Η γυναίκα θρύλος, η βραχνή, σπασμένη φωνή που τραγούδησε όπως καμιά άλλη για τον πόνο του έρωτα, γίνεται για δεύτερη φορά το θέμα μιας ταινίας μυθοπλασίας. Ο σκηνοθέτης του Μίζερι  Λη Ντάνιελς καταπιάνεται με τη μυθική τραγουδίστρια, φιλοδοξώντας να καλύψει τα κενά που άφησε η προηγούμενη βιογραφική απόπειρα του 1972, με πρωταγωνίστρια τη σόουλ τραγουδίστρια Νταϊάνα Ρος. Διαφορετικές εποχές, άλλη προσέγγιση: όταν γυρίστηκε «η Κυρία που Τραγουδάει τα Μπλουζ» , ο διώκτης της Χόλιντέι, Χάρι Άνσινγλερ ζούσε ακόμα, όπως και ο κακοποιητικός πρώην σύζυγος της Λούις ΜακΚέη, ο οποίος συμμετείχε και στην παραγωγή και άφησε το στίγμα του στην κινηματογραφική αφήγηση  που βασίστηκε στη συγκλονιστική αυτοβιογραφία της Μπίλι, απ’ όπου πήρε και τον τίτλο της.

Τη ίδια χρονιά άλλοι δυο μαύροι σκηνοθέτες στρέφουν το φακό τους στις εξέχουσες μορφές της αφροαμερικάνικης κοινότητας του προηγούμενου αιώνα. Ο Σάσα Κινγκ με τον «Ιούδα και τον μαύρο Μεσσία» θυμίζει στο κοινό ων Η.Π.Α. τη στυγερή δολοφονία από το FBI του χαρισματικού ηγέτη των Μαύρων Πανθήρων Φρεντ Χάμπτον και η (συνονόματη)  Ρεγγίνα Κινγκ φαντάζεται «Μια Νύχτα στο Μαϊάμι» όπου συναντιόνται οι ηγέτες του κινήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα  Μάλκολμ Χ,  Μοχάμεντ Άλι, Σαμ Κουκ και Τζιμ Μπράουν. Οι μαύροι σκηνοθέτες είναι αποφασισμένοι να γράψουν οι ίδιοι με τον φακό τους την ιστορία της κοινότητας τους.

Με περισσότερη ή λιγότερη επιτυχία. Ο Ντάνιελς θέλει να στρέψει την προσοχή γύρω από δυο αλληλένδετους άξονες: το τραγούδι Strange Fruit, το οποίο επέμενε να τραγουδάει η Μπίλι παρά τη μήνι των διωκτικών αρχών και τον υποτιθέμενο πόλεμο ενάντια στα ναρκωτικά, που ήταν και η αφορμή για τις συλλήψεις, τη φυλάκιση και το θάνατο της. Το Strange Fruit, μελοποιημένο ποίημα του αμερικανοεβραίου κομμουνιστή Άβελ Μεεροπόλ, κατήγγειλε τα λυντσαρίσματα μαύρων που ακόμα και σήμερα δεν έχουν απαγορευτεί στις ΗΠΑ. «Τα δέντρα στο νότο έχουν παράξενα φρούτα, αίμα στα φύλλα και αίμα στις ρίζες». Το τραγούδι αυτό περίμεναν οι μαύροι θαυμαστές της Μπίλι να ακούσουν κάθε φορά που έβγαινε στη σκηνή, γι’ αυτό το τραγούδι την συνέλαβε ο Ανσινγκλερ και την έριξε για ενάμιση χρόνο στη φυλακή το 1948.
Το τραγούδι – ύμνος όμως δεν αρκούσε. Ο διακηρυχθέντας πόλεμος ενάντια στα ναρκωτικά χρησίμευσε ως όπλο στην λευκή ελίτ για να τιθασεύσει και να καταστείλει οποιαδήποτε προσπάθεια αντίστασης της αφροαμερικανικής κοινότητας. Για τους πράκτορες του FBI τα ναρκωτικά και η τζαζ ήταν ο συνδυασμός που σκοτώνει τις αμερικάνικες WASP αρχές. Η εθισμένη στην ηρωίνη Μπίλι με την αγέρωχη στάση της τους είχε μπει για τα καλά στο ρουθούνι.

Ενώ όμως ξεκινάει δυναμικά, με σκηνές από συναυλίες της Μπίλι στη Νέα Υόρκη και την επιμονή της να τραγουδήσει το Strange Fruit παρά την αντίθετη γνώμη συζύγου και ατζέντη, σύντομα χάνεται στην χολιγουντιανή ‘μετάφραση’ και ακολουθεί την πεπατημένη πολλών biopics μεγάλων μουσικών. Τραυματική παιδική ηλικία, αδυναμία που εκδηλώνεται μέσα από την εξάρτηση, κακοποιητικές σχέσεις. Οι διώξεις της από το FBI προσωποποιούνται στη σχέση της με τον Τζίμι Φλέτσερ, έναν μαύρο πράκτορα που την παρακολουθούσε και είχε βοηθήσει στην πρώτη της σύλληψη.

Ο Τζίμι Φλέτσερ ήταν υπαρκτό πρόσωπο, ένας από τους μαύρους που τάχθηκαν στην υπηρεσία της λευκής ελίτ και στράφηκαν ενάντια στους ομόφυλους τους. Όμως, αν και στην αρχή βοήθησε τις αρχές στη σύλληψη της Μπίλι, αργότερα δήλωσε ότι το μετάνιωσε και σε μια του κατάθεση τη βοήθησε με τον τρόπο του. Λέγεται πως είχε ερωτευτεί τη Μπίλι, και ίσως και η Μπίλι τον είχε ερωτευτεί. Οι σεναριογράφοι όμως χτίζουν γύρω τους μια ανύπαρκτη σχέση αγάπης και στοργής που περισσότερο ταιριάζει στη μανιέρα του χολιγουντιανού μελοδράματος παρά στην πραγματικότητα της ερωτικής ζωής της Μπίλι. Σαν να μην μπορούν να αντέξουν οι σεναριογράφοι την τραγικότητα της ζωής της. Σαν να μην μπορούν να παραδεχθούν πως αυτό το σπάνιο λουλούδι που άνθισε στον σκουπιδοτενεκέ, αυτή η θεϊκή φωνή που στοίχειωσε γενιές και γενιές, κακοποιήθηκε, βιάστηκε,  αλυσοδέθηκε, αλλά δεν αγαπήθηκε ποτέ όπως της άξιζε. Κι ο σκηνοθέτης αποφασίζει να της χαρίσει εκ των υστέρων, αυτό που της άξιζε: έναν σύντροφο που θα έφτανε μαζί της μέχρι το τέλος και θα έλεγε στα μούτρα του ρατσιστή Άνσινγκλερ: «την μισείς γιατί είναι ταλαντούχα, δυνατή, όμορφη και ΜΑΥΡΗ».
Ο Ντάνιελς βάζει τον Φλέτσερ να λέει σε κάθε Ανσλινγκερ αυτό που θα ήθελε να του πει κάθε αφροαμερικάνος. Κι αυτή είναι μια από τις λίγες δυνατές σκηνές... μιας ταινίας που προχωράει ανακυκλώνοντας στερεοτυπικές προσεγγίσεις και πλάνα χωρίς έμπνευση, χωρίς να δίνει καθόλου βάρος στη διάσταση της καλλιτέχνιδας, παραγκωνίζοντας το ρόλο των συνεργατών της, κυρίως του Λέστερ Γιάνγκ, χωρίς να φέρνει στη σκηνή τις άγριες ρατσιστικές επιθέσεις που είχε δεχθει η ίδια και οι συνεργάτες της κατά της διάρκεια  της περιοδείας της στο νότο. Η Άντρα Ντέη κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να μοιάσει όσο γίνεται πιο πολύ στη Μπίλι και κέρδισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Πρώτου Γυναικείου Ρόλου. Αντίθετα με την Νταϊάν Ρος, που όντας και η ίδια τραγουδίστρια υιοθέτησε μια ελεύθερη προσέγγιση στην ερμηνεία της, η Ντέη μοχθεί να αποδώσει πιστά την ολύμπια φωνή, λες και είναι ποτέ δυνατόν. Τη βραχνάδα μπορεί κανείς τα τη μιμηθεί, αλλά εκείνο το απίστευτο βάθος που πλημμυρίζει συναίσθημα.

"Ίσως είναι ακατόρθωτο να συλλάβει ο φακός το εύρος και τη δύναμη μιας τέτοιας ζωής", σκέφτηκα όταν έπεφταν οι τίτλοι.

Γυρίζοντας σπίτι, έψαξα στα ράφια εκείνη την παλιά έκδοση της αυτοβιογραφίας της και άρχισα να την ξεφυλλίζω.