«Τείχος» στον Ράμμο η ελίτ της νομικής επιστήμης: Στο Ινστιτούτο Γκέτε δόθηκαν όλες οι απαντήσεις

Την Πέμπτη, στο περιθώριο του τσίρκου των τοποθετήσεων των βουλευτών και υπουργών της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή, στο Ινστιτούτο Γκέτε δόθηκαν όλες οι απαντήσεις που δεν έδωσε η κυβέρνηση, ως όφειλε.

«Τείχος» στον Ράμμο η ελίτ της νομικής επιστήμης: Στο Ινστιτούτο Γκέτε δόθηκαν όλες οι απαντήσεις
ΠΡΟΒΟΛΗ

H εκδήλωση «Μένουμε Ευρώπη;», με θέμα το σκάνδαλο των υποκλοπών και το κράτος δικαίου, πραγματοποιήθηκε τη δεύτερη μέρα της -μη- συζήτησης στην ολομέλεια της Βουλής της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης για το θέμα των υποκλοπών από την αξιωματική αντιπολίτευση.

Στο Αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκέτε, στην εκδήλωση που διοργανώθηκε από την Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Πρωτοβουλία για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου, δόθηκαν οι απαντήσεις που δεν έδωσε ο πρωθυπουργός. Παρούσα στο αμφιθέατρο ήταν η ελίτ της νομικής επιστήμης στη χώρα, πολλά στελέχη και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ., αλλά και ο Νίκος Βούτσης, και οι παρακολουθούμενοι -με αποδείξεις- Θανάσης Κουκάκης και Τάσος Τέλλογλου.

Η συμμετοχή στην εκδήλωση καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου που έχουν ασκήσει κριτική στην κυβέρνηση σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών και των παρεμβάσεων στο έργο των ανεξάρτητων Αρχών, έδωσε το στίγμα για το τι θα ακολουθούσε.

Στην εκδήλωση μίλησαν οι Νίκος Αλιβιζάτος (ΕΚΠΑ), Ευάγγελος Βενιζέλος (ΑΠΘ & Πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης), Ιφιγένεια Καμτσίδου (ΑΠΘ) και Ξενοφών Κοντιάδης (Πάντειο Πανεπιστήμιο), με συντονιστή τον καθηγητή και Πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ανδρέα Τάκη. Την προσφώνηση έκανε ο Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Παντείου, Δημήτρης Χριστόπουλος.

Ένα απόσπασμα από αυτήν δίνει όλη την ουσία για την ατιμωτική για τη Δημοκρατία τριήμερη μη-συζήτηση.

«Η ανάγκη μιας μεγάλης θεσμικής τομής

Είναι επιτακτική ανάγκη ένα θεσμικό καθάρισμα στις κλειστές ντουλάπες της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτές που δεν άνοιξαν επαρκώς ούτε το 1974, ούτε το 1981, ούτε δυστυχώς το 2015. Οι ντουλάπες των μυστικών και υπογείων διαδρομών που σαπίζουν τα θεμέλια του πολιτεύματος θα πρέπει να ανοίξουν. Κι ας βρωμίσουμε. Στη σύγχρονη πολιτική ανάλυση, η πορεία προς τον αυταρχισμό και αυτό που ονομάζεται πλέον illiberal democracy χαρακτηρίζεται από πέντε βήματα: τον ασφυκτικό έλεγχο των μυστικών υπηρεσιών, την αδρανοποίηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου, τη χειραγώγηση μεγάλου τμήματος των Μέσων ενημέρωσης, την τιθάσευση των ανεξαρτήτων Αρχών, και τέλος τη χειραγώγηση της δικαιοσύνης. Τα πέντε αυτά βήματα πραγματοποιήθηκαν by the book στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. «Textbook» που λένε οι Αγγλοσάξονες όταν θέλουν να δηλώσουν ότι κάτι γίνεται υποδειγματικά. Και μάλιστα με ταχύτητα μάλλον πρωτοφανή, αν λάβει κανείς υπόψη το δικαιοκρατικό κεκτημένο της χώρας στη Μεταπολίτευση. Μόνο στο τέταρτο βήμα σκόνταψε η κυβέρνηση και συνεχίζει να σκοντάφτει επώδυνα: στην ΑΔΑΕ. Στο νομικό και προσωπικό κύρος του επικεφαλής της που τόσο αισχρά αντιμετωπίστηκε στη προχθεσινή κυβερνητική ανακοίνωση, αλλά και σε ομιλίες βουλευτών της ΝΔ, που αποτελούν μνημείο θεσμικού εκτραχυλισμού. Ο ρόλος της προσωπικότητας στην ιστορία: ο ρόλος της προσωπικότητας του υποδειγματικού Χρήστου Ράμμου και άλλων μελών της ΑΔΑΕ στην υπόθεση των υποκλοπών. Όπως αντιστρόφως, ο ρόλος τόσων άλλων ευτελών προσωπικοτήτων. Ποιους θα θυμόμαστε; Και πώς;

Το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή

Θεσμική τομή. Εκσυγχρονισμός, ξεκαθάρισμα. Οι λέξεις έχουν μικρή σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι να νομοθετήσουμε ένα πλαίσιο εγγυήσεων άρσεως του απορρήτου το οποίο θα σταθμίζει εντελώς διαφορετικά την υπεράσπιση της ιδιωτικότητας από αυτό που γίνεται μέχρι σήμερα. Τι είναι αυτή η «εθνική ασφάλεια», η επίκληση της οποίας οδηγεί δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους σε καθεστώς άρσης απορρήτου ενώ κανείς τελικά δεν διώκεται; Γιατί η ΑΔΑΕ έχοντας διαβεί σχεδόν το ένα τέταρτο του 21ου αιώνα, αναγκάζεται να στοιβάζει ακόμη σε ντάνες το αρχείο της, αντί να την χρηματοδοτήσουν ώστε να το χρησιμοποιήσει ψηφιακά και να κάνει τη δουλειά της; Η απάντηση είναι ότι όλα αυτά βολεύουν. Κι ας παραβιάζουν το Σύνταγμα. Χρειαζόμαστε επειγόντως αιτιολογημένες διατάξεις άρσης του απορρήτου. Η αιτιολογία είναι η πεμπτουσία του κράτους δικαίου. Αξιώνουμε επώνυμες διατάξεις και όχι τηλέφωνα, δικαστικό συμβούλιο και όχι in vitro ιδρυματοποιημένο εισαγγελέα, γνωστοποίηση μετά τη λήξη του μέτρου ώστε ο θιγόμενος να μπορεί να ασκήσει ένδικα μέσα. Τέλος, αποκατάσταση αρμοδιότητας ΑΔΑΕ αντί για τριμελή εισαγγελικά συμβούλια εποπτείας. Αυτά πρέπει να γίνουν αμέσως– όχι αύριο, χθες».

Ευάγγελος Βενιζέλος: «Από τις αρχές Αυγούστου μέχρι σήμερα, επί έξι μήνες, κυριαρχεί το ζήτημα των υποκλοπών.  Πρώτον, της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφαλείας  με πρόταση της ΕΥΠ και με εισαγγελική διάταξη, δηλαδή των επισυνδέσεων, και δεύτερον, της εξ ορισμού παράνομης χρήσης κατασκοπευτικών λογισμικών, κυρίως του Predator. Ο ν. 5002/2022 προβλέπει στην παρ. 6 του άρθρου 8 ότι : «Ο Πρόεδρος της Α.Δ.Α.Ε. ενημερώνει για θέματα άρσεων απορρήτου επικοινωνιών τον Πρόεδρο της Βουλής, τους αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή και τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Πρόκειται για ρητή και προσωπική αρμοδιότητα του Προέδρου της ΑΔΑΕ, η παράλειψη άσκησης της οποίας θα συνιστούσε παράβαση καθήκοντος.  Ο έλεγχος της ΑΔΑΕ επιβεβαιώνει μεταξύ άλλων τη μακρά παρακολούθηση για λόγους εθνικής ασφάλειας, ηγετικών στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, τεταγμένων στην υπεράσπιση της εθνικής ασφάλειας! Προκύπτει συνεπώς μείζον ζήτημα αφενός εθνικής ασφάλειας, αφετέρου λειτουργίας του κράτους δικαίου και σεβασμού του Συντάγματος. Αυτές οι παρακολουθήσεις ήταν νόμιμες ή παράνομες; Μια πράξη δεν καθίσταται νόμιμη όταν φέρει τα εξωτερικά στοιχεία της νόμιμης πράξης αλλά παραβιάζει το Σύνταγμα και τον νόμο, στερείται αιτιολογίας και δεν σέβεται την αρχή της αναλογικότητας. Συνεπώς οι παρακολουθήσεις των ηγετών του στρατεύματος ήταν παράνομες. Αν ήταν νόμιμες, δεν έπρεπε τα συγκεκριμένα πρόσωπα να παραμένουν και μάλιστα επί μακρόν στην ηγεσία του στρατεύματος.  Δεν μπορεί η θεσμική αντιμετώπιση του ζητήματος των υποκλοπών να είναι αυτή. Δεν αρκεί η απάντηση "γινόντουσαν και πριν παράνομες ή αμφίβολης νομιμότητας παρακολουθήσεις, ακόμη και υπουργών". Δεν αρκεί η απάντηση ότι "δημοσκοπικά το ζήτημα έχασε το ενδιαφέρον του και δεν επηρεάζει τις εκλογικές συμπεριφορές". Δεν αρκεί η απάντηση "παραιτήθηκαν οι κκ. Δημητριάδης  και Κοντολέων και ανέλαβαν την ευθύνη". Ποια ευθύνη και σε ποιο θεσμικό επίπεδο. Δεν αρκεί η παραπομπή στις  προκαταρκτικές εξετάσεις που επί μήνες  διενεργεί η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών χωρίς εμφανές αποτέλεσμα και γνωστό χρονοδιάγραμμα. Δεν αρκεί η ΑΔΑΕ που υπονομεύεται και συκοφαντείται με ακραίο τρόπο. Δεν αρκεί η ΑΠΔΠΧ που ήδη εξέδωσε την πρώτη απόφασή της για το Predator. Δεν αρκεί ο κοινοβουλευτικός έλεγχος στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης . Δεν θα αρκούσε ούτε η ομαλή και εντατική  λειτουργία της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας».

Νίκος Αλιβιζάτος: «Το πρόβλημα των υποκλοπών ανέδειξε την ατροφία, αν όχι την πλήρη απουσία θεσμικών αντιβάρων, γενικώς, όχι μόνο ανεξάρτητων Αρχών, που να μπορούν να λειτουργούν υπεύθυνα και να μπορούν να λένε όχι τουλάχιστον στις κραυγαλέες παρανομίες. Αδιανόητη τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου για τον Χρ. Ράμμο και για την ανεξάρτητη Αρχή της οποίας ηγείται. Όλα αυτά συντείνουν στο να θεωρείται επαρκής εγγύηση για επιτυχή διακυβέρνηση το μαγικό 151, κουκιά στη Βουλή... και δεν πάει να γίνει ό,τι θέλει ανάμεσα. Διαχρονική και διακομματική νοοτροπία που οδήγησε στο κραυγαλέο αδιέξοδο της υπόθεσης των υποκλοπών και, αναφερόμενος στην τεχνολογία των κακόβουλων λογισμικών, από το 2008 μέχρι σήμερα υπάρχει μια πτώση, ένα «κατάντημα», γιατί προφανώς οι κυβερνώντες ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία αυτή για λογαριασμό τους». Τον Αύγουστο του 2022 ο συνταγματολόγος δήλωνε ότι «σε όλες τις προηγμένες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, είθισται πράγματι οι κυβερνήσεις – και όχι απλώς οι εμπλεκόμενοι Υπουργοί – να παραιτούνται όταν αποκαλύπτονται μείζονα σκάνδαλα· και τούτο όταν σε αυτά εντοπίζονται και πρωθυπουργικές ευθύνες».  Στην τοποθέτησή του ήταν σαφής: «το ζήτημα της παραίτησης Μητσοτάκη είναι θέμα πολιτικό και όχι νομικό. Τόνισε ότι δεν θεωρεί ότι είναι το ίδιο η παρακολούθηση ενός ηγέτη της αντιπολίτευσης με την παρακολούθηση υπουργού ή ακόμα και  της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων. Το να παρακολουθείς πολιτικό αντίπαλο για να εκμεταλλευτείς μυστικά του και να κερδίσεις από καλύτερη θέση σχετίζεται με ζήτημα  της ισότητας της πολιτικής διαμάχης και επομένως είναι μείζον. Είναι θέμα το ότι κανένας εισαγγελέας δεν κινήθηκε  αυτεπαγγέλτως αναφορικά με τους άμεσα υπεύθυνους όπως ο πρώην επικεφαλής της ΕΥΠ Παν. Κοντολέων και ο πρώην υπεύθυνος του γραφείου του πρωθυπουργού Γρηγόρης  Δημητριάδης».

Ξενοφών Κοντιάδης: «Θα ξεκινήσω με μία αναφορά στη μοναδική φωτεινή στιγμή του σκανδάλου των παρακολουθήσεων, για να εκφράσω βαθιά αναγνώριση και τιμή στην ΑΔΑΕ για το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει όλο αυτό το διάστημα, μέσα σε ένα ακραία αντίξοο περιβάλλον. Να εκφράσω, επίσης, αμέριστη στήριξη προσωπικά στον Πρόεδρό της Χρήστο Ράμμο για την έντιμη στάση του, την αποφασιστικότητά του να επιτελέσει το συνταγματικό του καθήκον χωρίς να υποχωρεί στις πάσης φύσεως πιέσεις που δέχεται. Χωρίς να το επιδιώξει, έγινε σύμβολο για την υπεράσπιση της δημοκρατίας μπροστά στη διολίσθηση προς τον αυταρχισμό. Η πολιτική ευθύνη είναι αντικειμενική και μη μεταβιβάσιμη και η ανάληψή της θα έπρεπε να οδηγήσει στην παραίτηση του πρωθυπουργού».

Ιφιγένεια Καμτσίδου: «Η συμπόρευση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου με κυβερνητικές επιλογές κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών, μένουμε στην Ευρώπη ως καχεκτική δημοκρατία που δεν σέβεται τα μίνιμα του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου».

Δεξιοί, κεντρώοι και αριστεροί, τείχος στον Ράμμο

Ευάγγελος Βενιζέλος: «Οργανωμένη εκστρατεία αποτροπής των ελέγχων της ΑΔΑΕ και συκοφάντησης του προέδρου της, λαμπρού δικαστικού λειτουργού Χρήστου Ράμμου. Η επιλογή του εγκρίθηκε από τη Διάσκεψη των Προέδρων, με αυξημένη πλειοψηφία 4/5 και μάλιστα με πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ και όχι του ΣΥΡΙΖΑ».

Νίκος Αλιβιζάτος: «Αδιανόητη η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου για τον Χρ. Ράμμο και για την ανεξάρτητη Αρχή της οποίας ηγείται.  Όλα αυτά συντείνουν στο να θεωρείται επαρκής εγγύηση για επιτυχή διακυβέρνηση το μαγικό 151, κουκιά στη Βουλή και δεν πάει να γίνει ό,τι θέλει ανάμεσα».

Ξενοφών Κοντιάδης: «Μοναδική φωτεινή στιγμή η στάση της ΑΑΔΕ»

Και να κλείσουμε με την ανάρτηση του Θανάση Καμπαγιάννη:

«Η εκδήλωση για τις υποκλοπές στο Ινστιτούτο Γκαίτε συμπυκνώνει την ήττα που έχει υποστεί η κυβέρνηση. Το Μαξίμου πίστευε πως το σκάνδαλο των υποκλοπών θα ξεπεραστεί διά της σιωπής. Αξιοποιώντας τη συντριπτική της υπεροπλία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η κυβέρνηση νόμιζε ότι θα πνίξει το ζήτημα, με τις παραιτήσεις του Αυγούστου και την γρήγορη αλλαγή της ατζέντας.  Είναι αλήθεια ότι υπήρξαν στιγμές καταθλιπτικές: ας θυμηθούμε το πρωτοσέλιδο “Υποκλοπές τέλος”, τις δημοσκοπήσεις για την “αδιαφορία της κοινής γνώμης”, τις απειλές για πολυετείς καθείρξεις σε βάρος όσων θα επέλεγαν να μιλήσουν, την επικοινωνιακή ομοβροντία του συστήματος Μητσοτάκη. Κι όμως η γρατσουνιά του Αυγούστου έχει πλέον μετατραπεί σε γάγγραινα. Οι μετρημένοι στα δάκτυλα συνταγματολόγοι που επέδειξαν άμεσα αντανακλαστικά το καλοκαίρι ζητώντας την παραίτηση του Πρωθυπουργού, όπως ο Γιώργος Σωτηρέλης και ο Ξενοφώντας Κοντιάδης, έγιναν σήμερα εκφραστές της κοινής αντίληψης στο πεδίο τους και συνολικά στον νομικό κόσμο της χώρας. Οι δημοσιογράφοι δεν φοβήθηκαν τις απειλές των καθείρξεων και συνέχισαν το έργο των αποκαλύψεων. Και είναι αυτή η επιμονή σε αντίξοες συνθήκες που έδωσε το θάρρος στους ανθρώπους της ΑΔΑΕ να κάνουν τους ελέγχους και να ξεσκεπάσουν το παρακράτος των παρακολουθήσεων κάτω από την επίφαση της μεμονωμένης “αστοχίας” της περίπτωσης Ανδρουλάκη. Κάπως έτσι φτάσαμε στο σημείο βασικοί υποστηρικτές της νίκης Μητσοτάκη το 2019 να συμμετέχουν σε μια συζήτηση που απασχολήθηκε μεταξύ άλλων από το ζήτημα των ποινικών ευθυνών των δραστών των υποκλοπών, ακόμα και του ίδιου του Πρωθυπουργού. Το να ακούει κανείς τον Νίκο Αλιβιζάτο να συμφωνεί και να επαυξάνει στην αναγκαιότητα ποινικής δίωξης του Γρηγόρη Δημητριάδη και του Παναγιώτη Κοντολέοντα για το αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης, αφού ο Ευάγγελος Βενιζέλος είχε χαρακτηρίσει τις επισυνδέσεις “παράνομες”, είναι ενδεικτικό τού πόσο προχώρησαν τα πράγματα.

Φυσικά τα κυρίαρχα μέσα επέλεξαν τις αναφορές στο Μένουμε Ευρώπη και στους διαγκωνισμούς που αυτό γέννησε. Όμως, το θέμα είναι αλλού: μέσα σε πέντε μήνες μια φαινομενικά πανίσχυρη κυβέρνηση έχει δεχθεί τεράστιο πλήγμα παρά την επικοινωνιακή της υπεροπλία. Και ακόμα και αν περάσει τον κάβο των εκλογών, ο Μητσοτάκης είναι πλέον πολύ πιο αδύναμος πολιτικά σε σχέση με την ηγεμονική θέση που απολάμβανε το 2019. Κάτι που το κίνημα μπορεί να αξιοποιήσει στις μάχες που έρχονται για το ψωμί και τα δικαιώματα.

Ας πάρουμε διδάγματα από αυτή την υπόθεση. Ό,τι μοιάζει σταθερό και ακλόνητο, μπορεί να εξαϋλωθεί».

Ακολουθήστε το 20/20 Magazine στο Google News, στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
ΠΡΟΒΟΛΗ