Η ταινία της εβδομάδας - η Πρώτη Αγελάδα (2019)
H τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου, μας καλεί να ξαναθυμηθούμε τρεις κλασικές ταινίες: Το Casablanca, την ταινία – θρύλο με το ακτύπητο ζευγάρι Χάμφρεϋ Μπόγκαρτ – Ίγκριντ Μπέργκμαν («Θα έχουμε πάντα το Παρίσι»), που βλέπεται και ξαναβλέπεται, το Λαγωνικό 24 Καρατίων, ο Πήτερ Σέλλερς ως ο αμίμητος επιθεωρητής Κλουζώ ως αντίδοτο στην άνοδο της θερμοκρασίας και το Παιχνίδι των Λυγμών, μια ιδιαίτερη ερωτική ιστορία με φόντο τη δράση του ιρλανδικού ΙΡΑ που απογείωσε εισπρακτικά τον ανεξάρτητο κινηματογράφο.
Η ταινία της εβδομάδας είναι όμως η
Πρώτη Αγελάδα (First Cow, 2019)
Σε σκηνοθεσία Κέλλυ Ράινχαρντ.
Η Ράινχαρντ είναι μία από τις πρώτες γυναίκες σκηνοθέτιδες του ανεξάρτητου αμερικάνικου κινηματογράφου και οι ταινίες της, με συχνότητα μίας ανά τριετία περίπου, είναι χαμηλών τόνων και προϋπολογισμού και εστιάζουν στους ανθρώπινους χαρακτήρες. Και είναι μία από τις ελάχιστες γυναίκες που τόλμησε να αναμετρηθεί σκηνοθετικά με τον μεγάλο μύθο της αμερικάνικης λογοτεχνίας και του Χόλυγουντ: την Άγρια Δύση του 19ου αιώνα.
Η Πρώτη Αγελάδα είναι η δεύτερη ταινία της για την αμερικάνικη μεθόριο μετά το Πέρασμα του Μικ του 2010. Και αυτή σε σενάριο του σταθερού της συνεργάτη συγγραφέα Τζόναθαν Ρέημοντ, διερευνά πτυχές της ζωής των πιονέρων που δεν έχουν την αίγλη των ηρώων την πρώτης περιόδου των γουέστερν, ούτε τη στιφάδα των αντι-ηρώων της δεύτερης.
Πιστή στο μινιμαλιστικό της ύφος και στην επιμονή της να αναδεικνύει την καθημερινότητα των ανθρώπων που θεωρούνται ασήμαντοι, η Ράινχαρντ προσεγγίζει τη ζωή στην αμερικάνικη Δύση του 19ου αιώνα με ένα διεισδυτικό βλέμμα όχι σύνηθες σε ταινίες του είδους. Οι συγκρούσεις είναι υποβόσκουσες αλλά ουσιαστικές και οι πολιτισμικές ταυτότητες εύπλαστες.
Στην Πρώτη Αγελάδα μεταφερόμαστε στο Όρεγκον, σε μια διαφυλετική κοινότητα χρυσοθήρων, κυνηγών και άλλων περιφερόμενων, που έχουν εγκατασταθεί γύρω από ένα κυβερνητικό φρούριο στη μέση του δάσους. Πρωταγωνιστές είναι ο Κούκι, ο μαγειράκος, ο οποίος δούλευε περιστασιακά ως μάγειρος σε κυνηγετικές αποστολές, και ο Κινγκ Λου, ένας κινέζος που έχει γυρίσει από παιδί όλο τον κόσμο και έχει καταλήξει στην άκρη των Η.Π.Α., πιστεύοντας ότι σε αυτή τη χώρα στην οποία ‘αν και έχουν ανακαλύψει κάθε της γωνιάς, η Ιστορία δεν έχει φτάσει ακόμα’ θα μπορέσει να κάνει μια περιουσία. Νέος κόσμος, νέες ευκαιρίες ίσως ακόμα και για τους φτωχούς. Μεταξύ τους θα αναπτυχθεί μια δυνατή φιλία και θα προσπαθήσουν να κάνουν το όνειρο τους πραγματικότητα, το όνειρο κάθε πλάνητα που έφτανε στις άκρες της γης της επαγγελίας. Να βρουν τα χρήματα για να στήσουν μια φάρμα, ένα φούρνο, ένα ξενοδοχείο, κάτι, για να στεριώσουν.
Κυρίαρχη θηλυκή παρουσία σε έναν κόσμο αντρών είναι η γαλακτοφόρος και "βασιλικής καταγωγής" αγελάδα, η οποία εισαγάγει καινοτομίες όσον αφορά τις διατροφικές συνήθειες της περιοχής. Σε μια κοινωνία όπου κύρια πηγή τροφής είναι το θήρευμα και οι καρποί που δίνει από μόνη της η γη, εκεί όπου το δάσος δεν έχει ακόμα υποταχθεί στην ανθρώπινη εργασία και αυτό καθορίζει το τι τρώει ποιος, το γάλα της αγελάδας ‘εκπολιτίζει’ τη γεύση. Οι τηγανίτες του Κούκι «μου θυμίζουν ένα φούρνο στο Νότιο Κενσινγκτον», λέει ο Διοικητής, που έχει "φέρει" το σπίτι του μέσα στο πυκνό δάσος. Ο παλιός κόσμος επιβάλλεται σιγά σιγά στο νέο και μέσα από τους γευστικούς κάλυκες.
Τα πυκνά φυλλώματα των δέντρων, οι φτέρες που ξεφυτρώνουν από παντού, τα ζώα πρωταγωνιστές – η κουκουβάγια που συντροφεύει κάθε βράδυ τον Κούκι στο άρμεγμα, η γάτα του Αρχιαποθηκάριου – δημιουργούν την εξωτική ατμόσφαιρα μιας απομακρυσμένης στο χώρο και στο χρόνο κοινότητας, στο όριο μεταξύ φύσης και πολιτισμού, και το πλαίσιο για να αναπτυχθεί μια δυνατή φιλία ανάμεσα σε δυο ανθρώπους που το μόνο τους εφόδιο είναι ο Νέος Κόσμος και οι ευκαιρίες που πιστεύουν πως τους δίνει. Ο Νέος όμως Κόσμος λειτουργεί με τις αρχές - και τις τάξεις –του Παλιού. Ο Κούκι και ο Κινγκ Λου θα είναι πάντα Αγιάννηδες.
Καταφέρνοντας να συνδυάσει δράμα χαρακτήρων και περιπέτεια, η Ράινχαρτ αφηγείται μια ιστορία της μικρής κλίμακας που μεταφέρει τον θεατή μέσα στο σύμπαν που έχει δημιουργήσει, και σταδιακά αιχμαλωτίζει την προσοχή του μέσα από τα προσεγμένα πλάνα και τη μουσική επένδυση που συντροφεύει τους πρωταγωνιστές της μέχρι το τέλος. Πρόκειται για μία από τις πιο ενδιαφέρουσες δημιουργούς του σύγχρονου αμερικάνικου κινηματογράφου η οποία δεν έχει κερδίσει τη φήμη και τη δημοσιότητα που της αναλογεί, παρότι την οπτική της έχουν υιοθετήσει πολλοί. Οι ταινίες της δεν μαγνητίζουν αλλά κερδίζουν, δεν θαμπώνουν αλλά μαγεύουν. Και όσοι τις έχουμε δει τις θυμόμαστε για καιρό.
Υποσημείωση: Έχοντας δει πρόσφατα την Αγελάδα της Άντρεα Άρνολντ με θέμα τις άθλιες συνθήκες ζωής των γαλακτοφόρων θηλαστικών, με συγκίνησε βαθύτατα η τρυφερή σχέση του Κούκι με την Άιβι, την αγελάδα που αρμέγει. Στην μικρή κλίμακα όλα είναι διαφορετικά, πιο... ανθρώπινα;
