ΓΡΑΦΕΙ Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ

Ωστόσο και από τις δύο πλευρές προκύπτει ότι η ύπαρξη συγκεκριμένων ορίων είναι κατ' αρχάς αποδεκτή. 

Τι περιλαμβάνουν οι κώδικες

Τόσο ο Κώδικας Δικηγόρων (Ν.4194/2013) όσο και ο Κώδικας Δεοντολογίας του δικηγορικού επαγγέλματος περιλαμβάνουν διατάξεις που ορίζουν «ότι ο δικηγόρος κατά την άσκηση των καθηκόντων του υπερασπίζεται το Σύνταγμα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα Πρόσθετα Πρωτόκολλα αυτής, το Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το σύνολο των διεθνών και ευρωπαϊκών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα» (άρθρο 5 του Ν.4194/2013 και με συναφή διατύπωση του άρθρο 2 του Κώδικα Δεοντολογίας) όσο και διατάξεις που επιβάλλουν την τήρηση «ευπρέπειας και μετριότητας εκφράσεων» (άρθρο 7 του Κώδικα Δεοντολογίας). Ταυτόχρονα, αναμφίβολα εφαρμόζονται και έναντι του υπερασπιστικού λόγου οι ποινικές διατάξεις περί εξύβρισης, δυσφήμησης και συκοφαντικής δυσφήμησης, όπως επίσης και οι διατάξεις του αντιρατσιστικού νόμου, όταν συντρέχει σχετική περίπτωση.

Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι αυτοί οι περιορισμοί θα πρέπει να ερμηνεύονται πολύ στενά, καθώς αφορούν σε περιορισμό δικαιώματος, που σχετίζεται με δύο αρχές μείζονος σημασίας: την ελευθερία του λόγου και την υπεράσπιση του κατηγορουμένου. Ωστόσο, είναι προφανές ότι οι περιορισμοί που έχει θέσει ο νομοθέτης εξυπηρετούν την προστασία επίσης σημαντικών έννομων αγαθών, όπως η προστασία της τιμής του προσώπου στον οποίο απευθύνεται ο εξυβριστικός ή ο συκοφαντικός λόγος.

Οι ομοφοβικές αναφορές

Οι επίμονες ομοφοβικές αναφορές του συνηγόρου υπεράσπισης του Δ. Λιγνάδη αναμφίβολα βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση προς τις πιο πάνω επιταγές του Κώδικα Δικηγόρων και του Κώδικα Δεοντολογίας. Επ' αυτών ήδη έχει επιληφθεί το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Ταυτόχρονα, είναι προφανές ότι ένας τέτοιος υπερασπιστικός λόγος δεν εξυπηρετεί καμία υπερασπιστική ανάγκη του κατηγορουμένου. Ο πυρήνας του βρίσκεται έξω από το πεδίο της υπεράσπισης και κατατείνει αποκλειστικά και μόνο την προσβολή - στη βάση της ομοφοβίας - μη εμπλεκόμενου στην υπόθεση προσώπου. Μια τέτοια πρακτική δεν μπορεί να διεκδικεί για τον εαυτό της να είναι υπεράνω ελέγχου.

* Ο Βασίλης Παπαστεργίου είναι δικηγόρος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ