Είναι πραγματικά απολαυστικό να ξεδιπλώνει ο Δημήτρης Αποστολάκης τις σκέψεις του κι εσύ να γίνεσαι μάρτυρας αυτού. Να μοιράζεται μαζί σου «αληθινές» αλήθειες με τον ιδιαίτερο τρόπο του, με τη στόφα ενός σύγχρονου, λαϊκού φιλόσοφου. Γιατί, εκτός από ένας υπέροχος, χαρισματικός ερμηνευτής, ο Αποστολάκης, η ψυχή των Χαΐνηδων, είναι ένας βαθιά μορφωμένος άνθρωπος, εξαιρετικός χειριστής του λόγου. Δεν αρκεί, φυσικά, μόνο αυτό αν δεν έχεις και τους αντίστοιχους θησαυρούς να μοιραστείς με τον συνομιλητή σου.

Αφορμή για τη συζήτησή μας είναι οι νέες εμφανίσεις των Χαΐνηδων στο θέατρο Ροές, γι’ αυτό και συνομιλήσαμε με τον Δημήτρη Αποστολάκη για τη σχέση του με το κοινό του, για την πολιτική, τη ζωή, αλλά και για το ρόλο της τέχνης που υπηρετεί. Όποια κι αν είναι αυτή η τέχνη, ο ίδιος φαίνεται πως απολαμβάνει το να γίνεται διαρκώς δέκτης νέων συναισθημάτων κι εμπειριών. Όπως μας λέει και ο ίδιος: «Μ΄αρέσει να είμαι αιώνιος μαθητής, ειδάλλως βαριούμαι».

Οι Χαΐνηδες έχουν μια ιδιαιτερότητα που δεν ξέρω αν υπάρχει σε κάποιον άλλον μεμονωμένο καλλιτέχνη ή σχήμα στην Ελλάδα: Οι ακροατές τους είναι κάθε καρυδιάς καρύδι.

Έχουν ήδη ξεκινήσει οι νέες εμφανίσεις των Χαΐνηδων στο θέατρο Ροές, γι’ αυτό και θέλω να σας ζητήσω να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες για τα όσα καινούργια που μας παρουσιάζετε αυτή τη φορά.

Τέχνη σημαίνει Αφήγηση. Στις περισσότερες μουσικές σκηνές δεν μπορεί να υπάρξει αφήγηση, άρα ούτε και τέχνη. Η δηθενιά, ο αλκοολισμός και το κουτσομπολιό αναδίδουν μια δυσοσμία μαγαζίλας που καθιστά αδύνατη την αληθινή επικοινωνία. Στο θέατρο Ροές η πρωτοκαθεδρία ανήκει στη μουσική. Ο χώρος γίνεται μια αγκαλιά, η επικοινωνία είναι πρόσωπο με πρόσωπο και η συνθήκη ευνοϊκή για μυσταγωγία και έκσταση. 

Όλα αυτά τα 30 και παραπάνω χρόνια, έχει αλλάξει καθόλου η σχέση που έχετε αναπτύξει με το κοινό σας; Πώς αποτιμάτε αυτήν την αλληλεπίδραση; Έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά το κοινό που σας ακολουθεί;

Η σχέση μας με τους ακροατές, όπως και με όλον τον κόσμο, διέπεται από ειλικρίνεια τώρα και 34 χρόνια. Οι Χαΐνηδες έχουν μια ιδιαιτερότητα που δεν ξέρω αν υπάρχει σε κάποιον άλλον μεμονωμένο καλλιτέχνη ή σχήμα στην Ελλάδα: Οι ακροατές τους είναι κάθε καρυδιάς καρύδι. Όλες οι ηλικίες, όλες οι κοινωνικές καταβολές, όλα τα επίπεδα μόρφωσης. Σε μια συναυλία μπορείς να δεις από νήπια μέχρι ηπερήλικες, από φρικιά μέχρι μητροπολίτες, από βοσκούς μέχρι καθηγητές πανεπιστημίου. Νομίζω πως το κοινό χαρακτηριστικό αυτού του αλλόκοτου ακροατηρίου είναι το καλό ένστικτο, η οξύνοια και η δεκτικότητα στην αλλαγή. 

Αντιλαμβάνομαι πως οι «Χαΐνηδες» δεν είναι απλώς μια δημιουργική-καλλιτεχνική-κολεκτιβιστική σύνθεση. Είναι στάση ζωής. Βοηθήστε μας να καταλάβουμε καλύτερα τι σημαίνει να είσαι ένας Χαΐνης στην εποχή μας.

Το λέει το ομώνυμο τραγούδι. 

Ωσάν το έρημο δεντρί που 'ναι στα όρη απάνω
μ' αρέσει νά 'μαι αμοναχός με τσι πολλούς δεν κάνω.
Κι άμας ο κόσμος σκοτεινιά γεμίζει να γυρίζω Χαΐνης
και τση χαραυγής τσ' ελπίδες να σκορπίζω.

Αν επιχειρήσει κανείς να σας ψάξει λίγο περισσότερο, πιστεύω ότι θα ευχηθεί από μέσα του «Μακάρι να μπορούσα να ζω σαν το Δημήτρη Αποστολάκη». Σε αυτό τουλάχιστον κατέληξα εγώ προσωπικά. Πώς μπορεί να το καταφέρει; Τι θα πρέπει να «αλλάξει» μέσα του;

Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αν με γνώριζε κανείς καλύτερα θα ήθελε να ζει σαν κι εμένα. Πολλοί ζηλέψανε την πένα του Νίτσε αλλά κανείς τις θηριώδεις ημικρανίες του. Σκοπός της ζωής είναι κάθε λουλούδι να μην μοιάζει με το άλλο, να έχει το δικό του άρωμα και χρώμα. Αν ζούσαν όλοι σαν κι εμένα, η ζωή θα ήταν απελπιστικά βαρετή. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι αν μοιάζει η ζωή σου με κάποιου άλλου ή, ακόμα χειρότερα, με των γονιών σου, τότε αυτή η ζωή δεν είναι η δική σου. Πάρε από το κουστούμι μου ό,τι κλωστή θες, αλλά φτιάξε το δικό σου ρούχο.

Είχατε δηλώσει σε μια συνέντευξή σας παλαιότερα πως δεν συναγελάζεστε με Νεοέλληνες, παρά μόνο με κάποιους ποιητικούς. Νιώθετε πως δεν «χωράτε» στη σημερινή κοινωνία; Μιλήστε μας για τους ανθρώπους της καθημερινότητάς σας και το πώς έρχεστε κοντά.

Ανθρώπους δεν διαλέγω. Τα κύματα του καιρού μάς φέρνουνε κοντά. Αν καλλιεργείς υψηλές συχνότητες στη μοναξιά σου και όχι θορύβους (π.χ. εγωπάθεια, φθόνο), τότε έλκεις και έλκεσαι από τα ανάλογα συμβάντα. Όταν βγαίνω από το σπίτι μου είμαι έτοιμος να συνδημιουργήσω το απρόβλεπτο με τον οποιοδήποτε τυχόντα. Να παντρευτώ μαζί του, χωρίς καμιά προκατάληψη, κανένα δόγμα, καμιά χρησιμοθηρεία. Να πραγματώσουμε την τρέλα της στιγμής. Αυτό μ’ αρέσει να το κάνω, γιατί αλλιώς βαριούμαι. 

Τώρα για το ερώτημα αν χωρώ στην σημερινή κοινωνία, η απάντηση είναι απολύτως όχι. Είμαι φυγάδας, αναχωρητής, πρόσφυγας. Παρηγορούμαι όμως με τη σκέψη ότι όποιους αγάπησα στο παρελθόν και όποιους συναγελάζομαι στο παρόν, είναι κατά κάποιο τρόπο φυγάδες, αναχωρητές, πρόσφυγες, ιεροί πλάνητες. Η λέξη αλήθεια ετυμολογείται από τον  Πλάτωνα σαν άλη + θεία δηλαδή θεϊκή πλάνηση. Η λέξη αλήθεια είναι ίδια με την λέξη αλητεία.

Ο ρόλος των σημερινών πολιτικών παγκοσμίως είναι διακοσμητικός

Πώς κρίνετε την πολιτική και συγκεκριμένα τους πολιτικούς της Ελλάδας; Τι θέση έχουν μες στη δική σας θεώρηση του κόσμου;

Οι πολιτικοί, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι αξιολύπητες μαριονέτες στα χέρια των αρπακτικών της αγοράς. Αλλοτριωμένες προσωπικότητες, χωρίς πραγματική μόρφωση, χωρίς φαντασία, χωρίς κοινωνική εμπειρία, χωρίς συνέπεια, χωρίς όραμα. Ο ρόλος των σημερινών πολιτικών παγκοσμίως είναι διακοσμητικός, όπως είναι ο ρόλος της Προέδρου της Δημοκρατίας μας, του βασιλιά της Ολλανδίας και των γλαστρών στα πρωινάδικα.

«Όλα τα έργα τέχνης, η τέχνη στο σύνολό της, είναι αινίγματα», μας έχει πει ο Adorno. Για εσάς ποιον ρόλο επιτελεί η τέχνη; Υπάρχει για να μας απογυμνώνει απ’ τους ρόλους, που μας επιβάλλει η εξουσία;

Έχει δίκιο ο Adorno. Η τέχνη δεν δίνει απαντήσεις, γεννά ρωτήματα. Το να σταθεί κανείς παιδιάστικα και γενναία απέναντι σ’ ένα ρώτημα, καταλύει κάθε μορφή εξουσίας. Η τέχνη δεν είναι επάγγελμα. Είναι προφητεία μιας μελλούμενης ζωής. Είναι το μονοπάτι της ελευθερίας. Είναι το τελευταίο καταφύγιο του Θεού. 

Άραγε επιθυμείτε να γίνεστε διδακτικός μέσα από την τέχνη σας;

Η αληθινή τέχνη είναι εκ των πραγμάτων διδακτική. Δεν το αποφασίζει κάποιος.

Τι ρόλο παίζουν στη ζωή σας τα χρήματα;

Οι άνθρωποι είναι ηλίθιοι. Τίποτα δεν είναι καλό ή κακό από μόνο του. Τα χρήματα είναι καταστροφικά όταν τα κερδίζεις ή όταν τα χάνεις. Τα χρήματα είναι ευεργετικά όταν τα μοιράζεσαι. 

Από το CERN στη μουσική και από τη συγγραφή βιβλίων στο Tai Chi. Πόσο «ακριβό» είναι να δίνεται κανείς με όλη του την ψυχή σε όσα αγαπά; Σας αρέσει να είστε ένας αιώνιος μαθητής;

Μ΄αρέσει να είμαι αιώνιος μαθητής, ειδάλλως βαριούμαι. Μ’ αρέσει να αφιερώνομαι και να κολυμπώ στους καταρράκτες των ιερών εμμονών μου. Όποιος προστατεύει την εικόνα του δεν μαθαίνει, δεν αλλάζει, γερνά. Σε αντίθεση, ο μαθητής γελοιοποιείται διαρκώς, γιατί πάντα στην νέα γνώση είναι αδέξιος. Όταν σταματά κανείς να γελοιοποιείται, σταματά και η εξελικτική του πορεία. Σ΄αυτήν την περίπτωση αναμασεί τον εαυτό του και πουλεί το παρελθόν του. 

Τώρα στο ερώτημα αν είναι ακριβό το τίμημα της αφιέρωσης, το μόνο που έχω να πω είναι ότι: η Φύση σου δίνει όχι ό,τι πληρώσεις, αλλά ό,τι προπληρώσεις. Λίγοι παίρνουν αυτό το ρίσκο.

Δεδομένων των συνθηκών της σύγχρονης πραγματικότητας, αναπόφευκτα πολλοί άνθρωποι ζούμε πλέον στην αναμονή της επόμενης τρομάρας, με την πλάτη στον τοίχο. Εσείς πώς ζείτε;

Στην Κρήτη υπάρχει μια παροιμία που λέει: «Ο που ποθάνει με πολλούς, θάνατο δεν φοβάται.» Η μόνη απάντηση στον επελαύνοντα τρόμο είναι η συνέργεια μέσα από τον κοινοτισμό. Αρίμπα μουτσάτσος!

*Χαΐνης: αντάρτης, φυγόδικος αλλά για επαναστατικούς λόγους (στη σύγχρονη Κρήτη σημαίνει χαμένο κορμί).

TO 20/20 ΣΑΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

Οι παραστάσεις των Χαΐνηδων στο θέατρο Ροές συνεχίζονται στις 30 του Δεκέμβρη καθώς και τα τρία πρώτα Παρασκευοσάββατα του Γενάρη (6, 7, 13, 14, 20 και 21). 

ΘΕΑΤΡΟ ΡΟΕΣ

Ιάκχου 16, Γκάζι, Αθήνα
2103474312

Ώρα έναρξης: 22.00

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Προπώληση ticketservices.gr
κανονικό: 13€
μειωμένο*: 10€

Στο ταμείο
κανονικό: 15€
μειωμένο*: 12€

(*) μειωμένο: άνεργοι, φοιτητές, παιδιά, ΑΜΕΑ