Το ροζ κτίριο στην Ακαδημίας, είναι παραδοσιακά για πάνω από τριάντα χρόνια χώρος πολιτιστικής ζύμωση ς και διάδρασης φοιτητών. Μέχρι που μπήκε στο μάτι των γνωστών συμφερόντων.

Η Ίριδα όμως δεν τους ανήκει.

Όπως και κανένας δημόσιος χώρος.

Η έντονη αβεβαιότητα που έχει προκληθεί στον Πολιτιστικό Όμιλο Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών (ΠΟΦΠΑ), στο επίκεντρο της έχει την διαχείριση του ιστορικού χώρου της Ίριδας, καθώς για μια ακόμη φορά οι φοιτητές της Πανεπιστημιακής Λέσχης καλούνται να διασώσουν το παρόν και το μέλλον της, το οποίο βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, με τις βλέψεις της Διοίκησης του Πανεπιστημίου να γίνονται για άλλη μια φορά εμφανείς: μοναδικός σκοπός είναι το κέρδος.

Η διοίκηση του ΕΚΠΑ, σχεδόν διαχρονικά, υποτιμά τις πολιτιστικές δράσεις που πραγματοποιούνται στην Ίριδα, και όχι μόνο. Αφετηρία αυτής της απαξίωσης φαίνεται πως είναι το άρθρο 296, του νόμου 4957/2022, ο οποίος είχε ψηφιστεί το 2022, και στην ουσία καταργούσε την ύπαρξη πανεπιστημιακών λεσχών ως νομικά πρόσωπα, πράγμα που επί της ουσίας μετέθετε την φοιτητική μέριμνα στα κεντρικά πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει πως πλέον ό,τι θεωρείται δευτερεύον ως προς τη λειτουργία μιας σχολής, όπως ο πολιτισμός,  μπαίνει σε δεύτερη μοίρα.

Όπως κατήγγειλε τότε ο ΠΟΦΠΑ σε ανακοίνωσή του: «Για δεκαετίες η Λέσχη του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών υπήρξε κύριος φορέας Φοιτητικής Μέριμνας για το Πανεπιστήμιο. Με την πάροδο των ετών, τμήματα των υπηρεσιών που στέγαζε, όπως αυτό του κέντρου εκμάθησης ξένων γλωσσών, αποσπάστηκαν από την ευθύνη της Λέσχης και ακολούθησε η πτώση ποιότητας των παροχών τους, ως αποτέλεσμα της υποχρηματοδότησής τους. Αντίστοιχη είναι και η εμπειρία με τα ιατρεία που διατηρεί η Λέσχη, τα οποία πλέον αρκούνται στις βασικές ειδικότητες ιατρών. Στην παραπάνω λογική, η απόσπαση από τη Λέσχη της ευθύνης των ποικίλων υπηρεσιών της Φοιτητικής Μέριμνας οδηγεί στη μείωση της χρηματοδότησής τους και στην αναπόφευκτη υποβάθμισή τους».

Σήμερα, την ίδια αντιμετώπιση έχει και η Ίριδα, η οποία μάλιστα συντηρείται τόσα χρόνια χάρη στα μέλη της, καθώς παρά το γεγονός πως έχει καθιερωθεί καταφύγιο πολιτισμού, καλλιτεχνικής έκφρασης και αλληλεγγύης, η πανεπιστημιακή διοίκηση αδιαφορεί επιδεικτικά.

Σκοπός: Το κέρδος

Με νέα ανακοίνωσή του, ο ΠΟΦΠΑ αναφέρει μεταξύ άλλων πως αναγκάστηκε να ακυρώσει προγραμματισμένη εκδήλωση του Ίριδα Visions διότι «εγκρίθηκε η εκμίσθωση του κινηματοθεάτρου 'Ίρις' και του Α’ Υπογείου της Πανεπιστημιακής Λέσχης για εξωτερική εκδήλωση, σε ημέρα και ώρα γνωστοποιημένης ομιλίας προσκεκλημένης φωτογράφου».

«Βρίσκουμε ιδιαίτερα προβληματική την προτεραιοποίηση εκμίσθωσης των χώρων για εξωτερικές εκδηλώσεις εις βάρος του προγράμματος του Ομίλου. Μετά την κατάργηση της αυτοτέλειας της Πανεπιστημιακής Λέσχης και παρά την υποτιθέμενη αναγνώριση της σημασίας του πολιτιστικού έργου του Π.Ο.Φ.Π.Α. και πρόθεση υποστήριξης του, το Πανεπιστήμιο αποδεικνύει έμπρακτα πως θέτει ως πρωταρχικό του σκοπό το οικονομικό όφελος».  

Η ανακοίνωση του ΠΟΦΠΑ

Κοιτίδα πολιτισμού ή άλλος ένας χώρος προς ενοικίαση;

Η νέα πραγματικότητα για την Πανεπιστημιακή Λέσχη

Το τελευταίο διάστημα - και προς μεγάλη μας απογοήτευση - βρισκόμαστε σε αδιέξοδο επικοινωνίας με τη Διοίκηση του Πανεπιστημίου, καθώς έχουμε έρθει αντιμέτωποι με τετελεσμένες αποφάσεις. Μετά από αδιαφορία και έλλειψη προσπάθειας αποτελεσματικής συνεργασίας από τη πλευρά της Διοίκησης, αναγκαστήκαμε να προβούμε σε ακύρωση προγραμματισμένης εκδήλωσης στα πλαίσια του Φεστιβάλ «Irida Visions: Μέρες Πολιτισμού Πανεπιστημιακής Λέσχης». Πρόσφατα εγκρίθηκε η εκμίσθωση του κινηματοθεάτρου «Ίρις» και του Α’ Υπογείου της Πανεπιστημιακής Λέσχης για εξωτερική εκδήλωση, σε ημέρα και ώρα γνωστοποιημένης ομιλίας προσκεκλημένης φωτογράφου. Απόφαση η οποία υπονομεύει τόσο τη σχέση του Ομίλου με το Πανεπιστήμιο, όσο και τη σημασία της παρουσίας και της λειτουργίας του στους χώρους δραστηριοποίησης του. Επιπλέον μας εκθέτει απέναντι στους καλεσμένους καλλιτέχνες που μας υποστηρίζουν και δεσμεύουν τον χρόνο τους για τη συμμετοχή τους στο Φεστιβάλ. Βρίσκουμε ιδιαίτερα προβληματική την προτεραιοποίηση εκμίσθωσης των χώρων για εξωτερικές εκδηλώσεις εις βάρος του προγράμματος του Ομίλου. Μετά την κατάργηση της αυτοτέλειας της Πανεπιστημιακής Λέσχης και παρά την υποτιθέμενη αναγνώριση της σημασίας του πολιτιστικού έργου του Π.Ο.Φ.Π.Α. και πρόθεση υποστήριξης του, το Πανεπιστήμιο αποδεικνύει έμπρακτα πως θέτει ως πρωταρχικό του σκοπό το οικονομικό όφελος.

Ιστορικά η Πανεπιστημιακή Λέσχη συνδέεται άρρηκτα με τις δράσεις φοιτητικών πολιτιστικών ομάδων από τη δεκαετία του 60’, εκκινώντας με τη λειτουργία της Φοιτητικής Κινηματογραφικής Λέσχης Αθηνών. Στη συνέχεια τη δεκαετία του 70’ λειτουργούσε το Θεατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών (Θ.Τ.Π.Α). Ο Π.Ο.Φ.Π.Α. ιδρύεται στα μέσα της δεκαετίας του 80’ με τρεις Τομείς: τον Θεατρικό, τον Κινηματογραφικό και τον Χορευτικό, με τον τέταρτο, το Φωτογραφικό να προστίθεται το 1987. Η λειτουργία του Ομίλου στηρίζεται στην αφιλοκερδή και εθελοντική προσφορά των μελών του, παλαιών και νέων, ενώ η οργάνωση και συνέχισή του στον χρόνο, εξασφαλίζονται από τις προσπάθειες και τον προσωπικό χρόνο των φοιτητών - και μη. Στα 40 χρόνια λειτουργίας του ο Όμιλος δραστηριοποιείται στο ιστορικό κινηματοθέατρο «Ίρις», το Α’ Υπόγειο και την αίθουσα Μουσικών Εκδηλώσεων του 4ου ορόφου στο κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης, καθώς και στο ισόγειο του κτιρίου «Κωστής Παλαμάς».

Ο Π.Ο.Φ.Π.Α. αποτελεί κοιτίδα πολιτισμού για την φοιτητική κοινότητα αλλά και για τον γενικό πληθυσμό της πόλης της Αθήνας. Η συμμετοχή και η πρόσβαση στις δράσεις του ομίλου είναι ανοικτές και δωρεάν στο πλαίσιο του δημόσιου πανεπιστημίου, μακριά από λογικές αποκλεισμού από τον πολιτισμό και εμπορευματοποίησης αυτού. 

Το καλοκαίρι του 2022, με την ψήφιση του νόμου 4957/2022 (ΦΕΚ Α’ 141/21.07.2022) για την παιδεία και την έναρξη ισχύος του άρθρου 296 καταργείται η αυτοτελής νομική προσωπικότητα της Λέσχης και ορίζεται η υπεισέλευση των ενοχικών και εμπράγματων δικαιωμάτων της στο νομικό πρόσωπο του ΕΚΠΑ. Συνεπώς καταργείται η ανεξάρτητη διαχείριση των οικονομικών της αποθεμάτων, του προϋπολογισμού της, καθώς και των κτιριακών της υποδομών. Ο Π.Ο.Φ.Π.Α. προχωράει στη δημιουργία του φεστιβάλ «Irida Visions» (2022-σήμερα). Το φεστιβάλ αποτελεί μέσο εξωστρέφειας και κινητοποίησης, αναδεικνύοντας το έργο του Ομίλου, καθώς και διαμαρτυρία ενάντια στο νέο καθεστώς αβεβαιότητας που φέρνει ο νόμος σε ότι αφορά τη χρήση και τη λειτουργία των χώρων της Πανεπιστημιακής Λέσχης.

Το Φεστιβάλ μετράει πλέον πάνω από 100 εκδηλώσεις, με την αδιάλειπτη και ένθερμη στήριξη της Αθηναϊκής καλλιτεχνικής κοινότητας και με δεκάδες προβολές κινηματογραφικών ταινιών, κινηματογραφικών και φωτογραφικών masterclasses, εκθέσεων φωτογραφίας, χορευτικών και θεατρικών παραστάσεων και εργαστηρίων. Όλες οι εκδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί με τη συνεργασία διακεκριμένων καλλιτεχνών, σκηνοθετών, ηθοποιών, φωτογράφων, μουσικών, ακαδημαϊκών, καθώς και σημαντικών διοργανώσεων και οργανισμών. Με τη συμμετοχή τους στο Φεστιβάλ, δήλωσαν τη υποστήριξη τους στον αγώνα για την  συνέχιση της ιστορικής παρουσίας του Ομίλου στους χώρους της Λέσχης. Εξίσου σημαντική υπήρξε και η ανταπόκριση του ευρύτερου Αθηναϊκού πληθυσμού στο κάλεσμα υπεράσπισης των τριών ιστορικών αιθουσών του κέντρου (ΑΣΤΟΡ, Ιντεάλ, Ιριδα) «Τα σινεμά μας, η πόλη μας».

Παρά το νέο νομικό καθεστώς που θέτει σε κίνδυνο τον Πολιτιστικό Όμιλο, καταβάλουμε υπέρμετρη προσπάθεια προσφοράς ελεύθερης πρόσβασης στην καλλιτεχνική έκφραση και εκπαίδευση, προάγοντας τον εξωστρεφή χαρακτήρα του Πανεπιστημίου και συνδέοντας το ουσιωδώς με την κοινωνία. Διεκδικούμε τη συνέχιση του έργου του Π.Ο.Φ.Π.Α., σεβόμενοι την ιστορική σημασία των χώρων δραστηριοποίησης του. Αντίθετα, το Πανεπιστήμιο με τη στάση του, υπονομεύει αυτή την προσπάθεια και επανανοηματοδοτεί τον όρο «αξιοποίηση», θέτοντας ως προτεραιότητα την οικονομική εκμετάλλευση των χώρων. 

Ζητάμε:

• Την προσφορά κάποιας μορφής εχέγγυου από την διοίκηση του Ε.Κ.Π.Α. για: (1) την αναγνώριση της άρρηκτης συσχέτισης του Π.Ο.Φ.Π.Α. με τους χώρους δράσης του και (2) την διασφάλιση της απρόσκοπτης συνέχισης της δραστηριοποίησής του εντός αυτών, θέτοντας την ως προτεραιότητα
• Οι δράσεις και εκδηλώσεις του Ε.Κ.Π.Α. εντός των χώρων δραστηριοποίησης του Π.Ο.Φ.Π.Α. (1) να σέβονται την ιστορία και τον χαρακτήρα αυτών των χώρων, (2) καθώς και το πρόγραμμα του Ομίλου

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

*ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

*ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

*ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

*ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ