Νέα νομοθεσία ζητούν οι αγρότες

Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που η έλλειψη εργατών γης δημιουργεί τεράστια προβλήματα στη συγκομιδή των αγροτικών προϊόντων. Με αποτέλεσμα το προφανές: Αμάζευτα κεράσια, δέντρα που λυγίζουν από τους καρπούς, εκτόξευση τιμών. Τι θα μπορούσε όμως να γίνει;

«Η έλλειψη εργατών γης αφήνει ακαλλιέργητες μεγάλες αγροτικές εκτάσεις, την ώρα που απειλούμαστε με επισιτιστική κρίση»

Αντιδράσεις παντού

Οι αγρότες της Τριφυλίας, μέσω των επίσημων συλλόγων τους, ζητούν λύσεις για τα ανύπαρκτα εργατικά χέρια, εν μέσω της ακρίβειας που μαστίζει τον κλάδο: «Με το κύμα ακρίβειας να "σαρώνει" τη χώρα, εκτός από τις αυξήσεις επί των υλικών αγαθών, σημαντικές αυξήσεις καταγράφονται -όπως είναι φυσικό επόμενο- τόσο στο κόστος παραγωγής όσο και στο κόστος εργασίας. Στην Τριφυλία παράγονται 80.000 τόνοι κηπευτικών προϊόντων θερμοκηπίου, 40.000 τόνοι υπαίθριου καρπουζιού, 28.000 τόνοι ελαιολάδου, 3.000 τόνοι πατάτας και γλυκοπατάτας, 9.000 τόνοι σταφυλιών και περίπου 5.000 τόνοι λοιπών προϊόντων (υπαίθρια κηπευτικά, φασόλια κ.ά). Για να καλλιεργηθούν και συγκομιστούν όλες αυτές οι τεράστιες ποσότητες προϊόντων, βάσει των επίσημων στοιχείων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, απαιτούνται συνολικά 8.500 εργάτες γης σε ετήσια βάση. Το εργατικό δυναμικό καλύπτεται κυρίως από αλλοδαπούς σε ποσοστό 80%. Επομένως, 6.000 με 6.500 αλλοδαποί εργάτες απαιτούνται μόνο στην περιοχή της Τριφυλίας για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η καλλιέργεια και παραγωγή των παραπάνω προϊόντων. Το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου κατέθεσε στη Βουλή τροπολογίες που ρυθμίζουν τα θέματα της εισόδου μεταναστών-εργατών γης από τρίτες χώρες, χωρίς, ωστόσο, να λαμβάνει υπόψη του βασικά τοπικά χαρακτηριστικά. Στις εν λόγω τροπολογίες παραλείπεται, ακόμα, η διαδικασία ρύθμισης για την εν μέρει νομιμοποίηση αυτής της μερίδας εργατών γης, διαδικασία ιδιαίτερα χρονοβόρα. Τα προαναφερθέντα προβλήματα επί της νομοθεσίας οδηγούν πολλούς από τους εργάτες γης να φεύγουν από την Ελλάδα, αναζητώντας άλλες χώρες της Ε.Ε., απ’ όπου θα τους δοθούν τα όποια έννομα έγραφα. Στο μεταξύ, όπως επεξηγούν οι παραγωγοί, η εξειδίκευση όσον αφορά τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες δεν είναι ούτε εύκολη ούτε συνήθης, με τους ίδιους να μένουν κάθε χρόνο στο κενό».

Θέλουν νόμιμα χαρτιά αλλά δεν τους δίνουν

Η ελαιοκομική περίοδος ξεκινά σε μερικούς μήνες. Το τεράστιο θέμα που έχει ανακύψει με την έλλειψη εργατών γης σε περιοχές της Τριφυλίας συζήτησαν οι σύλλογοι της περιοχής σε συνάντηση του βουλευτή Μεσσηνίας Περικλή Μαντά με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργο Γεωργαντά. Ζητούν:

• Επέκταση του χρόνου μετάκλησης εργατών γης μέχρι τα 5 έτη, με παράλληλη θεσμοθέτηση μεγαλύτερης ευελιξίας από την πλευρά του κράτους, όσον αφορά το χρονικό διάστημα που οι εργάτες γης οφείλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
• Παράταση για τουλάχιστον 6 επιπλέον μήνες της ειδικής ρύθμισης που λήγει στο τέλος Ιουλίου και επιτρέπει σε όσους μετανάστες βρίσκονται ήδη στη χώρα μας και είναι κάτοχοι διαβατηρίου να μπορούν να εργαστούν ως εργάτες γης, εφόσον το επιθυμούν.
• Εξέταση της δυνατότητας για τους μετανάστες της προηγούμενης κατηγορίας να αποκτήσουν την ιδιότητα μετακλητού εργάτη γης, εφόσον το επιθυμούν και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
• Εντατικοποίηση των διακρατικών επαφών και συμφωνιών με χώρες που έχουν ανθρώπινο δυναμικό που ενδιαφέρεται να έρθει στη χώρα μας, έτσι ώστε να επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες.
• Ένταξη στα προγράμματα επιδοτήσεων των δαπανών προμήθειας ειδικών κατασκευών στέγασης.

Και στην Κρήτη

Άμεση πολιτική απόφαση για την επίλυση του προβλήματος της έλλειψης εργατών γης ζητούν αγροτικοί σύλλογοι της Κρήτης, τοπική αυτοδιοίκηση και θεσμικοί εκπρόσωποι αγροτικής δραστηριότητας, οι οποίοι με επιστολή τους ζητούν συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με μοναδικό αντικείμενο την υφιστάμενη κατάσταση, τονίζοντας ότι αν δεν αλλάξει το τοπίο με το εργατικό δυναμικό, δεν θα υπάρξει νέα καλλιεργητική περίοδος, τουλάχιστον όπως γινόταν τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, με τα έως τώρα δεδομένα, το σύνολο των αγροτών δηλώνουν κατηγορηματικά ότι θα προβούν σε αναγκαστική αγρανάπαυση μεγάλου ποσοστού των καλλιεργούμενων εκτάσεων, αφού αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις καλλιεργητικές εργασίες χωρίς τη συνδρομή εργατών γης.

Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στην επιστολή, το ζήτημα των εργατών γης έχει ήδη κλονίσει ιδιαίτερα την παραγωγική διαδικασία σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. «Δυστυχώς, ενώ έχει υπάρξει λεπτομερής ενημέρωση προς εσάς εδώ και πολλούς μήνες, δεν έχει δοθεί ακόμα σαφής κατεύθυνση για την ορθή διαχείριση και επίλυση αυτού του περίπλοκου ζητήματος. Σήμερα, σας μεταφέρουμε όχι μόνο την αγωνία των αγροτών για την επόμενη μέρα, αλλά και αυτήν των εταιρειών και άλλων φορέων που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στην αγροτική οικονομία του τόπου μας. Το αυξημένο συνολικό κόστος παραγωγής που απορρέει κυρίως από την αύξηση κόστους στην ενέργεια, σε όλα τα στάδια εισροών και στο σύνολο των δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τομέα, δεν είναι αντικείμενο συζήτησης στην παρούσα φάση, καθώς αν δεν αλλάξει το τοπίο με το εργατικό δυναμικό, δεν θα υπάρξει νέα καλλιεργητική περίοδος, τουλάχιστον όπως γινόταν τα τελευταία χρόνια».

Λένε για το ζήτημα

Θοδωρής Αρβανίτης, βιοκαλλιεργητής
«Ο κάθε εργάτης παίρνει μισθό 900 ευρώ τον μήνα και, ανάλογα τα προσόντα, μπορεί να φτάσει και τα 1.500 ευρώ. Επίσης, έχουν και το φαγητό τους και τη διαμονή τους. Εμείς θέλουμε εργάτες νόμιμους, με την ασφάλισή τους και τα δικαιώματά τους, αλλά δεν μπορούμε να βρούμε. Μετά το 2010 και προπαντός μετά το 2015, οι ξένοι που μπαίνουν στη χώρα, είτε πρόσφυγες είτε μετανάστες, έρχονται με την ελπίδα να περάσουν και να φύγουν για την Ευρώπη λόγω γεωγραφικής θέσης... Για καλύτερα... Η αγροτική οικονομία έχει τεράστιες ανάγκες! Φέτος, αλλό και μετά το 2015-16, η έλλειψη έγινε αισθητή, ως αποτέλεσμα οι μισές ελιές έμειναν αμάζευτες σε πολλά μέρη της χώρας (π.χ. Αιτωλοακαρνανία). Στα άλλα φρούτα που είναι και πιο ευπαθή και στα κηπευτικά, το ίδιο πρόβλημα! Μα, λένε οι περισσότεροι, έχουμε επίσημα 1.000.000 ανέργους... δικά μας παιδιά! Απαντάω, με πλήρη επίγνωση και πείρα: Τα δικά μας παιδιά δεν τα μάθαμε να δουλεύουν στα χωράφια, ήταν υποτιμητικό. Ακόμα οι περισσότεροι αγρότες δεν θέλουν τα παιδιά τους στα χωράφια, ούτε και σαν αφεντικά».

Νίκος Στρατάκης, ζωγράφος
«Βουτηγμένοι στην απελπισία και στην απόγνωση είναι οι αγρότες της Κρήτης και ιδιαίτερα της Μεσσαράς, που βλέπουν τη σοδειά τους να σαπίζει αμάζευτη στα χωράφια, τις καλλιέργειες και τα θερμοκήπια. Δεν υπάρχουν, λένε, τα αναγκαία εργατικά χέρια για τη συγκομιδή και την προώθηση στην εμπορία και στην κατανάλωση. Και όταν λένε "εργατικά χέρια" εννοούν εκείνα τα σκουρόχρωμα, πετσιασμένα και χιλιοροζιασμένα χέρια των ξένων εργατών. Οι μισοί αλλοδαποί εργάτες γης που ζούσαν και δούλευαν στη Μεσσαρά, έχουν ήδη κουνήσει μαντίλι αποχαιρετισμού στην Κρήτη και βρίσκονται πλέον κυρίως στην Ιταλία και στην Ισπανία, όπου οι κυβερνήσεις τούς χορηγούν αμέσως νομιμοποιητικά έγγραφα, σε αντίθεση με τη χώρα μας, που πιο εύκολα παίρνει ένας κακομοίρης ξένος πιστοποιητικό αγιοκατάταξής του από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, παρά εκείνο το δημόσιο χαρτί που του αναγνωρίζει το δικαίωμα να ζει, να αναπνέει και να ονειρεύεται».

Επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή κατέθεσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Χαριστής, προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Η έλλειψη εργατών γης αφήνει ακαλλιέργητες μεγάλες αγροτικές εκτάσεις την ώρα που απειλούμαστε με επισιτιστική κρίση».