ηθοποιοί, οι υποκριτικές ικανότητες των οποίων και ο σεβασμός αλλά και η αγάπη που δείχνουν απέναντι στο κείμενο και στους διαφορετικούς ρόλους τους, γίνεται ξανά η αιτία να μιλάμε για ένα σύγχρονο ελληνικό θέατρο που θέτει τον πήχη ψηλά. Το παίξιμό τους εσωτερικό μα και γεμάτο συγκρούσεις. Αξιοθαύμαστο το πέρασμά τους από τον έναν δραματικό χαρακτήρα στον άλλον (π.χ. από τον πολιτικό κρατούμενο στον διοικητή φυλακών ή το «πρεζάκι»). Αξιοθαύμαστη, επίσης και η αντοχή τους μέσα σε όλη αυτή την αέναη σκηνική δράση.

Μια παράσταση-έργο τέχνης, ίσως η σημαντικότερη της χρονιάς, βαθιά πολιτική για να μας θυμίσει ποιοι είμαστε και πού θέλουμε να «ανήκουμε». Μια παράσταση που ήρθε για να κατοικήσει στη «θεατρική μας μνήμη» και να αποτελέσει μία νέα αφετηρία όχι μόνο για τον τρόπο που βλέπουμε την κοινωνία αλλά και για τον τρόπο που βλέπουμε (ή και «φτιάχνουμε») τις θεατρικές παραστάσεις.

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ