Δικάζοντας τα θύματα - αθωώνοντας τους θύτες

Eκείνο που δυσκολεύεσαι να καταλάβεις (και μην πάρεις τόσο προσωπικά το βήτα ενικό, βάλε με κι εμένα μέσα), κάθε φορά που θα βγει κάποιο θύμα βιασμού ή κακοποίησης, σεξουαλικής ή μη, και θα καταγγείλει τι συνέβη, είναι ότι δεν είσαι εσύ ο πρώτος ή η πρώτη, που αναρωτήθηκε για τον βαθμό εμπλοκής του θύματος στην φάση.

Δικάζοντας τα θύματα - αθωώνοντας τους θύτες
ΠΡΟΒΟΛΗ

Δεν είσαι εσύ ο πρώτος ή πρώτη που αναρωτήθηκε για τον βαθμό συνενοχής του θύματος σε ένα εις βάρος του έγκλημα. Πρώτος ή πρώτη, που όχι μόνο αναρωτήθηκε, αλλά που ίσως -σε έναν μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό και για ένα μεγαλύτερο ή μικρότερο χρονικό διάστημα- θεώρησε και τον εαυτό του συνένοχο ή συνένοχη, είναι το ίδιο το θύμα. Και το αναρωτήθηκε ολομόναχο το θύμα. Και δίκασε τον εαυτό του ολομόναχο το θύμα. Και έψαξε ολομόναχο το θύμα να βρει τι έκανε λάθος, ποιος ο βαθμός ευθύνης του, γιατί βρέθηκε κοντά στον θύτη, γιατί δεν πρόλαβε να απομακρυνθεί νωρίτερα από τον θύτη, γιατί αντέδρασε έτσι και όχι αλλιώς απέναντι στον θύτη.

Εκείνο που δυσκολεύεσαι να καταλάβεις είναι, ότι πριν στήσεις στο εδώλιο εσύ τα θύματα, έστησαν τα ίδια τον εαυτό τους. Ξανά και ξανά. Όλον τον χρόνο που εσύ δεν ήξερες τίποτα και δεν είχες κάτι να θυμηθείς. Όλα τα χρόνια που εσύ δεν ήξερες τίποτα και δεν είχες κάτι να θυμηθείς. Όλα τα χρόνια που τα θύματα θυμόντουσαν πριν αναρωτηθείς γιατί το θυμήθηκαν τώρα.

Και ο βιαστής ή ο κακοποιητής, εγκληματεί τελικά διττά σε βάρος του θύματος: και με το έγκλημα καθ’ αυτό και με το ότι είναι η φύση του εγκλήματός του τέτοια, που κάνει το θύμα να επωμίζεται μέρος της ευθύνης και της ενοχής και της αυτοκαταδίκης. Εντάξει, υπάρχει πάντα και το ενδεχόμενο να μιλάμε για βιασμό μεταξύ εντελώς αγνώστων: υπάρχει π.χ. ένα φρικτός ομαδικός βιασμός σε λεωφορείο στην Ινδία το 2012, που οδήγησε και στον θάνατο της κοπέλας, γιατί εκτός από τα σώματά τους οι βιαστές χρησιμοποίησαν για το έγκλημά τους και σιδηρολοστό. Αν χρειάζεται να είναι κάτι τόσο ακραίο για να απαλλάξεις το θύμα από βαθμό συνενοχής, πάσο. Μάντεψε όμως τι; Και εκεί βγήκαν να πουν κάποιοι, ότι οι σωστές γυναίκες δεν κυκλοφορούν σε λεωφορεία όταν πέσει ο ήλιο, αν δεν συνοδεύονται από άντρα συγγενή τους.

Εν πάση περιπτώσει, οι βιασμοί και οι κακοποιήσεις στην συντριπτική τους πλειοψηφία δεν γίνονται μεταξύ αγνώστων αλλά μεταξύ γνωστών. Πολύ συχνά και ανθρώπων που δεν είναι απλά γνωστοί, αλλά συνδέονται με κάποιου είδους ισχυρή σχέση. Αυτό δεν θα έπρεπε να είναι ελαφρυντικό για τους θύτες και επιβαρυντικό για τα θύματα, αυτό θα έπρεπε να είναι επιβαρυντικό για τους θύτες και ελαφρυντικό για τα θύματα.
Την επόμενη φορά που θα ακούσεις ή θα διαβάσεις για ένα έγκλημα, κοίτα επιτέλους τον ρόλο του θύτη και σταμάτα να δικάζεις το θύμα. Έχει δικάσει το ίδιο αρκετά τον εαυτό του μέχρι να βρει το σθένος να μιλήσει. Δεν χρειάζεται κι εσένα ως δικαστή. Είναι οι θύτες που χρειάζεται επιτέλους να δικαστούν. Γιατί αρκετά αθώωσαν τον εαυτό τους, τον ρόλο τους, τη δράση τους, ρίχνοντας ίσως κι οι ίδιοι μέσα τους την ευθύνη στα θύματά τους, λέγοντας ίσως κι οι ίδιοι μέσα τους ότι αν ο άλλος ή η άλλη δεν ήθελες, ας μην βρισκόταν σε αυτό το σημείο, ας έφευγε νωρίτερα, ας αντιδρούσε αλλιώς.

Δεν είναι μοιρασμένη η ευθύνη. Στα εγκλήματα υπάρχουν θύτες και θύματα - δεν τα τελούν από κοινού ο θύτης και το θύμα.

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν αποκλειστικά τον/την συντάκτη/τριά τους και οι όποιες τοποθετήσεις και θέσεις τους δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 20/20 Magazine.
Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ