Σε συνέντευξη Τύπου στην Λισαβόνα παρουσιάστηκαν τα στοιχεία της ανεξάρτητης έρευνας που -ας σημειωθεί- χρηματοδοτήθηκε από την ίδια την Καθολική Εκκλησία. Η Ανεξάρτητη Επιτροπή για την Μελέτη της Παιδικής Κακοποίησης στην Καθολική Εκκλησία ξεκίνησε την έρευνά της τον Ιανουάριο του 2022, ύστερα από αναφορά πως στην Γαλλία, 3.000 ιερείς και εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι, κακοποίησαν περισσότερα από 200.000 παιδιά.

Ο παιδοψυχίατρος δρ Πεδρο Στρεχτ δήλωσε πως «Θέλουμε να αποτίσουμε έναν ειλικρινή φόρο τιμής σε όλους εκείνους που έπεσαν θύματα κακοποίησης στα παιδικά τους χρόνια και τόλμησαν να δώσουν φωνή στην σιωπή. Αυτά τα άτομα είναι κάτι περισσότερο από μια στατιστική». Οι κατηγορίες για κακοποίηση αφορούσαν ως επί το πλείστον βιασμό, ασελγείς πράξεις και πορνογραφία, ενώ εκατοντάδες κακοποιητές ταυτοποιήθηκαν, κάποιοι από περισσότερα από έναν επιζώντα ή επιζώσα.

Ο δρ Στρεχτ υπογράμμισε πως ο αριθμός των 4.815 υποθέσεων είναι «ο απόλυτα ελάχιστος» αριθμός θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης από μέλη του κλήρου στην Πορτογαλία από το 1950. Χαρακτήρισε την παιδική κακοποίηση ως ιδιαίτερα διαδεδομένη και ενδημική. Οι δράστες στο 77% των υποθέσεων ήταν ιερείς (το υπόλοιπο 23% να είναι συνεργάτες εκκλησιαστικών ιδρυμάτων) και επέλεγαν ως φύλο κατά 57% αγόρια και 43% κορίτσια. Οι επιζώσες και οι επιζώντες κακοποιήθηκαν σε κατηχητικά (23%) Καθολικά σχολεία (6,9%), Εκκλησίες (18,8%), σπίτια ιερέων (12,9%), εξομολογητήρια (14,3%) και άλλες τοποθεσίες. Οι πιο συνήθεις ηλικίες κακοποίησης των παιδιών ήταν από 10 έως 14 ετών με μέση σημερινή ηλικία τα 52 έτη, ενώ το νεότερο παιδί που βρέθηκε κακοποιημένο ήταν μόλις 2 ετών.

Το πολύ σημαντικό που επέφερε η έρευνα είναι πως το 48% των καταγγελλόντων μίλησε για πρώτη φορά. Η αναφορά περιέγραψε κάποια συγκεκριμένα εκκλησιαστικά ιδρύματα ως ζώνες ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου για κακοποίηση. Ο μεγαλύτερος αριθμός των καταγγελιών αφορούσε το διάστημα από το 1960 έως το 1990 (58,3%) και το 21,9% μετά το 1991. Το 27,5% δήλωσε πως η κακοποίηση είχε διάρκεια για περισσότερο από έναν χρόνο, ενώ το 57,2% πως η κακοποίηση συνέβη περισσότερες από μια φορές.

Ο Επίσκοπος Χοσέ Ορνέλας, επικεφαλής της Συνόδου των Επισκόπων, ήταν παρών στην παρουσίαση της τελικής έκθεσης και δήλωσε στην συνέντευξη Τύπου της Δευτέρας, πως οι αποκαλύψεις αποτελούν «μια ανοιχτή πληγή που μας ντροπιάζει. Είδαμε και ακούσαμε πράγματα που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Είναι μια πολύ δραματική στιγμή για την Πορτογαλική Εκκλησία. Δεν θα το ξεπεράσουμε εύκολα», συμπλήρωσε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.

Η Σύνοδος των Επισκόπων θα συνεδριάσει στις 3 Μαρτίου ώστε «να επιβάλει πιο αποτελεσματικούς και εύστοχους μηχανισμούς ώστε να προλάβει μελλοντικές κακοποιήσεις παιδιών». Ακόμα και χωρίς καταγγελία στις αρχές η Πορτογαλική Εκκλησία αποκήρυξε όλες τις καταγγελλόμενες κακοποιήσεις και αναμένεται να προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη σε όλους τους επιζώντες και επιζώσες, συνεχίζοντας παράλληλα την έρευνα. Δεν έχει γίνει καμία αναφορά στην πληρωμή αποζημίωσης στα θύματα.

Ο αρμόδιος αξιωματούχος του Βατικανού, Χανς Τσόλερ, παρευρέθηκε στην συνέντευξη Τύπου και δήλωσε πως «είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να ακούμε τα θύματα, καθώς αυτή δεν είναι η τελευταία φορά που ακούμε για κάτι τέτοιο». Συνέχισε λέγοντας πως «Θα υπάρξουν και άλλα θύματα που θα μιλήσουν. Πρέπει να κοιτάξουμε το παρελθόν». Ο Πάπας Φραγκίσκος θα ενημερωθεί από την επισκοπή της Πορτογαλίας για τα αποτελέσματα της έρευνας. Η έρευνα ξεκίνησε από κατηγορίες συγκάλυψης σεξουαλικής κακοποίησης από επισκόπους που έχουν ενεργό ρόλο στην Πορτογαλική Εκκλησία. Η επιτροπή ως τελευταίο έργο έχει την σύνταξη μιας λίστας των κατηγορούμενων ιερέων, που είναι ενεργοί στους κόλπους της Εκκλησίας. Στην λίστα υπάρχουν τα ονόματα ψυχιάτρων, ενός πρώην ανώτατου δικαστικού και κοινωνικού λειτουργού που θα σταλούν τόσο στην Αστυνομία, όσο και στην Πορτογαλική Εκκλησία.

«Ζητάμε συγγνώμη από όλα τα θύματα που με τόσο θάρρος έδωσαν τις μαρτυρίες τους, σιωπηλά για τόσα χρόνια και από αυτούς που ακόμα ζουν με το τραύμα βαθιά στην καρδιά τους, χωρίς να το μοιραστούν με κανέναν» για να συμπληρώσει πως «οι ζωές σας διασταυρώθηκαν με την διαστροφή εκεί που δεν έπρεπε» δήλωσε ο Χοσέ Ορνέλας, Επίσκοπος της Λεϊρία-Φατιμάλν, ο οποίος ερευνήθηκε από Πορτογάλους εισαγγελείς για συγκάλυψη σεξουαλικής κακοποίησης σε ορφανοτροφείο στην Μοζαμβίκη το 2011, αλλά αρνείται κάθε εμπλοκή.

Η έρευνα είχε ως βάση την Πορτογαλία, αλλά προχώρησε σε όλο τον κόσμο, προσεγγίζοντας επιζώντες και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, την Βόρεια και Νότια Αμερική και την Αφρική. Στην έρευνα μίλησαν 564 θύματα, 512 μαρτυρίες θεωρήθηκαν αληθινές, αναλύθηκαν εκκλησιαστικές αναφορές και πέρασαν από συνέντευξη επίσκοποι και ιερείς της Πορτογαλικής Εκκλησίας. Δεν μπορεί να γίνει ποσοτικοποίηση των περιστατικών της κακοποίησης, όμως στις περισσότερες περπτώσεις τα περιστατικά ήταν πολύ περισσότερα από ένα. Τουλάχιστον 25 υποθέσεις στάλθηκαν σε εισαγγελέα για έρευνα, άλλες 12 δρομολογούνται, ενώ οι υπόλοιπες είχαν παραγραφεί, με το όριο στην πορτογαλική νομοθεσία να είναι τα 23 χρόνια. Η επιτροπή, στα συμπεράσματά της, ζήτησε το όριο παραγραφής να μετατοπιστεί στα 30 χρόνια, ενώ εξέφρασε την λύπη της που πήρε τόσα χρόνια στο Βατικανό να παραχωρήσει άδεια για έλεγχο στα εκκλησιαστικά αρχεία. Η άδεια δόθηκε τον Οκτώβρη, αφήνοντας μόλις 3 μήνες στους ερευνητές να ψάξουν γραπτές αποδείξεις κακοποίησης.

Ως ένα και μοναδικό σχόλιο, περιμένουμε ανάλογες πρωτοβουλίες από την Εκκλησία της Ελλάδας, ώστε να καθαρίσει τους κόλπους της από αντίστοιχα παραδείγματα κακοποιητών ιερέων. Μην μπείτε στον κόπο να γράψετε τα «Ναι, αλλά», «Λες και δεν ξέρεις την δύναμη της Εκκλησίας», «Τα χριστιανικά ψηφαλάκια όμως» και λοιπές εξυπνάδες. Στον ίδιο πλανήτη και την ίδια χώρα ζούμε.

Πηγές: Reuters, New York Times, Catholic News Agency, PBS