Ο ιστορικός κινηματογράφος ΙΝΤΕΑΛ, που μετράει πάνω από 100 χρόνια λειτουργίας και αποτελεί κόσμημα για την οδό Πανεπιστημίου, θα γίνει ξενοδοχείο, αφού αγοράστηκε  από την εταιρία «Ξενοδοχεία Ελλάδος Mitsis Company ΑΕ».

Πώς φτάσαμε όμως σε αυτό, την στιγμή που ο κινηματογράφος ΙΝΤΕΑΛ, μαζί με ακόμη δύο ιστορικούς κινηματογράφους της Αθήνας, επρόκειτο να κηρυχτούν διατηρητέοι;

Τον Νοέμβριο του 2022 ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης και η δημοτική παράταξη του «Αθήνα Ψηλά» υπερψήφισε το ψήφισμα, που κατέβασε η παράταξη «Ανοιχτή Πόλη», σύμφωνα με το οποίο το Ιντεάλ όφειλε να κηρυχθεί διατηρητέο κτίριο. Μάλιστα, το ψήφισμα αφορούσε και άλλα ιστορικά σινεμά.

Τότε ο δήμαρχος είχε δηλώσει:

«Οφείλουμε όλοι να διασφαλίσουμε και να διαφυλάξουμε τον χαρακτήρα των κινηματογράφων των Αθηνών. Ο κινηματογράφος Αελλώ είναι διατηρητέο μνημείο, ιστορικός τόπος βάσει ΦΕΚ του 95. Η χρήση της ταράτσας είναι επίσης διατηρητέα, ως θερινός κινηματογράφος βάσει ΦΕΚ του 97. Ο κινηματογράφος Άστορ δεν είναι διατηρητέος ως προς τη χρήση, βρίσκεται όμως εντός διατηρητέου κτιρίου, συνεπώς όποια αλλαγή είναι υπό την αίρεση του υπουργείου Πολιτισμού. Το Ιντεάλ είναι διατηρητέο μόνο ως προς το εστιατόριο και όχι ως προς τον κινηματογράφο… Ας κρατήσουμε το θετικό, ότι τουλάχιστον σε αυτό το θέμα όλοι μας βαδίζουμε στον ίδιο δρόμο».

Το ψήφισμα που κατέθεσε η «Ανοιχτή Πόλη», ανέφερε:

«Το δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας, θεωρεί κρίσιμη για τον χαρακτήρα, την μνήμη και τον πολιτιστικό πλούτο της πόλης, τη συνέχιση της λειτουργίας των 3 ιστορικών κινηματογραφικών αιθουσών του κέντρου, Ιντεάλ, Άστορ και και Αελλώ.

Η άρρηκτη σχέση των κινηματογραφικών αιθουσών με τον πολιτισμό και την ταυτότητα της τοπικής κοινωνίας, αναγνωρίζεται από την νομολογία του ΣτΕ και το ισχύον Σύνταγμα της χώρας. Επιβάλλει στο κράτος την ενίσχυση της κινηματογραφικής τέχνης.

Για το λόγο αυτό, καλούμε το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και κάθε άλλη αρμόδια Αρχή, να ενεργήσουν για την κήρυξη ως διατηρητέας, της χρήσης των ιστορικών κινηματογραφικών αιθουσών της Αθήνας, καθώς και να μεριμνήσουν για τη θεσμική προστασία τους ως χώρων πολιτισμού, στα πρότυπα της προστασίας που έχει εξασφαλιστεί με υπουργική απόφαση του 1997 για τους θερινούς κινηματογράφους της πόλης».

Λίγες μέρες πριν, είχαν αρχίσει ήδη να κυκλοφορούν δημοσιεύματα που αφορούσαν το μέλλον των ιστορικών κινηματογράφων, με αποτέλεσμα ο ΕΦΚΑ, με δελτίο τύπου, να απαντάει στις φήμες ότι η χρήση των κινηματογράφων προτίθεται να διατηρηθεί. Πιο ρητά για το Αελλώ, λιγότερο για το Άστορ και ακόμη λιγότερο για το Ιντεάλ.

«Σχετικά με δημοσιεύματα που αφορούν στο μέλλον των κινηματογράφων Αελλώ, Άστορ και Ιντεάλ που ανήκουν στον e-ΕΦΚΑ τονίζονται τα εξής:

Σχετικά με τον κινηματογράφο Αελλώ, δεν υφίσταται κανένα θέμα αλλαγής χρήσης του. Στόχος είναι η σύμβαση μίσθωσης να ανανεωθεί και η χρήση του ακινήτου να μην αλλάξει. Αναφορικά με τον κινηματογράφο Άστορ, ήδη υλοποιείται ο σχεδιασμός του Φορέα προκειμένου η αίθουσα κινηματογράφου να μην αλλάξει χρήση, το υπόλοιπο κτήριο να αξιοποιηθεί από επενδυτή και να λειτουργήσει και ένα κατάστημα στο ισόγειο. Οι πρώτες μελέτες που ήδη έχουν υλοποιήσει οι αρμόδιες διευθύνσεις του e-ΕΦΚΑ δείχνουν πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό.

Τέλος, αναφορικά με τον κινηματογράφο Ιντεάλ, εντοπίστηκαν στατικά προβλήματα σε ολόκληρο το κτηριακό συγκρότημα επί της Οδού Πανεπιστημίου 46. Την κατάσταση του κτηρίου επιδείνωσε η πρόσφατη πτώση τοίχου στην πίσω πλευρά του κινηματογράφου όπου γειτνιάζει με το κτήριο του Ελληνικού Ωδείου επί της Οδού Φειδίου η οποία ανέδειξε και μια σειρά από κτηριακές επεμβάσεις που έχουν γίνει και οι οποίες χρήζουν αντιμετώπισης. Τόσο για την συνολική αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος όσο και για την εκμετάλλευσή του, βρίσκεται ανοικτή διαδικασία εξεύρεσης επενδυτή. 

Όσοι υποψήφιοι επενδυτές ήρθαν σε επαφή με τον e-ΕΦΚΑ βλέπουν θετικά την διατήρηση της χρήσης της αίθουσας ως Κινηματογράφου με ταυτόχρονη αναβάθμιση αυτής μέσα από την αξιοποίησή της και για θεατρικές παραστάσεις ή άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Οι συζητήσεις βρίσκονται ακόμη σε προκαταρκτικό στάδιο καθώς απαιτούνται επιπλέον οικονομοτεχνικές μελέτες για να υπολογιστεί το ακριβές κόστος αποκατάστασης αλλά και απόσβεσης της επένδυσης.

Βασικό κριτήριο για τη λήψη της όποιας απόφασης από την Διοίκηση του ΕΦΚΑ παραμένει η άμεση αξιοποίηση του συνόλου της ακίνητης περιουσίας που διαχειρίζεται ο Φορέας και παράλληλα ο σεβασμός στην ιστορικότητα των κτηρίων και των χρήσεων αυτών. Καμία απόφαση δεν πρόκειται να ληφθεί χωρίς να λαμβάνει και τα δυο αυτά στοιχεία υπόψη. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Διοίκηση του ΕΦΚΑ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για όσα κτήρια έχουν αρχιτεκτονικό, ιστορικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον συμπεριλαμβανομένων και των κινηματογράφων που βρίσκονται στη ιδιοκτησία του Φορέα, όπως εξάλλου συνέβη στην περίπτωση των κτηρίων του Ελληνικού Ωδείου και του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, και τα δύο ιδιοκτησίας ΕΦΚΑ, όπου το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχωρά με την αποκατάσταση και συντήρησή τους» ανέφερε τότε το δελτίο τύπο του ΕΦΚΑ.

Όμως, η τύχη, τουλάχιστον του σινεμά ΙΝΤΕΑΛ φαίνεται πως αποφασίστηκε από διαγωνισμό που προκηρύχθηκε τον Νοέμβριο του 2022, παρά τις ανακοινώσεις και τις κινητοποιήσεις.

Ο σκηνοθέτης Κυριάκος Αγγελάκος, Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων με την «Ανοιχτή Πόλη», δημοσίευσε στον προσωπικό του λογαριασμό το σχετικό έγγραφο, που επί της ουσίας «χαρίζει» απλόχερα την τέχνη, την ιστορία και τον πολιτισμό στον βωμό του τουρισμού, της ιδιωτικοποίησης και του κέρδους.

Το ακίνητο, πλέον, της οδού Πανεπιστημίου, το άλλοτε εμβληματικό στολίδι ΙΝΤΕΑΛ, πήρε η εταιρεία «Ξενοδοχεία Ελλάδος Mitsis Company ΑΕ» για να το μετατρέψει σε ξενοδοχείο. 

 Όπως τονίζει ο Κυριάκος Αγγελάκος στην ανάρτησή του:

«Η ειρωνεία είναι ότι το ομώνυμο εστιατόριο, με κατεβασμένα τα ρολά εδώ και 10 χρόνια, έχει κριθεί διατηρητέο ως προς την χρήση και είναι εκτός λειτουργίας, ενώ ο κινηματογράφος ΙΝΤΕΑΛ, ένας από τους ελάχιστους σε λειτουργία φάρους του κινηματογραφικού πολιτισμού θα κλείσει. Ο αναπληρωτής υπουργός πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκης κρύβεται, λες και το μείζον αυτό θέμα δεν τον αφορά, δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές του. Αλλά κάποτε ξεσήκωσε τον κόσμο όταν ”ανακάλυψε και έσωσε από βέβαιη καταστροφή” χαμένους θησαυρούς του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου που κινδύνευαν να χαθούν από διαρροή χημικών στα υπόγεια της Cinemagoc. Μέχρι που αυτός, ως άλλος Indiana Jones, επενέβη και τις έσωσε. Ακόμα γελάμε με το φιάσκο. 

Ο Γιατρομανωλάκης θα μπορούσε με τη Μενδώνη να χαρακτηρίσουν τους ελάχιστους εναπομείναντες ιστορικούς κινηματογράφους της Αθήνας διατηρητέους ως προς τη χρήση και να τους σώσουν από την μετατροπή τους σε ξενοδοχεία. Όπως έκανε η Μελίνα Μερκούρη με τους θερινούς κινηματογράφους και απέτρεψε από το να γίνουν γκαράζ ή πολυκατοικίες. Αλλά τι συγκρίνω; Τη Μελίνα με τη Μενδώνη και τον Γιατρομανωλάκη; Είναι μεγέθη απολύτως εκτός σύγκρισης».

Για έγκλημα κατά της ιστορίας κάνει ο Νάσος Ηλιόπουλος

Σε αιχμηρή δήλωσε προχώρησε  ο υπεύθυνος στρατηγικής επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Νάσος Ηλιόπουλος, ο οποίος μέσα από ανάρτησή του στο facebook, αναφέρει ότι «Ο ΕΦΚΑ και το Υπουργείο Πολιτισμού διαπράττουν ένα έγκλημα κατά της ιστορίας και της ταυτότητας του κέντρου της Αθήνας».

Δωρεάν προβολές σε ΙΝΤΕΑΛ, ΑΣΤΟΡ, ΙΡΙΔΑ: Οθόνες μέσα και έξω από το σινεμά

Τα σινεμά της Αθήνας προσπαθούν με κάθε τρόπο να διαφυλάξουν την λειτουργία τους και την τέχνη του κινηματογράφου, παρά την απροθυμία των αρμόδιων να τα προστατεύσουν.

Από το απόγευμα της Κυριακής 2 Απριλίου, λοιπόν, οι ιστορικοί κινηματογράφοι ΙΝΤΕΑΛ, ΑΣΤΟΡ, ΙΡΙΔΑ ανοίγουν τις πόρτες τους και προβάλλουν ταινίες και live δωρεάν για το κοινό.

Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα

Προβολές

18:00 | ΑΣΤΟΡ | Aftersun, της Σάρλοτ Γουέλς, 102λ.

18:30 | ΙΡΙΔΑ | Η Χρονιά με τα 13 Φεγγάρια, του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, 124λ.

20:00 | ΑΣΤΟΡ | Brutalia: Μέρες Εργάσιμες, του Μανώλη Μαυρή, 26λ.

19:45 | ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΡΑΗ | Cannibal Tours, του Ντένις Ο’Ρουρκ, 72λ.

20:45 | ΑΣΤΟΡ | Final Cut!, του Μισέλ Χαζιναβίσιους, 110λ.

21:00 | ΙΡΙΔΑ | Ποίηση Χωρίς Τέλος, του Αλεχάντρο Χοδορόφσκι, 128λ.

LIVE @ΑΣΤΟΡ

21:30 | Night in Athens

22:30 | Incirrina

–

1. Μια προβολή του Φεστιβάλ Νύχτες Πρεμιέρας – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας

2. Μια προβολή της Cinematek

3. Μια προβολή του Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου Αθήνας

4. Μια προβολή της Χαμένης Λεωφόρου του Ελληνικού Σινεμά

5. Μια προβολή του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Eλλάδος