Οι θεατρικές πρεμιέρες διακρίνονται πάντα από ένα κλίμα αγωνίας και έντασης, λες και αυτό που θα δεις οφείλει σώνει και καλά να ανατρέψει μέσα σου όλες τις ταξινομήσεις για το ποια ήταν τελικά η πιο ωραία παράσταση που έχεις δει. Σαν να αποτελούν έναν διαγωνισμό για την καταπίεση των εντυπώσεων. Φυσικά, όποιος παίρνει τη θέση του στην πλατεία του θεάτρου με αυτόν τον τρόπο σκέψης, θεωρείται το λιγότερο προκατειλημμένος και, να είστε σίγουροι, η κατάπληξη που θα αισθανθεί θα τον διαπεράσει με ακρίβεια λαιμητόμου.

Σκεπτόμενος αυτά βρέθηκα στην Πλατεία Αμερικής. Την μόνη αθηναϊκή πλατεία την οποία δεν είχα επισκεφτεί ποτέ μου και την οποία πάντα άκουγα άλλους να κατηγορούν πως θυμίζει προάστιο της Βαγδάτης. Και τελικά ήταν έτσι ακριβώς όπως την τραγούδησε η Αρλέτα: απόλυτα ανθρώπινη. Το συμπέρασμα: από αύριο να μην επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εξαπατάται τόσο εύκολα. Κατέληξα στο ότι η πλατεία αυτή εκφράζει τον ρεαλισμό μιας ευρύτερα κατανοητής αστικότητας, έναν τόπο, δηλαδή, πλήρως λειτουργικό για είδη τέχνης όπως το θέατρο.

Σε ένα νεοκλασικό κτήριο του ΄30 στην πλατεία Αμερικής, λοιπόν, στεγάζεται και λειτουργεί εδώ και λίγα χρόνια η «Αλεξάνδρεια», του Βασίλη Βλάχου. Να σημειώσω πως η υποδοχή ήταν θερμότατη και η εξυπηρέτηση περιποιητική. Ο πολυχώρος αυτός γίνεται το σημείο συνάντησης καλλιτεχνών με ένα κοινό όραμα. Στο συγκεκριμένο κτήριο πέρασε επίσης ένα μέρος της ζωής του ο Μ. Καραγάτσης, πληροφορία που με έκανε να αναλωθώ ξανά στη συζήτηση για το μυστήριο του αρχικού «Μ», με το οποίο υπέγραφε. Στον δροσερό κήπο του κτηρίου, που κρυβόταν στο πίσω τμήμα του, παρουσίασε την τελευταία της δουλειά η θεατρική ομάδα Genesis Theater Group.

Για όσους δεν γνωρίζουν, η Genesis Theater Group, ενεργή στο χώρο του θεάτρου από το 2014, μετράει πίσω της μια πληθώρα παραστάσεων σε γνωστά θέατρα της Αθήνας και της επαρχίας. Σκηνοθέτης της είναι ο Οδυσσέας Κριθαριώτης, ενώ ηθοποιοί της ομάδας είναι οι ανερχόμενες Ελένη Μυλωνά και Ήλια Καψάλη, καθώς και η έμπειρη Βερόνικα Ηλιοπούλου. Αυτή τη φορά, η υποσχόμενη τριάδα κλήθηκε να ξετυλίξει το κουβάρι μιας αληθινής ιστορίας, αυτής των αδερφών Παπέν, η οποία κορυφώθηκε με ένα στυγερό έγκλημα που συγκλόνισε τη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1930.

Το πρώτο θεατρικό «ανέβασμα» που βασίστηκε στην ιστορία αυτή έγινε το 1947 με το Les Bonnes (Οι Υπηρέτριες),  του περιθωριακού Ζαν Ζανέ. Η διασκευή του Οδυσσέα Κριθαριώτη έχει χωριστεί σε δύο μέρη, από τα οποία το πρώτο διακρίνεται από ένα πιο ανάλαφρο και κωμικοτραγικό ύφος, ενώ στην δεύτερη πράξη συντελείται η κορύφωση, με τρόπο πιο δραματικό. Η Ήλια Καψάλη και η Ελένη Μυλωνά, στους αντίστοιχους ρόλους της Κριστίν και της Λέα Παπέν, ενσαρκώνουν τις δύο αδερφές και υπηρέτριες στο σπίτι των Λανσελέν, οι οποίες καταστρώνουν ένα σχέδιο αντιμετώπισης της Κυρίας του σπιτιού, την οποία υποδύεται η Βερόνικα Ηλιοπούλου.

Από το πρώτο λεπτό της εισόδου τους στη σκηνή, οι δύο κοπέλες επιδίδονται σε ένα παιχνίδι ρόλων μεταξύ ψέματος και αλήθειας. Η θεματική που κυριαρχεί είναι αυτή της ψευδαίσθησης ως φυσικής αντίδρασης απέναντι στην καταπίεση. Το συναίσθημα που τις ενώνει είναι το μίσος τους απέναντι στην καταπιεστική εργοδότριά τους, με αποτέλεσμα να γίνεται αισθητή η αδυναμία τους να ξεχωρίσουν η μία την άλλη, αφού συχνά μπερδεύουν τα ονόματά τους. Η κάθε μία επιχειρεί μέσα από το «ρόλο» που υποδύεται να εκπληρώσει κάθε ανικανοποίητη επιθυμία της, όπως είναι, για παράδειγμα, το όνειρο μιας ζωής γεμάτης ανέσεις, σε αντίθεση με τη σκληρότητα που βιώνουν από μικρές.

Οι δύο ηθοποιοί, στην προσπάθειά τους να αντικρούσουν το άγχος της πρώτης παρουσίασης, φάνηκαν να ακροβατούν με τις λεκτικές ανά σημεία υπερβολές τους, δημιουργώντας την ανάγκη στο θεατή για μια πιο καλοδουλεμένη ερμηνεία, πράγμα που διασώθηκε κάπως στη δεύτερη πράξη. Η παρουσία της Βερόνικας Ηλιοπούλου στη σκηνή τούς παρείχε ομολογουμένως μεγαλύτερη ασφάλεια και καθοδήγηση. Συγκεκριμένα για την ερμηνεία της κυρίας Ηλιοπούλου, η σοβαρότητα και αυστηρότητα του χαρακτήρα της άλλαζε συχνά σε μια συγκρατημένη αφέλεια, γεγονός που πολλές φορές προκαλούσε οίκτο για την άγνοιά της σχετικά με το τι πρόκειται να ακολουθήσει.

Το σκηνικό ήταν προσαρμοσμένο στους περιορισμούς του χώρου, με τα λευκά έπιπλα εποχής να συνθέτουν το πεδίο δράσης των ηρωίδων. Το ίδιο και τα κοστούμια, τα οποία διάλεξε η ενδυματολόγος Δανάη Γιαννουλάκη, συνετέλεσαν στην ενδυνάμωση της συγκεκριμένης ατμόσφαιρας του έργου. Αναφορικά με την σκηνοθεσία, ο Οδυσσέας Κριθαριώτης θα μπορούσε να επιμείνει μέσα από τις οδηγίες του στην ψυχολογική διάσταση του έργου, έτσι ώστε οι ερμηνείες να είναι πιο άμεσες και συναισθηματικές.

Αυτό που κατάφερε, ωστόσο, να διατηρηθεί, είναι η διαχρονικότητα του έργου στο οποίο βασίστηκε η παράσταση, το οποίο πραγματεύεται ζητήματα όπως η ταξική σύγκρουση, η εργασιακή κακομεταχείριση κι εκμετάλλευση, αλλά και το ζήτημα της παρέκκλισης, που έχει ως αποτέλεσμα τη διαφθορά, το σάλεμα του νου. Δεν θα πάρω θέση στο αν δικαιολογείται η βία που έρχεται ως συνέπεια μιας τραυματισμένης ζωής· είναι, όμως, γεγονός πως συχνά στη ζωή βλέπουμε το βίωμα να μεταγγίζεται στη βία, αλλά και το αντίθετο. Κι αυτή η βία μεταφράζεται από τους δράστες ως έκκληση για απελευθέρωση και ανακούφιση της «αλύτρωτης» ψυχής τους.

Είναι άραγε αυτό ένα ισχυρό άλλοθι;  Η βία δεν πρέπει να καταδικάζεται ομόθυμα απ' όπου κι αν προέρχεται; Η παράσταση δεν σου παρέχει απλόχερα τις απαντήσεις, ωστόσο εύλογα πυροδοτεί τον κοινωνικό προβληματισμό. Άλλωστε η βία σε όλες τις μορφές της είναι κάτι που υπήρχε πάντοτε ιστορικά και ο στόχος της παράστασης αυτής είναι να την καταδείξει για άλλη μια φορά, έτσι ώστε το κοινό να γίνει μάρτυρας και να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα. Η εποχή επιτάσσει την επαγρύπνηση.

Επίσημο trailer: 

Επόμενοι σταθμοί περιοδείας:

23/07: Μέθανα

27/07: Αθήνα (Πολυχώρος «Αλεξάνδρεια»)

2/08: Έδεσσα

6/08: Τρίπολη

8/08: Αθήνα (Πολυχώρος «Αλεξάνδρεια»)

23/08: Αργοστόλι

24/08: Σάμη

26/08: Πόρος (Κεφαλονιάς)

27/08: Ληξούρι

29/08: Ναύπλιο

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Σύλληψη/Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Κριθαριώτης

Ηθοποιοί: Ελένη Μυλωνά, Ήλια Καψάλη, Βερόνικα Ηλιοπούλου

Ενδυματολόγος: Δανάη Γιαννουλάκη

Χορογραφία: Φλώρα Κριθαριώτη

Σκηνικά: Οδυσσέας Κριθαριώτης

Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων/ Επικοινωνίας: Χριστίνα Καραμπογιά

Παραγωγή: "Key Of Art Productions"

Φωτογραφίες: Δανάη Γιαννουλάκη, Μανώλης Μαμαλάκης