Ο Μάριο Μπανούσι είναι ένας ιδιαίτερα χαρισματικός δημιουργός. Εμπνεόμενος από προσωπικά βιώματα, χωρίς περιττά συγκινησιακά τερτίπια, δημιούργησε ένα σκηνικό ποίημα. Σκηνοθετώντας την παράσταση Goodbye Lindita, παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη και τη σκηνή του Κ.Θ.Β.Ε. Ερευνώντας βαθιά τον ανθρώπινο ψυχισμό και μελετώντας τα διαφορετικά αλλά συνάμα παρόμοια ταφικά έθιμα των Βαλκανίων, πραγματεύεται τους τρόπους με τους οποίους ο καθένας και η καθεμία από εμάς πενθεί και τελικά αποχαιρετά ένα αγαπημένο πρόσωπο.

Σκοπός του, δεν είναι κάποια πολιτισμική μελέτη ή κάποια δήλωση περί ομοιότητας των Βαλκάνιων. Στοχάζεται επάνω στο πανανθρώπινο αίσθημα της απώλειας. Θίγει ζητήματα τόσο φιλοσοφικά όσο και κοινωνικά. Η ματιά του δεν είναι μόνο σκηνοθετική, είναι εικαστική, καθώς κάθε σκηνή, κάθε «καρέ» της δράσης είναι και ένας πίνακας. Στη μέση του σκηνικού, δεσπόζει μία επίχρυση εικόνα της Παναγίας.

Ο σκηνοθέτης, σε αυτήν την performance αποβάλλει τελείως τον λόγο, ακούγεται μόνο ό,τι είναι απαραίτητο. Παίζει με τα σύμβολα και τις αντιθέσεις, όταν τη στιγμή που η μητέρα θρηνεί το χαμένο παιδί της, ο πατέρας γελάει με κάτι που ακούει στο τηλέφωνο. Φαινομενικά, ο πατέρας πρέπει να είναι και εκείνος που έχει τη μεγαλύτερη αντοχή. Όταν οι γυναίκες μοιρολογούν εκείνος αποσύρεται αν και τελικά είναι αναγκασμένος να θρηνήσει βωβά, κρυμμένος κάτω από σκεπάσματα ενώ είναι και εκείνος που θα ανοίξει τον «τάφο» της νεκρής. Ο φωτισμός του Χάρη Παλαιορούτα, που περίτεχνα συμβόλισε διαφορετικές πηγές φωτός ενώ στη δημιουργία του ενέταξε και το σκηνικό, άλλαξε μόλις η νεκρή έγινε το επίκεντρο της δράσης.

Σαν άλλες Αντιγόνες, οι γυναίκες ρίχνουν χώμα στη νεκρή, χοές, την πλένουν, τη στολίζουν, της προσφέρουν πολύτιμα χρυσαφικά, την ντύνουν νύφη, καθότι νεαρή, τη χορεύουν σαν να χόρευαν τέτοια, την ίδια στιγμή ακούγονται χαρμόσυνες καμπάνες, ψαλμωδίες και μπαλωθιές ενώ με ρύζια ραίνεται ο δρόμος που θα «πατήσει». Οι συνειρμοί πολλοί, μοιραία γεννάται η σκέψη σχετικά με το πόσο κανιβαλιστικά είναι τελικά αυτά τα έθιμα, καθώς και το ενδεχόμενο μιας αλληγορίας από τον σκηνοθέτη σχετικά με το πώς ο γάμος, πολλές φορές είναι και μία πορεία προς τον συμβολικό θάνατο της γυναίκας, της ατομικότητας ή της σεξουαλικότητάς της αλλά και τον φυσικό αυτές οι κατάπτυστες περιπτώσεις, ακόμα να εκλείψουν.

Έκδηλη είναι η άρνηση αποχωρισμού της οικογένειας από τη νεκρή από την οποία απορρέει και το μεταφυσικό στοιχείο, με τον άνεμο, την ψυχή που πηδά από το παράθυρο όταν τελικά η νεκρή μπαίνει στον τάφο και τη σχέση της μητέρας με την Παναγία, ως άλλη μητέρα που θρήνησε για το παιδί της. Οι πενθούντες προκειμένου να αποχαιρετήσουν την αγαπημένη τους, απεκδύονται τα περιττά και εγκόσμια, τα έπιπλα ακόμα και τα ρούχα τους.

Ο σκηνοθέτης δεν σταματά εκεί. Σε μια προσπάθεια να θέσει το ζήτημα της εξέλιξης των κοινωνιών, με τα κινήματα MeΤoo και Black Lives Matter να έχουν προηγηθεί, η μιγάς ηθοποιός Ελένη Άμπια Νζάνγκα προσκυνά την επίχρυση εικόνα, η οποία καθαίρεται και αργότερα, το σπάσιμο του σκηνικού, αποκαλύπτει την ίδια να έχει πάρει τη θέση της Παναγίας, σε μία απεικόνιση που συνδέει τόσο την εικόνα της αποκαθήλωσης όσο και της Παναγίας γαλακτοτροφούσας, με τον αποκεκαλυμμένο μαστό της.

Ο Μάριο Μπανούσι έφτιαξε μια παράσταση γεμάτη σύμβολα, προσωπικές καταθέσεις, κοινωνικές και φιλοσοφικές αναζητήσεις, που απορρίπτοντας ένα από τα κυριότερα στοιχεία του κλασικού θεάτρου, το κείμενο, ήγειρε συναισθήματα και σκέψεις στους θεατές. Αρωγοί σε αυτή τη διαδικασία, η μυστηριακή και υποβλητική μουσική του Εμμανουήλ Ροβίθη καθώς και οι μινιμαλιστικές ερμηνείες των Χρυσής Βιδαλάκη, Μπάμπη Γαλιατσάτου, Ελένης Άμπια Νζάνγκα, Εριφύλης Κιτζόγλου, Κατερίνας Κρίστο, Μάριο Μπανούσι, Αλεξάνδρας Χασάνι, που χωρίς υπερμεγέθεις κινήσεις προκειμένου να «κερδίσουν» κάποιο κενό που δημιουργείται από την απουσία του κειμένου, κατάφεραν να παρασύρουν το κοινό, ενώ ο εξαιρετικός χορός της Ευτυχίας Στεφάνου, που κινήθηκε στην αντιθετική σχέση του ανοιχτού σχήματος με το χαμηλό επίπεδο χορού, συμβόλισε τη χαώδη ψυχική κατάσταση του ανθρώπου που μένει πίσω και όλα αυτά σε ένα πλαίσιο όπου η ζωή πρέπει να συνεχιστεί, όπως μαρτυρά η βουή του δρόμου, στα τελευταία δευτερόλεπτα της παράστασης.

Ταυτότητα παράστασης

Goodbye, Lindita

Σύλληψη - Σκηνοθεσία: Μάριο Μπανούσι

Σύμβουλος δραματουργίας: Σοφία Ευτυχιάδου

Σκηνικά - Κοστούμια: Σωτήρης Μελανός

Μουσική: Εμμανουήλ Ροβίθης

Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας

Δραματολόγος παράστασης: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου

Βοηθοί σκηνοθέτη: Αφροδίτη Καποκάκη, Θεοδώρα Πατητή

Διανομή (με αλφαβητική σειρά):

Χρυσή Βιδαλάκη, Μπάμπης Γαλιατσάτος, Ελένη Άμπια Νζάνγκα, Εριφύλη Κιτζόγλου, Κατερίνα Κρίστο, Μάριο Μπανούσι, Ευτυχία Στεφάνου, Αλεξάνδρα Χασάνι

Φωτογραφίες παράστασης: Θεόφιλος Τσιμάς

Βίντεο παράστασης: Νίκος Πάστρας

Υπεύθυνη προβολής: Λία Κεσοπούλου