Πλαστές ιατρικές βεβαιώσεις φέρεται πως χορηγούνται σε μετανάστες, κυρίως Πακιστανικής καταγωγής, ώστε να καταγραφούν προκειμένου να έχουν πρόσβαση στον Προσωρινό Αριθμό Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ) -το αντίστοιχο ΑΜΚΑ- από το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής, στην Κατεχάκη.

Όπως αποκαλύπτει έρευνα του Solomon, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, ο οποίος ερευνούσε την υπόθεση για περισσότερο από επτά μήνες, κυκλώματα φέρεται πως προμηθεύει μετανάστες με πλαστές ιατρικές γνωματεύσεις, προκειμένου να διευκολύνουν τη διαδικασία καταγραφής τους, με τους ενδιαφερόμενους να πληρώνουν έως και 1.500 ευρώ για να τις εξασφαλίσουν.

Σύμφωνα με την έρευνα, πρόκειται για γνωματεύσεις που φέρουν υπογραφή και σφραγίδα από πέντε συγκεκριμένους, και κάθε φορά τους ίδιους, γιατρούς και επικαλούνται ίδιες παθήσεις και, παρότι είναι εμφανές πως τα έγγραφα αυτά είναι παραποιημένα, τελικά γίνονται δεκτά από το Γραφείο Ασύλου και η διαδικασία φαίνεται ότι δεν βρίσκει κάποιο εμπόδιο.

Μάλιστα, οι κάτοχοι αυτών των γνωματεύσεων, δηλαδή οι μετανάστες που έλαβαν αυτή την ιατρική βεβαίωση, αγνοούν το περιεχόμενο και κατ’ επέκταση και την ασθένεια την οποία «φορτώθηκαν».

Ουσιαστικά, δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με ένα κύκλωμα το οποίο εκμεταλλεύεται την άγνοια των μεταναστών για τις ελληνικές νομοθεσίες και τους κανονισμούς και την ανάγκη τους για καταγραφή ως κάτοικους τρίτης χώρας, αλλά ίσως αφορά εμπλοκή και της διοίκησης του Περιφερειακού Γραφείου Ασύλου, ίσως και του ίδιου του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.

Ποια είναι η διαδικασία αίτησης ασύλου στην Ελλάδα

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της υπόθεσης που έφερε στο φως το Solomon, είναι χρήσιμο να εξηγήσουμε πώς λειτουργεί η διαδικασία καταγραφής και παροχής ασύλου σε πολίτες τρίτων χωρών.

Από τα τέλη του 2020, έχει τεθεί σε λειτουργία μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος μπορεί να κλείσει ραντεβού προκειμένου να εξυπηρετηθεί στα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου ανά την Ελλάδα. Αυτή η διαδικασία αφορά τους αιτούντες άσυλο που βρίσκονται στην ενδοχώρα και δεν έχουν καταγραφεί από την Υπηρεσία Ασύλου, μετά την είσοδο τους στην χώρα.

Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022, οι ενδιαφερόμενοι έπρεπε να μεταβούν σε κάποιο από τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης μεταναστών στην Λέσβο, τη Λέρο, τη Σάμο, τη Χίο, την Κω ή τον Έβρο.

Από τον Σεπτέμβριο του 2022 και ύστερα ως κέντρα καταγραφής αιτούντων άσυλο στην ηπειρωτική Ελλάδα ορίζονται οι δομές φιλοξενίας της Μαλακάσας και των Διαβατών.

Από τη διαδικασία του ηλεκτρονικού ραντεβού εξαιρούνται οι ευάλωτες κατηγορίες αιτούντων άσυλο, δηλαδή άνθρωποι με σοβαρές και ανίατες ασθένειες, θύματα βασανιστηρίων, θύματα trafficking, ασυνόδευτα ανήλικα, εγκυμονούσες και άλλα.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, στο Γραφείο της Κατεχάκη συρρέουν καθημερινά μετανάστες Πακιστανικής καταγωγής, οι περισσότεροι άνδρες και ίδιας ηλικίας, οι οποίοι δεν αναφέρουν σοβαρό πρόβλημα υγείας ή κάτι άλλο που να τους επιτρέπει να εξυπηρετηθούν στην Κατεχάκη, ενώ φέρουν πάντοτε έναν λευκό φάκελο εντός του οποίου υπάρχει μια ιατρική γνωμάτευση.

Πολλοί δε μάλιστα, από αυτούς που καταφτάνουν στην υπηρεσία, έρχεται από τις ίδιες περιοχές, οι οποίες βρίσκονται και εκτός Αττικής, και εργάζονται υπό τον ίδιο εργοδότη.

Αυτή η γνωμάτευση εξασφαλίζει στους μετανάστες  τη δυνατότητα να ακολουθήσουν τη διαδικασία στην Κατεχάκη, λόγω «ευαλωτότητας», παρότι το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου στην Κατεχάκη δεν είναι αρμόδιο για την εξέταση ευάλωτων περιπτώσεων.

Οι ιατρικές γνωματεύσεις φέρουν υπογραφές γιατρών δημόσιων νοσοκομείων

Σύμφωνα με την έρευνα του Solomon, το οποίο κατάφερε και εξασφάλισε μερικές από αυτές τις γνωματεύσεις, τα έγγραφα αυτά φέρουν την υπογραφή γιατρών δύο δημόσιων νοσοκομείων, ωστόσο κανένα δεν φέρει αριθμό πρωτοκόλλου, κάτι που προβλέπεται για τα δημόσια νοσοκομεία, ούτε και υπογραφή. Άλλωστε, τα δημόσια νοσοκομεία δεν υπογράφουν γνωματεύσεις για πολίτες τρίτων χωρών που δεν διαθέτουν ΠΑΑΥΠΑ.

Παρ’ όλα αυτά, το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής κάνει δεκτές αυτές τις γνωματεύσεις, παρότι είναι σχεδόν εξόφθαλμο ότι είναι παραποιημένες.

Από την έρευνα του Solomon, προκύπτουν πολλά ερωτήματα τόσο για αυτούς, οι οποίοι «προμηθεύουν» τους μετανάστες με αυτές τις γνωματεύσεις, όσο για την ίδια την Υπηρεσία Ασύλου, η οποία τις δέχεται.