Η Σοφία Εξάρχου στο 20/20: «Είμαστε μια χώρα service, όχι μόνο σε σχέση με τον τουρισμό αλλά και ιστορικά»

Μια νύχτα μετά την ψήφιση του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, κάπου στα Εξάρχεια, η Κατερίνα Μπουγδάνη συνομίλησε με τη Σοφία Εξάρχου, τη δημιουργό της σημαντικότερης ίσως ελληνικής ταινίας των τελευταίων ετών, Animal, που για τρίτη εβδομάδα προβάλλεται στις αίθουσες.

Η Σοφία Εξάρχου στο 20/20: «Είμαστε μια χώρα service, όχι μόνο σε σχέση με τον τουρισμό αλλά και ιστορικά»
ΠΡΟΒΟΛΗ

Η Σοφία Εξάρχου είναι σίγουρα ένα από τα πρόσωπα της χρονιάς, αλλα και μια δημιουργός που υπόσχεται πολλά για το μέλλον. Θα μείνει στην ιστορία ως η σκηνοθέτης που έσπασε την ελληνική «απομόνωση» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, κερδίζοντας μετά από 30 χρόνια τον Χρυσό Αλέξανδρο, αλλά και βραβεία στο διεθνές φεστιβάλ του Λοκάρνο για την ταινία της Animal, τη δεύτερη μεγάλου μήκους μετά το Park (2017).

Η συνάντηση μαζί της, σχεδόν αυτονόητη μετά από αυτές τις σπουδαίες διακρίσεις, από τη στιγμή που είδα την ταινία, έγινε επιτακτική. Όχι μόνο γιατί θα είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με μια γυναίκα δημιουργό της γενιάς μου, απολαμβάνοντας τη σιγουριά των κοινών τόπων, αλλά κυρίως γιατί ήθελα να συνδιαλλαγούμε πάνω στο κοινό βίωμα αυτής της συγκλονιστικής αφήγησης, ίσως της πιο σημαντικής ελληνικής ταινίας των τελευταίων ετών, που ουρλιάζει για όσα ζούμε. Οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης στον σύγχρονο καπιταλισμό, η καταπίεση, η ξεφτίλα, ο σεξισμός, οι σχέσεις εξουσίας, η απομόνωση, αλλά και η γυναικεία δύναμη, όλα σε πρώτο πλάνο, μέσα σε έναν ρυθμό καταιγιστικό.

Μια νύχτα μετά την ψήφιση του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια λοιπόν, κάπου στα Εξάρχεια, μια ωραία κουβέντα με μια δημιουργό που επιτέλους μας έδωσε μια δυνατή αφορμή για σκέψη και συζήτηση.

- Βρισκόμαστε σήμερα, μία ιστορική μέρα για το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Είμαι χαρούμενη προφανώς που πέρασε, παρ’ όλα αυτά ο αριθμός των βουλευτών που ψήφισαν υπέρ μου φάνηκε υπερβολικά λίγος. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας ως ελληνική κοινωνία στο κομμάτι της ισότητας και της κατανόησης.

- Πάμε τώρα στα της ταινίας. Πώς προέκυψε σαν ιδέα το Animal και ποια είναι η διαδρομή που ακολούθησες μέχρι το τελικό αποτέλεσμα;

Εξαρχής είχα την ιδέα να κάνω μία ταινία για την εργασία, για τις συνθήκες εργασίας στην Eλλάδα και συνολικότερα στον καπιταλισμό. Πολύ γρήγορα ήρθε σαν ιδέα το all inclusive ξενοδοχείο, αποφάσισα ότι η δική μου «μηχανή» θα είναι η τουριστική βιομηχανία. Στην αρχή είχα κατά νου να αφηγηθώ μια ιστορία με πρωταγωνιστές διάφορους ξενοδοχειακούς υπαλλήλους που θα αναπτυσσόταν σε μία σεζόν. Όταν ήρθαν οι ανιματέρ στο προσκήνιο, κατάλαβα ότι αυτοί με ενδιαφέρουν, πέρα από το κομμάτι της βιομηχανίας του τουρισμού θα βάλω τη διασκέδαση και μάλιστα με πρωταγωνίστριες γυναίκες. Τότε πολύ γρήγορα ξεδιπλώθηκαν πάρα πολλά θέματα με τα οποία καταπιάνεται η ταινία. Με έναν τρόπο μπορούσα να συνδεθώ και εγώ περισσότερο με το κομμάτι των διασκεδαστών, έχει σχέση και με τη δουλειά του σκηνοθέτη, του ηθοποιού. Παρουσιάζεις κάτι, δίνεις όλο σου το είναι και μπορεί να γυρνάς σπίτι μόνος, καταρρακωμένος και εξουθενωμένος - ειδικά με τις συνθήκες που κάνουμε ταινίες στην Ελλάδα. Η διαφορά είναι ότι εγώ τουλάχιστον κάνω κάτι που αγαπώ, μέσα από αυτό επικοινωνώ και μου δίνει πίσω πολλά, ενώ οι συνθήκες εργασίας των διασκεδαστών στα ξενοδοχεία έχουν κάτι πολύ εξουθενωτικό και μάταιο.

- Η αλήθεια είναι ότι ο θεατής πηγαίνει με την αίσθηση ότι θα δει μια ταινία για τη βιομηχανία του τουρισμού. Βλέποντας, όμως, την ταινία η φράση που εντυπώθηκε τουλάχιστον στη δική μου σκέψη, είναι «κρέας για τη μηχανή», μαζί με το «κράτα το σόου, μαϊμού».

Η αλήθεια είναι ότι όταν ξεκινήσαμε να επικοινωνούμε την ταινία είχαμε την ίδια αγωνία, μήπως μπει σαν καπέλο από πάνω ο τουρισμός και παρερμηνευθεί ως μία ταινία πιο «στεγνή», πιο πολιτική. Στην πραγματικότητα η ταινία ξεκινάει από αυτό, είναι ας πούμε ο καμβάς, για να ξετυλιχτεί η υπαρξιακη διαδρομή των χαρακτήρων, το βίωμα και τρόπος που προσπαθώ να φέρω τόσο κοντά τον θεατή ώστε να βιώσει και ο ίδιος αυτή την εξάντληση. Για εμάς τους Έλληνες και γενικά για τους μεσογειακούς λαούς -το είδα και σε κάποια φεστιβάλ στην Ισπανία- αυτό γίνεται πολύ γρήγορα αντιληπτό, γιατί είναι κομμάτι της κουλτούρας μας. Σε άλλες χώρες, όπως αυτές της Βόρειας Ευρώπης, τους παίρνει λίγο περισσότερο χρόνο να γνωρίσουν αυτό το σύμπαν. Επίσης πολλές φορές, επειδή έχουν ζήσει αυτό το περιβάλλον μέσα από την οπτική του τουρίστα, χρειάζεται να ξεπεράσουν αυτή την οπτική, να δεχτούν ότι η κάμερα έχει πάει από πίσω και τους αποκαλύπτει κάτι που ποτέ δεν είχαν σκεφτεί. Σε τέτοιες περιπτώσεις έχω συναντήσει και βλέμματα ενοχής ή αντιδράσεις του τύπου «εγώ δε θέλω να ξαναπάω στην Ελλάδα μετά από αυτό». Στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου αυτή η πρόθεση μου, γι’ αυτό στην ταινία δεν παρουσιάζω τους τουρίστες κακούς. Ίσα-ίσα και αυτοί έρχονται από ένα μικρόκοσμο και μπαίνουν σε έναν άλλον, γιατί πρέπει να κάνουν λίγες ημέρες διακοπές. Κι ενώ η αλληγορία ανήκει και σε άλλα επαγγέλματα, όσοι έχουν έρθει στην Ελλάδα για διακοπές, γι’ αυτό το βίωμα ξεγνοιασιάς και ξεκούρασης, αυτή η μετατόπιση τους σοκάρει.

Τώρα όσον αφορά το «κρέας για τη μηχανή», ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνείται η ταινία στα social media έχει βγάλει την κόπωση αυτού του λαού και αυτό μου αρέσει πολύ. Είμαστε μια χώρα service, όχι μόνο σε σχέση με τον τουρισμό αλλά και γενικότερα, ιστορικά. Η Κάλλια, μέσα βέβαια από μια δύσκολη προσωπική ιστορία, με κάποιο τρόπο κραυγάζει κάτω από αυτή τη συνθήκη και αυτό είναι αρκετά απελευθερωτικό. Είναι ένα ξέσπασμα που όλοι το έχουμε ανάγκη, έχουμε μπει σε μία περίοδο που είμαστε πολύ μουδιασμένοι. Ακόμη και για την Παλαιστίνη σε όλη την Ευρώπη έγιναν πορείες και εδώ δε συνέβη τίποτα, δεν έχουμε άλλο κουράγιο, είμαστε στο απόλυτο μούδιασμα. Βέβαια, όταν οι συνθήκες είναι τόσο δύσκολες, δεν μπορούμε να κατηγορούμε κιόλας τον εαυτό μου μας επειδή δεν ενεργοποιούμαστε, δεν ξεσπάμε. Προσωπικά μιλώντας, αναρωτιέμαι πού θα βρω το κουράγιο να κάνω μία ακόμα ταινία. Δεν σου δίνει τίποτα το έξω από εσένα, νιώθεις ότι είσαι με μία μπότα στη μούρη. Είναι πολλά τα χρόνια που έχουμε ζοριστεί, μια 15ετία πλέον, και ήρθε και ο Covid να μας αποτελειώσει.

- Το ένιωσα κι εγώ αυτό το τσίμπημα ενοχής, ίσως λόγω της πολύ ανάγλυφης αποτύπωσης των συνθηκών απασχόλησης στον τουρισμό. Έχεις εργαστεί ποτέ σεζόν;

Προσωπικά πιστεύω ότι είναι ωραίο αυτό το τσίμπημα, αφού υπάρχουμε όλοι σε αυτό το σύστημα, πότε ως θύματα και πότε ως θύτες. Καλό είναι, όμως, για να απολαύσεις την ταινία και να επικοινωνήσεις με τους ήρωες να ξεπεράσεις γρήγορα αυτή την ενοχή. Παραμένει πάντως χρήσιμο το ερώτημα «εγώ πού βρίσκομαι σε αυτό;». Μάλιστα κάποια ηθοποιός που τυγχάνει και θιασάρχης μου είπε ότι αναρωτήθηκε πώς είναι η ίδια σαν αφεντικό. 

Δεν έχω δουλέψει στον τουρισμό, δεν είμαι από νησί, προφανώς πηγαίνω διακόπτες στην Ελλάδα κάθε χρόνο. Από μία τυχαία επίσκεψη σε all inclusive -στην προηγούμενη ταινία κάναμε αρκετό location scouting σε ξενοδοχεία- ήρθα σε επαφή με ανιματέρ και με το γενικότερο σύστημα. Με συγκίνησε βαθιά αυτή η θεματική, η ιδέα ότι υπάρχουν άνθρωποι που αναλώνονται με αυτόν τον τρόπο, αλλά στο να μπορέσω να έρθω πιο κοντά σε αυτό και να το κάνω πιο ανάγλυφο με βοήθησε η έρευνα. Πήγα σε ξενοδοχεία, είδα από κοντά ανιματέρ, τις αντιδράσεις του κόσμου, την ξεφτίλα με την οποία γίνεται αυτό το πράγμα, είδα άπειρα βίντεο και από άλλες χώρες, από κρουαζιερόπλοια, για να καταλάβω την όλη λογική και πώς υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Με συγκίνησε βαθιά αυτή η κατάσταση, η όλη υποκρισία της σε σχέση με την νυχτερινή ζωή και ότι αυτοί οι κώδικες στα νησιά είναι πιο αναγνωρίσιμοι. Οι ανιματέρ -νεαρά κορίτσια και αγόρια που χορεύουν ημίγυμνα κάτω από την επίφαση του χιούμορ- ικανοποιούν κι άλλες ένοχες απολαύσεις, όπως την ηδονοβλεψία. 

- Μα ο ανιματέρ από τη παιδική ηλικία μάς έχει περάσει σαν κάτι αστείο και διασκεδαστικό. 

Η αλήθεια είναι ότι όταν ψάχναμε για χρηματοδοτήσεις υπήρχε αυτή η εντύπωση, ότι κάνουμε μία ταινία για κλόουν, υπάρχει αυτό το κλισέ. Αν και η ιδέα του κλόουν και του τσίρκου με κινητοποίησε πάρα πολύ στη συγγραφή, προσπάθησα να επιλέξω τους χαρακτήρες ώστε να μοιάζουν με ένα μοντέρνο τσίρκο, μου άρεσε πάρα πολύ αυτή η ιδέα.

- Τον όρο «ταξική» τον αποδέχεσαι σαν χαρακτηρισμό για την ταινία;

Ξεκάθαρα.

- Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι έχεις επιλέξει να αναπαραστήσεις το «ελληνικό καλοκαίρι» σε ένα φόντο μουντό και σε ένα παραθεριστικό τοπίο που πόρρω απέχει από το glam των διαφημίσεων τύπου «live your myth in greece».

Καταρχάς θεωρώ ότι αυτό και ρεαλιστικά είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα του πώς είναι αυτά τα ξενοδοχεία σε μεγάλο ποσοστό. Έχω δει ξενοδοχεία σε σημεία που εμείς ως ντόπιοι τουρίστες αποκλείεται να επιλέγαμε, ακόμα και δίπλα σε εργοστάσια. Επιλέγω να μιλήσω για ένα ξενοδοχείο γ’ κατηγορίας, οι τουρίστες μου είναι τουρίστες που δεν έχουν πολλά λεφτά. Προσωπικά με συγκινούσε πολύ αυτή η επιλογή, γιατί οι πελάτες του ξενοδοχείου ταξικά δε διαφέρουν πολύ από τους ανιματέρ. Κάπως έτσι είναι η εικόνα και να σκεφτείς ότι τα ντεκόρ και τα κοστούμια που χρησιμοποιήσαμε στην ταινία είναι πιο πάνω ποιοτικά από αυτά που μπορεί να βρεις σε ένα ξενοδοχείο.

Σε σχέση με τη χρωματική παλέτα, επιλέξαμε μία πιο μουντή ώστε να ακολουθεί πιο πολύ την ψυχολογία των ηρώων παρά την αίσθηση του ελληνικού καλοκαιριού. Επίσης, η ταινία εκτυλίσσεται κυρίως στο σκοτάδι, τη νύχτα, οι ήρωες κοιμούνται ξημερώματα λόγω δουλειάς και βγαίνουν πάλι όταν αρχίσει να νυχτώνει, οπότε η ταινία γενικά κινείται στο ημίφως και σου αφήνει αυτή την αίσθηση του σκοταδιού.

- Στην ταινία επικρατεί ένα ισχυρό δίπολο· από τη μία το animal, το ζώδες που εκφράζεται μέσα από την έντονη σωματικότητα και τη σεξουαλικοποίηση των σωμάτων και από την άλλη η anima, η ψυχή. Πού βρίσκεται η ψυχή στις ιστορίες των ηρώων;

Νομίζω ότι προσπάθειά μου ήταν να προσεγγίσω τους χαρακτήρες μου αποκαλύπτοντας τα σώματά τους, τα οποία εκφράζουν ένταση, κούραση, ταλαιπωρία, πόνο και την ίδια ώρα να σκύψω σε αυτά τα πρόσωπα και σε αυτά τα σώματα με τρυφερότητα. Προσπάθησα να τους κάνω ανάγλυφους για να μπορέσει ο θεατής να τους αντιληφθεί με τον ίδιο τρόπο. Τοποθετώ την κάμερα τόσο κοντά στα πρόσωπα και στα σώματα που είναι λες και ο θεατής είναι εγκλωβισμένος, υποχρεωμένος να ακολουθήσει αυτή την πορεία, να είναι τόσο κοντά σε κάτι που μπορεί να είναι ωμό, ζώδες και σκληρό αλλά ταυτόχρονα, όταν υπάρχει μία στιγμή σιωπής, ηρεμίας ή πόνου πάλι δεν μπορεί να ξεφύγει. Συνάμα οι ήρωες μου παλεύουν πάρα πολύ ανάμεσα στην ψυχή και στο σώμα, όχι μόνο σε σχέση με το πώς μπορεί να δέχονται, αλλά και με το πώς μπορεί να εκδηλώνουν και οι ίδιοι συμπεριφορές και συναισθήματα. Ειδικά η Κάλλια, αλλά και η Εύα σε μικρότερο βαθμό, πολεμούν τόσο πολύ να βρουν την ψυχή τους και την ίδια ώρα δεν μπορούν να ξεφύγουν από το ζώδες και το άγριο που βγαίνει από μέσα τους.

- Η Κάλλια είναι ένα είδος mater familias, φροντίζει τους πάντες, κι ας φτάνει κάποια στιγμή στα όρια της.

Η Κάλλια είναι δύναμη. Επειδή η Δήμητρα (Βλαγκοπούλου) είναι πιο ευαίσθητη και πιο μαλακή σαν χαρακτήρας, της είχα πει εξαρχής ότι το βασικό χαρακτηριστικό της Κάλλιας είναι η δύναμη, θέλω να κάνω το πορτραίτο μιας γυναίκας που, αν και δυνατή έρχεται αντιμέτωπη με την αντοχή της και όχι να ξεκινήσω από μία ηρωίδα η οποία έχει αδυναμίες. Ήδη στο πρώτο πλάνο της ταινίας τη βλέπουμε να περπατάει με τα χέρια και να διαγράφονται οι μυς της. Το μητέρα είναι άλλη μία λέξη κλειδί, δεν είναι τυχαίο ότι στην πρώτη σκηνή που είναι όλοι μαζί, η Κάλλια τους κουρεύει, είναι η μαμά αυτής της ιδιότυπης οικογένειας και αυτό κάνει και τα ερωτήματα και τις εσωτερικές της συγκρούσεις ακόμα πιο σκληρές. Γι’ αυτήν αυτή η συνθήκη δεν είναι μόνο η δουλειά της, είναι όλες οι σχέσεις της, η  ζωή της, όλη η ύπαρξή της.

- Με αυτό τον τρόπο έχουμε μία φεμινιστική ταινία.

Δεν είπα ποτέ «τώρα θα κάνω μία φεμινιστική ταινία». Σκεφτόμουν συνεχώς ότι θέλω να κάνω το πορτραίτο μιας γυναίκας πολύπλοκο, πολυδιάστατο, που θα την παρουσιάζω σαν θύμα αλλά και σαν θύτη· πώς την αντιμετωπίζουν σαν σεξουαλικό ον αλλά και πώς έχει αρχίσει η ίδια αντιλαμβάνεται τη σεξουαλικότητα της και αυτό το πλαίσιο να πάει κάποιες στιγμές ένα βήμα παραπέρα. Τα άλλα δύο κορίτσια τα έχω προσθέσει σαν χαρακτήρες γιατί ήθελα πάρα πολύ να προσθέσω κι άλλες διαστάσεις σε αυτή την περιγραφή του γυναικείου χαρακτήρα, είναι σαν να έρχονται να καθρεφτίσουν και να συμπληρώσουν όλα όσα δεν μπορούσε να φέρει μόνη της η Κάλλια.

Δεν μπορείς ξεκινώντας από μία λέξη όπως ο φεμινισμός ή το empowerment να γράψεις σενάριο. Πρέπει να σε συγκινεί κάτι παραπάνω, να δεις τι είναι αυτό που θέλεις να επικοινωνήσεις, αυτό που δε βλέπεις συχνά να επικοινωνείτε, ποιες πτυχές ενός γυναικείου χαρακτήρα δεν έχουμε δει. Η στιγμή που έχουν εκμεταλλευτεί σεξουαλικά την Κάλλια έχει ήδη υπάρξει, είναι ένα βίωμα που το φέρει πάνω της· πώς το φέρει μετά από τόσα χρόνια ήταν ένα από τα ερωτήματά μου για να φτιάξω την Κάλλια.

Το τι είναι η γυναίκα στο σήμερα κουβαλάει πολύ υλικό από το παρελθόν που εμείς πρέπει να ανακαλύψουμε. Πολλές φορές νιώθω ότι όλες αυτές οι συζητήσεις είναι λίγο σαν να είμαστε βρέφη ακόμα· είναι μία κουβέντα που τώρα ανοίγει και δεν ξέρουμε για τι να μιλήσουμε. Και έτσι πολλές φορές βγαίνει ένας διδακτισμός. Ούτως ή άλλως το σενάριο της ταινίας ξεκίνησα να το γράφω το 2007 που δεν υπήρχε όλη αυτή η κουβέντα. Αλλά το σύμπαν της ταινίας μου προσέφερε τη δυνατότητα να μιλήσω για γυναίκες. Στο Park είχα σαν κύριο οδηγό μου τη βία και την ένταση που μπορεί να βγάλει μία νέα γενιά απέναντι σε ένα αδιέξοδο και ένιωθα ότι υπηρετούσε κάπως καλύτερα την ιστορία μου μία παρέα αγοριών, πάνω από τα οποία προσπάθησα να σκύψω με τρυφερότητα ώστε να ανακαλύψω πράγματα και να αφηγηθώ μια  ιστορία. Tο περιβάλλον του Animal ήταν ένα πολύ πιο ενδιαφέρον περιβάλλον για γυναικείους χαρακτήρες και για να μπουν στο τραπέζι πολύ ωραία ερωτήματα. Και καταλαβαίνει κανείς ότι και οι άντρες ανιματέρ βιώνουν τα ίδια πράγματα, απλά το φως εδώ πέφτει στις γυναίκες.

- Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για μία γυναίκα σκηνοθέτη να βρει τη θέση της στο σύγχρονο κινηματογραφικό τοπίο στην Ελλάδα;

Πάνω από όλα είναι δύσκολο να κάνεις σινεμά στην Ελλάδα. Άντρας, γυναίκα, δεν έχει καμία σημασία. Η κατάσταση είναι ασταθής. Δεν υπάρχει μέριμνα και πολιτική για τον κινηματογράφο, δεν υπάρχει όραμα. Υπάρχουν καλά διαστήματα και διαστήματα που δεν γίνεται τίποτα και υπάρχει παύση χρηματοδοτήσεων. Όταν κατέθεσα αυτό το σενάριο το 2018, το Κέντρο Κινηματογράφου είχε κλείσει και περίμενα δυόμισι χρόνια για μία απάντηση, τεράστιο διάστημα. Ενώ η ταινία είχε κι άλλες χώρες παραγωγούς περιμέναμε γιατί έπρεπε να πάρουμε χρηματοδότηση από την Ελλάδα, δεν μπορείς να πάρεις λεφτά από μία ξένη χώρα χωρίς να έχεις εξασφαλίσει κάποια χρηματοδότηση από τη χώρα όπου θα τη γυρίσεις. 

Λίγο η κατάσταση με τον Λάνθιμο μας έχει σώσει, αν και αντιμετωπίζεται με πολύ λάθος τροπο. Σαν success story, σαν american dream, όπως τον Αντετοκούνμπο, μόνο έτσι μπορούν να το προσλάβουν. Όπως και τον τουρισμό ή τους Ολυμπιακούς, ένα ακόμα μεγάλο πανηγύρι. Αν μπορούσαμε να μην ασχολούμαστε με τον εαυτό μας και να κάνουμε  "πανηγύρι", θα κάναμε μόνο αυτό. Και ο άνθρωπος είναι φοβερός, αυτό που έχει καταφέρει δεν υπάρχει ούτε καν Ευρωπαίος σκηνοθέτης να το έχει κάνει τα τελευταία χρόνια. Έχουν καταλάβει ότι σηκώθηκε και έφυγε γιατί δεν μπορούσε να κάνει ταινίες; 

Όσον αφορά τις γυναίκες δημιουργούς, η αλήθεια είναι ότι στη νέα γενιά υπάρχουν πολλές σκηνοθέτριες και πολύ ενδιαφέρουσες φωνές και νομίζω ότι τα χρόνια που έρχονται φέρνουν κι άλλες. Υπάρχουν και περιστατικά που νιώθεις ότι ο τρόπος που σε αντιμετωπίζουν σαν γυναίκα σκηνοθέτη είναι διαφορετικός από ότι έναν άντρα, τα έχω δει και ως βοηθός σκηνοθέτη, αλλά αυτό για μένα είναι κομμάτι της κοινωνίας, είναι κάτι που συμβαίνει σε κάθε εργασιακό χώρο, να βρεις ανθρώπους που δεν εκτιμούν τη θέση της γυναίκας. Έχω δει περιστατικά αυτού του είδους, αλλά δε θεωρώ ότι είναι πολύ δύσκολο να μπει μία γυναίκα στον χώρο του κινηματογράφου αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.

- Ποιες είναι οι κινηματογραφικές σου επιρροές;

Μου αρέσει πολύ ο Τζον Κασσαβέτης, νομίζω με έχει επηρεάσει στο κομμάτι του χειρισμού των ηθοποιών, η Κλερ Ντενί, η Αργεντίνα Λουκρέσια Μαρτέλ, αλλά και μεμονωμένες ταινίες διαφόρων σκηνοθετών. Μου αρέσει που ακόμα και τώρα μία ταινία μπορεί να με ενεργοποιήσει, να δω κάτι με έναν τρόπο που δεν το έχω ξαναδεί. Τη χρονιά που μας πέρασε δεν είδα πολύ σινεμά εξαιτίας του πολύωρου μοντάζ για το Animal και τώρα είμαι σε περίοδο playground, βλέπω πάρα πολύ.

- Πώς λαμβάνεις το hype από την κυκλοφορία της ταινίας;

Να σου πω την αλήθεια, είχα μία αγωνία αν θα πάει ο κόσμος στις αίθουσες. Προς το παρόν η ταινία πάει καλά και αυτό με έχει χαροποιήσει, ήταν ένα στοίχημα αν μία ελληνική ταινία θα καταφέρει να φέρει τον κόσμο στις αίθουσες. Λαμβάνω διάφορα μηνύματα και βλέπω κόσμο που μιλάει στα social media για την ταινία και μας συγκινεί πολύ αυτό όλους όσους δουλέψαμε γι’ αυτήν. Το ίδιο όμορφα ήταν και στη Θεσσαλονίκη και στην πρεμιέρα, ήταν πολύ συγκινητικά, και με τη βράβευση να γίνεται στη χώρα σου. Και τώρα να νιώθεις ότι υπάρχει κόσμος που βλέπει την ταινία και αντιδρά με τέτοιο τρόπο, είναι πάρα πολύ ωραίο.

- Έχεις τονίσει σε συνεντεύξεις την αξία της ομάδας των ανθρώπων που δουλεύετε μαζί για να βγει μια ταινία.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι φέρνουν ιδέες. Προσωπικά με συγκινεί ιδιαίτερα το ότι υπάρχει κάποιος που γράφει μία ιστορία και μαζεύονται άλλοι 100 τρελοί, μπαίνουν μέσα στην ιστορία, την ξαναδιαβάζουν και βρίσκουν νέες ιδέες· φωτογράφοι, ενδυματολόγοι, μακιγιέζ, σκηνογράφοι, ηθοποιοί, όλοι φέρνουν ιδέες. Λχ. στη σκηνή με τα «ψάρια», η ιδέα οι χαρακτήρες να χρησιμοποιήσουν δίχτυ για να κάνουν τα λέπια ήρθε από τη μακιγιέζ και από το δίχτυ δημιουργήθηκε το στήσιμο της προηγούμενης σκηνής. Σαφώς γίνεται μία διαλογή για το τι πρέπει να κρατήσεις από αυτές τις ιδέες, αλλά έτσι συντίθεται μία ιστορία και μία ταινία.

- Υπάρχει στο μυαλό σου η προοπτική μιας διεθνούς καριέρας;

Δεν ξέρω ακόμα, δεν έχω καν βρει χρόνο να προχωρήσω ιδιαίτερα σε κάτι καινούργιο που προσπαθώ να γράψω. Αυτή τη στιγμή γενικά με κινητοποιεί και με εμπνέει πολύ η συγκεκριμένη χώρα, παρόλο που όπως είπα με στεναχωρεί ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται η δουλειά μας. Έχει να κάνει και με τις εμμονές μου, που επαναλαμβάνονται στις ταινίες, όπως η αρχαιότητα, τα show... Είμαι παιδί αυτής της χώρας και η αλήθεια είναι δεν έχω ζήσει πολύ έξω, αλλά δεν το αποκλείω.

- Θα έκανες τηλεόραση;

Δεν ξέρω. Υπάρχουν διάφοροι σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έχουν μεταπηδήσει στην τηλεόραση, όπως ο Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος που έκανε το «Σωτέ». Είναι ένα φορμάτ που βασίζεται πολύ στους χαρακτήρες και έχει ενδιαφέρον αυτή η επιθυμία και η  ανάγκη του κοινού να ακολουθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα χαρακτήρες. Αυτό σημαίνει όμως άλλη δουλειά σε επίπεδο συγγραφής, ώστε να μπορούν οι χαρακτήρες αυτοί να αντέξουν στο χρόνο. Αυτό μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον αλλά και αρκετά δύσκολο για να είναι και επιτυχημένο. Τώρα ίσως σε κάποιο σενάριο το οποίο θα με ιντρίγκαρε να μπορούσα να το κάνω σκηνοθετικά. Αυτή τη στιγμή το φορμάτ των σειρών μου φαίνεται κάτι ξένο και δύσκολο, όπως και το φορμάτ των ταινιών μικρού μήκους, παρότι έχω κάνει δύο.

- Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας τα επόμενα σχέδιά σου;

Υπάρχει μία ιδέα που δεν είναι ακόμα απολύτως ξεκάθαρη, για την οποία μαζεύω σημειώσεις, έχω κάποιες εικόνες στο κεφάλι μου -ξεκινάω πάντα με εικόνες που με ενεργοποιούν- και πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα θα αρχίσω να γράφω.

Η ταινία Animal συνεχίζει να προβάλλεται για τρίτη εβδομάδα στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Φωτογραφίες της Σοφίας Εξάρχου: Μαργαρίτα Νικητάκη


ANIMAL (Official Greek Trailer)

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ