Τι τα θες, φεστιβάλ χωρίς φυσική παρουσία δε γίνεται. Όσες ταινίες και να δεις στην άνεση του καναπέ και με τον προτζέκτορα να φωτίζει τον απέναντι τοίχο, έχεις χάσει στην ουσία τα πάντα… Τον κόσμο που περιμένει να μπει στις αίθουσες με τον καφέ στο χέρι, τις απρόσμενες συναντήσεις και τις κουβέντες στους χώρους του φεστιβάλ, τη λαχτάρα κάθε φορά που σβήνει το φως για την επόμενη ταινία, πως θα είναι, θα μ’ αρέσει;

Και τι μένει; Μένουν οι ταινίες. Κάποιες ταινίες σκόρπιες. Ποτέ δεν κατάφερα σε κανένα φεστιβάλ, παρούσα ή ωσεί παρούσα, να δω όλες τις ταινίες που θα ήθελα να δω.  Είκοσι - είκοσι πέντε ο απολογισμός, ταπεινός, αλλά που βοηθάει στην εξαγωγή συμπερασμάτων που θέτω σε κρίση και αμφισβήτηση.

Η ελληνική παραγωγή ήταν πλούσια και όχι κακή. Αν και δεν είδα τα φαβορί – Animal, Φόνισσα – οι ταινίες που μου άρεσαν, με συγκίνησαν, με διασκέδασαν, ήταν εκτός διαγωνιστικών τμημάτων οι περισσότερες.

Το Κάμπια, νύφη, πεταλούδα του Κύρου Παπαβασιλείου, από το διαγωνιστικό Film Forward, εξ αγχιστείας ελληνική συμπαραγωγή του Κύπριου Μυλωνά, έχει ένα πολύ καλοδουλεμένο σενάριο σουρεαλιστικής πραγματικότητας ανθρώπων που ζουν τις μέρες της ζωής τους ανακατεμένα, σε ένα μη γραμμικό χρόνο που τους φανερώνει πράγματα από μέλλον και τους κρύβει άλλα από το παρελθόν. Δίκαια και απέσπασε το Βραβείο Κοινού του συγκεκριμένου διαγωνιστικού.

Η μονοκατοικία του Ιωακείμ Μυλωνά είναι μια άγρια μαύρη κωμωδία σχολής Οικονομίδη – που είναι και ένας από τους παραγωγούς της ταινίας – με γρήγορο γύρισμα, ανατροπές, ακραίες καταστάσεις και το γνωστό γκροτέσκο που είναι το μόνο ικανό να περιγράψει την αθλιότητα των ημερών που ζούμε.

Η Νέα ήπειρος του Παντελή Παγουλάτου ήταν μια ταινία που δεν ακούστηκε. Αλλά εμένα μου άρεσε πολύ. Με πρωταγωνιστές ανθρώπους ασήμαντους που θέλουν να γίνουν κάποια στιγμή σημαντικοί, αγνοώντας πεισματικά την πραγματικότητα γύρω τους και ποδοπατώντας το πιο σημαντικό: τα αισθήματά τους. Μια ιστορία βγαλμένη από τα σκουπίδια, με καταπληκτικά γυρίσματα σε κάποιες σκηνές, ίσως λίγο μεγαλύτερη απ’ όσο….. Με ένα τέλος που στοιχειώνει.

Ο Επαγγελματίας υπνοβάτης του Βασίλη Ραΐση μου θύμισε Φίνος Φιλμ στο πιο ψαγμένο. Είχε πλάκα και σε σημεία γέλασα αβίαστα. Και το είχα πολύ ανάγκη με όλα όσα βλέπω τελευταία.

Η Eξέλιξη τέλος του Περικλή Χούρσογλου, που παίζεται από αυτή τη βδομάδα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, είναι ένα τρυφερό οδοιπορικό στην δεύτερη ή και την τρίτη ενηλικίωση, γιατί είμαστε πάντα μικρά παιδιά όταν μας κοιτάζει ο πατέρας μας.

#TIFF64 | The Promotion

Σαν το βότσαλο που πέφτει στον Θερμαϊκό όταν έχει λαδιά, έτσι και το Φεστιβάλ, σχηματίζει ομόκεντρους κύκλους. Μετά τον ελληνικό κινηματογράφο, για τον οποίο το ΔΦΚΘ είναι πάντα το σπίτι του, έρχονται τα Βαλκάνια, οι γείτονες. Παρότι φέτος για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια το Balcan Survey, το τμήμα του φεστιβάλ που είχε συλλάβει και σχεδιάσει ο Δημήτρης Κερκινός και παρέμεινε για δυο περίπου δεκαετίες πρώτο στις προτιμήσεις του φεστιβαλικού κοινού, φέτος για πρώτη φορά λείπει από το πρόγραμμα ως αυτόνομη ενότητα. Ευτυχώς δεν λείπουν οι δημιουργοί, οι Bαλκάνιοι κινηματογραφιστές που αγαπούν Θεσσαλονίκη και την επισκέπτονται ξανά και ξανά. Μεγάλοι Ρουμάνοι (Πουίου, Τενάσε, Γκιούνγκιου, Ράντου Ζούντε) μαζί με Τούρκους (Ντεμιρκουμπούζ, Ερντέμ) μαζί με άλλους ήρεμους και οργισμένους Βαλκάνιους και την πρώτη βαλκανική ταινία που φεύγει από το φεστιβάλ με βραβείο: το δράμα της – αδιέξοδης – αγάπης των Γκεντιάν Κότσι και Μπερλίνα Χανκολάρι, Ένα φλιτζάνι καφέ και καινούργια παπούτσια.

#TIFF64 | A Cup of Coffee and New Shoes On

Κι ο τρίτος κύκλος με τις χώρες της ευρύτερης γειτονιάς του Meet the neighbors. Με πολλές και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ταινίες που τις πιο πολλές δεν κατάφερα να δω. Μου άρεσαν πολλοί οι Βασανισμένοι του Αμρ Γκαμάλ, με τις περιπέτειες ενός ζεύγους ανέργων με τρία παιδιά στο Άντεν να ρίξουν το τέταρτο παιδί που δεν αντέχουν οικονομικά να κρατήσουν. Ρεαλισμός που πιο ωμός δε γίνεται, εικόνες από μια ξεχασμένη στον πόνο της γωνιά του πλανήτη. Και οι Επίγειες ρίμες των Ιρανών Ασγάρι και Κατάμι, ασκήσεις κινηματογραφικού ύφους, διάλογοι στο βασίλειο του παράλογου εδώ κάτω στη γη, υποδόριο. Δηλητηριώδες περσικό χιούμορ.

#TIFF64 | The Burdened

Και μετά ο κόσμος όλος. Το Στο Φακό του Νακάς Καλίντ ήταν εξαιρετικό και βραβεύτηκε. Με ήρωα έναν επίδοξο ηθοποιό που πηγαίνει από την μια αποτυχημένη οντισιόν στην άλλη, ο φακός του σκηνοθέτη γλιστράει από τη μια σκηνή στην άλλη σαν τη μελισσούλα που πάει να βρει το ταίρι της και δένει όλες τις εικόνες του σε ένα σύνολο κομψοτέχνημα. H ταινία όμως που λάτρεψα και δεν διάβασα σχεδόν γι’ αυτήν τίποτα, σε σημείο που να αναρωτιέμαι μήπως την είδα μόνο εγώ, μήπως άρεσε μόνο σε μένα, ήταν το Sweet dreams της Βοσνιοολλανδής Ένα Σεντιγιάρεβιτς, μια σπουδή πάνω στην παρακμή της παλαιο-αποικιοκρατίας, μια ιστορία υφασμένη σε σκούρο πράσινο φόντο, η παραπαίουσα ιστορία της λευκής υπεροχής μέσα από μια συναρπαστική εικαστική ματιά. Γιατί ο κινηματογράφος είναι βασικά τέρψη οράσεως  και τα πλάνα της Σεντιγιάρεβιτς ήταν απλά το ένα πιο όμορφο από το άλλο.

Α, και το Fingernails είναι μια από τις πιο τρυφερές ιστορίες που έχω δει στο σινεμά!!!!!

#TIFF64 | Sweet Dreams