Η ταινία του Φλεβάρη: Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου - Ράντου Ζούντε

Μια ιστορία για το παρόν της νεο-αποικιοκρατούμενης μετα-σοβιετικής Ρουμανίας από τον Ράντου Ζούντε. Τον Ρουμάνο σκηνοθέτη που φχαριστιέται να ξεμπροστιάζει την κοινωνία του στο χθες, για να μπορεί να την κοιτάξει στα μάτια σήμερα.

Η ταινία του Φλεβάρη: Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου - Ράντου Ζούντε
ΠΡΟΒΟΛΗ

Ο Ράντου Ζούντε είναι ένας μοντέρνος σκηνοθέτης. Περιμένουμε κάθε ταινία του με αγωνία, γιατί δεν ξέρουμε τι θα κατεβάσει αυτή τη φορά η κούτρα του παλαβά δημιουργικότατου Ρουμάνου, ο οποίος σίγουρα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους auteur του 21ου αιώνα. Κάθε ταινία του, από τότε που τον παρακολουθώ, έχει άλλη μορφή. Από το καταιγιστικό νεο-γουέστερν Αφερίμ στους χειμαρρώδεις διαλόγους του Αδιαφορώ αν καταγραφούμε στην Ιστορία ως Βάρβαροι και μετά στη θεατρική γραφή Με Κεφαλαία Γράμματα και στη βραβευμένη στο Βερολίνο σάτιρα/τσακίζει κόκαλα και επιβάλλει ένα νέο λεξικό Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό, ο Ζούντε προκαλεί και το φχαριστιέται. Το φχαριστιέται να προκαλεί.

Κι επειδή ακριβώς είναι μοντέρνος μπορεί να διαπραγματευτεί με την ιστορία και να μιλήσει για το παρελθόν. Το παρελθόν της χώρας του. Θα γυρίσει πίσω στην οθωμανική αυτοκρατορία ή στο φιλοναζιστικό καθεστώς του Β’ Παγκoσμίου Πολέμου, θα θυμίζει ξανά και ξανά στους συμπατριώτες του τη σφαγή των Εβραίων συμπολιτών τους και τα εγκλήματα του Τσαουσέσκου, θα γίνει ενοχλητικός μέχρι εκεί που δεν παίρνει αλλά θα ξεμπροστιάσει την κοινωνία του. Θα αναφέρεται συνέχεια στο χθες για να μπορεί να την κοιτάξει στα μάτια σήμερα.

Στην τελευταία του ταινία πρωταγωνίστριες είναι δυο γυναίκες στο τιμόνι. Η μία οδηγάει το βανάκι της στο Βουκουρέστι του 2023 και η άλλη οδηγάει ένα ταξί στην ίδια πόλη, αλλά το 1981. Η Άνγκελα του 2023 είναι η πρωταγωνίστρια του Ζούντε, μια νεαρή υποαμοιβόμενη βοηθός παραγωγής που δουλεύει υπερωρίες και γυρνάει όλη την πόλη για να τραβήξει βίντεο με το κινητό της για το κάστινγκ στο σποτάκι μιας αυστριακής εταιρείας σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα. Η άλλη Άνγκελα, του 1981, είναι η πρωταγωνίστρια στην ταινία του Angela merge mai departe του Λουσιάν Μπράτου. Ταινία μέσα στην ταινία, ιστορία μέσα στην ιστορία.

Η σύγχρονη Άνγκελα ζει και κινείται σε έναν ασπρόμαυρο κόσμο κινηματογραφημένο με χοντρόκοκκο φιλμ. Μέσα στο βανάκι περνάει όλη της τη μέρα. Συνοδεύει τη μάνα στο νεκροταφείο, τρώει, κάνει τεράστιες φούσκες με την τσίχλα της και τις σπάει μετά, βρίζεται με τους σεξιστές οδηγούς, πηδιέται με τον γκόμενο της, τσακώνεται με το αφεντικό της. Και στα ενδιάμεσα γυρίζει βιντεάκια για το TikTok με το άβατάρ της, ένα σμιχτοφρύδικο τελώνιο που σχολιάζει την καθημερινότητα βρίζοντας ασύστολα. Η σαρδανάπαλη μορφή του είναι ο τρίτος πρωταγωνιστής της ταινίας, η αντεστραμμένη, καρναβαλική εικόνα της ανθρωποφάγου πραγματικότητας.

Η Άνγκελα του τότε, της Ρουμανίας του υπαρκτού – ή μάλλον του ανύπαρκτου* – κινείται σε ένα Βουκουρέστι με χρώματα τεχνικολόρ, όπως σ εκείνες τις ελληνικές βιντεοταινίες του 80 με τον Ψάλτη. Λιγο πιο θαμπά ίσως, αλλοτινά. Σε μια πόλη χωρίς κίνηση, όπου οι καθημερινές κουβέντες είναι εύκολες. Και οι γνωριμίες. Η Άνγκελα θα γνωρίσει τον άντρα της μέσα στο ταξί.

Κάπου ανάμεσα στο πρώτο και δεύτερο μέρος αυτής της «Ιστορίας Κινηματογράφου και Οικονομικών», όπως υποτιτλίζει ο Ζούντε την ταινία με τη γνωστή του σαρκαστική διάθεση, οι δύο Άνγκελες της ιστορίας θα συναντηθούν. Η Άνγκελα του 2023 θα συναντήσει την Άνγκελα του 1981 σε ένα από τα σπίτια που πηγαίνει για να βρει θύματα εργατικών ατυχημάτων. Η παλιά Άνγκελα – ο άτιμος ο Ζούντε βρήκε την ίδια την ηθοποιό που πρωταγωνιστούσε στην ταινία του Μπράτου – είναι η μητέρα του εργάτη που έμεινε ανάπηρος όταν τον χτύπησε μια μπάρα στην πύλη του εργοστασίου, την ώρα που έφευγε. Η Άνγκελα του 2023 θα τη συναντήσει στο σπίτι όπου μένουν όλοι – πατέρας, μάνα, ανάπηρος γιος, σύζυγος και κόρη/εγγονή – όπου πάει για να γυρίσει ένα ακόμα βιντεάκι για το κάστινγκ. Οι δυο γυναίκες θα συμπαθήσουν η μια την άλλη και η Άνγκελα η παλιά θα πει στην Άνγκελα την καινούργια την ιστορία της. Και πώς μετά από τόσα χρόνια δουλειά στο τιμόνι ζει με μια ψωροσύνταξη. Το παρελθόν ανταμώνει το μέλλον.

Οι υπεύθυνοι της εταιρείας από την Αυστρία θα επιλέξουν τον γιο της Άνγκελα 1981 για να γυρίσουν το διαφημιστικό σποτάκι για τα μέτρα ασφάλειας στα εργοστάσια. Η οικογένεια και ο ανάπηρος έχουν αυτό ακριβώς το γλυκούλικο, μικρομεσαίο προφίλ που θέλουν. Ούτε πολύ μαυριδεροί, ούτε πολύ αγριωποί. Έλα όμως που η οικογένεια έχει ήδη υποβάλει μήνυση στην εταιρεία που θέλει να γυρίσει το σποτάκι για εγκληματική αμέλεια λήψης μέτρων προστασίας των εργαζομένων. Έλα όμως πάλι που κάτι τέτοιο δεν πρέπει επ’ ουδενί να ακουστεί.

Μια ιστορία για το παρόν της νεο-αποικιοκρατούμενης μετα-σοβιετικής Ρουμανίας. Που στέλνει πάσα στο παρελθόν, πασπαλισμένο αυτή τη φορά με την αχλή της νοσταλγίας. Μια ταινία καταιγιστική και εμπνευσμένη που θα μπορούσε να έχει για υπότιτλο, μαζί με το Ιστορία Κινηματογράφου και Οικονομικών και το Welcome στην εργασιακή ζούγκλα. Καλωσήρθατε σε ένα κόσμο που θα δουλεύετε μέχρι ξεθεώματος κι αν τα καταφέρετε να βγείτε σώοι και δεν σακατευτείτε στην πορεία θα πρέπει να περάσετε τα γηρατειά σας με τα ψίχουλα που έπεσαν από το τραπέζι τους.  Αν είσαστε σε μια δουλειά που εκτός από ξεθέωμα έχει και κάποιο glamour να πουλήσει – χωρίς να εισπράξει βέβαια κάτι παραπάνω εκτός από έναν υποτιθέμενο θαυμασμό από τον περίγυρο – θα πρέπει να πάτε με τα νερά τους. Αν είσαστε πάλι μεροκαματιάρηδες, κανείς δεν έχει ανάγκη ούτε θα ακούσει τα παράπονα και τις καταγγελίες σας. Οι δύο Άνγκελες, σα τα δυο πρόσωπα του Ιανού, εκφράζουν μια κατάσταση από την οποία μοιάζει σαν κανείς να μην μπορεί να ξεφύγει…

Μέχρι την επόμενη ταινία του Ράντου...

Μην Περιμένετε και Πολλά από το Τέλος του Κόσμου Trailer

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ