ΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ

Το τέλος του οκταώρου

Η απορρύθμιση του εργασιακού ωραρίου είναι πραγματικότητα. Εδώ και μήνες εργαζόμενοι στην εστίαση ή στις υπόλοιπες επιχειρήσεις που παρέμειναν ανοιχτές, εργάζονται 9 και 10 ώρες, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να πληρώνουν υπερωριακά τους εργαζομένους τους για κάποιες από τις ώρες αυτές (για παράδειγμα όταν σταματούν την εξυπηρέτηση και κάνουν καταμέτρηση ή κλείνουν και συντηρούν μηχανήματα, αυτές οι ώρες δεν προσμετρώνται κατά την προσφιλή εργοδοτική τακτική). Αυτή η κατάσταση συνέβαινε και συμβαίνει σε μόνιμη βάση ξεπερνώντας τις 120 υπερωριακές ώρες εργασίας τον χρόνο. Για να ακριβολογούμε, σε πολλές επιχειρήσεις οι εργαζόμενοι έχουν ήδη φτάσει τις 100 ώρες υπερωριακής απασχόλησης και είναι ακόμα Μάιος. 
Αυτό δημιουργεί οικονομική δυσφορία στις επιχειρήσεις, οι οποίες ζητούν και λαμβάνουν την προστασία του Υπουργού Εργασίας, τόσο ώστε να μην επιβληθούν πρόστιμα ή μεγαλύτερες υπερωριακές αποζημιώσεις, όσο και για να συνεχίσουν αυτές τις αντεργατικές πρακτικές.

Οι υπερωριακές ώρες απασχόλησης θα ανέβουν στις 150 ώρες τον χρόνο, ώστε να μην υποχρεώνονται οι επιχειρήσεις να προσλάβουν επιπλέον προσωπικό για να καλύψουν τις μέρες. Την δεδομένη στιγμή ισχύει το ανώτατο όριο των 96 ωρών για την βιομηχανία και των 120 για τις λοιπές επιχειρήσεις. Με αυτό τον τρόπο έχουμε μια απάνθρωπη αύξηση των ωρών υπερωρίας σε εργασίες συχνά χειρωνακτικές ΧΩΡΙΣ να αποτελεί επιλογή του εργαζόμενου, ο οποίος σε περίπτωση άρνησης, είτε κινδυνεύει να απολυθεί άμεσα, είτε θα κληθεί να αντιμετωπίσει τον συναισθηματικό εκβιασμό να «βάλει πλάτη στην επιχείρηση» ή να μην «ρίξει μεγαλύτερο βάρος στον συνάδελφο».
Αυτό όμως είναι κάτι που ουδόλως θα πρέπει να απασχολεί τον εργαζόμενο, αλλά την επιχείρηση.

Την ίδια στιγμή διαφημίζουν το δεκάωρο ως τρόπο να εργάζεται κάποιος 4ήμερο και όχι πενθήμερο (με την λογική των 40 ωρών την εβδομάδα, χωρίς να λένε πως το υπολογίζουν ως μέσο όρο εργασίας). Με την διαφορά πως αυτό θα μπορούσε να αποτελεί επιλογή του εργαζομένου, αν δεν ήμασταν βέβαιοι πως το καλοκαίρι με την αύξηση της κίνησης για όλες τις επιχειρήσεις, ο εργαζόμενος θα εργάζεται υποχρεωτικά πενθήμερο+/10ωρο και εντός έξι μηνών, τον χειμώνα δηλαδή που πέφτει η κίνηση, θα παίρνει τις ημέρες ρεπό και αδείας που του οφείλονται. Όταν δηλαδή αντιλαμβάνεσαι το πενθήμερο/οκτάωρο αθροιστικά σε βάθος εξαμήνου, τίποτα δεν εμποδίζει τον εργοδότη να σε έχει να εργάζεσαι 7 ημέρες την εβδομάδα για 10 ώρες.
Greek statistics? Πιο greek και από το διπλοπαρκάρισμα.

Ταυτόχρονα καταργούνται στην πράξη οι υπερωρίες, δεν θα υπάρχει η μεταβολή του συνολικού μισθού του εργαζόμενου ως ανταμοιβή για την δίωρη υπερωριακή απασχόληση (καθώς οι εργοδότες θα προτιμούν εξ’ αρχής να τους δηλώσουν ως δεκάωρους) και το αποτέλεσμα θα είναι ένα κατάμαυρο καλοκαίρι δουλεύοντας 10 ώρες, κάθε μέρα, χωρίς -επαναλαμβάνω- επιλογή. Με ένα σώμα εξαντλημένο από κίνηση και ορθοστασία. Δέκα ώρες εργασίας, μιάμιση ή δύο ώρες μετακινήσεων και 8 ώρες ύπνου, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ μαζί με τον φόβο της ανεργίας ή της ανέχειας, αφήνοντας μόλις 4 ώρες στον εργαζόμενο για να… ζήσει. Να αναπνεύσει. Και αυτό για ένα ολόκληρο καλοκαίρι.

Νομοσχέδιο κατά παραγγελία

Το σπάσιμο του εργασιακού έτους σε εξάμηνα, υψηλής εμπορικής κίνησης και χαμηλής, αποτελούσε πάγιο αίτημα των επιχειρήσεων και θα ζήσουμε να δούμε 10ωρα και 12ωρα το καλοκαίρι και 4ωρα τον χειμώνα. Μετά βγάζεις έναν μέσο όρο έτους (ώρες εργασίας ανά ημέρες) και πληρώνεις τις υπερωρίες που απομένουν. Με μοναδικό χαμένο τον εργαζόμενο που όχι μόνο έχει κάνει "μαύρο" καλοκαίρι σε συνθήκες εξαντλητικής "γαλέρας", αλλά οι υπερωρίες που θα πιστωθούν θα είναι εν τέλει λιγότερες. Δηλαδή ο εργαζόμενος χάνει το δικαίωμα σε μια ήσυχη χειμωνιάτικη βάρδια με μειωμένη κίνηση και τον χρειάζονται μόνο για το καλοκαίρι, όπου θα εργάζεται μέχρι λιποθυμίας. Εδώ αξίζει να τονίσουμε πως με τον ισχύον νόμο 1892 του 1990 απαιτείται επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή η σύμφωνη γνώμη του εργοδότη με το συμβούλιο των εργαζομένων για να αλλάξει το ωράριο εργασίας μέχρι για διάστημα 3 μηνών. Οι ατομικές συμφωνίες εργαζομένων και επιχειρηματιών, είναι σαν να αποφασίζει το αρπακτικό με το θήραμα τι θα φάνε για βραδινό.

Εκεί δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα: αν οι εργαζόμενοι δουλεύουν για δέκα ώρες, αυτό θα αυξήσει την ανεργία, ειδικά μεταξύ των νέων που σπουδάζουν και προτιμούν 4ωρη εργασία, ώστε να μπορούν να συνδυάσουν εργασία και σπουδές. Γιατί πλέον, ποιος θα προσλάβει φοιτητές για 4ωρη εργασία, οι οποίοι θα λείπουν στις εξεταστικές τους, αν μπορούν να καλύψουν αυτή την εργασία εξοντώνοντας σωματικά τους εργαζόμενους πλήρους ωραρίου; Χωρίς να σημαίνει πως δεν θα λείψουν και «χέρια» στους χώρους εργασίας. Γιατί οι τέσσερις 10ωροι εργαζόμενοι, θα πρέπει να βρουν τρόπο να επιτελέσουν το ίδιο έργο που θα έκαναν οι πέντε 8ωροι εργαζόμενοι. Χωρίς να μπορούν να κοντρολάρουν τον ρυθμό της εργασίας, να πάρουν μια ανάσα, να φάνε ή να κάνουν το νομοθετημένο διάλειμμά τους το οποίο έχει ήδη ανεπίσημα κοπεί εδώ και μήνες σε πολλές επιχειρήσεις «τίμιων» ιδιοκτητών γαλέρας. Αυτό είναι ακόμα κάτι που βοηθά τους επιχειρηματίες καθώς κάθε επιπλέον πρόσληψη -όσο αναγκαία και να είναι- συνοδεύεται από ασφαλιστικές εισφορές.

Σε δεύτερο πλάνο καταργούνται οι κυριακάτικες αργίες και οι προσαυξήσεις αυτών για μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων, πέραν της εστίασης. Αποθήκες, logistics, κέντρα δεδομένων, φαρμακοβιομηχανίες, data centers, μηχανογράφηση, εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων και λίγα ακόμα. Αυτές οι εξαιρέσεις συμπεριλαμβάνονται στις 17 ερωταπαντήσεις που έγραψε, κυκλοφόρησε και εν τέλει δημοσίευσε το Υπουργείο Εργασίας σε μερίδα των κρατικά χρηματοδοτούμενων ΜΜΕ.

Η επικοινωνιακή αυτή καταιγίδα περιλαμβάνει και «μικρές ψιχάλες δροσιάς» όπως την θεσμοθέτηση του επιδόματος πατρότητας ή δίκαια νομοθετήματα ενάντια στο εργασιακό bullying ή mobbing και την σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας. Άρθρα που αξίζει να ψηφιστούν, αλλά περισσότερο λειτουργούν ως το «τυράκι» και θα αποτελέσουν το φιλεργατικό άλλοθι της Κυβέρνησης. Σε αυτά τα νομοθετήματα θα πατήσει η Κυβέρνηση προσπαθώντας να περάσει το νομοσχέδιο ως ένα δώρο Θεού στους εργαζόμενους, συγκαλύπτοντας την νομιμοποίηση του 10ώρου για τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η δε ψηφιακή κάρτα εργασίας όπου υποτίθεται πως θα «χτυπά» ο εργαζόμενος κατά την έναρξη και την λήξη της εργασίας, δεν εμποδίζει σε τίποτα τον εργοδότη να υποχρεώνει τον εργαζόμενο να χτυπά κάρτα λήξης της εργασίας και στην συνέχεια να εργάζεται κανονικά την μη πληρωμένη υπερωρία του, είτε για να κλείσει την επιχείρηση και τα μηχανήματα, είτε να συνεχίσει να εξυπηρετεί κανονικά.
Λες και δεν έχουμε βιώσει την καταστροφή του ΣΕΠΕ, λες και μπορεί να αντικατασταθεί το ΣΕΠΕ από έναν αλγόριθμο που θα εμπιστεύεται ως ειλικρινές το ψηφιακό χτύπημα κάρτας. Εδώ σε επιχειρήσεις ή οργανισμούς που χτυπούν μηχανογραφημένη κάρτα υπάρχουν προβλήματα, στην ψηφιακή κάρτα θα ζήσουμε μεγάλες στιγμές.

Τέλος, αφαιρείται η υποχρέωση επαναπρόσληψης σε περίπτωση διαπιστωμένης άδικης απόλυσης και μειώνεται η αποζημίωση, η οποία μέχρι πρόσφατα ίσχυε από την ημέρα της απόλυσης με υπερημερία.

Μιλώντας με μια αγαπημένη φίλη, την ρώτησα αν ο Χατζηδάκης είναι περίπτωση φιλελεύθερου ο οποίος δεν έχει δίπλα του κανέναν άνθρωπο από χαμηλότερη κοινωνικοοικονομική τάξη και κατά συνέπεια έχει άγνοια του τι συμβαίνει στην εργασία και την κοινωνία ή αν είναι σκληροπυρηνικός νεοφιλελεύθερος του Ελληνικού Συλλόγου Οπαδών Θάτσερ.

Η πλάστιγγα έκλινε συντριπτικά προς το δεύτερο και καλό είναι να το αντιληφθούμε και να πάρουμε τα μέτρα προστασίας της ζωής και της εργασίας μας.